Ísafold - 26.05.1906, Blaðsíða 3

IS AFOLD
135
Baiinlög gagnslaus?
^ Amerískt timarit (lmlependent) flytur
mán. vel samda grein eftir frægan
rithöfnnd, Charles M. Sheldon, um
sem hér verður oft tilrætt um:
Arangur af bannlögum á áfengum
drykkjum. Hann hefir átt heima 17
®r í einu bandaríkinu í Ameríku, þv/,
Setn e>nna verst hefir orðið farið af
fyrir gagnsleysi bannlaga þar. f>að er
Kansas. Landið er helmingi stærra
en íaland, og nærri því eins fólksmargt
nn orðið eins og Norvegur, rúmar 2
nriljónir.
Ööf, segist ekki geta fengist við að
leka aftur allar skáldsögurnar, sem
Sagðar hafi verið af bannlaga-óhlýðn-
,nni í Kansas. Tekur að eins fram
n°kkur atriði.
1" f>að er óhætt að segja, að í þrem
J°rðu hlutum landsius er bannlögun-
Utn eins vel beitt eins og öðrum lög-
Utn- Nokkrir bæir, en ekki margir,
afa virt lögin vettugi frá upphafi.
Pað hafa ferðamenn rekið sig á og
^lyktað af því, að lög þessi séu brotin
Utn alt ríkið. Við könnumst allir við
nglendingana, sem koma til New
0rk eða Boston, stauda þar við 2—3
'r*knr, fftra heim og rita síðan ítarlega
^81ngu á Ameríkulífinu. Saga Kansas-
rikis hefir verið rituð með sama hætti,
al ^nönnum, Bem hafa rekið sig á ein-
Vern þann bæ þar eða bygðarlag, sem
toaðkar lögunum, farið heim og stað-
aBlti að bannlögin væri alveg gagns-
aus- En sanuleikurinn er sá, að í 80
8ýslum að minsta kosti af 105 er bann-
ögunum hlýtt og þeim beitt vægðar-
Iftust.
Allir alþýðukennarar í Kansas
(10,000) hafa trú á lögunum, eftir 25
^rft reynslu. Og allir prestar allra
trúarflokka í landinu gera það undan-
tekuingarlau8t, að eg ætla. Sama er
a® Segja um allan þorra blaðamanna.
8 eins um meiri hluta fésýslumanna
°g ecibættismanna. Ríkisstjórinn seg-
lr- nm 250,000 ungra manna hafa alist
8v° npp í Kansas, að þeir hafa aldrei
st’gið fæti sínum í veitingahús.
'1- Ein áhrif laganna eru það, að
^ u hafa sett glæpamannsmark á alla
,uggara og áfengissala. þeir eru Iftils
Vlrtir alstaðar, jafnvel í þeim bæjum,
le^iu eru vlrt vettngi ftf úsettu
(,01' f>að er ekki óvanalegt í austur-
íunum, að heimili bruggarans sé
faesta höfðingjasetrið í bænum, og að
Un megi sér þar meira en nokkur
j Ur annar. En slíks eru engin dæmi
ftnsas. Uppeldisáhrif laganna hafa
Pað áfengi8sölum og bruggurum á
með glæpamönnum, og þeim er
a að þar vjg hlið innbrotsþjófum,
^^ningafölsurum, þjófum og meinsæris-
je°nnum. |>etta er í sjálfu sér voða-
ga öflugt uppeldisatriði, einkum fyrir
sem fæðast inn í slíkt loft.
^ 1 Enginn treystir sér til að bera
g^óti efnahagslegum áhrifum laganna.
fátf6r^ 1 öllum Bandaríkjum er jafn-
Urn þurfamenn ; þeir eru 1 af 1000.
fbúu BrU k°r€ir f Kansas með 10,000
ftð vf’ ^ar Setn aHur kostnaðurinn af
öe a*da mönnum í hlýðni við lögin
tna ^ eklci meira en 15 centum á
er Dö’ °g mánuðir Iíða svo, að ekki
^ gQo kur glæpur framinn.
Sem ^lftc á alt þetta bætist, hvernig
Iftnd 1’ er litilð> að naeiri hluti
86tQi8 ^ er ®nn trúaðri en áður á nyt-
r®yn 1 auuiaSanna> eftir alla þessa
Vlljft8 b í'sim dettur ekki í hug að
Bé 8U Setta V1® Þau- Þó að lögunum
etnbæn;taðar ekkl Þó að ódyggir
SUtnstaðrBTs vanræki 8kyldu 8Ína
færður ’ 1)6 6r Þorri manna sann-
iegftn a^ rikið Þefir haft ómetan-
mörgUm a^ ,ai bannlögunum í mjög
löginhaf greiPUrn- Jafnvel þar, sem
ala 6 ,Vefið 81náð, hafa þau orðið til
ntspyrnu móti ÓBÓmanum;
og þetta, að þau voru þó 1 gildi, fól
f sér mikilsverða viðreisnarvon. Alt
af var hugsanlegt, að þeir menn kæm-
ist til valda, er hikuðu ekki við að
beita þeim. Stundum segir fólk í
austurríkjunum við mig: þíð eigið alt
af í basli með bannlögin ykkar þarna
vestur í Kansas; er ekki svo? — Eg
svara stundum og segi: Jú, og við
höldum að betra sé að eiga í stíma-
braki við djöfulinn heldur en að halda
að okkur höndum í friði og sátt við
hann, eins og þið gerið.
|>að er í stuttu máli og satt sagt,
að þeir sem hafa átt heima í Kansas
tuttugu og fimm árin síðustu og verið
vottar að því, hvernig bannlögunum
heflr reitt af, bæði vel og illa, þeir
vilja fegnir hafa þau áfram, önnur 25
árin o. s. frv., í fullu trausti þess, að
alt af gangi betur og betur að fá þeim
framfylgt og að loks muni takast að
fá, með hjálp sambandsstjórnarinnar,
afmáð síðustu menjar hinnar verstu
fésýslu, er nokkurn tíma hefir þekst
á jarðríki. —
Kansasríki er umkringt á allar hlið-
ar af bannlagalausum ríkjum. f>ar er
og mikið um menn, sem er hin mesca
ábatavon að því, að áfengisverzlun og
áfeugisnautn dafni og geri heldur að
vaxa en minka. Og þó — þó er engan
veginn talið ókleift að koma ósóman-
um alveg af þar. Beztu menn þar
eru þvert á móti mjög svo vongóðir
um, að það takist með tíraanum, þrátt
fyrir fremur bágborna reynslu af því
sem á undan er gengið, síðan er bann-
ið var í lög tekið.
Mikið megum vér þá fyrirverða oss,
íslendingar, að láta oss vaxa í augum
bannlög hér, þar sem ekki eru nema
fáeinar hræður á öllu landinu, sem
þurfa að halda í áfengið af ábatavon,
og þær yfirleitt heldur umkomulitlar,
en vér allra þjóða bezt settir til að
afstýra öllum aðflutningi til l&ndsins,
— og allri áfengissölu innanlands.
Bidjið kaupmanu yðar
um
og önnur algeng nöfn á vindlum vor-
um, cigarettum og tóbakstegundum
og verið vissir um, að þér fáið jafnan
vörur af beztu tegund.
Karl Petersen & Co.
Köbenhavn.
Skipstjóri Kristinn Brynjólfsson
á kutter Esther, hefir fundið þorskanet
vestur i flóa. Mark á duflunum er 0. B.
Keflavík. Réttur eigandi vitji netjanna
mót sanng.jarnri þóknun fyrir hirðingu.
Þau eru geymd hjá
Brynjólfi Bjarnasyni i Engey.
14. maí 1906.
100 tímar
í ensku, frönsku og þýzku
eru jafnan til sölu í bókverzlun ísa-
foldarprentsm.
Vagnar, hjólbörur og alls konar
landbúnaðaráhöld fast ódýrust í
verzS. Oi. HjuUesteðs, Laugaveg 57.
STEINOLIUMOTORINN THOR
frá L. Frandsens járnsteypuverksmiðju í Holbæk
er áreiðanlega goður motor, sem við undirrit. höfum útsölu á.
Leitið upplýsinga h]á okkur, áóur en þið pantið annarsstaðar. — Maður, sem
sérstaklega hefir lært að setja upp þessa mótora og fara með þá, verður jafnan
við hendina. Reykjavík og Hafnarfirði, 14. marz 1906
Nic. Bjarnason og S. Bergmann & Co., umboðsmenn fyrir Suðurland.
þyrilskilvindau RECORD og strokkar
frá hinu alþekta sænska skilvindufélagi f Stokkhólmi.
f>es8i ágætu áhöld sem eru áreiðanlega hin beztu og um leið hin ódýrust eru
til á ýmsum stærðum hjá útsölumönnunum fyrir Suðurland:
S. Bergmann & Co., Hafnarfirði. Nic. Bjarnason, Reykjavík.
Ýmsar nauðsynjaverur til daglegra lieimilisþarfa
er bezt að kaupa í Aðalstræti 10.
Ætið bezt kaup á skófatnaði í AÓalstr. 10.
Fjölbrejttast úrval af
ofnum og eldavélum
íæsfc í verzL OLAFS HJALTESTEDS
JScwgavQg JJ, JlayRjavíR.
Yerzlun Louise Zimsen
er flutt í hina nýju og rúingóðu búð
á Laugaveg 29.
Sundmaga
og-
gotu
kaupir hœsta verði
varzl. c7C. c?. ^Duus.
SÁLMABÓRIN
(vasaútgáfan) gylt í sniðum og í hulstri
fæst í afgreiðslu ísafoldar. Verð 3 kr-
Ávalt kærkomin fermingargjöf.
Verzlunin í horninu á Kirkju-
torgi og Templarasundi hefir nýlega
fengið galossíur, niðursoðinn rjóma
og smjörlíki gott og með lágu verði,
og með því hún hættir að verzla í
miðjum næsta mánuði selur hún til
þess tíma sumar vörur, einkum ullar-
og baðmullarvörur, með miklum afsl.
Familie-Journal
fæst f bókverzlun ísaf.prsm.
JSaiRfdlag JlvíRur
leikur
á morgnn (suiuiud. 27. maí)
kl. 8Vas
Bálför unuustubrðfa
OG
Villidýrið.
Consum-
Chocolade
Cacao Te
Brent og malað kaffi
bezt í verzlun
H. P. Duus.
Frem
fæst i bókverzlun ísafoldarpr.sm.