Ísafold - 08.08.1906, Blaðsíða 1

ÍÍMmir út ýmÍ8t einn sinni efta
tvisv. i vikn. YerÖ árg. (80 ark.
minnst) 4 kr., erlendis 5 kr. eða
l'/s doll.; borgist fyrir miöjan
jóli (er)endis fyrir fram).
Uppeögn (skrifleg) bsmdin vttf
iramót,, ógild nema korntn sé til
átgefanda fyrir 1. október og kaup-
andi skuldiaus við blaðið.
Afgreiðsla Auntursf.ræti 8.
XXXIII. árg.
I. 0. 0. F. 888109
Augnlækmng ók. 1. og 3. þrd. kl. 2—8 i spítal
Forngripasafn opið á mvd. og ld. 11—12.
Hlutabankinn opinn 10—21/* og ó1/*—7.
K. F. U. M. Lestrar- og skriístofa frá 8 árd. til
10 síbd. Alm. fundir fsd. og sd. 8 */* síód.
yLandakotskirkja. Gubsþj.Ö1^ og 6 á helgidögum.
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 10V*—12 og 4—6.
iLandsbankinn 10 x/a—21/*. Bankastjórn við 12—1.
Xandsbókasafn 12—8 og 6—8.
jLandsskjalasafnið á þrd., fmd. og id. J2—1.
.liækning ók. i læknask. þrd. og fsd. 11—12.
;!Náttúrugripasafn á sd. 2—8.
Tannlækning ók. i Pósthússtr. 14, l.ogB.md. 11—1
ier upp í Borgarnes 11., 17.
og 28. ágúst. Kemur við á Akra-
nesi í hverri ferð báðar Ieiðir.
Til Búða 14. og 31. ágúst.
Suður í Keflavík m. m. 20. og 24.
ágúst.
Kaupiö einu sinni
liieiil e; malaí kaffl
lijá Jes Zimsen
og þér íminuð framvegis
ekki vilja aimað kaffi.
Árangurinn.
ÞaS er eins og tekið var fram í síð-
vasta blaði, að framgengt hefir erindinu
•orðið, því erindi, að leita hófanna við
danska þingmenn hina helztu um nauð-
synlegar umbætur á sitjórnarhögum vor-
um, það er til þeirra kasta gæti komið,
beina leið eða óbeina.
Og stjóruarandstæðiugum er það vit-
anlega að þakka, þótt fáliðaðir væri,
ekki nema 8 af 35 þingmönnum alls í
förinni; það voru tómir stjórnarandstæð-
ingar, þessir 5 þingmenn, sem heima
sátu. Eintóm matiU'ferð og ekkert ann-
að hefði utanferðin orðið, ef þeir hefðu
ekki verið, þjóðræðismenn. Því að þótt
-vinstri fylkingararmur stjórnarliðsins,
tólfmenningarnir (LöGEÉTTU-menn öðvu
nafni), styddu þá nú heldur að sumu
leyti, mundu þeir fráleitt hafa haft sig
mikið frammi, ef þjóðræðismenn hefði
vautað alla, enda engu ráðið þá fyrir
hinum 15, hinum eiginlegn ráðgjafadilk-
um. Það leynir sér ekki, hvað því hefir
verið næRt skapi, ö 1 1 u stjórnarliðinu,
er það vildi alls ekki láta minnast á
stjórnmál öðru vísi en í einslegu viðtali
við mann og mann meðal danskra stjórn-
málamamm (sjá Viðtalsskýesi.una hér
síðar í b!.).
Þjóðræðismenn skiftu sér ekkert af
því, heldur fóru sinu fram. Þeir gerðu
meira að segja nokkurs konar sendi-
nefnd úr sínum flokki á fund danskra
flokksforingja (þá J. J., Sk. Th. og V.
•G.), slík óhæfa sem það var þó í aug-
um ráðgjafans. Fyrir þeirra ötnla fram-
göngu hefir það áunnist, sem áunnist
Reyl{ja\Tik miövikudaginn 8. ágúst 1906
hefir í förinni.* En það er aðallega
tveot: a ð mál vort, stjórnlagamálið,
hefir skýrst fyrir dönskum stjórtimála-
möiinum töluvert framar en ella mundi
— allur fjöldinn þeirra vissi ekki um
það áður rneira en nýfætt barn ; og a ð
fengist hafa vinsamlegar undirtektir í
o r ð i undir kröfur vorar af hendi nokk-
urra hitma helztu þingmanna Dana.
Meira er það ekki.
Það er aðgætandi, að þeir eru í frem-
ttr litlum mintii hluta á þittgi Datta,
þessir sem vildu »vinda bráðan bug að
því, að sinna kröfum Islendinga«. Það
eru að eins jafnaðai'menn og óháðir
vinstrimenu. Hinir flokkamir þrtr, unt-
bótaflokkurimt (stjórnarliðið helmingur
fólksþittgsins), hægrimenn og miðlunar-
menn, taka alls ekki undir það. Og
höfuðsmaður stjórnarflokksins, J. C.
Christensen yfirráðgjafi, varast að segja
neitt, sem hönd verði á fest. Hann
veitir ekkert vilyrði um neitt. Hefir
góð orð _ um að »athuga« kröfur vorar
»með fullkominni velvild og sanngirni«.
Það er alt og' sumt. Ett hvað kallar
haun velvikl og sanngirni ? Því sker
hann sjálfur úr og hans meitn. Tekur
þó heldur 1/klega í eitt atriði : að greiða
oss út í hönd höfuðstól ríkissjóðs tillags-
ins. ' Ett alt í óákveðtmm orðunt þó,
orðum, sent engin skuldbiuding felst í
að neinn leyti. Hann er ákveðinn í einu
atriði, breyting á konungstitlinum, —
telur þáð úr. Hamt veit sjálfsagt sem
er, að það atriði muni oss liggja í litlu
\
t'umt.
Alt unt það hugsað, að vera sent vin-
samlegastur í orði, og nteira ekki. Halda
sem lengst í veizlu-blíðmælin. Það er
aðalatriðið.
Nú er þess að ntinnast, að það sem J.
C. Christetisen vill vera láta, það stendur
næstu 3 árin í rninsta lagi. Þá, en fyr
ekki, fara fram nýjar kosningar. Og
sömuleiðis hér, það sem H. Hafstein vill
vera láta. Ekki et' hætt við að hinti
mikli meiti liluti, sem hann hefir á þingi,
fat't að bregðast hottum, meðan hann
heldur þingsætinu.
Yilji þeir félagar hvorugur hafa neitt
með neina stjói'nlagftbreyting hér að
sýsla, stendur alt við sama þeirra tíð.
Og þó að þeit' vildu ljá ntáls á einlwei'ju
öðru, þá er svo sem ekki hætt við hast-
arlegri umbót eða umbreyti'ig. Fyrst
dansk-íslenzk milliþinganefnd um stöðu-
lögin, því næst ttmræður um frumvarp
hennar á báðum þingunt, ef til vill með
svo og svo löngum hrakningi ntilli þing.
anna, og þá fyrst þar á eftir prjónað
upp á þeii'fi hreyting á stjórnarskrá
vorri, sem við þarf, ef skift er um til
hógun á yfirstjórn landsins.
Langt upp í hálfan mannsaldur mun
naumast of mikið í lagt til þeirra hluta,
ef vel lætur jafnvel.
------ —i
Sj&lfsmorð.
Maður hengdi sig nýlega au'stur í
Landeyjum, Guðni bóndi Sigfússon á
Voðmúlastaðahverfi. Hafði verið hjai't-
veikur lengi.
Erlend tíðindi.
Þetta eru helztu Marconiskeytafréttir
frá því síðast.
F r á R ú s s 1 a n d i. Enn hafa 40
hermenn verið af lifi teknir í Kronstadt;
þeir höfðu gert samhlástur í móti yfir-
mönnum sínum og myrt liðsforingjana,
þar á meðal einn aðmirál og höfuðs-
mann hinn.
Tvö hundruð upphlaupsmönnum af
(skipiuu?) Pam Knazova var snarað í
varðhald. Það er svo að heyra, sem
þeir hafi skotið á tundurbát, er veita
skyldi öðrum skipum föruneyti þeirn til
verndar, sem vildi ekki ganga í sam-
blásturinn með þeirn, og þröngvað skips-
höfnunum til að hleypa skipunum á
land og yfirgefa þau þar.
Sex hundruð manna er talið að fallið
hafi eða sárir orðið í Sveaborgar-upp-
reistinni, og þar að auki vanti 1000.
Alment verkfall byrjað. Hér um bíl
Yg hluti verkamanna iðjulansir.
Santara landshöfðingi veginn.
Síðari frótt segir 55,000 í verkfalli t
Pétursborg, ett ýmislegt béndir á, að
verkfallið ntuni verða skammvint.
Viðlíka verkfall byrjað í Moskva.
F r á ý m s u m 1 ö n d u nt. Sprengi-
kitlueldur hefir eytt ungvérsku og ítölsku
deildina á sýningunni í Milano. Tjónið
um 160,000 pd. sterl.
Brezka þingiuu slitið í gær. Skóla-
lögin samþyktu lávarðarnir við 2. umr.
Italskt vesturfara-gufuskip, Serio,
braut við Palos-höfða, skamt frá Cartha-
gena á Spáui. Það var á leið frá
Getuta og Baroelona til Bueno Ayres í
Suðurameríku með 800 vesturfara, ítalska
og spænska. Það sökk á svipstundu.
Haldið að 300 manns hafi druknað, þar
á meðal Sarpaule biskup frá Brasilíu.
Uni Iðunnar-brunann
hefir ekkert uppvíst orðið, hver
valdið hafi. En lítill vafi á því talinn,
að kveikt hafi verið þar í af ásettu
ráði, eins og í Hansons-búðinni hér í
vor og í Sjávarborg áður tvívegis.
Maður var höndlaður aðfaranótt
laugardags af grun um tilraun að kveikja
í öðru húsi, búðinni á Laugaveg 1.
þar logaði í körfu, er hálmur var í og
Btóð nærri húsinu, utan girðinga þó,
með fleiri tæmdum varningsílátum.
En slökt var þar þegar í stað, og varð
ekkert að sök. það var nærri mið-
nætti. Maðurinn, sera tekinn var,
hafði verið á gangi þar nærri, drukkinn,
og ætlaði að komast inn í næsta hús
að leita fyrir sér um áfengi hjá kunn-
ingja sínum þar. Hann kvað ekki
bera á móti því, að verið geti, að eld-
spýta hafi hrokkið hjá sér í körfuna.
En það hafi þá verið án síns vilja og
vitundar. Hann muu hafa verið með
reykjarpípu. Imyndun um, að hann
væri valdur að Iðunnar-hrunanum, mun
eiga lítið eða ekki neitt við að styðjast,
með því að hann kvað hafa sést kveld-
ið það alt á þjóðhátíðarsvæðinu, og þá
alveg ódrukkinn.
það er eigi minBt tjónið í Iðunnar-
brunanum, að reikningsbækur allar og
ýms áríðandi skjöl fórust þar. f>ar
bfður og fjöldi manna stórmikið atvinnu-
tjón. f>ví lengi verður verksmiðjan að
ko.ma8t upp aftur.
51. tölublað.
Heimsókn konungs
°g
danskra þinofmanna.
Það varö að samkomulagi meðal þing-
manna á leiðinni hiugað, að bjóða skyldi
40 ríkisþingmönttum hingað að sumri,
urn leið og Friðrik konungur heimsækti
oss, og mun vera gert ráð fyrir að þeir
verði beint í för nieð honum sjóleiðina,
en að hér verði þeir gestir lattdsitis,
nieðan þeir standa við, og eins ef þeir
ferðast eitthvað um landið, svo sem til
Þingvalla og Geysis að niinsta kosti.
Kosta mun það töluvert. En er vit-
anlega óhjákvæmilegt, eftir danska heim-
boðið, svo stórmannleg gestrisni sem því
fylgdi a alla Juitd. Euda væri ólíkt
íslenzkri gestrisni, að telja það eftir.
Með því að naumast veitir af að fara
bráðlega að undii'bita viðtökur konungs
og þingmannanna dönsku, kusu þing-
nieitn vorir 7 manna uefnd úr sínurn
hóp til að annast þatni undirhúfting.
Þessir eru í uefndiuni:
Guðnt. Björnsson
Jón Jakobsson
Jón Magnússon
Ólafur Ólafsson
Skúli Thoroddsen
Tr. Gunnarsson
Þórhallur Bjarnarsott.
Kuldakastiö
um miðjan f. mán. hefir verið all-
svæsið fyrir norðan, eftir því setti segir
í Nl. Bleytukafald um alt Norðurlaud
3 sólarhringa, fjöll og' hálsar alhvítir
sumstaðar. Sannfrótt, að eitthvað af fó
hafi króknað á Reykjaheiði í Þingeyjar-
s\;slu eða jafnvel fent, »og ntjög hætt
við, að það hafi víða orðið á heiðum hér
norðanIands«. Féð margt fremur hold-
grant og ullarHtið.
Skipströnd.*
Norðui’ á Sléttu hafði strandað í hret-
inu um niiðjan f. m. fiskiskútan Harald,
eign Sahsteds fiskikaupmanns (frá Nor-
vegi?). Mettn björguðust.
Vöruskip til Ólafs Arnasonar kaup-
nianns á Stokkseyri hafði brotið nýlega
austur i Laudeyjutn. Þar varð og mann-
bjöt'g.
Heimkoma þingmanna.
Þeir komu aftur hitigað á tilteknum
degi, sunnleuzlfu þingmennirnir, í gær-
morgun snemma, a s/s Bottiíu, og með
þeint C. Ryder höfuðsmaður alla
leið. Allir nema þeir B. M. Olsen og
Jón Jakobsson; þeir urðu eftir í Khöfn
að skerata sér dálítið lengur. Hinum,
sem heima eiga í öðrum landsfjórðung-
unt, hafði Botnía skilað á sömu hafnir
kringum land, er hún kom við á í
heimanförinni að hirða þá; skilaði eiunig
Jóhannesi Jóhannessyni sýslumanni heitn
til sín á Seyðisfjörð, eftir meira en ntiss-
irisdvöl erlendis. Auk þess fór og ráð-
gjafinn þar á land, svo sem segir í síð-
asta bl.
Fengu bezta veður báðar leiðir.
/