Ísafold - 22.02.1908, Blaðsíða 3

ISAFOLD
31
r
A víð og dreif.
iii.
Grundvöllur sjálfstæðisins.
Gísli heitinn Ásmundsson á Þverá,
hálfbróðir Einais í Nesi, var ein-
hver merkasti bóndi hér í sýslu
fyrir margra hluta sakir, á sinni tið.
Hann var gáfumaður og búmaður
roikill, svo að hann kostaði 4 ung-
linga til æðri menta; bjó þó á harð-
balajörð, hlunnindalausri.
Hann sagði eitt sinn, svo að eg
heyrði:
Hér á landi getur ekki búskap-
ur þrifist nema með meiri at-
orku og meiri sparsemi, heldur en
alment gerist.
Eg heti veitt því eftirtekt, síðan eg
komst á legg, að þeir einir menn
koma fyrir sig fótunum og standa
uppréttir til lengdar, sem fylgja þess-
ari reglu.
Þvi er nú ver og miður, að sú
ástríða fylgir þorra manna alla æíi, að
hfa fram yfir efnin.
íslendingar búa of margir í sskulda-
hrepp og lánasýslu«. Svo hefir það
verið. Og sú lífsregla fer nú ekki
þverrandi.
Margur maður heíir flotið lengi á
þennan hátt og aldrei sokkið alveg.
En þeir menn hafa jafnan notið að
annarra manna. Náungar þeirra og
frændur hafa hlaupið undir bagga,
hjálpað þeim um ábyrgðir og lán, og
troðið í fleytuna þeirra, þegar hún
hefir ætlað að sökkva undir þeim
sökum skuldalekans.
Og þeir sem hafa hjálpað þann veg,
hafa jafnan verið atorkumenn og
sparnaðar. Það fylgir skuldaþrjótun-
u,tb að þeir vinna sjaldan ttema stop-
ult og lítið. Þeir eru á sífeldu ferða-
Hgi, vegna skuldaveltunnar, sem þeir
hafa með höndum. Og smátn sarnan
venjast hendurnar á
er vinnan afrækt.
að vera góður, þegar hugur mikils
hluta þjóðarinnar stefnir hátt og von-
ar mikils. Þjóðin vill afla sér sjálf-
stæðis og hefir von um að fá það.
Eti til hvers er sjálfstæði á þjóðmála-
vísu, ef fjárhags-sjálfstæðið brestur?
Þetta er eitt aðalatriðið, sem kosn-
ingarnar næstu hljóta að snúast um.
Kjósendur, verða að gera sér glögga
grein fyrir vilja sínum í þessu efni.
Þeir eiga að skera úr með atkvæða-
greiðslu sinni, hvort eyðslubelgir eiga
að hafa lyklavaldið i höndum eftir-
leiðis eða sparsamir menn.
Ef þjóðin er svo lítils háttar í skapi
sínu, að hún kýs þann kost til handa
Fjallkonunni, að hún búi í »skulda-
hrepp og lánasýslu«, þá má hún kenna
sjálfri sér um afleiðingarnar. Henni
er innan handar að heimta lyklavöld
landssjóðs úr höndum þeirra manna,
sem koma landinu i kröggur, og fá
þau hinum, sem líta á landsbúskapinn
því líkt, sem Gísli á Þverá leit á
sveitabúskapinn.
G. F.
Þjórsárbrúar-
námsskeiðið,
tr>
vasana.
En þá
En þó að það sé ilt fyrir einstak-
linginn að vera í skuldaviðjum, þá er
það þó enn verra fyrir þjóðina. Það
er og verra fyrir okkar þjóð en aðrar
þjóðir að lenda í skuldum, sökum
þess, að »sverð drottins* hangir yfir
höfði Fjallkonunnar alla tíð. Eg á
við það, að eldgos og hallæri geta
komið yfir þjóðina, eins og fugl úr
bláu klæði, og sorfið fast að börnum
hennar. Þjóðin þarf að eiga fé i
sjóði til að geta staðist þess háttar að-
kast, ef í nauðirnar rekur.
Þetta vakti fyrir gömlu mönnunum,
sem stýrt hafa þjóðarskútunni alt til
skamms tíma. Þeir hugsuðu því líkt
sem gömlu bændurnir, er neituðu sér
um munaðinn, til þess að hafa heldur
eitthvað handa í milli. Þetta atferli
hefir verið kallað, í smánarskyni, að
»safna aurum í sjóvetling«. En þó
að svo kunni að vera, að þessi að-
ferð sé eigi stórmannleg, þá er hún
samt góð og ttauðsynleg, eftir þvi
sem landsháttum og atvinnuvegum er
háttað 1 landi voru.
Og ef það er rétt, sem Gísli Ás-
mundsson sagði um búskapinn 1 land-
inu, þá er það satt og víst, að þjóðar-
búskapurinn getur ekki þrifist, nema
því að eins, að sparlega sé á fénu
haldið, sem í landssjóðinn kemur.
Þegar þeir menn hafa lyklavöldin í
höndum að þeirri hirzlu. sem fé-
glæframenn eru og eyðsluseggir, þá
eru konmir vondir eyslar í góðan
pott.
Nú á hinum síðustu og verstu
tímum er svo gálauslega haldið á
fé landsins, að firnum sætir. Sá bóndi
tnundi vera talinn ær og örvita, sem
eyddi meira fé í versta ári heldur en
nokkuru sinni i góðæri, þegar fésæld
er fyrir hendi. Hann mundi vera
kallaður fól eitt og afglapi. En er
það þá síður vítaveit, þegar fulltrúar
þjóðarinnar gera sig seka 1 því líku
athæfi ?
Siðastliðið sumar var eitthvert versta
sumar í manna minnum um land alt.
Og á þessu sumri er eytt fé landsins
á allar lundir, bæði að þörfu og
óþörfu, svo að nú er urn að litast 1
búrkistu Fjallkonunnar því líkt sem
músavargur hefði komist í búrkistu
á bæ.
»Alt verður óhatningju íslands að
vopni«. Nú hefði fjárhagurinn þurft
Aðalt'undur Jarðræktar-
félags Reyltjavíkur var hald-
inn 20. Jebrúar
Árið sem leið nam laDdssjóðstillagið
700 kr, en greiddi meðlitnum sínum
vinnuatyrk er nam samtals kr. 665.
Félagið hafði á árinu keypt sláttuvél-
ina V í k i n g og á það hana og lánar
þein? félagsmönnum sínum, sem þess
óska. í sjóði á félagið nú við ára-
mótin um 1900 kr.
Vinna félagsmanna nam árið sem
leið 2361 dagsv.; mestur hluti þess
var túnaslétta, 1777 dagsv.; af því voru
sáðsléttur meiri en nokkurntíma hafði
áður verið. Hæstu dagsverkatölu, 310,
hafði Pétur Hjaltested úrsmiður.
Samþykt var að verðlauna vinnu
fólagsmanna þetta ár með sama hætti
og áður, eða 2y2 kr. fyrir hver 10
dagsv.
Vegna þeirra örðugleika sem reynst
hafa á þvf að fá plægingamann, var
samþykt að veita til þess uppörfunar-
styrk alt að 100 kr. og eigi meira en
20 aura fyrir klukkustund.
Talið ver æskilegt, að fólagsmenn
færu að nota tilbúinn áburð meir en
þeir hafa gjört hingað til, og í þvf
skyni veitti félagið uppörvunarstyrk alt
að 100 kr., og veitist styrkurinn með
alt að 20% af verði áburðarins, þó
eigi meira en f eina dagsláttu hjá
hverjum fólagsmanni.
Félagið ætlar sér því að panta áburð
fyrir þá félagsmenn, er þess kunna að
óska og gefa sig fram um það í tíma.
Stjórn endurkosin: Einar Helgason,
Halldór Jónsson, þórhallur BjarnarBon.
Mannalát.
Jens Halldórsson smiður
Seyðisfirði rúmlega sjötugur.
Runólfur fiorsteinsson,
fyrrum bóndi á Bakka í Borgarfirði
eystra, á áttræðisaldri, blindur, drakk
í ógáti kreólfn-blöndu og hlaut bana
af.
Valdemar Valtýsson bóndi
á Jöknlsá f Borgarf. (bróðir Helga
kennara Valtýssonar) vaskleikamaður,
rúmlega tvftugur, fekk lungnabóigu
upp úr mislingum.
Ingibjörg Jónsdóttir, tengda
móðir Ólafs útvegsbónda Péturssonar
á Landamóti í Seyðisf., 82 ára.
f>etta fólk hefir alt látist í mánuð-
inum sem leið.
Botnvörpungur sökk
enskur fyrra laugardag, 15. þ. mán.,
hér utan til í flóanum, nálægt Garð-
skaga, fyrir ásigling annars botnvörpu
skips sömu þjóðar. Lord Rosebery
hét það sem sökk, en hitt Gaul, og
láDaðist þvf að bjarga mönnunum af
hinu um leið og það sökk, við illan
leik þó. Gaul hafði siglt með bundnu
stýri og allir skipverjar undir þiljum,
að borða. |>að rendi stefninu inn í
miðja hlið hins skipsins. |>að skrapp
hér inn á höfn til vistakaupa, en hélt
síðað til Englands með skipbrotsmenn-
ina.
Jón forseti
botnvörpungur (skipstjóri Kolbeinn
Þorsteinsson) kom inu f gær eftír viku
útivist, með um 14000 fiska, er hann
hafði aflað fyrir Vestfjörðum mest og
nokkuð í Jökuldjúpinu.
Druknan.
f>að slys varð nýlega vestur á Breiða
firði, að bát hvolfdi í lendingu við
Haga á Barðaströnd, á heimleið úr
Flatey, og druknaði formaðurinu,
KristjáD Snæbjörnsson, bóndi
1 Haga, ungur efnismaður mikill, son-
ur Snæbjarnar hreppstjóra í Hergilsey
Kristjánssonar. Aðrir björguðust.
Hér er frekari skýrsla um það en í
sfðasta bl., er samið hefir aðallega þar
til kjörin, undirskrifuð nefnd.
Af nemeudunum 50 voru 35 úr Ár-
nessýslu, 9 breppum, og 15 úr Rang
árvallasýslu, 7 hreppum þar. Tólf voru
bændur.
Að meðtöldum aðvifandi áheyrendum
var tíðast húsfyllir við fyrirlestrana, alt
að 100 manns stundum. f>ar á með
al voru gamlir, gráhærðir öldungar,
sem hlýddu á erindin með mikilli at
hygli.
f>au voru um: jarðrækt (þar á með-
al plægingar og sáning), girðingar, á-
burðarhirðing, garðrækt. trjiíplöntun
m. m. Enn fremur um skapnað hús-
dýra og líffæri þeirra, sjúkdómsorsakir
og ráð við þeim. Loks um kynbætur
og fóðrun búpenings, meðferð mjólkur,
fituhlutföll hennar o. s. frv.
Dagskráin var þessi:
Kl.
8%— 9% umræðufundur meðal nem-
enda um námsgreinar frá
deginum áður, uppl. o. fl.
9%—10% dagverður.
10%—11 söngæfingar.
11 — 3 fyrirlestrar.
3 — 4 miðdegisverður.
4 — 5 söngur.
5 — 7% umræðufundir.
7%— 8 leikfimi.
8 — 9 kvöldverður.
9 —10% íþróttir og skemtanir.
Á hverjum fundi var kosinn fundar-
stjóri og skrifari. í fundarbyrjun var
sungið eitthvert ættjarðarkvæði.
f>essi mál voru rædd og um þau
gerðar fundarályktanir.
1. Búnað a rs a m vi nna í sveit-
u m.
Samþ. þessi tillaga:
Fundurinn skorar á fundarmenn að
vtnua að því, að koma á almennri fé
lagevinnu við jarðabætur, hver í sinni
sveit.
2. Íslenzkaríþróttir, skemt
anir og ungmenDafélög.
Nefnd var kosin til að gera tillögur
t því máli. Hún lét uppi það álit sitt,
að slíkur félagsskapur mundi vera mjög
vel til þe88 fallinn, að veita þjóðinni
andlegan og líkamlegan þroska, og
að skipulag það, sem Ungmennafélög
Reykjavfkur og Akureyrar hafa, muni
vera hið bezta fyrir slíkan félagsskap.
Sömuleiðis að afarnauðsynlegt sé fyrir
framtíð þjóðar vorrar að æskulýður
hennar eflist sem mest að lfkamlegri
atgervi, og telur íþróttir forfeðra vorra,
avo sem glímur, sund, skíðahlaup,
skautaferðir, handahlaup, tafl o. fl.
mjög vel til þess fallna.
En með því að tiltölulega fáir leggja
stund á þessar íþróttir, og ekkert sam-
band milli þeirra, sem þær stunda,
telur nefndin Bnjallast ráð til að gera
íþróttirnar almennar, að ungmennafé
lög komist upp sem víðast í sveitum
landsins, og að æskulýðnr þjóðarinuar
fylki sér sem þóttast um stefnuskrá
þeirra. En stefnuskrá þeirra er í fám
orðum 8Ú, að efla það alt, sem verða
má þjóðlífi voru til gagns og sóma.
Þess vegna telur nefndin sjálfsagt,
að félög þessi starfi að því, að auka
lestur góðra rita og bóka, gangast fyr-
ir málfundum, styðja bindindismálið
af alefli og gjöra yfir höfuð að áhuga-
málum sínum alt það, sem getur orðið
til gagns á stærri eða minni svæðum
þjóðlffsins. — Nefndin hyggur enn-
fremur, að líkur séu til þess, að þar
sem ungmenDafélög komist á fót, geti
þau stögvað þann fólksstraum úr sveit
um til sjávarþorpa og kaupstaða, sem
aukist hefir svo ískyggilega á síðari
árum, og að þau að því leyti geti orð-
ið þjóðinni til gagns.
Beztu og beinustu leiðina til að
koma upp þessum félögum telur
nefndin vera, að þeir menn, sem
áhuga hafa á raálinu, reyni að fá í
lið með sér hina beztu menn sveitar
sinnar, og starfi í sameiningu við þá,
að stofnun ungmeunafélaga. Og hygg-
ur nefndin, að vel geti slíkt félag orð-
ið til gagns, þótt ekki séu nema fáir
að byrja með, enda má telja þaðvíst,
að þar sem slfkt félag kemst á fót,
muni hinir betri menn fljótt fylgjast
með starfi þess, sem á að stefna til
svo góðs fyrir þjóðfélagið.
Fundurinn telur mjög æskilegt, að
ungmennafélög verði stofnuð sem fyrst
í sveitum, þar sem þau eru ekki enn
komin á fót, og skorar á fundarmenn
að vinna að því eftir mætti.
3. Aðflutningsbannsmálið.
Eftir langar umræður var samþykt
Bvolátandi tillaga með 29 atkv. gegn
11:
Fundurinn aðhyllist aðflutningsbann
á öllu áfengi, þegar fengin er víssa
fyrir því, að mikill meiri hluti þjóðar-
innar er því fylgjandi.
Ennfremur var samþykt svolátandi
viðaukatillaga:
Komi ekki lög um aðflutningsbann,
telur fundurinn æskilegt að hækka toll
á öllum áfengum drykkjum.
4. Borðhald í sveitum.
Eftir talsverðar umræður var svo-
látandi tillaga samþ.:
Fundurinn telur æskilegt að sam-
eiginlegt borðhald með knífum og göfl-
um verði alment til sveita, þar sem
húsakynni og aðrar ástæður leyfa, og
telur sór skylt að styðja að því.
5. Mentun bænda. Sigurður
Sigurðsson flutti erindi um það efni,
og spunnust þar út af miklar umræð-
ur. Erindið mun síðar verða birt á
prenti.
6. Lífsábyrgðir. Samþ. svo-
látandi þessi lillaga:
Fundurinn álítur nauðsynlegt að
tryggja líf sitt, og hvetur alla unga
menn til þess.
7. HÚ88tjórnarnámsskeið
fyrir húsmæður og hús-
mæðraefni.
Svo látandi tillaga samþ. :
Fundurinn telur æskilegt, að um-
gangskensla sú í matreiðslu, er ráð-
gerð var á síðasta búnaðarþingi, kom-
ist á fót sem fyrst í Árnessýslu og
Rangárvalla.
8. íslendingar og útlend-
i n g a r .
Sigurður Sigurðssson flutti erindi
um, hvernig nota ætti reynslu annarra
þjóða í búnaði og öðru, og mintist um
leið á það, hvað þingi og stjórn hætti
við að taka útlendinga fram yfir inn-
leuda menn til ýmissa sýslana og
greiða þeim jafnvel hærra kaup en
innlendum.
9. Blaðakaup og blaðalest-
u r.
Eftir langar umræður var samþykt
þessi tillaga:
Fundurinn telur æskilegt að menn
kaupi í félagi helztu blöð vor, en gangi
alfarið á snið við þau lakari.
Samþykt var og þessi tillaga :
Fundurinn skorar á alla bændur og
bændaefni, er fylgjast vilja með í öll-
um búnaðarmálum þjóðarinnar, aðganga
f Búnaðarfélag íslands.
10. M ó ð u r m á 1 i ð. |>orfinnur
|>órarinsson hóf þær umræður með
fróðlegri tölu.
Eftir langar umræður voru samþykt-
ar þessar tillögur:
a. , Fundurinn óskar eindregið eftir
að íslenzka þjóðin hreinsi og fegri
móðurmál sitt og haldi því hreinu
og sérstæðu.
b. , Fundurinn óskar eftir, að prest-
ar reyni að afstýra því, að börn verði
látin heita skrípanöfuum og fleiri nöfn-
um en einu.
c. , Fundurinn lýsir því yfir, að
hann er mótfallinn ættarnöfnum.
11. Vátrygging nautgripa.
Samþykt þessi tillaga:
Fundurinn telur vel til fallið, að
nautgripaábyrgðarfélög komist sem víð-
ast á fót og helzt í hverjum hreppi.
12. Lestrarfélög. Samþykt
þessi tillaga:
Fundurinn telur nauðsynlegt, að lestr-
arfélög komist sem fyrst á fót þar sem
þau eru enn eigi til, og að valdar séu
í þær góðar og nytsamar bækur.
13. Búnaðarnámsskeið við
Jbjórsárbrú. í því máli er eftir-
farandi áskorun send til Smjörbúasam
bands Suðurlands:
Með öruggri samfæringu og lifandi
tilfinningu þess, að búnaðarnámsskeið
það, seut nú er hér að enda, muni
hafa víðtæk og vekjandi áhrif á alt
félagslíf og framfaraáhuga hér í sýsl-
unum, samfara því að auk þekkingu
og búnaði, skorum vér á Smjörbúa-
samband Suðurlands, að hlutast til
um, að slíkt námsskeið verði haldið
þar eftirleiðis.
14. Búnaðarsamband Suð-
u r 1 a n d s. Málshefjandi Sigurður
Sigurðsson. Að loknum umræðum
samþykt svohljóðandi tillaga:
Fundurinn telur nauðsynlegt að stofn-
að sé bÚDaðarsamband fyrir Suðurland,
og telur æskilegt að Sntjörbúasamband-
ið gangist fyrir að koma því á fót.
15. Vátrygging sveita-
bæja. Samþykt þessi tillaga:
Fundurinn telur æskilegt, að bruna-
bótafélög verði stofnuð í öllum sveitar-
félögunum, og skorar alvarlega á fund-
armenn að styðja að framgangi þess
máls hver í sinni sveit.
16. Fráfærur. Um það mál
komu fram ýmsar skoðanir, er hneigð-
ust aðallega að því, að muni vera arð
samast færa frá.
17. Uppblástur og sand-
g r æ ð s 1 a. Málshefjaudi Einar Helga-
son. Kosin nefnd er lagði fram itar-
legt álit, er samið hafði |>orf. |>órar-
insson frá Drumboddsstöðum. Tillög-
ur nefndarinnar voru samþyktar, þess
ar:
a. , Fundurinn skorar á unga bú-
iausa menn f Rangárvalla og Arness-
sýslum, að bindast samtökum um að
standa á verði mót uppblæstri lands
ins, með því að vinna einn dag á ári
að því, að hefta eyðing grasi gróins
lands og að styðja að viðgangi
melsins og annarra sandplantna, t. d.
gulviðis og gráviðis, eða einhverju því
öðru, er miðar til að klæða landið.
b. , Fyrst um sinn skal þessi vinua
í Rangárvallasýslu eingöngu ganga til að
varna sandfoki og til sandgræðslu, en
i Arnessýslu þarf ekki að binda sig
við það eingöngu, heldur aðeins það,
sem mest er um vert í hverri sveit.
c. , Kosnir skulu 7 menn í hverri
sýslu, Árness og Rangárvalla, til að
koma málinu í framkvæmd út um hér-
uðin.
18. Lýðskólar. Málshef jandi
Sigurður Sigurðsson. þessi tillaga
samþykt:
Fundurinn álítur einkar-æskilegt að
stofnaður verði lýðskóli eða uug-
mennaskóli, fyrir Arnessýslu og Rang-
árvalla, moð svipuðu fyrirkomulagi og
er í sams konar skólum í Danmörku
og Noregi, en með hlíðsjón á efnahag
og ástæðum manna hér, og væntir
þess, að sýslunefndir og hóraðsbúar
þessara héraða vinni að því, að slíkur
skóli komist á fót sem fyrst.
19. Dýraverndun. Samþykt
þessi tillaga:
Fundurinn óskar að, þau ungmenna-
félög, sem þegar eru komin á fót og
sfðar verða stofnuð, styðji að því eft-
ir megui, að bæta meðferð á skepn-
um, og minka mjög fugladráp og eggja-
rán.
Auk þess skorar fundurinn á alla
fundarmenn, að gera alt sem í þeirra
valdi Btendur til þess að tálma allri
iilri meðferð á skepnum, og telur æaki-
legt, að sem flestir riti vekjandi grein-
ar í blöðin það áhrærandi.
20. Almennur kosninga-
réttur. Samþ.:
Fundurinn er því meðmæltur, að all-
ir fullveðja menn, konur jafnt sem
karlar, hafi kosningarrétt til alþingis
o. s. frv.
21. Söngur í sveitakirk-
jum. Um það mál urðu nokkrar
umræður, og urðu fundarmenn á eitt
sáttir um það, að söng f sveitakirkjum
væri víða ábótavant.
22. Fjárhús og fjárhirð-
i n g. i msar bendingar komu fram í
umræðum um hagkvæmt fyrirkomulag
á fénaðarhúsum 0. s. frv. og var samþ.
þesBÍ tillaga:
Fundurinn óskar þess, að bændur þeir
sem eru eigi farnir að bæta fénaðar-
hús sín, geri það sem fyrst, eftir því
sem efni og ástæður leyfa.
23. Rætt um fólksstraum-
inn úr sveitunum í kaup-
s t a ð i n a. Um það mál urðu all-
langar umræður, er lutu að því, að
nauðsynlegt væri að hefta þann straum,
og beutu á ýms ráð til þess.
24. Vigfús Guðmundsson í Haga
flutti erindi um i ðjusem i, sparsemi og
reglusemi, og var gerður að því góður
rómur.
Enufremur flutti Ólafur ísleifsson
dbrm. fyrirlestur um það, hver áhrif
vér hefðum á aðra með framkomu
vorrí, og var lokið lofsorði á það er-
indi. Var það ósk manna að báðir
þeir fyrirlestrar kæmu á prent.
Sunnudaginn 26. jan. fjölmentu nem-
endurnir til Kálfholtskirkju, og voru
kennararnir með í förinni; héldu nem-
endurnir uppi söngnum í kirkjunni við
messugerðina. — Að henni lokinni var
öllum boðið inn , og þágu góðan beina
hjá presti, síra Ólafi Finnssyni.
Við lok uámsskeiðsins, 1. febr., buðu
Árnesingar Rangæingum til samsætis,
ásamt Sigurði Sigurðssyni, er einn var
eftir kennaranna, og húsbændunum
beggja vegna við brúna. — Kjartan
Guðmundsson plægingarmaður hafði
orð fyrir hönd Arnesinga og bað Rang-
æinga vera velkomna. Af hálfu Rang-
æinga þökkuðu þeir Guðjón Jónsson í
Bjóluhjáleigu og f>orsteinn Jónsson á
Hrafnstóftum. Sig. Sigurðsson mælti
fyrir minni nemeDdanna, og enn fleiri
ræður voru haldnar, fyrir minni ís-
lands 0. s. frv.
Við þjórsárbrú 1. febr. 1908.
Bergur Jónsson, Skálholti.
Bngilbert Sigurðsson, Kröggólfsstöðum.
Guðjón JónSson, Bjóluhjáleigu.
Samvizku-önot.
Síðasta Lögrétta flytur þjösnaleg
hrakmæli um Guðmund Friðjónsson.
Nánasta tilefnið virðist vera saman-
burður hans hér í blaðinu nýlega á
heiðurslauna-verðleikum skáldanna Ein-
ars Hjörleifssonar og Guðm. Magnús-
sonar.
Naumast er til það mannsbarn í
stjórnarliðinu, sem finnur ekki með
sjálfu sér, bvílík fjarstæða það er, að
gera þá jafna, E. H. og G. M., og
kátbroslegri vörn er varla hægt að
hugsa sér en að láta það helgast af
dálitlum vaxtamun á því, sem birzt
hefir eftir þá af skáldritum. Það veit
hvert mannsbarn í stjórnarliðinu, hvað
þá aðrir, að hefði E. H. verið stjórn-
arinnar megin í landsmálaskoðunum,
en hinn meðal stjórnarandstæðinga,
mundi þeirra hafa verið gerður helm-
ings rnunur í minsta lagi í verðlauna-
veitingu, ef G.M. hefði þá einu sinni
verið látinn hafa nokkurn eyri.
Það er ilt að verjast þeirri hugsun,
að meiri hlutinn á þingi líti stundum
á landssjóð eins og herfang, er hann
eigi með að skifta á meðal sinna
manna.
En samvizku-ónot út af því hrist
af sér með hrakyrðum um þá, sem
gerast svo djarfir að hafa orð á því,
eins og G. F. gerði um daginn.
Menn, sem varpað hafa smámsam-
an fyrir borð hverri hugsjóninni á
fætur annari til að koma sjálfum sér
áfram og til að þóknast valdhöfum,
sem brotið hafa af sér mætra manna
fylgi og hollustu, ausa þá auri illyrða
og lastmæla, sem fylgja fram fögr-
um hugsjónum og frjálsmannlegum,
tneð þeirri elju og röggsemi og
þeirri frumlegri ritsnild, sem G. F. á
Sandi er lagið, og virðandi vettugi vel-
þóknun allra höfðingja og hylli alþýðu,
ef þvi er að skifta, — umkomulaus
alþýðumaður, sem hefir ekkert við
að styðjast í baráttunni fyrir því, sem
hann hyggur rétt vera, gott og fagurt,
annað en sína fágætu andans atgervi.