Ísafold - 05.03.1910, Page 3
ISAPOLD
55
V iðskiftaráðunauturinn.
Hafnarstúdentar hafa á fundi í Stú-
dentafélaginu með 13 atkv. gegn 8
samþykt tillögu, er fer í þá átt, að
skora á meirihlutann að tjá sig ósam-
þykkan yfirlýsingu ráðgjafans íslenzka
viðvíkjandi viðskiftaráðunautnum í bréfi
hans til utanríkisráðgjafans; Þjóðviljinn
tekur kappsamlega í sama strenginn,
og herra Gísli Sveinsson byrjar ritgerð
í gær í sömu átt í Þjóðólfi undir rit-
stjórn Péturs Zóphoniassonar. Flest
alt, sem hr. G. Sv. segir í ritgerð sinni,
er þvert ofan i skoðanir Þjóðólfs, nema
þetta eitt: hr. G. Sv. ræðst all hvatskeyt-
lega á ráðgjafa. Þessveqna er hann
boðinn og velkominn í Þjóðólf. Að-
aláhugamál Þjóðólfs, svo sem annara
Hafsteinsblaða, er sem sé jafnan þetta
eitt: að niða og skamma núverandi
ráðgjafa fyrir all sem hann gerir, og
hver sá maður, sem vill hafa sig til
þess, á vísan aðgang að þessum blöð-
um, hvað sem skoðunum hans ella
líður.
Bægslagangurinn út af bréfi ráðgjafa
til utanrikisráðgjafans um viðskiftaráðu-
nautinn er annars harla óskiljanlegur.
Vér munum siðar vikja nánar að þessu
máli. En að þessu sinni skal þetta
tekið fram:
Utanríkisráðgjafinn kvartaði yfir um-
mælum, sem höfð voru eftir Bjarna
Jónssyni frá Vogi i norsku útkjálka-
blaði, æði æsingafullum gegn Dan
mörku. Ráðgjafi vor lét í ljós vantrú
á, að þau væru rétt eftir höfð, eiris
og þau hljóðuðu, en ef svo væri, skyldi
slíkt ekki koma fyrir aftur. Það dylst
og sjálfsagt engum manni, að enginn
íslenzkur ráðgjafi — og ekki heldur
hr. Skúli Thoroddsen — gæti
látið það afskiftalaust, ej maður
þeirri stöðu, sem viðskiftaráðunauturinn
hefir, færi að hafa frammi beinar
pólitískar æsingar gegn Dönum erlendis.
En að honum sé af ráðgjafa meinað
að láta i ljósi skoðanir sinar á sjálf-
stæðismáli voru og segja frá þeirri
baráttu vorri, eins og Þjóðv. virðist
halda, það nær engri átt. — Nægir i
því efni að benda til hinna skorinorðu
greina, er Bjarni hefir skrifað í mörg
sænsk, norsk og dönsk blöð um sjálf-
stæðismálið, og mun stjórnin síður
en svo hafa amast við þeim.
fram hínum löngu illviðrasömu strönd-
um íslands einsog einmitt Flora.
Telja má það lofsamlegt, að Björg-
vinjargufuskipafélagið eftir 2 ára ferð-
ir, sem víst er um, að félagið hefir
tapað á, skuli ennþá halda áfram ferð-
unum.
Þess væri að óska — frekar vegna
íslendinga sjálfra, en vegna félagsins
að lánast mætti að halda áfram
þessum ferðum til gagns og gleði
íslendingum.
Mannalát.
Gufuskipið Flora.
Svofelda skýrslu hefir ísafold verið
beðin fyrir:
Björgvinjargufuskipafélagið, sem i
tvö ár hefir haldið uppi ferðum milli
Noregs, Færeyja og íslands, ætlar
einnig á komanda sumri, 1910, að
halda þessum ferðum áfram með ná-
lega sömu áætlun og síðastliðið ár.
G/s Flora, sem i fyrri ferðum hefir
áunnið sér vinsæld sem farþegaskip,
verður einnig á þessu sumri notað
þessar ferðir. Eins og mönnum mun
vera í minni, hrepti Flora á síðustu
ferð sinni f. á. ofsaveður, og hrakti
4 daga norðvestur af íslandi og lask-
aðist talsvert utanborðs. Er skipið
kom heim til Björgvinjar var þegar
tekið að gjöra að því og gersamleg
aðalviðgerð á skipinu hefir farið fram
nú í vetur. Nýr ketill hefir verið
settur i stað hins gamla, og rafljós
lagt um alt skipið, svo að það hefur
nú aftur íslandsferðir sínar sem full-
komið hraðfara fyrstaflokks farþega-
skip. Auk þess er Flora sterkt og
ágætt sjóskip öllum kostum búin sem
bezta farþegaskip.
Sem stendur er Flora í farþegasigl-
ingu milli Björgvinjar og Rotterdam
á Hollandi.
{ [Áætlunin ber það með sér að skip-
ið mun, er það hefir komið við á
Seyðisfirði og farið norðan um land,
koma til Reykjavíkur hinn 13- Íöni,
júli, ágúst, september, og fara ^
Reykjavik norður um land 16. ncfndra
mánaða. Ferðaáætlunin er yfirlextt
haganlega gjörð, þannig að viðkomur
á hinar ákveðnu hafnir eru nákværn-
lega sömu mánaðardagar í hverjum
mánuði. Á fýrri ferðum sínum við
ísland hefir Flora áunnið sér það hrós,
að varla nokkurt skip hafi komið svo
stundvíslega á ferðum sínum með-
Reykjavíkur annáll.
Botnvörpungafiskur hefir verið falur hér i
bsenum siðustu daga og verið rifinn út,
nærri þvi áður en k land var kominn. Svo
mikil nýnæmi er bæjarbúum á fiski.
Dánir: Guðrún Glsladóttir, gamalmenni
úr Hafnarfirði. Dó 23. febr. i Landakots-
spitala.
Ingibjörg Jónsdóttir húsfr. 31 árs. Njáls-
götu 48. Dó 19. febr.
Jón Gruðmnndsson 32 ára. firettisgötu
17. Dó 3. marz.
Kirstin Jónsdóttir ym. 19 ára, frá Steðja
i Klókadal. Dó i Landakotsspitala 1. marz.
Kr. Rósa Jónsdóttir húskona, 56 ára.
Klapparstig 24. Dó 22. febr.
Ragnheiður Magnúsdóttir húsfrú, 39 ára.
Laugaveg 73. Dó 20. febr.
Sveinn Olafsson 62 ára. Smiðjustig 11.
Dó 24. febr.
Erindi dr. Helga Péturss i Iðnó á sunnu-
daginn var fróðleg og skemtileg frásögn um
ferðir hans á Bretlandi. Hann flytur
áframhald af þvi i Iðnó sunnudaginn 13.
marz, en ekki d morgun.
Guðsþjónusta: í dómkirkjunni á morgun:
Á hádegi: Dómkirkjupresturinn.
Síðdegis: slra Fr. Friðriksson.
Fríkirkjunni: Hádegismessa.
Hjónaefni: Jósef Magnússon trésmiður
og ym. Guðrún Guðmundsdóttir.
Hjúskapur: Einar Sigurðsson Yesturg.
52 og ym. Sigriður Rósa Kristjánsdóttir,
23. fehr.
Jón Jónatansson frá Hjörsey á Mýrum
og ym. Magdalena Guðmundsdóttir, Rvik,
26. febr.
Runólfur Runólfsson bókb. og ym. Guð-
finna Friðfinnsdóttir Lindarg. 19, 26. febr.
Sigurður Sigurðsson ekkjum. Hverfisg.
54 og ekkja Arnbjörg Guðmundsdóttir 26.
febr.
Kapphlaup Skautafélagsins. Þau fóru
fram siðastliðinn laugardag og sunnudag.
En ekki var veður sem ákjósanlegast og
svellið ekki heldur. f>vi varð hluttakan
ekki eins mikil eins og elia hefði orðið.
Fyrri daginn var 5000 stiku skeið þreytt.
Það skeið runnu:
1. Sigurjón Pétursson á 11 min. 54 sek.
2. Ólafur Magnússon á 12 — 32
3. Magnús Tómasson á 12 — 38s/6 —
4. Sigmundur Árnason á 13 — 228/6 —
Á sunnudaginn var þreytt 500 og 1500
stiku skeiðið og fór á þá leið, að 500 stiku
skeiðið runnu:
1. Sigurjón Pétursson á 59®/6 sek.
2. Magnús Tómasson á 1 mín. 5
3. Herluf Clausen á 1 — 14*/6 —
4. Sigmundur Árnason á 1 — 14*/6 —
en 1500 stiku skeiðið þeir:
1. Sigurjón Pétursson á 3 min. 23’/6 sek.
2. Magnús Tómasson á 8 — 47
3. Sigmundur Árnason á 3 — 513/6
4. Herluf Clausen á 4 — 8
Sigurjón Pétursson vann þannig öll þrjú
skeiðin og hlýtur hann verðlaunin: Branns-
bikarinn. — Hann verður afhentur honum
1 samsæti, sem Skautafélagið heldur á þriðju-
daginn kemur, i Iðnó.
Hraði skautamanna var allmikill, einkum
þegar gætt er þess, að allhvast var og
svellið alls ekki gott — og ank þess, að
skautamenn hafa átt mjög örðugt uppdrátt-
ar um æfingar, það sem af er vetrinum.
Til samanburðar má geta þess, að helzti
núlifandi skautamaður heimsins, Norðmað-
urinn Oscar Mattiesen, hefir unnið skeiðin
á þeim tima, er nú segir: 5000 stiku skeið-
ið á 8 mín., 51 sek., 1500 stiku skeiðið á
2 min., 277/io sek. og 500 stiku skeiðið á
46'/io sek.
Hvenær ná skautamenn vorir þeim hraða ?
Málverkasýning. Ásgrimur Jónsson hefir
i hyggju að halda sýningu á listaverkum
sinum Innan skamms, i Vinaminni.
Myndargjöf: Sig. Erlendsson, hinn þjóð-
kunni umferðabóksali, hefir gefið Heilsu-
hælinu húseign sina, nr. 26 við Laugaveg,
ásamt stórri lóð. Húseignin er virt á 7,50»
kr. og á henni hvilir aðeins litið veðdeild-
arlán. Þökk og heiður sé Sigurði gamla
fyrir vikið.
Söngfélag stúdenta. Nýlega er stofnað
hér í bænum söngfélag i þeirri veru að
halda uppi söngiðkunum meðal stúdenta að
staðaldri. -— Það er 16 manna sveit.
Seinna i vetur mun það hafa i hyggju að
láta til sin heyra.
Söngstjóri er Sigfús tónskáld Einars-
s o n.
í síðasta blaði var getið láts sóknar-
prestsins síra Brynjólfs Gunn-
arssonar á Stað í Grindavík. Hann
var fæddur 24. nóv. 1850 að Kirkju-
vogi í Höfnum. Voru þá uppi í Höfn-
um bændahöfðingjarnir þrír, — allir
frægir fyrir dugnað og skörungsskap, —
þeir Gunnar Halldórsson og Vilhjálmur
Hákonarson i Kirkjuvogi og Ketill Ket-
ilsson í Kotvogi. Kona Gunnars var
Halldóra Brynjólfsdóttir prests að Út-
skálum, en systir síra Sigurðar Sívert-
sens eldra og Þórunnar konu Vilhjálms.
Síra Brynjólfur var einkasonur þeirra
Gunnars og Halldóru og kvæntur Helgu
Ketilsdóttur frá Kotvogi. Þrjú urðu
börn þeirra, er upp komust: Halldóra,
Vilborg og Gunnar. Vilborg giftist Júlí-
usi Einarssyni frá Garðhúsum, en and-
aðist síðastliðið sumar; hin eru ógift
heima.
Síra Brynjólfur prestvígðist árið 1875
°g gjörðist aðstoðarprestur hjá síra Sig-
urði Sívertsen á Útskálum, móðurbróð-
ur sínum, til þess er hann 1886 sagði
af sór embætti. Eftir það bjó hann á
föðurleifð sinni, Kirkjuvogi, en þjónaði
þau árin ýmsum prestaköllum um stund-
arsakir. Árið 1894 varð hann sóknar-
prestur á Stað í Grindavík. — Hann
var mesta ljúfmenni og prúðmenni inn-
an kirkju og utan; skyldurækinn og
reglusamur í embætti, sæmdarmaður í
sveit, og heimili hans og heimilislíf hið
prýðilegasta.
Pr.........
í Clinton í Bandarfkjunum lózt um
helgina síðustu Kristján Jónsson
læknir frá Ármóti f Árnessýslu, bróðir
Halldórs prests á Reynivöllum, frú Helgu
Zoega og þeirra systkina. Símskeytið
um, að hann hefði dáið »umkringdur
vínum« barst Geir kaupmanni Zoega á
sunnudaginn og voru þá fánar dregnir
í hálfa stöng víða um bæinn.
Kristján heit. varð kandídat frá lækna-
skólanum hór í Reykjavík 1888. En
gerðist sfðan læknir á útflutningaskipi
frá Danmörku. Upp úr því settist hann
að í Bandaríkjunum og hafði yfirlæknis-
stöðu í sjúkrahúsi f Clinton. Er mælt
að honum hafi græðst mjög fó og verið
auðugur maður, er hann lózt. Hann var
ókvongaður.
Kristján heitinn var, segja kunnugir,
maður góður og gæfur og vel þokkaður,
sem það Ármótsfólk annað.
leiðina, sem þeir hafi snúið inn á,
»bera vott um sorglegt þróttleysi
þeirra í baráttunni til að ná takmark-
inu«. En sé takmark þeirra það, er
eg hefi talið hér að framan — og
það hygg eg, að ekki verði vefengt —,
þá liggur það í augum uppi, að starf-
semi templara og bindindismanna hef-
ir einmitt gengið hágöngu sína og
borið blóm sitt og bar í aðflutnings-
bannslögunum.
Svo heldur hr. M. E. áfram og
telur hann bannleiðina »stórhættulega
fyrir framtiðarheill þjóðarinnar, og
raunalega eyðilegging þess mikla ár-
angurs, sem þegar er fenginn, eflaust
að miklu leyti fyrir tilverknað og starf
þeirra bindindisfélaga, sem nú um
aldarfjórðung hafa starfað í landinu«.
Þetta rökstyður hr. M. E. aðallega
á þenna hátt:
»Það er ævarandi sannleikur, að
baráttan er það, sem gjörir menn
að mönnum. Baráttan fyrir lifinu
gjörir kynslóðirnar færar um að lifa.
Án baráttu er ekkert líf. Hafi mað-
ur ekkert við að stríða, eyðast allir
hæfileikar og þá að lokum hæfileik-
inn til að lifa. Sú þjóð er dauða-
dæmd, sem hættir allri baráttu, og
tekur sér hvíld, því að hið illa, sem
við er að striða, hættir ekki að vera
til, þótt þjóðin hætti að berjast gegn
þvi«.
En þessar rökstuðningar hr. M. E.
eru með öllu ónýtar, því þær hvíla
að minsta kosti að hálfu leyti á ósann-
indum. Eg á hér sérstaklega við það,
sem hr. M. E. segir um baráttuna.
Það er að minsta kosti alt eins oft,
sem baráttan, eða réttara sagt: mein-
semd sú, sem barist er við, verður
til þess að kreppa að lífinu, verður
kyrking þess og eyðilegging, eins og
hitt, að hún verði blómgunarskilyrði
þess og lyftistöng, eins og hr. M.
E. segir, að hún undantekningarlaust
sé, að því er virðíst. Þetta gildir
jafnt um mannlífið sem á öðrum
sviðum lífsins, og er þetta raunar svo
augljóst, að ekki ætti að þurfa að
fara fleiri orðum um það, en þó mun
eg taka til nokkur dæmi til að sýna
út í hvaða öfgar eða staðhæfingar hr.
M. E. leiða, þá er þeim er fylgt út í
æsar: Nl.
1538-
Skemtun
til ágóða fyrir Baruahælið
verður haldin í Báruhúsinu miðviku-
dag 9. og fimtudag 10. þ. m. kl.
síðdegis.
Fjölbr. skemtun: Upplestur,söngur,
rimnakveðskapur. Böm dansa eftir
þjóðlaginu Ólafur reið með björgum
fram. Nánara á götuauglýsingum.
Alþýðnfræðsla
Stiidentafélagsins
Fyrirlestur í Iðnaðarmannahúsinu
sunnudag 6. febr. kl. 5 úa
Guðbr. Jónsson:
Stjórnarbyltingin mikla II.
Inngangur 10 a.
í fyrra dag dó J ó n bóndi H a 11-
dórsson á Laugabóli í ísafjarðarsýslu,
faðir Magnúsar sýslumanns í Hafnar-
firði og þeirra systkina, segir símfregn
frá ísafirði í gær. Nánar getið síðar.
Hestahey
fæst i
Félagsgarði.
Laust prestakall: Staður i Grindavik,
Staðar (nú Júrngerðarstaða), Krýsuvikur
og Kirkjuvogssóknir. Yeitist frá fardögum
1910. Kirkjuvogssókn er þjónað frá Út-
skálum, meðan nuverandi prestur þar heldur.
Auglýst 3. marz. Umsóknarfrestur til
22. april. »
Aðflutningsbann áfengis.
Eins og kunnugt er samþykti al-
þingi hið siðasta lög um bann á að-
flutningi og sölu áfengra drykkja.
Hafa lög þessi verið gjörð að all-
miklu umræðuefni i blöðum vorum,
sem von er til, jafn mikilsverð og
þau eru. — Nú nýlega las eg rit-
gjörð urn aðflutningsbann áfengis í
Andvara þ. á. eftir Magnús dýra,-
lækni Einarsson. Af því að eg hygg
að hr. M. E. fari ekki allstaðai með
rétt mál í ritgjörð þessari þá langar
mig til að gjöra nokkrar athugasemd-
ir við hana.
Hr. M. E. segir, að templurum og
bindindismönnum hafi »bannið smátt
og smátt orðið svo mikið kappsmál,
að — — þeir hafi mist sjónar á
takmarki þvi, sem þeir hafi sett sér.
-----En takmarkið er og á auðvitað
að vera það, að kenna einstaklingn-
um og þjóðinni i heild sinni að fara
svo með þenna hlut (áfengið), sem
alla aðra hluti, er hættulegir geta ver-
ið, að þeir bíði ekki baga af«. Þetta
er rangt; takmark templara hefir þetta
aldrei verið, heldur hefir útrýming
áfengisnautnarinnar verið það, og sam-
kvæmt orðum hr. M. E. hér að fram-
an hafa þeir sannarlega ekki mist
sjónar á því takmarki. Hvert tak-
mark templara atti að vera eftir skoð-
un hr. M. E., eða einhvers annars,
kemur þessu máli ekki við. Að víta
templara fyrir það, að hafa mist sjón-
ar á því takmarki, er þeir aldrei hafa
haft augastað á, er ekkert vit.
Þessi rangi skilningur hr. M. E. á
takmarki templara og bindindismanna
dregur þann villunnar dilk á eftir sér,
sem vonlegt er, að hann telur bann*
Þakkarávarp.
Þó hðin séu 2 ár síðan eg kom
heim til mín eftir 6 vikna legu á
franska sjúkrahúsinu, finn eg mér skylt
að færa hr. Matthíasi lækni Einars-
syni innilegt þakklæti fyrir þá miklu
hjálp og alúð, sem hann auðsýndi
mér, þar sem hann gerði holskurð á
mér og tók út 3 pd. þungt mein-
stykki, og hepnaðist svo, að eg má
heita heilbrigð síðan. Sömuleiðis vil eg
minnast hjúkrunarfólksins, sem alt
sýndi mér sanna alúð og keptist um,
að láta mér líða sem bezt með alla
hjúkrun og alt, sem við þurfti; og svo
vil eg geta allra skyldra og vanda-
lausra, sem vitjuðu mín og glöddu
mig með nærveru sinni. Ennfremur
vil eg minnast minnar kæru systur,
Ragnheiðar Gottsveinsdóttur, og manns
hennar, Jóns Halldórssonar, er tóku
mig með barni mínu sumarið eftir og
veittu okkur alla góða meðferð og
þar að auki gáfu mér stórkostlega,
þegar eg fór heim. — Öllu þessu vel-
gjörðafólki mínu vottum við hjónin
okkar innilegasta hjartans þakklæti og
biðjum himnaföðurinn að launa því
alla sína góðsemd, sem það hefir mér
auðsýnt.
Hafnarfirði a/8 1910.
Guðrún Gottsveinsd. Eyólýur Arnason.
Bezt eras kaupa
rúðurnar
hjá Jóni Zoega.
Peningar.
Kvenhár kaupi eg nú í nokkurn
tíma, og borga samstundis með pen-
ingum.
Hárið verður keypt á Spítalastíg 6
(niðri) frá kl. 10—n f. m. og 3—4
e. m., og á kvöldin eftir kl. 7.
Guðm. M. Björnsson.
Ny og stór egg
fást í
Matarverzlun
Tómasar Jónssonar.
Talsími 212. Talsími 212.
1 Liverpool
er nýkomið
Hvítkál — Gulrófur — Rödbeder
Pourrer (slik-) — Sellery
Laukur spanskur
Epli, amerisk
Appelsínur, 2 teg., ágætar
Margar tegundir af fyrirtaks
Ostum og Pylsum
o. m. fl.
Kex og kaffibrauð er bezt og ódýrast
í Liverpool.
Sími 43. Sími 43.
Hárprjónn úr silfri htfir tapast
fyrir hálfum mánuði síðan. Skilist í
afgreiðslu ísafoldar.
Stúlka, sem er vön matartilbún-
ingi, óskar eftir að fá atvinnu við
þess konar störf. — Ritstj. visar á.
Frá 1. apríl óskast stúlka til
uppvartningar á kaffi og matsöluhúsi.
Upplýsingar í afgr. ísafoldar.
Úr hefir tapast á götum bæjarins.
Finnandi skili á afgr. ísafoldar gegn
fundarlaunum.
Teiknipappír
í örkum ðg álaum fæ#t i bókverzlun
Isafoldarprentsffliðju.
Hús
með 5—6 herbergjum, helzt í mi
bænum, óskast til leigu frá 14. m
næstkomandi.
G. Copland, Tjarnargötu 11.