Ísafold - 04.05.1910, Page 3

Ísafold - 04.05.1910, Page 3
ISAFOLD 105 Raddir hvaðanæfa. Austur-Húnavatnssýslu, 22. marz 1910 Eg minuist ekki a(5 hafa heyrt nokkra rödd, i blöðunum úr Húnavatnssýslu lengi, og kann eg illa við það, þar eð flestir láta nú til sin heyra og vaða herserksgang um vígvöll stjúrnmálanna. Óvist þykir mér, að Húnvetningar bafi þeim mun minni áhuga á landsmáluin, sem þeir fara hægar i þeim efnum en margir aðrir. »Kemst þótt hæg- ara fari húsfreyjat, sagði Njáll forðum, og finst mér það geti mjög vel átt hér við. Eigi vil eg bregða út af þeim gamla og góða sið bréfritara, að minnast fyrst með fáeinum orðum á tlðarfarið og hag almenn- ings, áður en farið er út i stjórnmálin. Síðastliðið sumar var heyafli bænda hér í sý8lu, eins og viða annarstaðar, með lang- mestu móti. En mikið af útheyinu verkað- ist ii!a og hefir þvi þurft æði mikið af því í vetur. Veturinn einhver harðasti, sem komið hefir tengi. Víða algerð inni- staða á sauðfé siðan í árshyrjun og nú er svo komið að viða eru öli hross komin á gjöf. Alltilfinnanlegt er slikt, þar sem þessi sýsla er ein hin hrossauðgasta sýsla landsins. Yfirleitt hygg eg þó, að menn hræðist ekki heyleysi, verði vorið ekki því harðara, þar eð hey voru mikil síðastliðið haust, eins og áður var drepið á. Sauðfé mun hér vera með flestu móti i vetur. Hagur bænda yfirleitt allgóður, þótt verð á allri útlendri vöru sé nú geypihátt. Allsvæsin taugaveiki hefir gengið á Blönduósi í vetur, en fremur litið borist út um sveitirnar. Að Hnsusum barst veik- in þá og lagðist þar 13 manns. Slíkt mun fremur fáheyrt. Samt dó þar enginn og á Blönduós að eins einn maður, og má það heita ve) sloppið. Nú er viðast huið að sótthreinsa. Miklum tiðindum þótti það sæta er fra- vikningartilkynningin frá raðherra barst hingað i vetur. Margir áttu hágt með að trúa mikilvægum sökum á hendur þeim Kr. Jónssyni og E. Briem. En menn átt- uðu sig fljótlega á því, að hið mesta óvit væri að kveða upp nokkurn dóm í því máli, að bvo stöddu. Allar upplýsingar vantaði til þess. En vonum bráðar fóru að drífa hingað undirskriftarskjöl, frá »Heimstjórnarhöfðingjunum« i Rvik. Það á.tti svo sem að gripa menn glóðvolga, og reyna að bin'da þá áður en unt væri, að þeir gætu áttað sig á málinu. En þar brást bogalistin. Minnihlutamenn treystu um of á gamla taumhaldið á Húnvetning- um, en þeir voru fyrir alllöngu búnir að smeygja beizliau fram af sér og »létu því ekki að stjórnc Nauðafáir »forskrifuðuc ei? og í ýmsum sveitum fengust engir til að sýna sneplana. Húnvetnsku bændurnir skildu vel, hviiik- ur háski var að segja við stjórnina: »Ef þú skerðir eitt hár á höfði embættismann- anna — ekki sizt þeirra, sem hæst eru sett- ir — hverjar svo sem sakirnar eru, þá er mér að mæta«. Auðvitað þyrði engin stjórn, upp frá því, að hagga við nokkrum embættismanni, þótt þeir á engan hátt væru vaxnir þeim störfum, er þeim hefði verið trúað fyrir, eða þá vanræktu þau háska- lega. Hafa annars þeir alþýðumenn, sem dæmt hafa frávikningu gömlu bankastjórn- arinnar »óalandi og ófei'jandic, áður en málavextir voru kunnir, gert sér það fyllilega ljóst, að með því voru þeir að tryggja sér algert réttleysi gagnvart embættismönnunum? Var það tilætlunin? Menn lásu biöðin með áhuga, en gekk hálfílla að átta sig. Moldviðrið var svo mikið, að illa sá til sólar. En fljótlega fór flesta að gruna, að ekki mundi »alt með felduc, við stjórn bankans. Svo kom »Rauðabókin«, sem menn hafa kallað svo og stuttu siðar »Athugasemdir og andsvörc gömlu bankastjórnarinnar. Ohætt mun að fullyrða að fáar bækur, hér um slóðir, hafa verið lesnar með meiri vandvirkni. Og hver er svo niðurstaðan ? TJm það er anð- vitað ekki gott að segja með óyggjandi vissu þegar um heildina er að tefla, þvi engin atkvæðagreiðsla hefir farið fram um málið, enda stundum ekki mikið á slikum atkvæðagreiðslum að byggja. En eg hefi ekki átt tal við einn einasta mann, um bankamálsfarganið, sem ekki hefir viður- hent, að óregla gömlu bankastjórnarinnar hafi verið »megn« og eftirlitið »frámuna- lega lélegt*. Og mér vitanlega hafa þing- menn sýslunnar alls engar áskoranir fengið, um að halda pólitiska fundi, út af þessu máli. Mönnum hefir fundist það óþarft. Aukaþing mun óhætt að fullyrða, að heildin vill alls ekki hafa. Mörgum verður fyrir að Bpyrja hvafJ valda mum öllum ópum og óhljóðum minni- hlutamanna, á hendur ráðherra, og hvort þeir sjálfir trúi þvi nú, að hann sé »fól og fantur«, vitske tur o. s. frv., sem þeir stöð- ugt eru að klifa á, með einhverjum þeim strákslegasta ritthætti, er sést hefir á (s. lenzkri tungu? Nei, og aftur nei. Þessum söguburði slnum festa þeir sjálfir, sumir hverir, alls ekki trúnað á; það er min sam- færing. Þeir ætla hann þeim, er ekkert þekkja til. Hver mun þá orsökin til alls gauragangsins? Jú, hún er tiltölulega auð- fundin, þvi það vill svo vel til, að minni- hlutamennirnir hafa sjálfir komið upp um sig. Það er hin brennandi þrá þeirra að ná aftur fullum yfirráðum yfir »kjötkötl- unum«, til að missa engan einasta af feitu bitunum. Góð sönnun fyrir þessu er það, að i vetur þegar Lögrétta hafði kveinað og kvartað yfir missi »kjötkatl- anua« var það tekið til bragðs að draga upp mynd af »kjötpott landsins« — hugðu málverkið áhrifameira — og þeim, sem að honum sætu, til að reyna að vekja með- aumknn landsmanna með sér, yfir að hafa mist þenna góða grip úr sfnum höndum. Þeir þektu kosti ilátsins. Leitt mun mörgum þykja, að Hannes Þorsteinsson skyldi hætta ritstjórn, og láta Þjóðólf af hendi. Og það hygg eg, að mörgum hér um slóðir, þyki það blað ekki hafa skift um til hins betra. Eg er gamall Good-Templar og eindreg- inn aðflutningsbannsroaður; hugði því frem- ur gott til Péturs Zophoniassonar, sem rit- stjóra Þjóðólfs. En eitthvað annað varð uppi á teningnum og verulega hissa varð eg, þegar eg las grein i 5. tölubl. Þjóðólfs þ. á. með yfirskriftinni »Loftskeytin og ritstjórinn Björn Jónsson«. Greinin er tek- in atbugasemdalaust, og verður maður þvi að álita, að ritstjórinn sé henni samþykkur i öllum aðalatriðunum. Þar segir meðal annars: »Annars er það raunalegt, að lita til baka á æfi B. J. síðan 1895 eða 189ti. Það er ekki einleikið, að i öllum stjórn- málum landsins, sem rædd hafa verið frá þeim tima, er ekki eitt einasta þeirra, nema ef til vill1) bannlagamálið, sem hann hefir ekki tekið i þá hliðina, sem ver gegndi og var til óbeilla fyrir landið, að flestra áliti, og það með slikum ofsa og ólátum, að alt átti undan að láta«. Er nú svo komið að P. Z. sé farið að þykja vafasamt, hvort ráðherra Björn Jónsson, hafi tekið i þá hlið aðflutniugsbannsmálsins, er betur gegndi? Hinn 23. sept. f. á. færði þó P. Z. ásamt embættisbræðrum sínum i Stór- stúku íslands, ráðherra þakklætisávarp fyrir starf og dugnað hans í því máli og er þar réttilega tekið fram, að Good-Templarar eigi honum, framar nokkrum einum manni öðr- nm, sigur sinn að þakka, í bindindismálinu. Þetta hélt eg, að yrði þungt á metum hjá öllum sönnum Good-Templurum. Og hlægi- lega vitlaus er sú fullyrðing, i áðurnefndri Þjóðólfsgrein, að ráðherra Björn Jónsson hafi að flestra dómi tekið i þá hlið sam- bandsmálsins, er ver gegndi. Hvað sagði atkvæðagreiðslan 10. sept. 1908? ,Betra er að vita rótt, en hyggja rangt‘. Það er sjálfsagt mikinn fróðleik að finna í »Landshagsskýrslum« þeim, er stjórnarráð- ið gefur út, og margt á þeim að græða fyrir þá, sem kynua vilja sér hagi lands 0g þjóðar i ýmsum greinum, en þá er lika nauðsynlegt, að skýrslnr þessar séu gjörð- ar sem bezt úr garði, og svo réttorðar og áreiðanlegar, sem framast eru föng á, ann- ars geta þær gefið almenningi rammskakk- ar hugmyndir um margt, og jafnvel varpað óverðskulduðum skugga á saklausa menn. Eg býst við, að menn hafi víðsvegar um land veitt þvi athygli, sem stendur i Lhsk. 1908, um fjárskoðanir um áramótin 1906 —7 (113—124. bls.) með athugasemdum við þær: að langflest sé af sauðfénaði í Austur-Skaftafellssýslu (120. bls.) aðþar hafl verið mest fjölgun sauðfjár á þrigg- ja ára timabilinu frá 1903—4 til 1906 —7 (121. bls.) og að undandrátturinn í búnaðarskýrslunum sé þar langmestur (124. bls.). Sé litið á fjártöluskýrsluna, eins og hún er prentuð i Lhsk. (113—116. bls.), kemur það í ljós, að ályktanir þessar stafa allar frá einni tölu, en það er tala skoðaðs fjár i Bæjarhrepp (Lóni) sera er 7787, og er það svo geysi-há tala í saman- burði við fólk-tölu breppsins (202 manns alls við árslok 1906), að hún hefði átt að vekja grunsemd hvers gætins þjóðmegunar- fræðings. Það er að visu ekkert lagt út af ástæðum þessa hrepps sérstaklega i at- hugasemdunum, en allir geta séð, hvar á- mælið fyrir undandrátt hlýtur að koma harðast niður, þótt það sem tilgreint er undandrættinum til skýringar, eigi þar fylli- lega heima (almenn fjáreign vinnuhjúa) og jafnvel fleiri orsakir (t. d. hefi eg frétt um fóðrafé úr öðrum hreppi þenna vetur á ein- um bæ hér i Lóni, 50 tals). Þessi sveit er hin fámennasta hér i sýslu og þótt lengra sé leitað, og þó ætti sauðfé í henni, eigi aðeins að vera miklu fleira en i nokkurri annari sveit Austur-Skaftafellssýslu, heldur jafnvel fleira en i nokkrum öðrum hreppi á landinu, að fráteknum þremur fjölmenn- um hreppum i Árnessýslu (Grimsness, Bis- kupstungna og Hrunamannahreppum). Á hinu afskekta, strjálbygða og vanrækta suðurhorni landsins hefði þá búið (og leynst) langfjárríkasti mannflokkur á landinu, og hefði þá sannast á oss málshátturinn: »Oft er það í koti karls, sem kongs er ekki i ranni«. En allar slikar auðlegðar-ofsjónir hverfa eins og reykur eða vatnsbóla, þegar það kemur upp, að talan 7787 er komin til af mislestri eða misritua, þótt eigi sé auðráð- ið, hvernig það hefir atvikast. Samkvæmt frumriti af fjárskoðunarskýrslunni frá ára- mótunum 1906—7, er eg hefi fengið hjá hreppstjóra Bæjarhrepps, var fjártala i þeirri sveit við þá skoðun 4787, en 4 virðist hafa verið lesið fyrir 7 og með þeim hætti bætt 3000 við sauðfjáreign Lónsmanna. Stafafelli 26. nóv. 1909. Jón Jónsson. ') Leturbreytingin gerð af brófritaranum. SMstofa Kvenréttindafélagsins. Kvenróttindafólagið hefir n/lega opn- að skrifstofu hór í bæ. Þar er konum veitt góð ráð og leiðbeiningar, einkum lögfræðislegs efnis. Þetta er nýtt hjá okkur en altítt með erlendum þjóðum. Stjórnmála- flokkar, fólög og forgöngumenn nyrra hreyfinga hafa þráfaldlega slíkar skrif- stofur. Þykja þær gefast vel, sumpart til að bjálpa í bili umkomulitlu fólki, sem verður fyrir óhöppum eða yfirgangi, sumpart til að útbreiða nytsama þekk- ing meðal þeirra, sem annars mundu fara hennar á mis. Einmitt í þessu efni er þörfin ákaf- lega brýn. Staða kvenna í þjóðfélaginu er óðum að breytast og batna, breytist meira nú á einum áratug, heldur eu fyr á heilli öld. Áður náði verkahring- ur kvenna ekki út fyrir heimilið, en nú opnast þeim skyndilega aðgangur að mentastofnunum, að ýmsum sjálfstæðum atvinnugreinum, að kosningarrétti, þótt hann só takmarkaður enn. í stuttu máli: þeim opnast margir nýir vegir, róttindi og skyldur leggjast á herðar þeirra; mikið er undir því komið hvort róttindin eru notuð til gagns, og skyld- urnar uppfyltar. Þar er undirbúningur- inn nauðsynlegur og sjálfsagður, og hór er, að eg vona, stigið spor í rétta átt. Samt er þetta sú hliðin, sem ekki ber sýnilegan ávöxt fyr en eftir all- langan tíma. Hin hliðin, sú sem meira ber á nú þegar, er engu ónauðsynlegri. Löggjöfin og almenningsálitið hefir í margar aldir sett konur skör lægra en karlmenn. Og af slíku eimir lengi eftir, og verður orsök margs konar ranglætis, sem kemur fram við þær í daglegu lífi. Þetta finna frjálslyndir menn í öðrum löndum mjög vel. í Danmörku vekja gjörbreytingamenn oft máls á, að kon- urnar hefðu langmestan hag af, ef lög gjöf landsins í heild sinni væri hreinsuð og endurbætt, Lögin stafa nefnilega frá þeim tímum, er mismunurinn á að- stöðu karla og kvenna í lífsbaráttunni, var miklu tilfinnanlegri en nú. En meðan leifarnar af þessum gömlu hindr- unum eru enn til, að nokkru leytl, þá þurfa konur að vera á verði, gæta þess, að róttur þeirra só ekki fyrir borð bor- inn, ef unt er að sporna við því. Kvenróttindafólagiö hefir þannig að mínu áliti gert þarfaverk með því að opna konum aðgang að slíkum leiðbein- ingum, þótt ekki só hart á stað farið. Eg veit, að sumir telja þessa tilraun hégómann einberan, en þeir sem sjá — og muna, vita að hór er nóg verkefni. Og það er konum, ásamt þröngsýnum karlmönnum að kenna, ef þessi nýopn- aða skrifstofa verður ekki vel notuð. Hugmyndin snýr í rótta átt, og fram- boðnir kraftar góðir. K. Stærsta hænsnabú Eitthvert stærsta heimsins. hænsnabú á Eng- landi er Orpington House í suðurhluta landsins. Þar eru oft samankomin 10.000 hænsni í einu, af öllum kynjum og ættum. Eigandi hænsnahússins hefir þrásinnis selt hana sína, þá er fágætastir eru og beztir til undaneldis fyrir 50 sterlingpund hvern eða 900 krónur og við hliðlna á skrif- stofu eigaudans er herbergi, sem notað er eingöngu til þess að syna í því heið- urspeninga þá, er hænsnin hans hafa fengið á sýningum víðsvegar um heim. í fyrra voru flutt út mörg þúsund þessara methænsna út um öll lönd; sum fóru til Indlands, Ceylon, Kína og Jap- an, önnur til Suður-Afríku, Ástralíu og Bandaríkjanna. Mönnum telst svo til, að þarna só ungað út um 5000 kjúkl- ingum aðra hverja viku alt árið í þar til gerðum klakvólum. í fyrra voru rituð 18.250 bréf á skrifstofu hænsna- hússins, eða um 50 á dag að meðaltali. Svo eru viðskiftin mikil og víðtæk. Hænsnahús þetta er víðfrægt orðið og þykir mesta fyrirmyndarstofnun, og þangað koma menn að úr öllum álfum heims til að kynna sór nýjustu og beztu aðferðir við hænsnarækt. Jólagjafir London er sá bær, sem miljðnamanna. mest er heimsóttur af auðmönnum, sem ráð hafa á að kaupa hvern þremilinn, sem vera skal — og því eru þar dýrastar og glæsilegastar jólagjafir. Fyrir síðustu jól hafði verið sórstaklega dýrlegt að horfa í gluggana á stórbúðunum. Þar voru barnaflugvólar, sem kostuðu frá 400—5000 kr., járnbrautir frá 1000— 10.000 kr. og herskip fyrir sama verð. Það er alt nákvæm stæling á þessrim samgöngufærum og þvf ekki dýrt í sjálfu sér. Handa telpum eru brúðurnar altaf beztu gjafirnar. En það er altaf að verða erfiðara og erfiðara að gera dætr- um auðmannanna til hæfis. Brúðuhús eitt, sem pantað var af dóttur banka- eiganda eins vellauðugs, vakti mikla at- hygli. Húsið er 7 fet á lengd en 51/, á hæð og er fjórloftað. í því eru 14 herbergi auk eldhúss og kjallara og bað- Próf yfir öllum börnum á skólaskyldum aldri, er notið hafa heimakenslu á iðnum vetri, verður haldið i barnaskólanum þriðjudaginn þ. io. þ. m. — Þann dag kl. 8. f. h. verða því öll þessi börn að koma til prófsins ásamt kennurum þeirra. Ef út af er brugðið varðar það sektum eftir fræðslulögunum. Reykjavík, 4. maí 1910. Fyrir hönd skólanefndarinnar. Páll Einarsson. herbergis, sem í er vatnsleiðsla. Her- bergin eru að öllu vel búin og 1 mat- arskápnum í borðstofunni er borðbún aður handa 48 manns. Húsgögnin í dagstofunni hafa kostað 200 krónur, í borðstofunni jafnmikið og f svefnherberg- inu 140 krónur. Brúðufólkið, sem heima á þarna, húsbændurnir með þrem börn- um, sjö vinnukonum, þremur þjónum og fimm gestum, hefir kostað 500 kr. En alt hefir þetta kostað 2600 krónur. Þess skal getið til gamans, að mörg ensk börn eiga brúður með tveim höfðum. Ánnað er sólskinsbjart af kæti og á að nota á virkum dögum; hitt er sorgbit- ið og er ætlað sunnudögunum. Þá bið- jast sem só Englendingar mikið fyrir, sem kunnugt er. Einkennílegir I París var nýlega haldið uppboðsmunlr. uppboð mikið og þar selt meðal annars fjöldi muna frá dögum stjórnbyltingarinnar miklu. Þar var t. d. seld ein blóðöxi (Guillo- tine), ein af þeim, sem notuð hafði ver- ið til að hálshöggva með í þann tfð. Þessar axir höfðu annars verið ónýttar flestar eftir byltinguna og því seldist lessi ærnu verði. Sýslumaður einn úti á landsbygðinni, hafði pantað hana árið 1791 og notað hana óspart. Mannslát Hinn 10. febrúar siðastliðinn, andaðist að heimili sinn, Brekku i Gufudalssveit Hall- dór Hallgrímur Bjarnason Hann var fæddur á Kvennabrekku í Dölum 27. ágúst 1839. Foreldrar hans voru: síra Bjarni sið- ast prestur í Garpsdal Eggertsson Bjarna- sonar landlæknis, og Guðrún Grímsdóttir; hann ólst upp hjá foreldrum sinnm þar til hann kvongaðist Rannveigu Þorsteinsdóttur prests frá Gufudal, sem er dáin fyrir 12 ár- um. Haltdór sál bjó fyrst f Garpsdal eitt ár. Þaðan fluttist hann að Gautsdal i sama hreppi, og bjó þar 7 ár, flutti svo vestur 1 Gufudalssveit og bjó þar í 28 ár lengst af á Gróunesi. Þau hjón eignuðust 3 börn; 2 dóu ung en eitt er á lifi: Guðrún gift ÁndréBÍ Ólafssyni, og var Halldór sál. hjá þeim eftir að hann misti konuna. Halldór sál. og þau hjón ólu upp nokkur börn vanda- laus. Hann var mesta ljúfmenni, ástrikur eginmaður, faðir og fósturfaðir, gestrisinn og góður heim að sækja. Mun því minn- ing hans lengi kær fleirum en vandamönn- um haus. S. G. Á uppboðinu var og seldur hringur með nokkrum höfuðhárum af Lúðvíki XVI, fyrir 1000 frk. Helgríma Mirabeaus var seld sama verði. Ruggustóll, sem Rousseau hafði átt, fór á 400 franka, tjaldsæng Moreaus hershöfðingja á 225 franka, o. s. frv., 0. s. frv. Hrottaleg Dómari einn í Norður uppástunga. Dakota f Ameríku, Charles Amudon að nafni hefir ný- lega flutt ræðu í borginni Fargo og lagt það til, að líflátnir sóu allir verulegir glæpamenn og geðveikir, þeir sem ekki verða læknaðir. Hann hólt því fram, að það væri ósanngjarnt að kosta jafn- miklu til glæpamanns í fangelsi eins og æskumanns við háskóla, einkum vegna þess, að nærri enginn verulegur glæpa- maður yrði að manni nokkurn tíma. Þessvegna ætti að lífláta þá og sömu- leiðis geðveika, sem ekki yrðu læknaðir, sjálfra þeirra vegna. Bumannsvit Leopold Belgíukon- Leopolds konungs. ungur, þótti bú- hyggjumaður hinn mesti og framúrskarandi hagsýnn bæði fyrir land sitt og sjálfan sig. Stjórnmála maður einn hefir ritað grein um Leopold í tímarit eitt og segir þar nokkrar smásögur um það hver refur konungurinn var. Höfundurinn fór eitt sinn til Brússel og átti að semja við Leo- pold um ákveðið málefni. Konungur tók honum einstaklega vingjarnlega óg mað- urinn varð frá sór numinn af öllum þess- um konuuglegu atlotum. Síðan sá hann þó eftir þvf, að hann hafði látið bera svo mikið á aðdáun sinni, því að hann frétti að konungurinn hefði ætlað að gefa sór vindlingahylki úr gulli, en hætt við og látið hylkið kyrt í vasanum og sagt sem svo út í frá á eftir: »Hví skyldi eg vera að gefa þessum unga manni gjafir úr því að hann er svona hrifinn af viðtökunum einum ?«. Allir aðstoðar- mennirnir hjá enska sendiherranum í ! Brussel, fengu að gjöf vindlingahylki úr gulli þá er þeir voru í áheyrn í síðasta sinn hjá konungi — segir höf. frá enn- fremur. En þegar þeir voru komnir heim til sín, kom þjónn frá kon- ungi og bað um hylkin aftur og kvað konung hafa gleymt að láta grafaáþau fangamark sitt. Þjóninum voru fengin hylkin og eigendurnir sáu þau aldrei framar. Sennilega hefir farið á sömu leið fyrir sendiherrum aunara ríkja. Höfundur skýrir frá, að Leopojd og Franz Jósef Áusturríkiskeisari hafiverið hatursmenn miklir og segir það hafa verið alt frá því er Rúdolf krónprins var jarðaður. Óðara en Leopold var kominn til Wien, gerði hann boð eftir utanríkisráðgjafanum f Austurríki. Hann kom og bjóst við að hitta konung sorg- mæddan út af afdrifum tengdasonarins — og varð því forviða, er konungur lék við hvern sinn fingur eins og ekkert hefði í skorist. »Eg vil láta skrá hlut- ina í stálfólagi Belgfu í kaupmannahöll- inni í Vínarborg. Eg á sjálfur hluti í fyrirtækinu, svo að þer getið skilið að mór er umhugað um þetta.« Utanríkis- ráðherrann sagði Franz Jósep keisara frá þesBU, en hann stórreiddist og og vildi eftir þetta ekkert eiga við Leopold saman að sælda. Mmni Vísindamenn vorra tíma hafa mannanna. ótrúlegt minni á ýms fræði- orð, sem notuð eru oft í vís- indagrein þeirra. Asa Gray prófessor sagðist t. d. muua nöfn á hérumbil 25. 000 jurtum og Theodor Gill prófessor sagði hið sama um fiskanöfn. Minni á orð er miklu þroskaðra held- ur en menn halda alment. Tveggja ára gamalt heilbrigt barn hefir um 200 orð á valdi sínu, en faðir þess venjulega um 20,000 orð. í hinni helgu bók Ind- verja, »Rigveda«, eru um 10.000 vers; þau hafa geymst í minni landsmanna í 5000 ár og enn í dag eru til margar þúsundir af Indverjum, sem geta haft þau yfir orðrétt. Mörg hundruð þús- undir Múhamedstrúarmanna kunna allan kóraninn reiprennandi utanbókar og allir mentaðir Kínverjar kunna kínversku gullaldarbókmentirnar upp á tíu fingur. Polynesiskir höfðingjar kunna mörg hundruð þúsund orð og tölur úr ættar- tölum sínum og það fara í það margir mánuðir að þylja þær upp. Ýmsir hljóð- færaleikarar geta leikið á hljóðfærið marga heila daga f röð eftir minni eingöngu. Verkfall Konur þær, sem vinna á I Pittsburg. talsímastöðinni í Pittsburg hafa nýlega gert verkfall og sú er ástæðan þessa, að yfirmaður þeirra hafði bannað þeim að láta skrýfa hár sitt eða vera í Ijósleitum fötum. Þeim þótti þetta ilt sem von var og svör- uðu með brófi til símastjórans, þar sem þær fóru fram á það við hann, að hann keypti sór annan hálsklút, því að sá sem hann væri með, væri ekki fallegur á lit- inn. Þeim var svarað aftur með því að færa niður laun þeirra og þá svöruðu þær enn — með verkfalli. Ritstjóraskifti eru að verða við bannfjendablaðið Ingólf. Konráð Stefánsson látinn — af ritstjórn, en Andrés Bjornsson cand. phil. tekur við. Til allskonar^O leimltis-notkunar. rviöi við fcvott og jtingu á heimilunum ður helmingi minna*, gar Suntight sápan,J er notuð. 1696

x

Ísafold

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.