Ísafold - 29.06.1910, Qupperneq 2

166
ISAFOLD
Transtsyflrlísing til ráðherra
og aukaþingsmótmæli
Vér undirritaðir kjósendur til alþingis
í Múlahreppi lysum hérmeS yfir því, aS
vór berum fult traust til þingmanns
vors, herra Björns Jónssonar ráSgjafa
íslands; tjáum vér honum þakkir fyrir
starfsemi hans í landsmálum, og mót-
mælum aukaþingi, hór alls óþörfu.
Múlahreppi Barðastrandarsýslu
10 apríl 1910.
Guðmundur Guðmundason Svínanesi
Jóhann Sigurðsson Kirkjubóli
Einar Jósefsson Ingunnarstöðum
Bjartmann Jónsson lausamaður Ingunnarst.
f>órður Guðmundsson Kvigyndisfirði
Pinnbogi Jónsson Vattarnesi
Þorsteinn Jónsson-------
Guðmundur Jónsson Kvigyndisfirði
Jóhannes Guðmundsson Skálmardal
Einar Einarsson hnsmaður Svfnanesi
Sæmundur Guðmundsson bóndi Svínanesi
Lárus Ásbjörnsson Firði
Gisli Andrésson Gamri
Guðbjartur Arnason Bæ á Bæjarnesi
Jón Jónsson Deildará
Athugasemd: Og sérstaklega færum vér
yður þakkir fyrir veitt fé, til mótorbáts
hér á Breiðafirði vestan til, þvi nú höfum
við haft mikil not af honum i vor, og höf-
um áreiðanlega framvegis, og vona eg og
við hér allir i Múlahreppi, að við fáum að
halda sama tillagi frá landssjóði. En af-
þökkum gufubát, þvi hann verður okkur
ekki eins leiðitamur inn á hvern fjörð, þvl
þeir fátækari þurfa sérstaklega hjálpar með
að láta flytja fyrir sig, eins og þeir rikn.
Þetta ofanskrifaða hefi eg sérstaklega ritað
vegna þess, að eg er farinn að heyra, að
þeir ætli að fá, eða vilji fá gufubát hér
fyrir Breiðafjörð að vestanverðu. Én þvi
erum við hér allir mótfailnir.
Svinanesi 5. mai 1910.
Virðingarfylst
yðar
Guðmundur Guðmundsson
Til
ráðgjafa Islands Björns Jónssonar
Reykjavik
Mun nú vera komin traustsyfirlýsing til
ráðherra úr ö 11 u m hreppum kjördæm-
is hans, frá miklu stærri meirihluta kjós-
enda en honum greiddu atkvæði í hitt
eð fyrra, og var sá meirihluti þó mjög
mikill. Aukaþingsmótmæli hafa og kom-
ið úr flestum hreppum.
25 ara stúdentar.
Stúdentarnir frá 1885 minnast 25
ára stúdeutsafmælis síns með samsæti
í kvöld.
Meðal þeirra eru: síra Magnús
Bjarnarson, Pétur Hjaltested, Þórður
Jensson, síra Gísli Einarsson Hvammi,
síra Richard Torfason, L. H. Bjarna-
son lagaskólastjóri. Þessir allir eru
hér staddir.
Aðrir stúdentsr frá 1885 eru m. a.
Ólafur Pálsson skrifstoíustjóri hjá yfir-
president Khafnar, síra Adolf Nicolays-
sen, síra Magnús Magnússon, báðir
prestar í Danmörku. Ennfremur Ólaf-
ur Stephensen læknir í Winnipeg. —
Jón heit. Steingrímsson prestur í Gaul-
verjabæ var og einn í þessum bekk.
Bláa bókm.
Hverir þar eru skráðir.
•
Þjóðólfur hefir, eins og kunnugt er,
verið að fjargviðrast kynstrin öll út
af því, að Björn Jónsson skuli hafa
verið tekinn upp í »bláu bókina« svo-
kölluðu, »Danske Mænd«, og blaðið
hefir reynt — gegn betri vitund —
að halda því frarn, að hann hafi sjálf-
ur gefið leyfi til þess.
En eins og tekið hefir verið fram
hvað eftir annað hér í blaðinu eru
þessi orð Þjóðólfs þvert ofan í sann-
leikann. Frá hálfu ráðgjafans hefir
því einmitt verið mótmælt við um-
boðsmann útgefanda, að ráðgjafi væri
tekinn upp í bókina, nema titli yrði
breytt.
En þ ó 11 svo væri, sem eigi er,
að þetta væri með vilja ráðgjafa gert,
mundi oss eigi að síður þykja í meira
lagi furðulegt og lítt viturlegt af Þjóð-
ólfi að fara að halda því á lofti, hverir
Islendingar skráðir eru í þessari bless-
uðu bók og nota það til árásar. Hann
heggur sem sé æði nærri flokk sínum.
Því að í pessarri bók er Heima(!)stjórnin
í greinilequm meirihluta þótt hún sé
það hvergi annarsstaðar á guðs grænni
jörðu. í bókina eru skráðir þessir 26
íslendingar:
Einar Benidiktsson, Þórhallur biskup,
Lárus H. Bjarnason, Guðm. Björnsson
landlæknir, Eiríkur Briem, Þorsteinn
Erlingsson, Valtýr Guðmundsson,
Tryggvi Gunnarsson, Hannes Hafstein,
Ólafur Halldórsson konferenzráð, Júlí-
us Havsteen fyrv. amtm., Matthías
Jochumsson, Björn Jónsson, Finnur
Jónsson, Klemens Jónsson, Kristján
Jónsson dómstj., Jón Krabbe, Guðm.
Magnússon læknir, Jón Magnússon
bæjarfóg., Björn M. Ólsen prófessor,
dr. Helgi Pjeturss., Magnús Stephen-
sen fyrv. landshöfðingi, Sveinbjörn
Sveinbjörnsson tónskáld, Skúli Thor-
oddsen ritstj., Þorvaldur Thoroddsen
prófessor og Steingrímur Thorsteins-
son rektor.
Heimastjórnarmarkið er á ekki fátim
þessarra 26, en úr flokki sjálfstæðis-
manna eru þar eigi fleiri en 5—6.
Að draga nafn ráðgjafa eitt út úr
og ráðast á hann fyrir, að hann er
þarna skráður í bók þessa er vita-
skuld lubbalegt, en þó enn miklu
framar kjánalegt. Því að vel mátti
Þjóðólfur vita, að upp kæmist hvar
meirihluti íslendinganna í bókinni á
heima. — Og auðvitað fellur hin
'tilætlaða árás með öllu um sjálfa sig,
þar sem ráðgjafi síður en ekki verð-
ur sakaður um, að þetta sé með hans
vilja gert.
----------
Mannfjöldinn dreifist og hverfur.
F.n við Zimsensport stendur sáluhjálp-
arherinn og syngur: »Eg vil aldrei,
aldrei, aldrei gefast upp . . .«
Og líkamshjálparherinn hefir sungið
hið sama í dag — með sínu lagi.
gestur.
RötTin og timinn, sem keppendnr runnn
skeiðið á:
1. Signrjón Pétursson, Rv. min. 28 sek. 14
2. Jóel Ingvarsson, Hafnarfj. 28 57
3. Ólafur Magnússon, Rv. 29
4. Guðm- Jónsson, Rv. 30 20
5. Bjarni Magnússon, Rv. 30 40
6. Sigurður Signrðsson, Hornaf. 31 28
7. Tómas Tómasson, Seltj.nes 32 1
Dómnefnd skipuðu: Hallgrimur Bene-
diktsson verzlm., Mattbias Einarsson læknir,
Þorkell Clementz vélasmiður.
Húnvetningar mótmæla
ankaþingi.
Alþingismenn Húnvetninga Björn
Sigfússon á Kornsá og síra Hálfdán
Guðjónsson á Breiðabólstað eru um
þessar mundir að halda þingmálafundi
með kjósendum sínum.
Fyrir hreppana austan Blöndu var
haldinn fundur í Engihlíð þ. 23. júní,
daginn eftir var annar fundur hald-
inn á Sveinsstöðum. En 1. júlí verð-
ur þriðji fundurinn haldinn á Hvamms-
tanga og loks hinn fjórði á Stóru-.
borg 2. júlí.
Svofeld tillaga var samþykt í banka-
mdlinu bæði í Engihlíð (með 22 atkv.
gegn 13) og á Sveinsstöðum (með
35 atkv. gegn 11).
Fundurinn telur, að ráðherra hafi af
fullri nauðsyn gert ráðstafanir til að
rannsaka hag og rekstur Landsbankans,
og bœta úr misfellum á stjórn hans, og
finnur þvi enga ástœðu til, að auka-
þing sé haldið á þessu sumri í tilefni
af þessarri stjórnarráðstöfun.
Eljan strönduð.
Þau eiga ekki úr að aka, Wathne-
skipin, um þessar mundir. — Eljuna
bar upp á sker við strendur Noregs
fyrir 2 mánuðum. Egill sökk á
höfninni í Bergen skömmu seinna. —
Og nú barst hingað hraðskeyti á
mánudaginn um, að Eljan hejði strand-
að, borið upp á sker Jyrir norðan
Reykjanes, nesið, sem liggur milli
Reykjafjarðar og Húnaflóa.
Hefir þetta liklega að borið á sunnu-
daginn. Eljan kvað föst á neðan-
verðu skerinu, en sker þetta nálægt
•/4 stundar róðri undan landi.
í skipinu var lítið annað af vörum
en salt og trjáviður — en það sem
þar var annað, hefir reynt verið að
flytja á land í bátum. .
Lítil von mun um, að skipið náist
út. Björgunarskipið Geir fór samt
norður í gærmorgun í þeirri veru að
freista þess. — Hann á og að taka
póstinn, sem Eljan hafði meðferðis.
Fréttir þær, sem hingað hafa bor-
ist af strandinu, eru komnar frá
mönnum á Hólmavik. Sjálfur er skip-
stjórinn á Reykjarfirði, en hefir ekki
náðst til viðtals enn, með því að til
Reykjarfjarðar er ekkert símasamband.
Hvarf Friðriks Kristjáns-
sonar. Nánari fregnir af því
eru enn ókomnar, með því að allur
Akureyrarpósturinn hefir verið sendur
á skipinu Eljan, sem strandaði, eins
og getur um annarsstaðar í blaðinn.
Sá póstur kemur ekki fyr en með
björgunarskipinu Geir — hvenær sem
það verður.
Áreiðanlegt er það, að alt verður
gert af hálfu stjórnarvalda hér til þess
að handsama Friðrik.
Arthur Shattuck
pianoleikarinn heimsfrægi, sem hing-
að kemur næst á Sterling hefir nokkr-
um sinnum látið til sín heyra í
Khöfn.
M. a. segja Nationaltidende um hann
»Hann er alveg framúrskarandi lista-
maður og afburðamaður um kunnáttu
f píanoleik og listnæmin eftir því«.
Öll eru blöðin samhuga um, að
hann sé mesti meistari á hljóðfæri
sitt.
Biblíufélagsfundur
Biblíuþýðingin íslenzka
rægð erlendis.
Biblíufélagsfundur var haldinn í
prestaskólahúsinu þriðjud. 27. þ. m.
Forseti — herra biskupinn — setti
fundinn og skýrði frá hag félagsins og
framkvæmdum tvö undanfarin ár, með
því að enginn ársfundur var haldinn í
fyrra. í árslok 1908 átti félagið í sjóði
samtals 7600,55 kr., en í árslok 1909
samtals 7908,86 kr. Reikningarnir
fyrir bæði árin voru bornir upp og
samþyktir.
Þá hreyfði forseti þvi, að nauðsyn
bæri til, að breyting yrði gerð á til-
lagagreiðslu félagsmanna, í þá átt, að
æfitillög (10 kr.) kæmu í stað árstil-
laga, vegna þeirra erfiðleika, sem væru
á innheimtu þessara árstillaga hjá
mönnum á víð og dreif út um landið.
Þeir sem þegar hefðu greitt félagstil-
lag 15 ár ættu án; frekari tillaga-
greiðslu að verða æfifélagar eftirleiðis,
en hinir, þá er þeir hefðu greitt það
sem á vantaði 15 ár. Fundurinn sam-
þykti að fela stjórn félagins undirbún-
ing þessa máls undir næsta aðalfund.
Þá skýrði forseti frá sölu hinnar
nýju útgáfu bibliunnar og hreyfði í
sambandi við það máli, sem á það
skilið, að skýrt sé opinberlega frá því
i blöðum vorum. Biblían var eins
og kunnugt er prentuð árið 1908, og
mun það því koma flatt upp á marga
að heyra, að nú á miðju ári 1910
séum vér, eftir því sem biskup
skýrði frá, um það bil að verða biblíu-
lausir afturl Af bibliunni var prent-
að 1908 alls 1000 eintök, — en af
þessum 1000 eintökum hafði hið
brezka og erlenda bibliufélag, sem út-
gáfuna kostaði, látið senda _ sér til
Englands 800 eintök. Þegar biskup
hafði tjáð félaginu ytra, að þessi 200
eintök, sem hér voru látin verða eft-
ir, væru nú á förum, hafði brezka
félagið tilkynt biskupi, að af þessum
800 eint. yrði ekkert endursent. Að
upplagið var eigi haft stærra en þetta
kom af því, að tekin var stilsteypa af
öllu gamla testamentinu — og stóð
til, að sömuleiðis yrði tekin stílsteypa
af hinu nýja við næstu endurprentun
— en úr því er auðvelt að endurprenta
biblíuna eftir steypunni jafnskjótt og
þrýtur. En að þessi 1000 eintök
þrytu svo fljótt, höfðu menn elcki bú-
ist við. Á liðnum vetri tók biskup
að hreyfa endurprentun við félagið,
en þá kom í ljós það, sem nú virð-
ist ætla að skjóta loku fyrir alla end-
urprentun nýju þýðingarinnar, af hálfu
brezka biblíufélagsins.
Eftir að nýja testamentið var kom-
ið út (haustið 1906), en áður en öll
biblían var fullprentuð, bárust brezka
biblíufélaginu kærur út af biblíuþýð-
ingunni (bæði gamla og nýja testa-
mentinu). Voru þær sendar héðan að
heiman, en fenginn maður í Englandi
(skrifari evangeliska bandalagsins f) til
að koma þeim á framfæri við stjórn
brezka félagsins. Bréf frá brezka fé-
laginu sýna, að kærurnar hafa verið
til félagsins komnar í júní 1908, en
prentuninni á biblíunni var ekki lokið
fyr en í október s. ár, enda segir kær-
andinn, að hann hafi látið útvega sér
einhverjar prófarkir af gamla testa-
mentinu og byggi á þeim, hvernig
sem hann erað þeim próförkum kominn.
Kærur þessar veitast sérstaklega að 3
af þýðendunum (biskupi Þ. B., lektor
J. H. og síra H. N.) með ósvifnum
sakargiftum. Þeir eru sagðir að rang-
snúa orðum ritningarinnar í þágu frá-
brigðilegra trúarskoðana sinna, taldir
»afskræma guðs orð«, sagðir »ótrúir
hinni evangelisku kirkju og prests-
vígsluheiti sínu« og félagið talið hafa
verið óheppið í vali sínu á þeim til
þýðingarstarfsins, — »mönnum, sem
um leið og þeir eru að þýða guðs
orð, eru að reyna að ræna landa sína
trúnni á það orð.«
Út af þýðingunni á nokkrum stöð-
um í kennimannlegu bréfunum (gerðri
af biskupi Þ. B.) og þýðingunni á Matt.
28,19—20 (gerðri af lektor J. H.) er
komist svo að orði: »er slíkt ekki að
fara sviksamlega með guðs ,orð?« Og
út af þýðingunni á 2. Pét. 3,16 (gerðri
af sira E. Bripm) segir í kærunni, að
»hún sé i samræmi við hina frekjulegu
fyrirlitning þeirra (0: þýðendanna) fyr-
ir hinum guðinnblásnu ritum Páls
postula*.
Um gamlatestamentisþýðinguna seg-
ir í kærunni, að »hún hafi vakið al-
menna óánægju í Reykjavík meðal
trúaðra manna, bæði innan þjóðkirkj-
unnar og utan hennar* — og þetta
er skrifað 4 mánuðum áður en þýð-
ingin birtist öll á prentil
Þegar kærur þessar bárust stjórn ísl.
biblíufélagsins var neitað að svara þeim
nema nöfn kærendanna væru tilgreind.
Eftir all-langa rekistefnu tjáði skrifari
brezka félagsins forseta íslenzka félag-
ins (Hallgrími sál. Sveinssyni), að Eng-
iendingur sá er komið hefði kærunni
á framfæri vildi ekki gefa upp nöfn
þeirra manna, er kært hefðu heiman
af íslandi.
En vitnast hefir síðan, að aðalkær-
andinn muni vera Gook trúboði á Ak-
ureyri, og eftir því sem í ljós kom á
biblíufélagsfundinum, hefir hann notið
aðstoðar candidats Sigurbj. <-A. Gísla-
sonar trúboða, í því verki, og á hann
að hafa fengið undirskriftir einhverra
manna hér i bæ undir sum kæru-
skjölin (þar á meðal undirskrift dóm-
kirkjuprests J. Þ.)
Út af þessu hefir umliðin tvö ár stað-
ið á sífeldum bréfaskriftum milli brezka
og íslenzka félagsins og er nú svo
komið, eftir því sem biskup skýrði
frá á fundinum, að brezka félagið
neitar að endurprenta biblíuna nema
með ýmsum breytingum, sem endur-
þýðendurnir vilja ekki samþykkja, með
því að þeir eru alsannfærðir um, að
þýðing þeirra á þessum stöðum (sér-
staklega Jes. i,18; 7,14 og Matt. 28,19
20) sé rétt og frumtextanum sam-
kvæm, en telja algjörlega rangt að
láta trúfræðilegar sérskoðanir ráða því,
hvernig þýða skuli. Það skal tekið
fram, að þýðendurnir hafa margsýnt
fram á, að þýðing þeirra á stöðum
þessum er í fylsta samræmi við beztu
þýðingar lærðustu biblíufræðinga nú
á tímum, enda taldi biskup á fundin-
um naumast sæmandi ísl. biblíufélag-
inu að láta undan síga í þessu máli
þvert á móti sannfæringu sinni.
Á fundinum töluðu auk biskups
kand. S. Á. Gíslason, síra H. N., lektor
J. H., dómkirkjuprestur J. Þ. og frí-
kirkjuprestur Ó. Ó. Kand. Sigurbj.
hafði af biskupi sérstaklega verið beð-
inn að koma á fundinn vegna grun-
semda um, að hann ef til vill væri við
þessi skrif til brezka félagsins riðinn
eða gæti gefið upplýsingar um þau.
Kand.S.Á. G.gerði greinfyrir afskiftum
sínum af þessu kærumáli, og reyndi
eftir mætti að bera blak af sér. Ann-
að mál er það, hvort fundarmönnum
hefir fundist hann hafa þvegið svo
hendur sínar sem hann virtist vilja
gjöra. Hvernig þetta kærumál eða
rógsmái, eins og það var margnefnt
á fundinum, hafi mælst fyrir, má marka
af tillögu þeirri, sem borin var fram
í fundarlok (af fríkirkjupresti O. Ó.)
og samþykt af öllum viðstöddum fund-
armönnum — nema kand. S. Á. G.
og dómkirkjupr. J. Þ.:
»Fundurinn lýsir óánægju sinni
yfir þeim sakargiftum, sem bornar
hafa verið á þýðendur ritningarinnar
(útg. frá 1908) og telur þær ómak-
legar, — og skorar á stjórn biblíufé-
lagsins að gangast fyrir því að biblían
verði endurprentuð á félagsins kostn-
að svo framarlega sem brezka biblíu-
félagið ekki fæst til að endurprenta
þýðinguna frá 1908 óbreytta. Þar
með er ekki frá bægt þeim smávægi-
legum breytingum, sem þýðendur sjálf-
ir kynnu að vilja gjöra«.
Lektor J. H., sem hefir gegnt skrif-
arastörfum síðan biskupaskiftin urðu,
beiddist undan kosningu og var docent
Haraldur Nie'lsson kosinn í hans stað
í félagssíjórnina (hinir stjórnendurnir
eru biskup og docent E. Briem).
Prestvígslan.
Hún fór fram á sunnudaginn í Rvík-
urdómkirkju við afarmikið fjölmenni.
í síðasta blaði var sagt, að nöfn
prestaefnanna verði eftir nýju helgi-
siðabókinni tekin upp í vígslulýsing-
una. Svo mun og hafa verið áður,
en nýbreytnin er nú þessi, að presta-
heitið er nú tekið upp i sjálfa vígslu-
athöfnina.
Þrumur og eldbjarmi.
í síðasta blaði var getið um þrutnu-
veðrið austur i Lóni aðfaranótt 21.
maí.
Nú herma dönsk blöð, að sömu
nóttina hafi gert hið versta foraðsveð-
ur á Færeyjum.
Þrumur og eldingar svo óvenju-
miklar, að sjómenn sögðu á stundum
loftið hafa verið eins og eldhaf. Eld-
steinum (meteor) rigndi niður.
Þetta kvöld var verið að halda þing-
málafundi i eyjunum — en fólk varð
svo hrætt, er þessi ósköp dundu á, að
slíta varð samkomum viðast hvar.
SuiKlnámsskeiðinu
við Sundskálann verður lokið á
morgun. Síðasta æfing annað kvöld
kl. 8 2. Bæjarbúum heimilt að koma
þangað og horfa á sundnámsmenn
synda.
Bókafregn.
Tímarit kaupfélaganna, IV. ár, 1.
hefti, er nýkomið út. ÞaS er all mynd-
arleg bók, rúmar 70 bls. — Jón Jóns-
so Gauti ritar pistla um kaupfélagsmál,
Vigfús Guðmundsson um kaupfólögin í
Árnessýslu. Um saltkjötsverzlunina 1909
ritar Sig. Jónson og enn erugreinarum
bókfærslu og hagskýrslur kaupfólaganna
og næsta aðalfund sambandskaupfólags-
ins.
Tilraunir með trjáræbt á Norður-
landi, heitir pósi dálítill eftir Sigurð
Sigurðsson skólastjóra á Hólum; mjög
fróðlegur — og mun hans nánara minst
innan skams hór í blaðinu.
Hvanneyrarskóli.
Aðstoðarkennari við bændaskólann
á Hvanneyri er í dag skipaður Páll
Jónsson búnaðarskólakand. á Akureyri.
Embættisprót
í læknisfræði hafa lokið í þessum
mánuði við læknaskólann hér: Hin-
rik Erlendsson með II betri einkunn
og Magnús Júlíusson með I einkunn.
Lögreglustjóri á Siglufirði
er settur í sumar Kr. Linnet yfir-
dómslögmaður, eins og í fyrra. Hann
fór norður á Heimdalli í gær.