Ísafold - 27.07.1912, Blaðsíða 2

186
I8AF0LD
27. Frv. til laqa. um kosningar til
sjsluneýnda.
Kosningar til sýslunefnda skulu
vera leynilegar, og setur frv. nánari
ákvæði um fyrirkomulag kosninganna.
Flutningsm.: St. St. Eyf. og Ól.
Briem.
28. Frv. til laga um árgjald af
verzlun og viðskiýtum við útlönd.
Þrjár fyrstu greinar frv. hljóðasvo:
1. gr. Hver sá, hvort heldur ein-
stakir menn eða félög, hverju nafni
sem nefnast, er kaupir og flytur til
íslands vörur frá útlöndum, hvort
heldur til verzlunar eða hvers konar
annara nota, eða flytur til útlanda til
sölu íslenzkar afurðir, lifandi eða dauð-
ar, skal greiða gjald til landssjóðs, svo
sem fyrir er mælt í lögum þessum.
2. gr. Áður en 2 mánuðir séu
liðnir frá árslokum skal hver sá, er
gjaldskyldur er samkv. 1. gr. laga
þessara, hafa skilað lögreglustjóra þeim,
er i hlut á, skýrslu samdri eftir fyrir-
mynd, er stjórnarráðið lætur gera, um:
1. hverjar útlendar vörur hann hafi
flutt til landsins næstliðið ár,
hverrar tegundar, og hve mikið
af hverri tegund; og sé hann
kaupmaður, hve mikið hann hafi
selt af þeim og áður fyrirliggj-
andi útlendum vörum á árinu,
og við hvaða verði; en sé hann
ekki kaupmaður, þá hvert sé inn-
kaupsverð vöru hans að viðbætt-
um 10% af því,
2. hverjar innlendar afurðir hann
hafi flutt úr landi á árinu, og
við hverju verði keyptar, eða
hafi útflytjandi sjálfur framleitt
vöruna, það verð, er varan hefir
seld verið og keypt á framleiðslu-
stað.
A skýrsluna skal hann votta við
drengskap sinn, að hún sé rétt.
Vanræki gjaldandi að skila skýrslu,
getur lögreglustjóri þröngvað honum
til þess með dagsektum alt að 20 kr.,
er hann getur ákveðið í bréfi til gjald-
anda.
3. gr. Gjaldið skal greitt svo sem
hér segir:
1. af verði útlendrar vöru þannig:
a, af verði salts, steinoliu og alls
konar vélaolíu, segldúks, neta-
garns, færa, kaðla og strengja
til skipa, atkerisfesta, atkera,
als konar fiskibáta- og fiski-
skipa-áhalda og véla, kalks,
sements, þakhellna og þak-
járns, hvers konar saums, svo
og girðingaefnis úr járni 1/2%-
b, af verði als konar kornvöru
og timburs 1%.
c, af verði kola il/2%-
d, af verði allrar annarar vöru 2%.
Undanþegið gjaldi þessu eru
kaffibaunir og hvers konai sykur.
2. af verði innlendrar útfluttrar vöru:
a, af verði lifandi penings og
allra afurða af honum 2%.
b, af verði sjávarafurða og allra
annara ótaldra afurða i1/2%.
Unninn innlendur ullarvarningur og
hérlendis niðursoðin matvæli skal vera
undanþegið gjaldinu.
Flutningsm.: Jens Pálsson, Sig.
Stef. og St. St. skólam.
2ý. Frv. til laga um sölu á eggjum
eýtir pyngd.
1. gr. hljóðar svo:
Allir, sem egg selja, hvort heldur
framleiðendur eða kaupmenn, skulu
selja eggin eftir þyngd, þannig að
verðið sé miðað við þyngdina, nema
kaupandi sjálfkrafa æski sölu eftir tölu.
Flutningsm.: Jón Ólafsson.
30. Frv. til. laga um stoýnun pen-
ingalotterís fyrir Island.
Hér er um nokkra löggjafarnýjung
að ræða, þótt áður hafi lotterísstofnun
komið til orða á alþing. Þykir því
rétt að prenta frumvarpið hér upp og
er það á þessa leið:
1. gr. Ráðherra íslands veitist
heimild til að gefa fyrv. landshöfðingja
Magnúsi Stephensen, Stkr. af Dbg,
Dbm. p. p., Sighvati bankastjóra
Bjarnasyni R. af Dbg og herra Knud
Skjold Philipsen í Kaupmannahöfn
einkaleyfi til stofnunar íslensks pen-
ingalotterís með skilyrðum þeim, sem
nú skal greina:
a. Lotterí hvers árs skiftist í 2
flokka, sem eru hvor öðrum ó-
háðir, og eru jafnmargir drættir
í hvorum. Hlutataian má ekki
vera meiri en 50,000 í hvorum
flokki. í hvorum flokki mega
ekki vera nema 6 drættir.
b. Iðgjaldið til hvors flokks fyrir
heilan hlut skal vera 150 frankar.
Hlutina má selja bæði í heilu
lagi og sundurskifta.
c. í hvorum flokki lotterísins eiga
vinningarnir að nema að minsta
kosti 70% af iðgjöldunum sam-
antöldum fyrir alla hlutina i
flokknum.
Fjárhæð vinninganna skal skifta
niður eftir áætlun, sem er sam-
þykt af ráðherra íslands, og skal
þar einnig ákveðin hlutatalan,
hvenær dregið skuli og reglur
um auglýsingu um úrslit drátt-
anna, hvenær vinningarnir verði
greiddir af hendi, og um missi
vinninga, sem ekki er vitjað í
tæka tíð.
Vinningarnir eru greiddir af
hendi í þeirri mynt, sem ákveðin
er í áætluninni.
Vinningar, sem ekki er krafist
borgunar á í tæka tið, renna að
hálfu til einkaleyfishafanna og að
hálfu til landssjóðs íslands.
d. Drættirnir fara opinberlega fram
í Kaupmannahöfn, og skal lotterí-
inu stjórnað þaðan undir eftirliti
nefndar, sem konungur skipar til
þess; skulu í henni sitja 6 menn,
3 íslendingar og 3 Danir, og
skulu að minsta kosti 2 af nefnd-
armönnum vera löglærðir menn,
sem hafa hæfilegleika til að eiga
sæti í fjölskipuðum dómstóli.
Nefndin leggur fullnaðarúrskurð
á allan ágreining um lögmæti eða
gildi dráttanna, hvort sem er
tneðan dráttur fer fram, eða eftir
að honum er lokið, enda hefir
hún eftirlit með lotteríinu; kostn-
aðinn af þessu ber lotteríið.
e. Einkaleyfið til að reka lotteríið
má veita um alt að því 40 ár
frá 1. desember 1912 að telja;
þó getur ráðherra Islands tekið
leyfið aftur með eins árs fyrir-
vara, þegar lotteríið hefir verið
rekið í 15 ár frá 1. desember
1912 að telja, og löggjafarvaldi
íslands þá þykir ástæða til að
fyrirmuna, að íslenzkt lotterí sé
lengur rekið.
Einkaleyfishafarnir geta notað
leyfið sjálfir og, að fengnu sam-
þykki ráðherra, selt það á leigu,
eða fengið það í hendur hluta-
félagi, en þeir hafa fyrirgjört rétti
sínum, ef þeir gegna ekki skyldu
sinni með greiðslu gjalda þeirra,
er þeir eiga að inna af hendi til
landssjóðs samkvæmt leyfisbréf-
inu, eða ef reglugjörð sú, sem
samþykkt er fyrir lotteríið, er
brotin af þeirra hendi.
f. Einkaleyfishafarnir skulu greiða
landssjóði íslands gjald, er nemi
að minsta kosti 2% af iðgjöld-
unum fyrir hluti þá, sem seljast
í hvorum flokki, þó ekki minna
en 138,000 franka á missiri.
g. Til tryggingar fyrir fullnægingu
skuldbindinga þeirra, sem á einka-
leyfishöfum liggja, skal, áður en
lotteríið megi taka til starfa, mynda
tryggingarsjóð, er hafi að geyma
örugg verðbréf, sem nemi helm-
ingnum af sarnantaldri fjárhæð
vinninganna í hverjum flokki.
Tryggingarsjóðurinn skal geymd-
ur í þjóðbankanum í Kaupmanna-
höfn eða í Landsbanka íslands,
kjósi ráðherra það heldur.
Skerðist tryggingarsjóðurinn
fyrir sakir áfallandi fjártjóns, eru
leyfishafarnir skyldir, áður en
næsti dráttur fer fram, annað-
hvort að fylla upp í skarðið, svo
að sjóðurinn nemi áskildri fjár-
hæð, eða setja bankatryggingu
fyrir því, sem á vantar, er ráð-
herra íslands tekur gilda.
Ráðherra íslands hefir eftirlit
með og ábyrgist, að trygging sú,
sem hér ræðir um, sé til.
Þá skulu leyfishafar og, áður
en lotteríið tekur til starfa, setja
landssjóði íslands tryggingu, sem
ráðherra tekur gilda, fyrir þvi, að
þeir greiði landssjóði skilvíslega
áskilið gjald samkvæmt f-lið grein-
ar þessarar, en ekki þarf trygg-
ing sú að fara fram úr lágmarki
missirisgjaldsins.
h. Ráðherra íslands setur nánari á-
kvæði um fyrirkomulag lotterís-
ins.
2. gr. Fyrir hvern hluta, sem
seldur er, skal auk iðgjaldsins greiða
stimpilgjald, er nemi 2% af iðgjald-
inu.
3. gr. Ráðherra íslands veitist
heimild til að leyfa, að selja megi á
íslandi alt að 2000 heila hluti í lott-
eríi því, sem hér ræðir um, á þann
hátt, sem hann kveður nánar á um.
Hluti í þessu lotteríi má ekki selja i
Danmörku, né í nýlendum Danmerk-
ur.
4. gr. Meðan einkaleyfi það til
lotterís, sem veitt er samkvæmt lög-
um þessum, er í gildi, má ekki setja
á stofn neitt peningalotteri fyrir ís-
land.
Um sama tímabil skai það og, að
viðlögðum 200 til 2000 kr. sektum
til landssjóðs, vera bannað að verzla
með eða selja á íslandi hluti fyrir
lotteri utan ríkis, eða hafa þar á hendi
nokkur störf þar að lútandi.
Með brot; gegn lögum þessum skal
farið sem opinber lögreglumál.
Eins og sjá má á frumvarpinu er
agnið, sem beitt er, allálitlegt, nær
200 þús. kr. tekjuauki handa lands-
sjóði á ári, gegn þvi að landið af-
sali sér rétti til þess að setja upp
peningalotterí, um tiltekið árabil og
banni að selja hér hluti fyrir utan ríkis
lotterí.
Flutningsm. • L. H. B., Pétur Jóns-
son, Valtýr Guðmundsson, Jón Ölafs-
son.
31. Frv. til laga um varadómara
í hinum konunglega íslenzka landsyfir-
rétti.
Aðalefni frv. er það að prófessorar
í lagadeild háskóla íslands séu sjálf-
kjörnir varadómarar - i landsyfirréttin-
um, hvort heldur sæti losnar í rétt-
inum, dómari forfallast um stund eða
víkur sæti.
32. Frv. til laga um prestmötugjald
til Grundarkirkju í Eyjafirði.
Það hljóðar svo:
1. gr. Til viðhalds kirkjunni að
Grund í Eyjafirði legst prestsmatan,
2 hndr. á landsvísu af þeirri jarðeign,
Grundartorfu í Eyjafirði, þangað til
sú sóknarskipun kemst á í héraðinu,
að árlegar tekjur til hennar frá sókn-
armönnum nema eigi minni upphæð
en prestsmötugjaldinu.
2. gr. Prestunum til Grundarþinga
og Akureyrar bætist sá tekjumissir,
er leiðir af ákvæði þessara lag*, úr
prestlaunasjóði.
Flutningsm.: St. S. Eyf., Hannes
Hafstein.
Gistingin við Geysi.
Því var hreyft hér í blaðinu í fyrra,
hve bágborin og lítt viðunanleg gist-
ingin við Geysi væri. Svisslending-
urinn Stoll ritaði um það þá.
Það spurðist svo í vor, að eitthvað
væri þetta lagað nú; en eftir þeirri
vitneskju, sem Isaýold hefir borist
mun því eigi vera að heilsa — því
fer miður.
Til þessa er ilt að vita. Geysir er
aðal-aðdráttarafl landsins gagnvart crl.
ferðamönnum. — Þangað koma þeir
flestir, sem á annað borð koma til
að skoða landið og kynnast þvi.
Er það þá í meira lagi leiðinlegt
fyrir þjóðina, að par skuli sífelt efni
til umkvartana, einmitt yfir þeim þjóð-
lesti íslendinga, sem mest hefir verið
úr gert erlendis og mikil stund verið
lögð á að útrýma. En það er ópriýn-
aðurinn. Það má vel vera að fólkið,
sem fyrir gistingunni stendur, eigi
erfitt aðstöðu og geti eigi haft hana
betri. En það er eigi næg afsökun
ýyrir landið.
Hvenær fánin vér áfengisbann
í Danmörku ?
(f>ýtt úr Politiken)
Á ársfundi hins danska bindindisfó-
lagsskapar í Odense 1905, lót Claus Jo-
hansen óðalsbóndi þau orð sér um munn
fara, að innan 25 ára mundi hinni síð-
ustu áfengiskrá í Danmörku verða lokað.
Eg get ekki neitað því, að eg var
einn af þeim, sem efaðist um þessa spá,
því að kraftaverkum eiga menn ekki að
venjast hór í landi. Og jafnvel þótt
eg væri þá orðinn fólagsmaður, gat eg
ómögulega hugsað mór, að hægt væri
að fá bann á eðlilegan hátt, á svo stutt-
um tíma. Mig undrar þá heldur ekki
á því þótt þeir, sem fjær stóðu bind-
índishreyfingunni en eg, brostu að þessu
og litu svo á, að þeir sem í einfeldni
hjarta síns iifðu í þessarri sælu trú, væru
varla með öllum mjalla.
Sjö ár eru liðið frá fyrnefndum degi,
er P o 1 i t i k e n — er eg var fulltrúi
fyrir á Odensefundinum — flutti út um
landið hinn undarlega spádóm ClausJo-
hansens. Sjö ár eru allmikill hluti af
tuttugu og fimm, og þá ætti að vera
hægt að fara nærri um hvort þessi stað-
hæfing Claus Johansens só helber fjar-
stæða eða ekki.
Eg verð þá þegar að láta í ljós, að
sannfæring mín er sú, að áfengisbann
fyrlr 1930 só mögulegt, og mór liggur
við að segja líklegt. Og þessa sannfær-
ingu mína reisi eg ekki á óskum sjálfs
mín og tilfinningum — úr þeim geri
eg ekki mikið. Eg reisi hana á þekk-
ingunni á því, sem gerist úti i heimin-
um, á þekkingu á hugarfari dönsku þjóð-
arinnar.
Kraftaverka öldin er liðin, segja menn.
En hinn stórfeldi viðgangur bannhug-
sjónarinnar á siðari árum, nálgast hið
undraverða. Sá viðgangur er svo mikill,
að jafnvel hina áköfustu bannvini hefir
ekki órað fyrir honum meiri.
í Ameríku, þar sem kyrt híafði verið
um málið í mörg ár, reis hreyfingin árið
1907 eins og bylgja, sem rann út yfir
öll sambandsríkin. Nokkur ríki unnust
fyrir áfengisbann og jafnvel aðal-mál-
gögn ölgerðarmannanna könnuðust við
að jafnókleyft væri að hefta bann
hreyfinguna, eins og að ætla sór að sópa
Húðsonsfljótinu fram með gólfsóp.
Á Englandi lagði stjórnin 1909 fram
lagafrumvarp þess efnis, að fækka skyldi
áfengiskrám um þriðjung og gefa bæ-
jum og hreppum sjálfstjórn um vínveit
ingaleyfi. Frumvarpið var samþykt í
neðri málstofunni, en felt í hinni efri.
Sóma þess er tjón unnið, meðan
svona stendur.
Hér verður því að taka i taumana
og ætti það að standa næst sýslunefnd
Árnesinga, eða þá sjálfri landsstjórn-
inni, að hlutast til um að viðunanleg
gisting komist á við Geysi.
Þingnefndir.
Merking á kjöti.
St. St. Eyf. íorm., P. J. skrifari,
Sig. Sig.
Sala úr Garðakirkjulandi.
Valtýr Guðm. form., Björn Krist-
jánss. skrifari, Jón Jónsson Rvík, M.
Ólafss., Tr. Bjarnason.
Skipun læknishéraða.
Ben. Sveinss., Halld. Steinsson, Jón
Ól., Jón Jónss. Reykvk., Einar Jónss.
bóndi.
Stjórnarskrárneýnd.
Kristj. lónsson form., Guðl. Guðm.
skrifari, L. H. B., Jón Ól., Sk. Th.,
Jón Jónss. Rvík, Guðl. Guðm.
Styrktarsjóður barnakennara.
V. Guðm. form., L. H. B. skrifari,
Jón Magn.
Skattamálin.
í stað H. H. Jón ÓI.
Vátrygging sjómanna.
St. St. Eyf., Halld. Steinsson, M.
Ól.
Varadómari landsyfirréttar.
Stgr. Jónss., Sig. Eggerz, E. Jónss.
próf.
-^=3K=r-
Pingsályktunartillögu
ber ráðherra fratn í neðri deild, er
svo hljóðar:
Neðri deild alþingis ályktar að kjósa
5 manna nefnd, til þess að athuga
framkomin tilboð frá norsku stjórn-
inni um samninga viðvíkjandi niður-
færzlu á tolli á íslenzku kjöti og ís-
lenzkum hestum í Noregi, gegn breyt-
ingum á síldveiðalöggjöfinni hér á
landi, Norðmönnum í vil.
Síldarafli
er nú afarmikill norður á Siglufirði.
Allflestir botnvörpunga vorra eru
farnir norður og seztir að síldarkrás-
inni.
Bindindismenn gengu þá í lið á móti
lávörðunum og ófarir efri málstofunnar
hafa rutt veginn fyrir gagngerðum breyt-
ingum í áfengislöggjöfinni. I flestum
nýlendum Breta er á strærri eða minni
svæðum lögtekið aðflutningsbann. Á
Nýja Sjálandi — sem skarar svo fram úr
í þjóðmála endurbótum—fór fram, vet-
urinn sem leið, þjóðaratkvæði um þjóð-
bann á áfeugi. Bannið fekk meiri hluta
atkvæða, en ekki þann sem heimtaður
var (þrjá fimtu atkvæða), til þess að
hægt væri að koma hugmyndinni fram.
í Finnlandi hefir þingið, síðan 1907,
þrisvar sinnum samþykt bannlög, en
blátt bann Rússsakeisara stendur því í
vegi, að vilji þjóðarinnar verði að lögum.
í verkfallinu mikla í Sviþjóð 1909
var bann nærri alstaðar lagt á með
stjórnarúrskurði. Var það gert fyrir
forgöngu vinnulýðs samtakanna og bind-
indismanna. Sú reynsla sem menn fengu
þenna mánuð, sem verkfallið stóð, varð
stefnunni um varanlegt bann til mikils
Btuðnings. T. d. fekk þá bindindishreyf-
ingin á fáum vikum 30,000 manna liðs
auka. Og þegar þjóðaratkvæði fór fram
1910, voru greidd 1,850,000 atkvæði
með, en einungis 16,000 á móti þjóð-
banni, þegar í stað. Menn búast við
því að geta gert bannmálið að aðalmáli
kosninganna árið 1914. Sem stendur
situr nefnd, skipuð af stjórninni, á rök-
stólum, og á hún að vera búin að íhuga
fyiir kosningarnar hvernig ríkið og sveit-
irnar eiga að fá uppbót fyrir áfengis-
skattinn (50 miljónir kr.), þegar bannið
kemst á. í Noregi búa nú 64,5 af
hverju hundraði landslýðsins við algert
áfengisbann, og brennivínssölu- og veit-
ingakrám hefir verið fækkað niður í 181
í bæjunum og 6 í sveitunum (í Dan-
mörku eru þær 11,603 og 5,224) — öl
og v/nverzlunin er mjög takmörkuð og
ófengisneyzlan hefir, síðan bindindishreyf-
ingin hófst, minkað úr 8,5 niður í 2,5
mæli á mann. Bæði 1 Noregi, Svíþjóð
og Finnlandi hafa jafnaðarmenn áfengis-
bann á sinni stefnuskrá og vinstri-flokk-
arnir eru vinveittir hugmyndinni.
Á íslandi hófst löggjöfin á móti vín-
verzluninni 1888; árið 1900 var sam-
þykt bann gegn tilbúningi áfengis og
er þjóðaratkvæði hafði með meiri hluta
æskt algjörs banns, samþykti alþingi 1.
maí 1909 aðflutningsbann (frá 1. jan.
1912) og bann gegn sölu og veitingum
(frá 1. jan. 1915).
Færeyingar herjuðu ser út 1907 —
eftir 35 ára mótspyrnu ríkisþingsins —
rótt til þess að láta sveitirnar ákveða
tölu vínsölu- og veitingastaða. Frá 1.
jan. 1908 bannfærðu Færeyingar með
1541 atkv. gegn 64 alla verzlun og veit-
ingar á áfengi. Neyzlan hefir á árunum
Erl. sínifreguir.
---- Khöfn 2«/7 ’12.
Ný stjórn < Tyrklandl.
lAhmed Muktar Pasha er orðinn stór-
vezir í Tyrklandi. Ungtyrkjar útilok-
aðir. Megnir ýlokkadrættir.
Hinn nýi stjórnarformaður Tyrkja
er gamall maður, stendur á áttræðu (f.
1832). Hann er hershöfðingi og hefir
mikið komið við sögu Tyrklands sið-
ustu mannsaldra. í ófriðnum við
Rússa 1877 var hann yfirhershöfðingi
Tyrkja. Síðan var hann landsljóri í
Epirus og Þessalíu, en 1884 umboðs-
maður Tyrkja i Egpytalandi.
-----t----
W. T. Stead. Svo segir í Skírni
3. hefti 1912, sem mér barst í dag,
að bók eftir W. T. Stead, sem heiti
»Ef Kristur kæmi til Chicago*, hafi
komið út 1903. Þetta er misritun,
því bókin kom út 1894, fyrst amer-
íska útgáfan og skömmu síðar hin
brezka; um hana sagði Mr. Stead, að
hún hefði verið skrifuð í Chicago,
prentuð í Edinborg og gefin út í
Lundúnum; sagði hann þetta væri »typi-
cal of the unity of the English-spea-
king world«.
Svo var mikil eftirspurn eftir bók-
inni að pöntuð voru 70000 eintök af
henni í Ameriku áður en lokið var
prentun í Chicago. En hætta varð
Mr. Stead við að láta fylgja henni
svörtu skrána (the Black List) af því
Americau News Company og Union
News Company, sem höfðu einka-
söluréttindi (»monopol«) á öllum járn-
brautarstöðvum í Bandaríkjunum, neit-
uðu að selja bókina, ef hún fylgdi.
í maí 1894, skrifaði Mr. Stead
langan ritdóm um bókina í tímarit
sitt Review of Reviews; skýrði hann
þar frá við hvað hann ætti með bókar-
titlinum »If Christ came«.
Orso.
Eftirlit
með síldveiðum nyrðra. Nefndin
í neðri deild, sem skipuð var til þess
að íhuga þingsályktunartillöguna, um
aukið eftirlit úr landi með síldveiðun-
um nyrðra, sem borin var fram í
báðum deildum, ræður deildinni til
þess að samþykkja hana og má þá
væntanlega búast við, að svo verði
gert.
1906—11 minkað úr 4,23 niður í 1,54
mæli (1.) og lögin hafa samkvæmt opinber-
um skýrslum til lögþiugsins og stjórnar-
innar, orðið að beztu notum. Bindindis-
menn vonast eftir bráðu aðflutnings-
banni. í Danmörku sjálfri hefir á síð-
ustu árum vaxið upp sjálfráður bann-
hugur, með áhuga sem nær langt út
yfir takmörk bindindisfólaganna. Við
158 sveita-atkvæðagreiðslur, sem fram
hafa farið síðan 1907, hafa fallið 39,535
atkvæði móti og 9,350 með áfengisleyfi,
í 139 sveitum hafa leyfisfjendur, en í 19
leyfissinnar orðið ofan á.
Atkvæðagreiðslur sveitarfólaga hafa nú
náð svo mikilli hefð hjá þjóðinni að þær
munu halda áfram, jafnvel eftir að rík-
isþingið hefir reynt að kæfa þær með
því að samþykkja vínveitingarlög án
sveitaratkvæðagreiðslu.
í Hollandi, Belgíu og Svisslandi h6fir
verið lagt lögbann við malurtar-kryddlegi
(absinth), í Þýzkalandi hefir % miljón
kjósenda skorað á rlkisþingið, að gefa
sveitarfélögum sjálfstjórn um áfengisleyfi,
í franska þinginu hefir absinthbannið
verið rætt, og fækkun á veitingakrám
sömuleiðis, á þingi Rúmena og í dúm-
unni rússnesku hafa verið rædd mjög
róttæk bindindisfrumvörp.
í raun og veru er það svo, að öll
lönd — einkum á slðustu árum — hafa
risið upp til þess að eyða drykkjuskapn-
um. Draumur frumkvöðla bindindis-
hreyfingarinnar — það sem þeir sáu eins
og fjarlægar hillingar — hann er nú
að rætast á meðal vor daglega.
Miljónir manna á miijónir ofan eru
að sannfærast um, að frakkneski vísinda-
maðurinn, dr. Legrain, hefir rótt fyrir
sér, er hann segir að drykkjuskapurinn
só hrun siðferðis, skynsemi og velmegunar
þjóðanna — að Gladstone hafði rótt að
mæla, er hann sagði að drykkjuskapuriun
væri til meiri bölvunar fyrir mannkynið
en styrjaldir, drepsóttir og hungursneyð
samtaldar — að Rikard Cobden sagði það
satt, að áfengismálið lægi við rætur allra
félagslegra og siðferðislegra menningar-
tilrauna — að Matti Helenius, segir með
sanni, aðbjartari og gæfudrýgri framtíð
fyrir mannkynið só óhugsandi í sam-
bandi við drykkjuskap — að Rosebery
iávarður var sannspár er hann Bagði, að
drykkjuskapurinn muni leggja undir sig
þjóðfólagið, ef þjóðfólagið vinnur ekki
bug á drykkjuskapnum.
Nú er það að gerast að þjóðirn-
a r eru að buga drykkjuskapinn. Bann-
fáninn er hafinn yfir mikinn hluta heims.
Og bæði vinir hans og óvinir breyta
hyggilega, ef þeir gera ráð fyrir að hann
verði dreginn á stöng yfir Danmörku,
og ekki er ólíklegt að það gerist fyrir
1930.
Larsen-Ledet (ritstjóri).