Ísafold - 17.05.1913, Blaðsíða 3

ISAFO LD
157
Allra blaða bezt
Allra frétta flest
Allra lesin mest
er
ÍSAFOLD
Kemur úc tvisvar í viku alt
árið, 104 blóð alls.
Allir, sem vilja fylgjast með
í þjóðmálum, halda ísafold
hvaða flokks sem eru.
Kaupbætirinn betri sögur
en nokkurt annað blað flytur.
Kostar aðeins 4 kr. Lang-
ódýrasta blað landsins.
Ekkert heimiii lands-
ins má sjálfs sín vegna
vera án isafoldarl —
Fyrirlestur um
rannsókn dularf. fyrirbrigða
flytur prófessor Haraldur Níelsson
í Báruhúsinu sunnudag 18. maí, kl. 5 e. h. Aðgöngumiðar á 25 anra
fást í bókverzlun ísafoldar laugardag kl. 4—8 og við innganginn.
Tilefnið er árás flimieiksins á það mál.
Eldgosin
að fjjallabaki verða sýnd með litmyndum í kveld kl. 9
í Bárubúð
auk fjölda annara úrvals-mynda.
Aðgöngumiðar á 50 aura fást i bókverzlun ísafoldar og við inn-
ganginn frá kl. 8—9
Skósmíðaverkstæðið
í Aðalstræti 14 fæst til leigu nú þegar. Upplýsingar hjá
H. Andersen & Söu, Aðalstræti 16.
2718
Allar rökseindir viðvíkjandi Lifebuoy sápunni
styrkja málstað hennar. Ástæðurnar fyrir því,
að þessu er þannig varið, stuðla mest og best
að útsölu hennar. t*eir sem nota sápuna eru
ánægðir með hana og Ijúka eindregnu lofs-
orði á kosti hennar. Það er hrein og ómenguð
sápa, sem hefur jafnframt í sjer fólgin öflug
og þægileg sótthreinsunarefni, sem koma að
góðu haldi í þvottinum eða ræstingunni.
LIFEBUOY SOAP
(LIFEBUOY SÁPAN)
er meira en sápa, en
kostar þ’o engu meira.
Menn ættu að nota
hana í sjúkdómum,
bæði hjúkrunarkonur
og sjúklingar ættu að nota
hana. Einnig þeir sem
hraustir eru, munu með ánægju
nota Lifebuoy sápuna og halda
heilsu sinni.
Plrirbygging sjúkdómsins er betri en lækning bans.
Nú hefir hr A. B. (Andrés Björns-
son), sem mun telja sér málið skylt,
ritað grein »Um heimspeki og eftir-
hermur« í 19. ifiaði Ingólfs þ. á.
Hann kallar grein mína »óviturlegar
skammir út i loftið* og segir með
al annars að hún sé »skrifuð aí svo
mikilli bræði og svo utan og neðan
við málefnið«, að það liggi við að
hún sé ekki svara verð.
Svona lízt honum þá á skoðanir
sínar og félaga sinna þegar hann
sér þær á prenti. Eða voru það
spurningar tnínar sem honum féllu
illa ?
Maður sagði við mig, að erfitt
væri að svara grein hr. A. B.
»Hvers vegna?« »Jú«, svarar hann,
»það er eins og að taka ofan í lopa«.
Það er að visu satt. og eg nenni
ekki að tæja allan lopann sundur,
en á þessi atriði vil eg benda.
Hr. A. B. er óánægður með það
sem eg minnist á tekjurnar og at-
vinnuna sem haía mætti af þvi að
»nota eftirhermur til að smána aðra
menn opinberlega«. Stúdentar hafi
ekki að eins lagt í guðskistuna eitt-
hvað af pví fé sem inn kom, heldur
alt; enginn þeirra hafi fengið einn
eyri fyrir starf sitt. Eg trúi því vel
En eg hafði í grein minni að eins
lýst skoðunum hr. A. B. og félaga
hans á þessari atvinnu, en ekkert
minst á það hvernig stúdentar verðu
fénu. Og nú spyr eg: Er það
ekki eins og eg sagði skoðun þeirra,
að það »sé hart að meina mönnum
að afla sér fjár á þennan hátt, eink-
um ef þeir leggja eitthvað af því í
guðskistuna ?« Eða finst þeim þessi
atvinna óleyfiieg nema allur ágóðinn
renni í guðskistuna?
Hr. A. B. finst eg vera undarleg-
ur maður. Eg hafi mikið skrifað
um eftirhermur og farið þar i smiðju
til hans og annara, sem eitthvað
kunnu fyrir sér í slíku; svo hafi eg
gefið bók mína út og selt hana fyrir
peninga, en vilji meina öðrum að
afla fjár með því að nota gerfi ann-
ara manna til að smána þá.
Eg vissi ekki annað en eg væri
vel að þeirri fræðslu kominn, sem
hr. A. B. og ýmsir aðrir létu mér
góðfúslega í té um eftirhermur sín
ar. Eg birti þann fróðleik á prenti
með þeirra leyfi.
Hefir herra A. B. og félagar hans
fengið leyfi til að nota gerfi og rödd
þeirra manna er þeir hafa reynt að
smána á leiksviðinu? Er enginn
mupur á frjálsu og ófrjálsu? Er
heimilt að nota hvern visindalega
rannsakaðan hlut til að skaða aðra
menn? Er enginn munur á því að
herma eftir mönnum í vinahóp og
sýna þá þar eðli þeirra samkvæmt
eins og hr. A. B. og fleiri oft hafa
gert, og svo hinu að nota rödd og
gerfi og látbragð annara manna á
leiksviðinu tii þess að gera þá að
fíflum eða mannhundum í augum
áhorfendanna.
Þá minnist hr. A. B. á grein mína,
»um akta-skrift«. Hann segir: »Er
Það ekki undarlegt að hann (þ. e.
G. F.) skuli mega »analysera« sálar-
líf Jóns Ólafssonar og skrifa um
það margar arkir í »akta-skrift?««
(grein rnín var 13 bls.). Nei, það
er ekkert undarlegt. Jón Ólafsson
hefir sjálfur lýst sálarlífi sínu þegar
hann skrifaði »akta skriftina«, og
gefið þá lýsingu út á prenti. Eg
hefi tekið frásögn hans óbreytta. Eg
þykist ekki hafa gert honum upp
neinar hvatir sem ekki koma ber-
lega fram í orðum sjálfs hans. Eg
hefi ekki í grein piinni minst einu
orði á æfi Jóns Ólafssonar fyr eða
síðar en hann sat og skrifaði akta-
skriftina og eg þykist ekki hafa dreg-
ið neinar aðrar ályktanir af efninu
e.n þær, sem rökrétt hugsun leiðir
Þk Hafi eg gert það, mun eg telja
mér vanvirðu að.
Eina setningu í grein minni þykist
hr. A. B. ekki skilj a, en hún mun
vera auðskilin öðrum mönnum og
hirði eg því eigi að skýra hana.
Hr. A. B. á enn sem fyr eftir að
sanna hinn umrædda eignarrétt sinn
á öðrum mönnum, því litill styrkur
■verðnr honum það að Vitna til skop-
mýnda og þess að Þýzkalandskeisari
hafi nýlega leyjt að láta birta skop-
myndir af sér. Ef hr. A. B. er eins
fróður 0g hann þykist vera um
»skoðanir flestra manna í öllum
menningarlöndum heimsins*, þá ætti
hann að benda á tiltekna erlenda
flimleika, er sæmilegir þyki og fari
þó jafnlangt i því að svívirða menn
eins og gert var i flímleik þeirra fé-
laga um daginn. En þótt honum
tækist að benda á einhvern slíkan
leik, væri eftir að athuga hvort leik-
urinn væri réttmætur, því ekki er
alt réttmætt sem haldið er vera það
um skeið. Þvkir honum það hart
að láta lögregluna banna sér að þjóna
náttúru sinni, þá leiti hann réttar
síns að lögum.
En þeir sem ráðast inn á þann
völl sem öðrum er heilagur og gera,
eins og Kjallekingar forðum, orð á
því »að þeir muni ganga þar örna
sinna sem annarstaðar á mannfund-
um á grasi« ættu ekki að furða sig
á því þó einhverjir verði til að verja
þeim völlinn og vísa þeim leið út í
það Dritsker sem þeim hæfir.
18/5 1913.
Guðrn. Finnbogason.
Ósk heimsins.
Svo heitir greiu sem nýlega birtist
í brezka tímaritinu Nash’s Maga-
z i n e um merkt alþjóðaþing, sem
halda á bráðlega í San Francisco.
Greinin er á þessa leið:
Til stendur, að 1915 komi saman í
San Francisco alþjóðaþing, sem starfa
á að því að glæða meðal allra þjóða
áhuga á þeim málum sem hafa að
markmiði, nú og f r a m v eg i s, h a m-
ingju hvers einstaklings í
hvaða landi sem er.
Stöðugur friður — friður með heiðri—
er innilegasta ósk alls heimsins.
Herkostnaðurinn er langlífari en elzti
eftirlauna hermaðurinn. Eftirlauninfalla
úr sögunni með honum, en hernaður-
inn skapar í blóðinu þá sýkingu, sem
gerir meira tjón en hinn grinimasti
hermaður.
Sá maður, sem er of veiklaður til
hernaöar, heldur kyrru fyrir heima og
eykur þar kyn sitt. Hermaðurinn,
sem vegna sára og sjúkdóma hefir orðið
ófær til frekari herþjónustu, fer heim
til þess að hjálpa hinum, sem var of
veiklaður til þess að taka nokkurn tíma
þátt í henni. Báðir greiða þeir svo
fyrir Því að kvillar þeirra berist áfram
niður eftir krókabrautum tímans. Sú
þjóðin, sem sigrar, bíður á þenna hátt
AS eins einn flokkur er sigursæli í
hernaöi: Sá her er Lucifer Kölski og
bandalýður hans : Ógæfa, Skortur, Hatur,
Ótti, Sjúkdómur og Dauðí. Kraftur
hverrar þjóöar er nú á tímum ekki
kominnn undir því, hversu herská hún
er, heldur hinu, hve mikinn styrk húu
veitir öðrum þjóðum. Það eru hæfi-
leikar til framleiðslu en eigi tortíming
ar, sem metnir eru. Nú á tímum eru
þjóðir sjálfstæðar. Hver um sig upp-
fyllir ákveðinn framleiðslu-tilgang.
Stöðug velmegun allra þjóða er komin
undir stöðugum friði. Og hamingja,
heilbrigði og velmegun eiustaklingsins
krefst þess að hernaður leggist niður.
Uppfundningar, framleiðsla, jöfnuður,
starfsemi, sparsemi, heilbrigði og gleði.
— Þetta er það sem endurleysir heim-
inn.
Alþjóðaþingið mun verða ímynd al-
þjóða-róttvísi og heilbrigörar skynsemi.
Ekkert ríður frekar i bág við heil-
brigða skynsemi heldur en stórar sveitir
vopnaðra manna. Framleiðsluaflið er
notað til þess að viðhalda þeim og
endurnýja þær svo að þær geti tor-
tímt þvf sem vinnan framleiðir og það
sem mannshjartanu er kært. Það eru
að eins eigingjarnar hvatir, sem við-
halda herbúnaði. Nú er svo komið, að
til er oröin alheims-ósk og alþjóðaþing-
ið mun gefa henni þaun kraft, að hún
beri árangur.
Þing þetta mun ekki leitast við að
bæta bresti heimsins öðruvfsi en með
þvf að ieiða athygli að þeim. Þannig
mun það gefa hvetri þjóð kost, á að
kippa þvf í lag, sem aflaga fer hjá
henni, án þess hún þurfi fyrir það að
Unglingur
óskast til snúttinga nú þegar við
klæðaverzl.
H. Anderseu & Sön,
Aðalstræti 16.
niðurlægja sig. Engin þjóð er um það
fær, að bjóða alþjóða-áliti byrginn.
Sórhver þjóð þarfnast velvildar annara
þjóða blátt áfram fyrir það, að velmeg-
un þjóðarinnar krefst vinsamlegra
verzlunarviðskifta við aðrar þjóðir. T.
d. eru viðskifti Englands og Þýzka-
lauds svo samgróin, að ef Þýzkaland
vildi setja her á land á Bretlandi og
taka Englandsbanka hernámi, þá mundi
það gera hvern einasta banka í Berlín
gjaldþrota.
Að gera öðrum tjón er að gera sjálf-
um sór það. Það land, sem vinnuraö
tortímingu annars lands, stígur með
þvf fyrsta sporið til sjálfs sín glötunar.
Sú þjóð, sem syndgar, skal sannarlega
deyja. Þetta er það, sem alþjóða-
þingið mun leggja áherzlu á. Það er
hugarfar almennings sem stjórnar oss.
Eins og engum einstakling tekst að
framkvæma fyrirtæki, sem er þvertofan
í vilja almennings, svo getur heldur
ekki nein þjóð vouast eftir að ná fram-
manna allra annara þjoða.
Veöráttu.
Norðnnátt sem stendur, sólarlaust
og kalt. í mo:gun 2 stiga frost á
ísafirði og snjór á Seyðisfirði.
Launn frá embætti
hefir Gísli Isleijsson sýslum. feng-
ið 23. f. mán. án eftiriauna.
Iriðjón jensson héraðslæknir hefir
og fengið iausn eftirlaunalaust frá 1.
júlí að telja. tlann sezt að á Akur-
eyri sem tannlæknir.
Prestur á Sandfelli
í Öræfum var síra Gisli Kjartansson
skipaður 10. þ. mán., frá fardögum
1912 að telja.
Fríkirkjusöfnuðurinn í
Hafnaifirði. Þ. 8. maí fekk
síra Ólafur Ólafsson staðfestingu
ráðherra sem forstöðumaður utan-
þjóðkirkjusafnaðarins í Hafnarfirði,
Garða- og Bessastaða-hreppum.
Hafnargerðin.
Fullnaðar samningur um hafnar-
gerðina milli bæjarstjómar Rvíkur
og Monbergs, eru undirritaðir i dag
af borgarstjóra fyrir hönd bæjar-
stjórnar og Petersen verkfr. fyrir
hönd Monbergs.
Petersen siglir á Sterling í kvöld.
17. maí
frelsisdagur Norðmanna er hátíð-
legur haldinn meðal Norðmanna í
dag, um land alt.
ReykjaYiknr-aniiáll.
Brunabótavirðingar samþyktar á slðasta
bæjarstjórnarrundi:
Húseign Skólavst. 41, kr. 2548,00. Hús-
eign Sigr. Sigfússon við Hverf. kr. 16358,00
Smiðahús Lindarg. 8 D kr. 2100,00. Skúr
við Klapparstíg 2 kr. 1380,00. Húsið
Skólavst. 24 kr. 2799,00. Húsið Skólavst.
24 A kr. 2742,00. Hús Olafs Kristjáns-
sonar Ránargötu kr. 7521,00. Húsið
Grettisgötu 55 B kr. 2057,00.
Dánir: Yalborg Nielsen ym. Pósthús-
stræti 15, 16 ára. Dó 11. maí.
Guðsþjónusta á mornun:
í dómkirkjunni kl. 12 síra Jób. Þork.
---- - 5 - Bj. J.
- frikirkjunni — 12 — Ól. Ól.
Hjúskapur: Sigurjón Magnússon Vatns-
stig 7 B og ym. Margrét Magnúsdóttir s.
st. Gift 11. maí.
Gnðmundur Kristjánsson Laugaveg 72
og ym. Sigríður Vilhjálmsdóttir s. st. Gift
15. mai.
Gisli Gíslason verkm. og ym. Guðlaug
Magnúsdóttir frá Innri-Njarðvík. Gift 15.
maí.
Berent Magnússon Laugaveg 30 og ym.
Kristin Þorsteinsdóttir s. st. Gift 16. mai.
íbúðarhús fyrir fátækiinga. Á siðasta
bæjarstjórnarfundi var samþy^t að fela
bæjarverkfræðingnura í samráði við fá-
tækranefnd að gjöra uppdrátt af stein-
steypn-íbúðarhúsi fyrir 20—30 fátækra
fjöískyldur og áætluu um bve mikið slik
bygging mundi kosta,
Ingólfsstræti á nú að framlengja yfir i
Hverfisgötu og hefir bæjarstjórn samþykt
að kaupa lóðarræmu undir strætið milli
Bankastr. og Hverfisg. ytir lóðína nr. 7
við Bankastræti.
Leikhúsið. Af ýmsum ástæðnm varð
eigi úr því í gærkveldi, að leikinn yrði
Den mystiske A r v, heldur var því
frestað til sunnudagskvölds. Á þriðjudag
stendur svo til að leika Oliwer Tvist,
alþýðuleikrit, sniðið eftir hinni heimsfrægu
skáldsögu Dickens.
Ökeypis lækningar háskólans. Bæjar-
stjórn hefir nú samþykt að veita 300 kr.
árlegan styrk til húsnæðis fyrir ókeypis
lækning.ir háskólans, frá 1. jan. 1914.
Skipafregn. Vesta kom 1 fyrrakveld.
Meðal farþega Gisli Isleifsson f. sýslnm.
með fjölskyldu sinni, alkominn til Rvikur.
Kristján Blöndal kaupm. frá Sauðárkróki.
Páll Stefánsson verzlnnaragent.
F1 ó r a fór héðan i morgun kl. 8.
Meðal farþega: Guðjón Sigurðsson úrsm.
— snögga ferð til Noregs og Danmerkur.
Slökkvitólahúsið gamla í Templarasnndi
á að rífa fyrir 1. júli næstkomandi, sam-
kvæmt ákvörðun bæjarstjórnar.
Vöruhúsið á horninu á Austurstræti og
Pósthússtræti hefir verið um hrið illa
skjöldótt, málað að nokkru leyti, en ómál-
að að mestu. Nú hefir byggingarnefnd
skorist i leik og heimtað húsið málað í
heild sinni.
Örfirisey vildu þeir fá leigða Magnús
Blöndahi, Kristján Torfason og Þórarinn
B. Guðmundsson til 30 ára, en þeirri um-
sókn synjaði hæjarstjórnin með samhljóða
atkvæðum á fimtndag.
engu síður ósigur en hin, sem yfirunn-
in var.
förum og velmegun án þess hún breyti
samkvæmt beztu hugmyndum beztu