Ísafold - 03.09.1913, Blaðsíða 4

278
ISAFOLD
Allra blaða bezt
Allra frétta flest
Allra lesin mest
ÍSAFOLD
Kemur út tvisvar í viku alt
árið, 104 blöð alls.
Allir, sem vilja fylgjast með
i þjóðmálum, halda ísafold,
hvaða flokks sem eru.
Kaupbætirinn betri sögur
en nokkurt annað blað flytur.
Kostar aðeins 4 kr. Lang-
ódýrasta blað landsins.
Ekkert heimili lands-
ins má sjálfs sín vegna
vera án lsafoidarl —
Öllum þeim, er sýndu okkur hluttekningu
við fráfall og jarðarför móður okkar, Guð-
riínar Simonardðttur, vottum við innilegt
hjartans þakklæti.
Börn hinnar látnu.
Auglýsing.
Með skírskotun til laga nr. ii,
22. okt. 1912 sbr. 1. nr. 13, 20.
okt 1905, er hérmeð öllum bannað
að prenta, ljósmynda eða á annnn
hátt eftirmynda þjóðhátíðarmynd
Benidikts Gröndals án míns leyfis.
Ennfremur að selja slíkar eftirmyndir
eða útbýta þeim. Ef á móti er brotið,
mun eg tafarlaust beita ákvæðum
1. nr. 13, 20. okt. 1905.
Hafnarfirði 1. sept. 1913.
Þórður Edilonsson
Hér með tilkynnist vinum og vandamönn-
um, að mín hjartkæra unnusta, Ólafia V.
Kristjánsdóttir, andaðist i dag kl. 7 f. h.
Þingeyri 2. september 1913.
Nathanael Mósesson
Hér með tilkynnist vinum og vandamönn-
um, að okkar elskuleg dóttir, Bryndis Guð-
rún, andaðist á heimili okkar, Brekkuholti,
31. ágúst.
Ákveðið að jarðarförin fari fram þriðju-
daginn 9. þ. m. Húskveðjan hefst kl. 12
á hádegi.
Guðbj. Daðný Jónsd. Jóhannes Guðmundss.
Alúðarþakkir votta eg öllum þeim, sem
sýndu mér og börnum minum hluttekningu
við fráfall og jarðarför míns elskaða eigin-
manns, rektors Steingrims Thorsteinssonar.
Guðríður Thorsteinsson.
480.0 seld á eina ári.
GreiDið
1
> fjár <5
fyrir ||
talvél! d
9 Full- g
r komn-
asta
talvól %
nútím-
Hæðn^sm. ans er 3$
Petitophonen.
Hún skilar tali. söng og hljóðfæra-
slætti hátt. skýrt. og (rreinilega. án p)
nokkurs args eöa aukahljóöa. Vélin
er gerö með hinni mestu nákvæmni ^5
og fullkomnnn, hefir mjög sterka fjöó-
ur og byrgöa tregt. \«
Petitophonen er i laglegum. gljáöum
kassa og kostar með rtllu tilheyrandi gL
og einni tvíplötu [21ög] i sterkum tré- >0
kassa. fritt send. kr. 15.80 1
Ats. Fjöldi af meðmælum og þakk- <|
arvottorðum fyrir hendi! &
Á Petitophon má nota alls konar >5
Grammofónplötur. Stór myndaverö- fg
skrá um hljóöfæri úr, gnll-, silfur- og >5
skrautgripi og grammofónplötur send
ókey^is eftir beiöni. Stærstu plötu-
birgðir á Noröurlöndum [tviplötur frá fg
60 aurum] >3
Umbob geta menn i öilum kaup- fg
stöðum landsins fengiö. X)
Einkasali á Noröurlöndum á
Nordisk Vareimport, ff
Griffenfeldtsgade 4, Köbenhavn N. ||
Ss „ Kong H elge“
fer aukaferð
frá Kaupmannahöfn 20. september til Reykjavíkur,
og ef til vill fleiri hafua.
Afgreiðsla
g,ufuskipafélag,sins Thore.
Schuchardt & Schiitte
Köbenhavn K., Nörregade 7.
Telegramadr.: „Initiative“.
Töl og tólavélar.
Sérstaklega;
Lyftitól
Sniðtól,
Mælitól,
Almenn tói,
Brýnzlu-kringlur,
x Áhöld, Hjálparvéiar o. s. frv.
Nærsveitamenn
eru vinsamlega beðnir að vitja
Isafoldar í afgreiðsluna, þegar
þeir eru á ferð í bænum, einkum
Mosfellssveitarmenn og aðrir, sem
flytja mjólk til bæjarins daglega.
Afgreiðslan opin á hverjum virkum
degi kl. 8 á morgnana til kl. 8 á
kvöldin.
Likkistur, feíííiTfi
Lítið á birgðir mínar áður en þér
kaupið annarsstaðar. Teppi lánuð
ókeypis t kirkjuna,
Eyv. Árnason,
trésmíðaverksmiðja, Laufásveg 2.
2 herbergi og eldhús óskast
til leigu frá 1. okt. Afgr. vísar á.
Eg man það enn frá bernsku, að
mér fanst það viðbnrður, er ljóðabók
hans kom fyrst á heimili foreldra minna.
Tvö af okkur systkinunum byrjuðum
þegar daginrf eftir að læra utanbókar
»Huggun vorsins«. Hve það fylti sál
okkar unaði að ganga í huganum með
honum í græna hlíð og heyra, hvernig
sólin, himininn, fuglarnir, vorblómin,
vestaublærinn og bunulindin ávörpuðu
hann. Ekki sízt þetta:
ÖIl vorblómin horfðu sem vinir á mig :
»Við erum send til að hugga þig
frá almóður-hjartans ylnuðu rót,
að ilma brosandi þér við fót,
sem lífsins og elskunnar yndisgjöf,
en ei til að hnípa á þinni gröf«.
Síðan get eg naumast gengið um blómg-
að tún, svo að þessar línur úr kvæð-
inu komi ekki fram í hugann.
Og svo mætti lengi halda áfram að
telja.
Þá er eigi síður vert um það, hve
mjög hann hefir glætt ást okkar á
þessu landi, sem hann sjálfur unni svo
heitt, að honum fanst hann hvergi geta
notið sín nema hór.
En svo gagntekinn sem hann er af
náttúrunni, kemur það þó fram í eigi
allfáum kvæðum hans, að það er and-
inn sem hann tignar líka í gegnum
náttúrufegurðlna. Úti í náttúrunni
unir hann sór einn; hún er honum
eins konar kirkja guðsj og þegar hann
ríður sumarkvöld yfir eyðilega heíði og
heyrir svanasönginn, þá er hann þar
sem Z helgidómi og svanasöngurinn í
eyrum honum sem englahljómur. —
Vorið messar og hrífur þel hans hljóðri
ræðu. — Við fossinn heyrir hann æðri
óm, sem kæmi hún »frá andanna helm,
sú ómun í vatnanna söng«. — Við sól-
setriðheyrirhann til engilhörpu-strengja.
— Hann elskar sólina einkum fyrir þá
sök, að hún er mynd guðs, og þess
vegna getur hann heilsað henni »með
tengdum höndum, kropuum knjám«;
hún boðar í hans augum »andanna dag«
hvert sinn er hún rentiur upp; hún er
leiðtogi frá dýrðarlandinu. Fyrir því
biður hann hana að verma blíðgeisium
sínum feigðardaiinn, þar sem rotnun
forgengileikans ríkir, og bætir við:
»eiskunnar vertu ímynd trú
efra sem fegur skín en þú«.
Af sömu ástæðum er honum svo vel
við nóttina, því að hún er »dagur hins
innra manns«. í friði næturinnar ná
geislar frá guði niður til hans; þá lifn
ar alt hið liðna, t/mi og rúm hverfa
fyrir huga hans og hin víða eilífð opn-
ast honum, og heimfús hugur hans
iyftir sór á ljósvængjum upp móti hinu
eilífa föðurhjarta. Og í fullu samræmi
við þetta eru hugsanir hans í hinu
yndislega kvæði »Haustkvöld« :
Æska, óg hef ást á þér,
fyrir elli knó skal beygja,
fegurð lífs þó miklist mér,
meira er hitt: að deyja.
Og það, sem hann vill helzt ræða um,
meðan sumarið er að kveðja, er h i n
eilífa von guðs barna.
Hann sér ósýnilegan heim bak við
hinn sýnilega og þangað horfir hann.
Og hann finnur líka til þess — eins
og postulinn — að jafnvel þótt hinn
ytri maður hrörni, endurnýjast vor
innri maður : »Andinn getur hafist hátt,
þó höfuð lotið verði«.
En af því að andinn er honum aðal-
atriðið, þá er það meginsyndin: að
myrða andann en seðja holdið.
Hann unni frelsinu heitt; hataði
ánauðina, af því að andinn er
f r j á 1 s að eðli sínu og á að vera það.
Annars lót hann stjórnmál lítið til sín
taka. í ys veraldarinnar, þar sem
fjöidinn ærslast á torgum, vildi hann
ekki vera; eirtveran og heimllisfriðurinn
voru honum miklu geðfeldari; þar var
hann í næði með hugsanir sínar og
þar gat hann stöðuglega laugað sál
sína í stórfeidum og fögrum hugsun
um mestu.andans manna frá iiðnum
öldum. Og meðfram fyrir það, að
hann var svona gerður, vanst honum
tími til að snúa svo mörgum snildar-
verkum erlendra rithöfunda á vora
tungu. Einnig með þeim hefir hann
veitt þessari þjóð mikinn unað.
Og þá ber ekki því að gleyma, að
ljóð hans eru full af lífsspeki. Hann
hefir verið meistari i því, að koma
djúpum sannleika fyrir í fám orðum.
Mörg af þeim smákvæðum eru gljá-
fægðar perlur, sem munu geymast með-
an íslenzk tunga er töluð. í þeirri
grein finst mór hann vera einstæður
með þjóð vorri.
Hann var fáskiftinn og gaf sig að
fáum að fyrra bragði. Því einkenni
legra er til þess að hugsa, hve marga
vini hann eignaðist fyrir ritstörf sín
og hve margra vinur hann varð. í
ljóðunum kom andi hans til vor og
þann veg hefir hann oft siegist / för
með oss á æfi vorri. í kvöldkyrðinni
er sem hann hafi sezt hjá okkur og
talað við okkur um það, sem var hug-
næmasta viðfangsefni sálar okkar.
Það man eg 1/ka, að hann sagði mór
oftar en einu sinni, að það hefði verið
ein hin mesta gleði 1/fs s/ns að finna
þess merki, hve mörg hjörtu höfðu
hlýnað við Ijóð hans og haft yndl af
þeim
Þjóðln hefir fundið til þess og finn-
nr aldrei betur til þess en nú, erhann
er látinn, að hún er í mikilli þakkar-
skuld við hann. Við finnum öll til
þess, að nú er einn.af okkar mestu
andans möiíuum dáinn, eitt af ijósum
þjóðl/fs vors sloknað.
»Ljóðsvanurinn« er þagn-
a ð u r ög getum vór því tekið oss orð
í munn úr einni þýðing hans:
»Nú gráti llstin lengi,
er liggur harpan sú með slitna strengi«.
Likfylgdin mundi vera stór í dag, ef
allir þeir gætu verið við, sem unna
hinu vinsæla þjóðskáldi. Úr öllum
sveitum land8Íns mundu margir menn
og konur óska að skipa sór hljóð í
líkfylgdina sem vott vinsemdar og þakk-
lætis. Og ef meðvitund vor gæti orð-
ið vör allra þeirra hlýju hugarskeyta,
er borist hafa ósýnilega hingað heim
að líkbörum hans, síðan er andláts-
fregnin barst út um iandið, þá er eg
viss um, að það mundi gleðja ykkur,
syrgjandi ástvini hans. Okkur þótti
mörgum vænt um hann með ykkur.
Við skildum, hvað þjóðin átti / honum.
Þegar eg hugsa til þess, hve góðri
heilsu hann hólt til hárrar elli, hve
miklu og fögru starfi hann fekk af
kastað, hve vinsælt skáld hann varð
og hve mildan dauða hann fekk — þá
finst mór vera bjart yfir andláti hans,
rótt sem af sólskini.
Eg minnist nú eins atviks frá sam-
verustund með honum. Við stóðum
her niður við sjóinn eitt kvöld / blíð-
viðri og horfðum til vesturs undir sól-
setur. Sjórinn var sk/nandi bjartur
af geisla-gliti, og við horfðum hug-
fangnir á kvöldýrðina. En þá vekur
hann athygli mína á þv/, að regndrop-
ar hrynji úr loftinu yfir okkur, þar
sem við stöndum, þótt sólln skíni svona
yndislega. Og s/ðan tók hann að lýsa
þv/ fyrir mór, hve hrifinn hann ætíð
hafi verið yfir þessu fremur sjaldgæfa
fyrirbrigði í náttúrunni, þegar mildir
regndropar falla / sólskini.
Og eitthvað líkt á sór nú stað við
andlát hans: það er mikið sólskin
yfir því, en harmur ykkar, konu hans
og barna og nánustu ættmenna, er
sem milda regnið.------------------------
En vór horfum ekki á hið sýnilega,
heldur hið ósýnilega. Og við þá sann-
færing / huga hverfur allur ótti vlð
dauðann fyrir dýrðarljósi eilífðarinnar.
Hvað er dauðinn annað en sendiboði
guðs, til þess að leysa andann úr fjötr-
um líkamans og flyt]a hann inn / ósýni-
lega æðri tilveru? Er hann ekki ljós-
móðir, sem aðstoðar við hina dýrleg-
ustu fæðing?
Þegar Jesús var að kveðja vini s/na,
kvöldlð áður en hann gekk út / dauð-
ann, huggaði hann þá með þessum
einföldu, en sannfæringarmiklu orðum:
»Eg lifi og þór munuö lifa« — þótt
hann og þeir dæi.
Nú er hinn látni vlnur kominn yfir
móðuna, upp í »sólskinsbakkann hinu-
megin«. Eilífi dýrðarþunginn, sem
postulinn talaði um, er orðinn hans.
Hin »svanfleyga sál« hefir fengið
vængina, sem bera hana um hinn ósýni-
lega dýrðarheim guðs.
Og fyrir því lýk eg máli m/nu á
hans eigin orðum, þeim er hann hefir
/slenzkað eftir einu stórskáldi veraldar-
innar:
»Ó, látum þá vorn hug / öðrum heim
með hjartans vinum sv/fa’ um ljóssins
vega
og drekka af ódauðlelkans lind með
þeim
oglifa / kærleik með þeim
e 11 / f 1 e g a «.
■ ■ ■■■ ■ «*>«»■■■ ■