Ísafold - 16.09.1916, Blaðsíða 3
ISAFOLD
3
Hættan verður fyrst, þegar
banki fer að gefa út hœrri seðla-
upphœðir en viðslciftaþörfin heimt-
ar. Og er sjálfsagt að haft sé
strangt eftirlit með því. Þess
vegna var íslandsbanka gert að
skyldu að hafa innleyst seðlana
samkv. bráðabirgðal. 29. septbr.
1915 fyrir janúarlok 1916. Og
þess vegna hefir honum nú verið
gert sama að skyldu um seðla
þá, er gefnir hafa verið út eftir
bráðabirgðalögum 18. maí þ. á.
Og enn fremur er skattur sá,
er á seðlaútgáfuna er lagður,
hvöt fyrir bankann til að mis-
brúka ekki heimild sína.
Einhverir munu segja, að bank-
arnir hefðu gethð fengið danska
seðla. Fyrst er þar til að svara,
að þeim er ekki hæj^t að ná í
hasti. I annan stað það, að óvið
feldið er að nota þá hér — þeir
eru lán frá Dönum. í þriðja lagi
eru þeir miklu hættumeiri en
hinir, hvernig sem litið er á málið.
Ef reiknað væri með því, að
Danir lentu í stríðinu, gætu
dönsku seðlarnir líka fallið í verði.
5+7.
Orðsending
til próf. Guðm. Hannessonar.
Blönduósi 14. sept. 1916
Með simanum hefir fiézt hingað
norður, að þú hafir skrifað grein í
ísafold síðastliðinn laugárdag, stíl-
aða til kjósenda þinna hér í sýslu
og hafir komið þar fram með dylgj-
ur nm ónafngreindan mann hér
nyrðra, fullyrðingar um að maður
þessi hafi fengið bændur í Húna-
vatnssýslum í ábyrgð fyrir sig, er nemi
20—30 þús. kr., er öll líkindi sé
til nð tapist.
Dylgjur þessar virðast vera ósvif-
inn kosningarógur gegn einhverjum
þeim, er þú býst við, að verði þér
mótfallinn á einn eða annan hátt
við næstu kosningar.
Margir vinir minir hér nyrðra og
syðra hafa talið ekki óliklegt, að þú
beindir að mér þessum miður-drengi-
legu spjótum. Ef svo er, að þú
eigir við mig með þessum dylgjum, þá
verð eg að lýsa ummæli þín raka
laus ósannindi.
Þegar eg kom hingað til sýsl-
unnar, var mér nauðugur einn kost-
ur að kaupa hús yfir mig og fjöl-
skyldu mína. Keypti eg því fyrver-
andi sýslumannshús hér með til-
heyrandi túni. Ut á a/3 af virðing-
arverði þessarar húseignar hefi eg
tekið lán með hjálp annara. Til
annara hluta hefi eg ekki tekið
nokkurt lán, eða fengið nokkra
ábyrgð síðan eg kom í þessa sýslu.
Ef þú þvi átt við mig í umrædd
nm ummælum þínum, þá er sögu
sögn þín um lána upphæðina marg
föld ósannindi og sömuleiðis um-
mælin um það, að fé þetta muni
tapast þar sem full trygging mun
vera i fasteigninni.
Margir Húnvetningar, sem fengið
hafa fregnir um þessa árás þína á
mig, eða einhvern sýslubúa hér,
hafa látið í ljós gremju sína yfir
ósvífni þinni og eru það frekar
væntanlegir kjósendur þínir en aðr-
ir kjósendur. Skilst mér svo,
sem þú hafir með þessari árás
höggvið skarð í virðingu þá og álit,
er þú hefir haft hér um slóðir, og
ef til vill hefir þú með þessu
höggvið þingmenskuna úr hendi þér.
Ari Árnalds.
Þversum og (safold
Einhver kærustu ritsmíðaefni
þversum-forsprakkanna eru dauða-
spádómar yfir ísafold.
í þvínær hverju blaði þeirra kyrja
þeir sama sóninn, um dauðadóm
yfir ísafold og andarslitur hennar.
Það er tungunni tamast, sem hjart-
anu er kærast I
En svo mjög sem ísafold »ann«
þversum-menskunni, mun þó naum-
ast vera að búast við því, að hún
gangi í dauðann — hennar vegna.
Nei, Isafold er að hugsa um að
lifa jafnvel aðra eins »pest* og
»þvewum«-ofsókoirnar og gerir ráð
fyrir, að særingar fornvinar vors
B. Kr. og annara gamalla kunningja,
muni ekki stytta henni aldur.
En tveris vildum vér mælast til
af hálfu þversum-forsprakkanna: Fyrst
að þeir kynnu það mikið að blygð-
ast sín, að hætta að misbrúka svo
nafn Björns Jónssonar látins, sem
gert hafa þeir i nærri hverju blaði
— sömu mennirnir og töldu hann
óalandi og óferjandi fyrir ekki meira
en rúmum 5 árum, sömn mennirnir
og þá voru potturinn og pannan í
hinu svonefnda sparki, sem pá not-
uðu erfiða aðstöðu hans í landsstjórn-
arsæti — út á við — til þess að
sverta hann og svívirða — eins og
öllum er kunnugt.
í þessu sambandi skulum vér og
minna á það, að herra Björn Krist-
jánsson hefir enn ekki hreinsað sig
af þeim áburði hér í blaðinu, að
hann hafi verið frumkvöðull þeirrar
meðferðar á B. j. — þrátt fyrir nær
þriggja mánaða gamla áskorun um
það. Og lítum vér svo á, að þar
með sé fengin játning um það, að
svo hafi verið, af hans hálfu.
í öðru lagi vildum vér mælast til
þess af bitlingamanna og landsómaga-
hjörðinni, sem að Landinu stendur,
að hún geri einhverja agnar-nóru-
tilraun til að sanna hin vísvitandi
ósönnu brigzl til ísafoldar, sem m.
a. koma fram i Landinu í gær um
»óeinlægni við góðan málstað og
eiginhagsmuna-ástríðu«. Þeir góðu
menn, þversum-herrarnir, víta ósköp
vel, að ísafold hvorki fyr né siðar
hefir metið »eiginhagsmuni« nokk-
urs. Þeir vita, að ritstjórar henuar
bæði f\r og siðar hafa aldrei þegið
nokkurs eyris styrk til úthalds blað-
inu hvorki af flokknum, sem blaðið
hefir stutt, né einstökum mönnum.
Þeir vita, að núv. ritstjóri ísa-
foldar hefir, meðan Þversumherr-
arnir voru í samvinnu við ísafold
— tekið á sig, ekki aðeins svo hundr-
uðum skiftir, heldur svo þúsundum
skiftir, kostnað vegna þeirra mál-
efn3, sem blaðið hefir barist fyrir,
án þess nokkurn tima að mælast til
þess að fá þann kostnað endurgold-
inn — án þess nokkurn tíma að
mælast til eða þiggja nokkurn bitl-
ing.
Þegar því þessir menn eru að
brigzla oss um eigin hagsmuna-
ástriðu, þá getum vér nieð fullum
rétti sagt:
Það tal er til að hrækja á með
fyrirlitningu.
Og sé nokkur drengskapur til í
þeim, fornum samvinnumönnum ísa-
foldar, þá játa þeir þetta.
Þversum-stefnan og landkosning-
arnar. Þá ósönnu og rakalausu skyr-
ing eru Þversum-menn að reyna að
gefa á -þessu 20. hvers kjósenda ítaki
sínu við laudskosningarnar — að það
stafí af stjórnarskrár- og fána-dráps-
tsilraununum í fyrra.
Nei — og aftur nei!
Þetta ítak þeirra er að eius stuud-
ar-gróði — fenginn með hinum ailra-
lúalegustu pólitísku vopnum — með
því að tortryggja stjórnina í svip á
svæðum, sem út á við snúa, á svæðum
þar sem þversum-herrarnir vita, að
stjórnin hefir orðið — vegna landsheill-
ar — að þola hverskyns óróttniætar
árásir — og þegja við.
Brezka samkomulagið, sem stjórnin
var tilneydd að gera — er það sem
Þversum-menn hafa fengið vind í
seglin á.
Með nógu mikilli samvizkuleysis-að-
ferð var það ærið gott tortiyggingar-
vopn.
ög það stóð ekki á því að nota það
— í þeim herbúðum.
Á báðurn buxunum eru þeir viuir
vorir þversummenn út af því,
að rúmur 1 / i0 hluti kjósenda hefir
látið blekkjast af gauragangi þeirra og
ærslum og látið ánetjast lista þeirra
við landskosningarnar.
Er það að vísu von, að þeir sé
kampakátir yfir afrekum sínum að hafa
þó verið það duglegir að rægja lands-
stjórnina með hinum viðsjárverðustu
ráðum — að blekt skuii hafa getað
rúmlega 20. hvern kjósanda í landinu
til fylgis við sig, En hitt er og víst,
að öllum atkvæðum þeirra
hefir verið haldið til haga.
Þetta er fylgið — 20—22. hver kjós-
andi — meira ekki. Þeir v i t a þetta
ofboð vel sjálfir. Og nánasta framtíð
mun færa alþjóð heim sanninn um
það.
ReyfcjaYíknr-aimáll.
Botnvörpungarnir eru nú óðum að
koma að norðan úr síldinni. Meðalafli
á skip sagður 5000 tunnur, er nemur
með brezka verðinu (45 kr.) 225000 kr.
Skipafregn:
I s 1 a n d fór hóðan í fyrradag áleiðis
til Khafnar. Meðal farþega voru kon-
súlsfrú Agusta Thomsen og sonur
hennar, Jón Norðmann píanóleikari,
ungfrú Sylvía Siggeirsdóttir, Kirk
verkfræðingur, allmargir stúd,entar o.
s. frv.
H ó 1 a r, aukaskip Sam.fóh, er vænt-
anlegt hingað i dag.
Hjónaefni: Steindór Gunnlaugsson
cand. juris. bæjarfógetafulltrúi á Akur-
eyri og jungfrú Bryndís Pálmadóttir
(prests Þóroddssonar).
Pétur Ólafsson konsúll frá Patreks-
firði er alfluttur hingað ásamt fjöl-
skyldu sinni. Þeim hjónum var haldið
skilnaðarsamsæti á PatrekBfirði daginn
áður en þau fóru á stað. Er þeirra
mjög saknað þar vestra.
Messað i dómkirkjunni á morgun
kl. 12 (sr. B. J.), kl. 5 (síra Jóh. Þ.),
í fríkirkjunni í Rvík kl. 12 (síra Har.
Níelsson), kl. 5 (síra Ól. Ól.) og í
fríkirkjunni í Hafnarfirði kl. 12 (síra
Ól. Ól.).
Landskosningarnar
í fyrradag lauk landskjörstjórnin
sínu starfi. Við rannsókn Iistanna
varð niðurskifting hinna landskjörnu
á þessa leið:
Hannes Hafstein með
Guðjón Guðlaugsson —
Guðm. Björnsson —
Sig. Eggerz —
Sig. fónsson —
Hjörtur Snorrason —
1852 atkv
1584 —
1446 —
1319 —
1241 —
1164 —
Varamenn verða.
Námskeið
fyrir stúlkur ætla eg undirrituð að halda næsta vetur með líku fyrirkomu-
lagi og áður. Margar námsgreinar er um að velja, bæði bóklegar og
verklegar. Kenslan byrjar 15. október. Þær stúlkur, sem ætla að nota
námskeiðið, sæki um það sem fyrst.
Hólmfríður Arnadóttir.
Hverfisgötu 50. (Til viðtals kl. n f. m. til 1 e. m. og 7—8 e. m.).
F
skilvindan skilur 130
litra á kl.stund og
kostar að eins 65
krónur. A seinustu
árum hefir enginn
skilvinda rutt sér
jafnmikið til rúms vegna þess hve
mæta vel hún reynist, og hve mjög
hún stendur öðrum tegundum
Fremri.
Hún er mjög sterk, einföld, fljót-
leg að hreinsa, skilur vel og er ódýr.
Bændur! Kaupið því Fram-skil-
vinduna, hún er ekki að eins öðrum
fremri, heldur þeirra
Fremst
Nægar birgðir ásamt varapörtum
fyrirliggjandi hjá
Kr. Ó. Skagfjörð,
Patreksfirði.
A-listinn:
Sigurj. Friðjónsson með 1237 atkv.
Bríet Bjarnhéðinsd. — 1214 —
Jón Einarsson 1093 —
B listinn:
Gunnar Ólafsson með 1061 atkv.
Magnús Friðriksson —- 966 —
D-listinn:
Agúst Helgason með ii44atkv.
t
Ásgeir Torfason
efnafræðingur lézt í nótt kl. 2 eftir
langa og þunga lega.^ Æfiminning
í næsta blaði.
Erfingjar
G. Sigmundssonar, íslenzks sjómanns,
22 ár3, er druknaði af gufuskipinu
Tummal frá Hull 24. febr. þ. á., eru
beðnir að segja til sín.
Bæjarfógetinn í Reykjavík, 13. sept.
1916.
Jón Magnússon.
Rafmótorar, Dynamo,
initunaráliöld
og ýmsar aðrar vélar og áhöld er lóta að
rafiuagui, útvegar nndirritaður frá ensknm
og amerisknm verksmiðjuni.
Kostnaðaráætlanir gerðar nm raflýsing
sveitaheimila, einstakra bygginga, skipa
stærri og smærri og mótorbáta.
AðgerOir á mótornm gerðar. Skrifið
eftir ókeypis uppiýsingum.
S. Kjartansson,
Pósthólf 383 Reykjavik
c#i7 fíaimaíiíunar Vll'um
vér
sérstaklega ráða mönnum til að nots
vora-pakkaliti, er hlotið hafaverð-
laun, enda taka þeir öllum öðrum litum
fram, bæði að gæðum og litarfegurð.
Sérhver, sem notar vora liti, má ör-
uggur treysta þvi, að vel muni gefast.
— í stað helllulits viljum vér ráða.
mönnum til að nota heldur vort svo
nefnda Castorsvart, því þessilitui
er miklu fegurri og haldbetri en nokk-
ur annar svartur litur. Leiðarvísir á
íslenzku fylgir hverjum pakka. —
Litirnir fást hjá kaupmönnum alls-
staðar á íslandi.
dBuctis <Jarvafa6riR
Líkkistur
frá einföldustu til fullkomnustu gerðar
Líkklæði, Líkvagn og alt sem að
greftrun lýtur, fæst ávalt hjá
Eyv. aArnasyni
Verksmiðjan Laufásvegi 2.