Ísafold - 01.09.1917, Blaðsíða 1

Kemur út tyisvar
i viku. Verðárg.
5 kr., erlendis 7^/j
kr. eða 2 dollar;borg-
lst fyrir miðjan júlí
erlendis fyrirfram.
; Lausasala 5 a. elnt
Uppsögn (skrlfl.
bundln viB áramót,
er óglld nema kom-
in só tll útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
sé kaupandi skuld-
laus við blaSiB.
ísafoldarprentsmiðja.
Riístjnrl: Olafur Björnssun.
Talsimi nr. 43S,
XLIV. árg.
Reykiavík, laugardaginn i. sept. 1917,
SJ. tölnblað
Fulltrúafundur
verzlunarstéftarinnar
verður haldinn í Beykjavík mánudagfinn 17. septem-
ber. Fundurinn heist kl. 5 e. h.
Fundarstaður verður nánar auglýstur síðar.
úZaupmannará&tö.

kr. 4500
'■■0/.
Stór 4 cylindra Litlu 4 cylindra
Overland Overland
5 9g 7 manna 3 og 4 manna
Umboðsmaðnr vor er:
Jönatan Þorsteinsson, Reykjavík.
Stórkostleg framför.
Hinar miklu Willys-Overland verksmiðjur hafa altaf
staðið fremstar í þvi, að koma bifreiðum á það fullkomna
stig sem þær nú eru á.
- Þó Willys-Överland verksmiðjurnar hafi staðið að
eins í níu ár, eru þær aðrar stærstu verksmiðjur í heimi
sem búa til bifreiðar.
Hin síðasta og stærsta framför sem Willys-Over-
iand verksmiðjurnar bjóða nú heiminum er fjölskrúðug-
asta úrval af bifreiðum sem smíðaðar eru af nokkurri
verksmiðju i heiminum.
Þetta er sú mesta framför í þessari iðnaðargrein
sem þekst hefir. Er þess valdandi, að nú fást betri og
sparneytna'ri bifreiðar fyrir lægra verð en áður.
Þetta snertir sérstaklega litlu 4 cylindra Overland
bifreiðar sem eru gráar að lit og þær stærri sem eru
fagur gulbrúnar.
Reynið eina af þessum bifreiðum, og þá mnnuð
þér sannfærast um að þetta er einmitt sú bifreið sem
þér óskið að eiga.
Wi 1 ly s-O v er 1 a n d bifreiðarnar
e r u:
Willys Knight
4 og 8 cylindra
5 og 7 manna
The Willys-Overland Company, Toledo, Ohio, U. S. A.
Manufacturera of WUlys-Knight and Overland Motor Cara
and Light Lorríes
0
\0>.

•Reynslan er sannleiknr« sagöi *Repp« eg
£>óttia5 vitrari maður. Reynsla alheims hefir
dœmt Fordbila ab vera bezta allra bila, og
alheims ddm verbur ekki hnekt. Af Ford-
bilum eru fleiri á feið í heiminum en af öll-
nm öörum biltegundum samanlagt. Hvað
sannar þab? Þab sannar það. Fordbillinn
©r beztur allra bila enda hefir hann unniö
aór öndveigissœti meðal allra Bila, hjá öllum
þjóðum, og hlotið heiöursnafnið
Yeraldarvagn.
Fást að eins hjá undirrituðum sem einnig
4ielar hinar heimsfrœga DUNLOP DEKK og
SL0NGURJfyrir allar tegundir bila.
P. Stefánsson,
Lœkjartorgi 1,
AlþýðufóLbókasafn Templaras. 8 kl. 7—0
Borgarstjóraskrifst. opin dagl. 10—12 og 1—8
Bæjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—12 og 1—5
Bæjargjaldkerinn Laufásv. 5 kl. 10—12 og 1—5
tllandsbanki opinn 10—4.
3BLF.UJML. Lestrar-og skrifstofa 8árd.—10 siðd.
Alm. fundir fid. og sd. 8l/a síðd.
Landakotskirkja. Guðsþj. 0 og 6 á helgum
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn 10—3. Bankastj. 10—12
Landsbókasafn 12—8 og 5—8. Útlán 1—8
'Landsbúnaðarfólagsskrifstofan opin frá 12—2
Landsféhirðir 4—5.
Landssiminn opinn daglangt (8—9) virka daga
helga daga 10—12 og 4—7.
V.safnið (lokað fyrst um sinnj
5á itúrugripasaínið opið l*/s—2*/» A snnnud.
sthúsið opið virka d. 9—7, snnnnd. 8—1.
Bumábyrgð Islands kl. 1—6.
Btjórnarráðsskrifstofurnar opnar 10—4 dagl.
Talsimi Reyk,javíkur Pósth.8 opinn 8—12.
Vifilstaðahælið. Heimsóknartimi 12—1
^jóðmenjasafnið opið sd., þrd. og fid. 12—2
S*jóðskjalasafnið hvern virkan dag kl. 12—
<j>g 8—8 síðd.
Frá alþingi.
Fossamálið.
Frumvarp það, er nokkurir Efri-
4eildar þingmenn fluttu um daginn,
um heimild fyrir landsstjórnina til
að veita fossafélaginu »ísland* leyfls-
bréf til mannvirkja til notkunar
vatnsaflsins í Soginu — er enn þá
i nefnd i E.deild. Sjálft hefirfrum-
varpið verið prentað í heild sinni
hér i blaðinu og hafa lesendur vorir
væntanlega kynt sér það rækilega —
svo mikið stórmál, sem hér er um
að tefla.
Annað frumvarp nm sama efrii
hefir Bjarni fónsson frá Vogi flutt,
svo sem getið hefir verið. Vill hann
láta landsstjórnina hafa allar fram-
lcvæmdir í þessu máli og heimila
henni að taka 20 miljón króna lán
til starfrækslu fossanna.
Isafold finnur enga köllun hjá sér
til þess, að fara rækilega út í þetta
fossamál að svo stöddu, en vildi að
eins benda á, að í svo margbrotnu
stórmáli fyrir alla framtið landsins
má ekki hrapa að neinu. Rækileg
ihugun sérfróðra, þjóðhollra manna
vcrður að koma til, áður en þing og
|>jóð gera um málið fullnaðarúrslit.
Og þar sem nú stendur svo á, að
eigi mun hugsað til neinna fram-
kvæmda fyr en að strlðinu loknu,
en alþingi á hinn bóginn kemur
vafalaust saman aftur á næsta ári —
þá fáum vér eigi betur séð en að
skynsamlegasta lausnin á fossamál-
inu sé að þessu sinni, að fá það í
hendur millipin^anejnd, er skipuð
verði sérfræðingum, án nokkurs
stjórnmálatillits. Þeirri nefnd ætti
að verða vorkunnarlaust, að ljúka
starfi sínu í vetur — og fá næsta
alþingi í hendur rannsókn sína og
niðurstöðu.
Fossafélaginu »ísland« getur naum-
ast verið í þvi nokkur óhagur, að
þessi litli dráttur verði á málinu.
Og þeim, sem þegar hafa kveðið
upp úr um, að eigi vilji af öðru
vita en lands-starfrækslu, hlýtur
einnig að vera hægt að sætta sig
við þenna drátt.
Eldhússdagurinn.
Við framhald i. umræðu fjárlag-
anna er það venjulega dregið fram,
sem aðfinsluvert þykir í fari lands-
stjórnarinnar.
Þetta sinni var eldhússdagurinn
með daufasta móti. Var þó sízt
þeirri ástæðunni til að dreifa, að sú
þríhöfðaða væri talin »heilög og
lýtalaus*. Hitt var það fremur, að
stjórnar-flokkarnir höfðu, af einhverj-
um ástæðum, komist niður á það,
að sitja hjá eins og klessur og stein-
þegja, svo mjög sem mörgum i
þeim hópi þó er Ijóst hið marga að-
finsluverða i stjórnarfarinu.
Gísli Sveinsson var sá þingmanna,
sem hélt aðfinslunum að stjórninni
— 1 hógværum tón að vísu, en þó
með fullri alvöru. Benti hann á
flest það, sem fram hefir komið í
þessu efni í blöðunum í vetur, svo
sem framkvæmdaleysi og dráttur
stjórnarinnar um útvegun á skipa-
kosti, sinnuleysi hennar fram eftir
öllu um sending fulltrúa til Vestur-
lieims, og þar af leiðandi tafir skip-
anna vestra, fum-ráðstafanir hennar
heima fyrir og athafnaleysi nm, að
skilja ófriðarmálin frá öðrum málum
í stjórnarráðinu. — Þá benti ræðu-
maður á, hversu óviðknnnanlegt og
lítt sæmandi mönnum út i frá hafi
fundist það, er landsstjórnin hreyfði
hvorki hönd cé fót til að bera blak
af mönnnm þeim, er hún i vetur
var að gera að trúnaðarmönnutn.sín-
um — gagnvart rógi og níði stjórn-
arinnar eigin blaða. Enn mintist
hann á, hversu flatt tiltæki stjórnar-
innar í vetur hafi komið upp á
menn, er hún upp úr þurrn veik
frá hinum setta bankastjóra Lands-
bankans hr. Oddi Gíslasyni.
Margt annað tindi ræðumaður til
og var þó af miklu meira að taka.
Allir svöruðu ráðherrarnir og hafði
þó forsætisráðherrann langmest orð
fyrir þeim, svo að hinir helzt vísuðu
til »ágætra svarac hans. Sameigin-
legt var það um varnarræður þeirra
allra, að þeir fóru eins og kettir
kringum heitan graut.
Forsætisráðherrann sló úr og í.
Það gæti verið, að stjórnin hefði
getað gert sumt fyr og betur, en þó
gæti hann nú ekki við það kannast,
að svo væri, hvorki um útvegun
skipa, sending fulltrúa til Vestur-
heims né annað.
Um sending Ólafs Johnson sem
fulltrúa landsstjórnarinnar sagði hann,
að hún hefði gerð verið með fullu
samþykki allrar stjórnarinnar, en Ó.
|. tekið að sér starfið »beint fyrir
sín orðc og unnið landinu mikið
gagn með för sinni. Kemur þetta
heim við alt það, sem sagt hefir verið
um þetta mál í ísafold, og er hér
með kveðinn niður hinn ljóti rógur
og nið blaða fjármálaráðherrans fyrv.
og atvinnumálaráðherrans í vetur. En
sæmra hefði landsstjórninni verið, að
segja sannleikann í vetur og láta
ekki stuðningsblöðum sínum haldast
uppi hin óþokkalega iðja þeirra, bæði
gagnvart þessum manni og fleirum
trúnaðarmönnum, sem stjórnin þá
var að fá í sina þjónustu.
Helztu þingfréttir aðrar.
Tekjubdlkur fjdrlayanna.
Fjárhagsnefnd Nd. hefir farið yfir
tekjubálk fjárlaganna og leggur til,
að tekjuáætlunin verði færð niðnr .
heild sinni um 120 þús. kr. hvort
árið. »Hefir það vakað fyrir nefnd-
inni að áætla varlega, til þess að
reyna að komast hjá þvi, að tekj-
nrnar verði minni en gert er ráð
fyrir«.
Fátœkralögin.
Allsherjarnefnd Nd. þykir ekki á-
stæða til að sint verði þingsál.till.
Jörundar Brynjólfssonar um að stjórn-
in endurskoði fátækralögin og gerir
allítarlega grein fyrir þessari skoðun
sinni i nefndarálitinu. Þræðir hún
þar helztu aðfinslur, er fram komu
gegn lögunum 1 umræðnnum.
Fjárveitinqar til bátaferða.
Samgöngumála-sam vinnunefnd hef-
ir skilað nefndarál. um þá liði 13.
gr. fjárlagafrnmvarpsins, er fjallar nm
fjárveitingn til strandferða og báta-
ferða.
Þess skal að eins getið úr n.ál.,
sem er allítarlega rökstntt, að styrki
til bátaferða á flónm, fjörðum og
vötnum vill nefndin hækka úr
43.700 kr. hvort árið uppi 121.600
kr. fyrra árið og 124.100 kr. síðara
árið. M. a. vill nefndin veita 20
þús*. kr. hvort árið til ferða á Húna-
flóa, sem stjómin hafði ekkert fé
ætlað til og 18 þús. kr. til Langa-
nesbáts. Yfirleitt era fjárveitingar
hækkaðar, einkum til vélbátaferða.