Ísafold - 02.11.1918, Qupperneq 3

IS AFOLD
Kaupirðu góðan hlut -- þá mundu hvar þú fekst hann.
Nýkomið til útgerðar
Logg fyrir stór og sraá skip, sem marga heör vantáð. M nilia af öllura stærðum, sérstaklega ódýr.
fiíldaiKetateinarnÍF eftirspnrðu. Segldúkur
Dekk*kú«tar Skrúbbur* Fiskbúrstap Hsm'ai* Hnífar
Vasahnífar op FistRingshoífar Bouy-iuktir, GIÖs og Brennarar
S álsagir Stálsagarblöð
Verk Kittí Fægipúlver Saumavé aolla Ste nbrýni Bar kalitur
0nglar af öllura stærðum og margt m.irwt fl'ir..
Sigurjóns neí b ez í
og ódýrust
Allar þessar vörur eru seldar afaródýrt rr.eðan til eru. Notið því tækif.irið og verzlið þar sera vörurnar
eru ódýrastar, en það et hjá
Sigurjéni Pjefurssyni, Hafnarstræti 18.
yrir það þó eg áður hafi lýst það
ttlhæfulaus ósannii>di. Eg endurtek
þ i hér með að þetta eru rakalaus,
blyoðunariaus ósannindi. Má það
fu'ðu gegna að ritstjóri, nýkorninn
fia altaiinu, skuli ekki blygðast sín
fyiir að beta slíkt á borð fyrir les-
endur sína, hvað ofan í annað. —
Auðvitað er honum það ekkert ný
nætnt, þó þvi sé yfirlýst, að blaðið
fati með ósannindi. Eg er ekki sá
fyrsti, sem hermi það upp á »Tím-
at.)u« og verð líklega eskt sá síðasti
efur því sem horfur eru með sam
vizkusemi ritstjórans. — Ennfr. mur
verð eg að lýsa það tilhajulaus
ósannindi, sem blaðið s'ær fram stuttu
á eftir, að við hoíum haft síldina
hendinni« meðan við vorum að
selja. Við höfðum hana ekki einn
dag, ekki eina klukkustund ȇ hend-
inni«. Þessu væii því sómasamleg-
ast fyrir »Tímann« að kyngja strax,
þó það kunni að standa í honum.
Annars vill blaðið gera iítið úr
áhæitunni, en kerast heldur vesal
mannlega frá þvi. Vill h.mu sem
sé satma að áhættan hafi engin ver-
ið með því að við höfum getað
selt síldtna án þess að veiða fyrir
nokkru skakkafalli. Er það nú sönu-
un I — Ef maður fæn einn á róðrar-
kænu frá Reykjavík til Ísaíjirðar og
gengi ferðin vel, kæmist heiil á hófi
væri þ.>ð sönnun fyrir því að ferðin
hefði veiið áhættulaus? Já, efnr
röksemdum »Tímans«. Nú skal eg
nefna ofurlitið af áhættunni og er
þá þetta fyrst: Við gátum alls ekki
haft neina vissu fyrk þvi að geta
selt alla síldina. Við keyptum hana
svo snemma á tíma, að þá ’var alls
ekki fyrirsjáanlegt að grasbrestur yrði
svo mikill sem raun varð á síðar.
ÞA var iaeldur ekki fyrirsjáanlegt, að
sildveiðl í lagnet á fjörðum inni
rnyndi alveg bregðast mÖDnum. —
Ekki var þá heldur fyrirsjáanlegt að
sjálf höfuðsíldveiðin brygðist svo, að
engin sild yrði á boðstólum, eins
og að undanföinu. Alt þetta var
meira en óvist, það var ólíklegt, en
hafði svo mikil áhrif á sildarþörfina
að engitin gat snemroa á sumri vit-
að hvort við gætum selt aftur, og
þá sízt hve mikið.
Annað skal eg nefna. Við urð-
um að kaupa síldina óséð.i og óiaun-
sakaða; gátum þvi ekki vitað hvort
meira eða minna af henni kynni að
vera skemt. Er því einmitt fleygt
ura brezku síldina á ýmsum stöðura,
og þetta var svo mikil áhætta, að
við hefðum alls ekki þorað að kaupa,
ef við ekki hefðum vitað að þeir,
sem um Reykjarfjarðarsíldina áttu að
sjá, höfðu gert og gerðu alt til þess
að hún væri óskemd vara. Svo
naumur var tíminn sem við höfðum
til þess að ákveða kaupin, að við
gátum ekki einusinni koraið við að
senda mann frá Hólmavik til Reykjar
fjarðar, til þess að láta skoða tunn-
umar, áðnr en við skuldbundum
okkur til að kaupa. Svo skal eg
að eins nefna eitt enn, til þess að
lengja ekki um of mál mitt. Þegar
við keyptum þessar síldartunnur, þá
voru óseldar yfir 40 þús. tunnur af
brezku síldinni. Nú var það alls
ekki óliklegt að einhver eða ein-
hverjir keyptu alia þessa síld i einu
lagi, og gátum við þá búist við að
þeir kynnu að fá hana svo mikið
ódýrari en við fengum okkar, að
þeir gætu með haguaði selt hana
undir innkaupsverði okkar. Þetta
þurfti ekki að vera óeðlilegt, því al-
kunnugt er, að oft er hægt að fá
vörur, og ekki sizt þesskonar vörur,
ódýrari, ef keyptar eru í stórum
slumpum. Hvar hefðum við þá ver-
ið staddir?
Það mætti nefna svo margt, —
margt fleira, sem gerði áhættu okkar
mikla, t. d. að sildin gat skemst eða
eyðilagst hjá okkur áður en hún yrði
seld o. fl. o. fl., en þstta nægi: öll-
um sæmilega skynsömum og sann-
gjörnum mönnum til þess að þeir
sjái að »Tíminn« fer með staðieysu-
fleipur, þegar hann vill ekkert gera
úr áhættunni.
Mikinn mat reynir »Tíminn« að
gera sér úr því, að eg sagði að við
hefðum selt síldina ódýrara en hey.
En þvi vill hann samt ekki mót-
mæia. Auðvitað eru þau orð alveg
siitin út úr samhengi, og svo dregn-
ar út úr þeim geisamlega vitlausar
ályktanir. Eg sagði þetta út af því
sem Vísis greinin bar okkur á btýo,
að við hefðum stofnað bændum í
voða! Benti eg þá á, hvort það
væri að stofna bændum í voia að
bjóða þe.m kraftfóiur ódýrara en
hey. Svo fór »Tíminn« að fleipra
um þetta til þess að skálda eitthvað
og segir að við höfum miðað síld .r-
verðið við heyverðið nú. Osköp
er nú að vita til þess hvað blað-
sneipan er ófyrirleitin. Allir skyn-
bærir menu geta séð, hvort nokkur
simanburður er möguíe'gur n.illi
heyverðs og sildarverðsins hji okk-
ur. Eftir því sem töðuverðið er
sagt í Reykjavik t. d , þá h< fðu n
við þar átt að seija síldartuuuuna
mikið á annaö hundrað krónur og
selt hana pó ódýrara en hev, en
miðað við venjulegt heyverð út um
land máttum við að minsta kosti
selja tunnuna yfir 30 kr., og þó
hefðum við selt hana ódýrara eu
hey. í stað þess, eins og »Títn-
inn« vill gefa í skyn að fara eftir
því hvað hátt við gátum farið, þá
seljum við tunnuna undir 20 kr. á
sölustað. Getur nokkuð borið betn
vott um að verið sé að reyna að
finna eitthvað sem átyllu undir árás-
•irnar, meira af vilja en mætti. Get-
ur nú »Tíminn« imyndað sér að
lesendur hans séu svo skyni skropnir,
að þeir ekki fiitist við, þegar þeim
er boðið upp á svona röksemdir.
Okkur raá þykja mjög vænt um,
hve greinilega þetta lága veið ein-
mitt kemur í ljós út af þessu, því
þá sést það svo vel, hve stórþakk
látir bændur mittu ver.n okkur fyrir
að gefi þeirn kost á að fá kraftfóð-
ur, sem var svona miklu ódýrara en
hey.
Þegar nú Tíminu hefir »brent af«
á okkur þessura púðurkcrlingum, þá
kemur sjálft áhlaupið, sera á auð-
vitað að ríða raér að fullu. Þeíta að
við ætlum að taka á okkur Blönduóss
skaðann »að meira eða minna levti«.
Aumingja Tíminn I Þar gein hann yfir
agn það, er honum var ætlað. Þvi
nú verður tvent alveg augljóst, sem
hann ekki framar getur i móti raælr,
úr því hann gekk í gildruna. I fyrsta
lagi það, að hann ætlast til þess að
við seljum sildina sama verði og við
kaupum hsna. Ætlast til að við
hvernig sem gengi gatutn aldiei grætt
á hermi. Og í öðru lagi að hann
verður fokvondur, þegar hann fiéttir
að við ætlum að verja aðra stórtapi.
Eg skal ofurlítið frekar minnast á
þessi tvö atriði úr því eg fekk til-
efni til þess. Enginn gat látið sér
detta í hug að við myndum eða
gætum selt síldina sama vetði og
við keyptu n, s :idurn h na með þeim
dsetninqi að tapi a henn;. Ef Tím-
nn hefir taiið það sjálfsagt, þá situr
heimska 1 og illgirnin við háborðið
hji honum. Þá hefðum við átt að
borga úr okkar vasa vissan kostnað
og óvissan Segjum t. d. að 100
tunnur aí sildinni hefðu reynst óoýtar
eða stórskemdar — eg nefni þessa
tölu af því okkur var fyrst sagt að
svo myndi vera —, • áfti það fé að
vera okkar rkaði? Var ekki réttara
að jafna þvi á alla síldina? Eða
gerum ráð fyrir að við hefðum ekki
getað selt alla sildina, en orðið að
geyma eitthvað af henni til næsta
árs; áttum við þá að ganga út frá
því sem sjálfsögðu að við sjálfir
^ærum þann kostnað, t. d. lóðar-
gjöldin, vextraa og svo slðast og
ekki sízt rýrnun, skemdir og kostnsð
við viðhald, þvi jafnvel Tíminn
viðuikenr ir i þessari grein sinni, að
sild muni gttt skemst við geymslu,
ej hún ekki sé í hú>s!!
Nei, það var blátt áfram siðferðis-
leg skylda okkar að leggja á síld-
n a, siðferðisleg skylda gagnvait þeim
sem við áttum fýrir að sjá. Hití
var óverj mdi í alla staði að fara svo
glæpsaralega með fé sitt, að tap
væri víst eða engin von um gróða.
Með dsettu rdði og dn nokkurs hiks
eða vaja settum við pví pað verð á
síldina, sem gat gert pað að verkum
að við qrœddum, ef ekkert gengi úr
henni og hún seldist jijótt, en verð,
sem sarat sem áður gaf bændum
kost á kjarakaupum hinum mestu.
Ef »Tímimi« heldur að mér eða
okkur hafi nokkurntima dotr.ð í hug
að draga fjöður yfir þetta og haldið
að hann þyrfti nð sannfæra almenn-
ing um þe>u, þá hefir honum í
frekara lagi skjátlast. Eg skal nefni
iega trúa honurn fyrir því, að við
skömmumst okkar ekkert fyrir þetta.
Eg skal rnei'-.a nð segja endurtaka
þetta fy.ir hann og urdirstrika aftur:
Við vonuðumst ejtir pví að graða
eitthsaö á síldarkaupunum, ef alt gengi
að óskum, en óttuðumst tap á henni
— ef eitthvað út af bæri. Ef það er
þeita, seni »Tíminn« kallar »ósóma«,
þá hefir hann hénneð játninguna, og
verði hooum nú að góðu. Þarná er
ágæt íyrirsögn fyrir nættu sorpgrein
hans: Jdtning M. P., eða því um
líkt. Eg tel sjálfsagt að »Tíminn«
telji svona gróða rangfenginn og al-
veg ó eyfilegan, Eftir hans siðfræði
er víst ekki leyfilegt að græða nema
á húsabraski, því það er kunnugt, að
við þess konar gróða hefir hann
ekkert að pthuga.
Þó færist nú skörin upp í bekk-
ion þegar við láturn aðra njóta góðs
af þessum gróða! Það er afskap-
legt 1 Þá segir »Timinn« að við
h fum veiið »knúðir til þcss ú sár-
grömum almenningi«. Fyrst s?et eg
sagt »Timanum« það, að ey þ kki
engan »sárgraman almenning«. Sé
bara að þið stendur í »Timanc n«,
og þess vegna getur sá »alrru m-
ingur« ekki hafa »knúð« mif. til
neins. Og svo má hann vita j>rð,
að mig knýr enginn til þess að era
annað en það, sem mér sjá tm
cýnist. Hann getur gaigaö 1:1 sér
öll hijóð þess vegna. Það hefii ekki
minstu áhrif á roig.
Nú skulum við sara.t s .öggvast
ganga tnu á röksemdir »Tunaas«
og gera ráð fyrir að kjóseudur mimr
væ;u mér »sárgramir«. Æili þeir
hefðu þá »knúð« mig til þess að
hjálpa Húnvetningum, eða ætli eg
mundi bæta fyiir mér hjá héraðs-
búum míuum með þvi ? Þvert á
raóti.
Ur því að »Tíœinn« hefir nú ját-
að, að öllu þessu moldviðri hafi
verið þyrlað upp sérstaklega mín
vegna, þá skal eg benda honuru á
að þarna á hann leik á borði. Sýna
héiaðsbúum mínum hvernig eg fari
með þá. »Féfletti« þá tl þess að
gela hjálpað öðrum. Varia fæ ég
syndakvittun Jytir petta. Það er þann-
ig óhugsaníegt að eg hafi verið
»knú'ur« til þess að bxta Blöndu-
óstjónið. Hvað gat mér þá gengrð
til þess? »Friða samvizkuna«, segir
»Tíminn«. Iðrun. Já, nú veið eg
i vandræðum, því mér er ómögu-
legt að sanna að eg hafi góða sam-
vizku í þessu, en eg get sagt það.
Og eg fullvissa »Timann« um það,
að minm samvizku hefir altaf liðið
ágætlega i þessu máli. Eg ímynda
mér iruklu betur en samvizku rit-
stjórans hefir nokkurn tíma liðið, en
eg býst ekki við að hann rnuui eftir
henni. Hún mun vera gerrgin úr
vistinni fyrir löngu. Og svo lítil er
iðrun mín að hvenær sem líkt st nc-
ur á eins og i vor þegar við k pt-
um síldina, þá mun eg hiklanst gcia
það sama aftur og álít sóm 1 mia-
um og samvizku miklu betur >borgið
með þvi heldur en þó eg væn t-
stjóri Tímans og er nú ekki ja
til jafnað.
Mér þykir annais mikið, ef Tim-
ion kemur ekki næst með það, að
brimið á Blönduósi hafi verið okk-
ur að kenna. Við höfum gert það
til þess að hafa eitthvað til að »friða
samvizkurnar« með. Ja, það væri
sannarlega ekki meiri fjarstæða en
margt af því sem Timinn hefir bor-
iB i borð fyrir le endur sína út af
þessu máli. — Svo er blaðið að tala
um »málstað« sinn í þessu síldar-
máli. Hver er svo málstaðurinn?
Uann er þessi: »Hrópam nú og
hrópum ósanninda óhróður og ill-
kvittoissögur um M P. þvi hann
erhættulegur okkar reykvíksku klíku.«
Um söguna frá Kaupmannahöfn
og samlikingu þá, ætla eg engum
orðum að eyða. Eg læt iesendurna
alveg um að dæma slíka fúlmensku
í rithætti. Enda er mér kunnugt um
að menn, sem vilja Tímanum vel,
flökrar við svo óþverralegii bhða-
mensku.
Loks kemur Tíminn þá með það
verð sem við höfum áti: að fá sild-
ina fyrir. Segir hann að »almanna-
rómur* segi þetta. Fyrst er því til
að svara að í þessu máli er enginn
»almannarómur« til nema útburðar-
væl Tímans, og sá »rómur« sem
hann með því er að reyna að skapa.
En það er venja þeirra sem vita að
þeir eru að fara með ósannindi eða
ekki þora að standa við það sem
þeir segja, að skjóta sér undir þetta;
»Þaðer sagt«, »margur segir«, »al-