Ísafold - 16.11.1921, Blaðsíða 4

Náttúran er fögnr í Genova, —
bærinn liggur í fjallsblíð niður
aS sjó — en samt kunni eg ekki
við mig í bænum. Umferðin er
afakapleg, lík og í Milano, en göt-
urnar í gömlu borgarblutunum
mjög þröngar og skuggalegar. Eg
kom þar í borgina þrisvar og
ekoðaði ýms fræg stórhýsi, kon-
nngshöllina meðal annars, og bá-
skólann, — en þótt þar sé margt
dýrðlegt og skrautlegt að sjá, get
eg ekki sagt að eg bafi reglulega
dáðst þar að neinu, nema þá ef til
vill belst snilli byggingameistar-
anna, hvemig þeir bafa farið að
laga bailirnar eftir blíðunum og
standbergunum. Eg kom upp á
þakið á konungsböllinni og tók
þá eftir fyrirkomulaginu á ýms-
um búsum þar í grendinni. Það
rr ekkert óalgengt að sum bús era
þrjár bæðir framantil, en ein að
aftan, og er þakið þó flatt, en
því veldur hlíðarballinn, sem bús-
ið lagast eftir.
Við böfnina keyrði skarkalinn
og umferðin fram úr hófi, enda
borgin einhver bin mesta verslun-
ar- og siglingaborg við vestur-
hluta Miðjarðarhafsins, og geta
aðeins Marseille og Bareelona
kept við bana, og af ítölskum
sjávarborgum aðeins Napoli.
í undirborgunum eru margar
stórar verksmiðjur. Eins og við
má búast er á óeirðartímum bent-
ugur jarðvegur í þess konar borg
fyrir byltingaseggi, og kommun-
istar og anarkistar gerðu bæði þar
og í Milanó talsvert vart við sig
meðan eg var þar syðra. Einmitt
í Pegli varð vart við þá mjög svo
íilíiega. Barn, sern var að leika sér
í fjörunni fann skítuga blikkdós
og fór að rjála við hana. Til allr-
ar bamingju kom lögregluþjónn
að og sá barnið með dósina; bann
sá þá að þetta var bættuleg
sprengivél, og gat eyðilagt bana,
áður en bún gerði neitt ilt af sér.
Var nú farið að leita, og fundust
þá 12 sprengivélar hingað og
þangað í fjörunni. Rétt á eftir
var fleygt sprengikúlu inn á veit-
ingastað þar niðri við sjóinn —
særðiSt fjöldi manna, en unglings-
tepla eittbvað 13 ára beið bana,
Komst síðar upp, að járnsmiður
nokkur bafði framið þetta ódæðis-
verk. Hann var anarkisti. Annar
fleygði um það leyti sprengikúlu
í leikhúsi í Milonó, og biðu þar
margir bana en fjöldi manna varð
því enganveginn ástæðulaust að
ítalska lögieglan var ströng gegn
útlendingum með skrásetningar og
passa-eftirlit; maður varð að út-
fylla ósköpin öll af eyðublöðum
með allskonar upplýsingum, og til
þess að komast út úr ítalíu aftur,
þurfti sérstakt leyfi lögreglunmar
í síðustu borginni, sem maður
dvaldi í, og voru margir kyrsettir
við landamærin, sem ekki höfðu
þetta leyfi. Samt er þetta nú smá-
saman að breytast, og lögreglu-
ákvæðin að verða mildari en áður,
Innl. fréttir.
kom heim úr utanför sinni í síðustn
sár. Það er bágt að skilja hvað , viku. Hefir hann dvalið í Danmörku,
Ófundinn er maður sem hvarf fyrir
skömmu á Akureyri, H. Bebensee
klæðskeri. Er talið sennilegast, að
hann hafi fyrirfarið sér í geðveikis-
kasti. Hafði hann farið til þýska-
lands í sumar og verið mjög þung-
lyndur 'síðan.
Kaupgjald á Akureyri. Þrír stærstu
vinnuveitendurnir á Akureyri, Höepf-
nersverslun, Sameinuðu íslensku versl
animar og verslun Snorra Jónssonar,
hafa nýlega auglýst, að þær borg-
uðu verkamönnum kr. 0,75 á klst.
og kvenfólki kr. 0,50, frá 15. f. m.
Benedikt Árnason söngmaður hefir
tekið sér ættarnafnið E 1 f a r. Hann
kom hingað að norðan með Goða-
fossi, og er á leið til útlanda til
söngnáms.
Jólagjöfin, Y. árg., er komin nú
nýlega í bókaverslanir. Er hún fjöl-
breytt að efni, ræður, sögur, ljóð og
ritgerðir. Þar er ræða, sem Jónas
Hallgrímsson mun hafa flutt í Beykja
víkur dómkirkju, og er áraskifta-
ræða. — Skrifar Matthías Þórð-
arson fornmenjavörður formála fyr-
i-- henni. Nokkuð er málfærið á aðra
lund á henni en varð á síðari ritum
Jónasar. Ennfremur skrifar Guðm.
Friðjónsson „Jól í sveit fyrrum og
nú“. Þýdd saga er þar eftir Gunnar
Gunnarsson og Jólanæturhugleiðing
eftir S. Á. Gíslason.
Kristján Arinbjamarson læknir fór
nýlega norður á Blönduós og verður
aðstoðarlæknir héraðslæknisins þar
fram að nýári. En frá nýári ætlar
hann að gegna störfum fyrir Jónas
Kristjánsson héraðslæknir á Sauðár-
króki, sem fer til Ameríku í kynnis-
för snemma á næsta ári.
Jón Hj. Sigurðsson héraðslæknir
þessir veslingsmerm ætla sjer að
vinna með hryðjuverkum þessum,
sem saklausir menn bíða tjón af,
Þýskalandi og Noregi. Lengst dvaldi
hann í Bayern og var staddur í
Múnehen, þegar deilurnar milli Bay-
en sjaldnast eða aldrei þeir, sem! ernsstjórnarinnar og ríkisstjómarinn-
kúluraar eru ætlaðar, auðmenn- j ar í Berlín stóðu sem hæst. Lætur
irnir eða stjómmálamennimir sem j læknirinn vel vfir ástandinu í Þýska-
þeir þykjast ætla að berjast á 1 landi, eins og það kemur mönnum
móti. En þessir bryðjuverk vöktu J fyrir sjónir, fólkið ánægt og glaðlegt
eðlilega mikla gremju, og stjórn- j og ber ekki nein merki þess að það
in lét lögregluna kanna nákvæm- Hði skort. Hjeraðslæknirinn heimsótti
lega atferli útlendinga, einkum sjúkrahús allvíða, en lengst háskóla-
Rússa, sem á þeim stöðum bjuggu,' spítalann í Múnchen. Lætur hann hið
og voru grunaðir um að standa, besta yfir ferðinni. Hann og próf.
í samfiandi við glæpamennina. Sá (Haraldur Níelsson höfðu styrk af
eg í blaði þar nokkru síðar, að Sáttmáiasjóðnum til utanfarar á
einn morgun hafði heil bersveit j þessu ári.
lögreglumanna tekið hús á fjölda Helgi Sveinsson útbússtjóri Islands-
Rússa, og í Nenvi, milli Genova btnka á ísafirði hefir sagt upp stöðu
og Santa Margheriía, böfðu um1 sinni frá 7. febrúar að telja.
70 Rússar og Pólverjar verið tekn' Valdemar Bald múrarameistari er
ir fastir. Mun nú samt enginn vafi j nýlega látinn í Kaupmannahöfn. —
á því, að margir af þeim hafi ver-
ið látnir lausir rétt strax á eftir,
en lögreglan tortrygði þá meir en
aðrar þjóðir. Það kom fram, að
þama í Nervi bafði verið aðal-
Hann var yfirsmiður við byggingu
Landsbankans við Austurstræti, og
var því nokkuð kunnur hér í bæ.
Æskudraumar heitir bók, sem ný-
komin er í bókaverslanir. Er hún
bækistöð byltingamanna. Það er eftir Sigurbjöm Sveinsson, höfund
„Bernskunnar“. f Æskudraumum eru
smásögur í heildarsamhengi, góð-
ur lestur fyrir börn. Verður bókar-
innar nánar getið Síðar.
Belgaum seldi afla sinn í Bretlandi
fyrir 2304 sterlingspund. Má það
heita afbragðssala og óskandi að svo
vel gengi salan fyrir hinum íslensku
skipunum, er nú byrja að afla í £s.
Kapt. La Cour, sem hér var á Fylla
hefir, eftir að hann kom heim til
Danmerkur, hækkað í tign, og er orð-
inn kommandör.
Dáinn er á Efstabæ í Skorradal 7.
þ. m. Sveinbjörn Bjarnason bóndi
þar, bróðir Bjama á Geitabergi, og
verður hans nánar getið síðar.
Timburskip tvö era nýlega komin
hingað, annað til Árna Jónssonar
timburkaupmanns og hitt til Magn-
úsar Guðmundssonar skipasmiðs.
Um 600 hús er nú búið að leggja
rafmagnsleiðslur í í bænum. — Er
beiðnum um innlagningu að fækka
upp á síðkastið, segja innlagningar-
mennirnir.
Benedikt Á. Elfar söng í Bárunni
nýlega. — Var söngskemtunin á-
gætlega sótt. Voru áheyrendur hinir
ánægðustu og klöppuðu söngmannin-
um óspart lof. Einkum þótti mönnum
honum takast vel með hið nýja lag
Þór. Guðmundssonar. Varð hann að
eiidurtaka það. Og fleiri lög varð
hann að syngja aftur. Benedikt vant-
ar ekki annað en lærdóm, tamningu
raddarinnar, því hún er bæði mikil
og full.
mk'"

te
„IXION“ Cabin Biscuits (skipsbrauð) er búið til af mörg-
um mismunandi tegundum sérstaklega hentugt fyrir í lendinga.
í Englandi er „IXION“ brauð aðalfæðan um borð i fiski-
skipum.
Fæst i öllum helztu verzlunum.
Aðgætið að uafnið „IXION“ sé á hverri köku.
Vörumerkið „IXION“ á kexi ker trygging fyrir hollri og
góðri fæðu.
„IXION* Lunch og „IXION“ Snowflake Biscuits
ósætt er óviðjafnanlegt með kaffi og te.
DET NYE NORD
Mánaöarrit fyrir skanðinavisk þjóðfélagsmál.
Ritstjóri og ábyrgðarm.: Oscar Smith. Ritstjórnarskrifari: Canð. polit, L. Estrup
---0----
Frá Færeyjum.
Oktober-Heftet.
Dr. phil. K. Sohönheyder: Kampem om priserne. — Byráchef
Otto Járte: ArbetslöshetsprobJemet i Sverige under ar 1921. —■
Bibliotekar Julius Clausen: Troels-Lund og hans sidste Værk. —i
Kunstnerisk Svindel. — Fru Cláre Mjöen: Sverige som foregangs-
land i raceforskning og racehygiene. — Kongressen for arvelighets-
forskning i Berlin 3—6 August 1921. — Professor, Dr. med. Hein-
rich Poll: „Zeugébote11 (Avlshud). — Professor v. Luschan-. Nye
opgaver for den sociale antropologie. — Lucian March og Paul
Doumer om „Frankrikes eneste feil“. — Kaptein .Tohannes Schiötz:
Nordiske entente.
Raflýsing í Þórshöfn. Þórshöfn
hefir orðið samtímis Reylcjavík í
því að fá rafmagn til ljósa, þó
eklci sé það framleitt með vatns-
afli. Um miðjan sept. var það
opnað til afnota, eða straumur
settur á bæjarleiðsluna, og var þá
búið að leggja leiðslur í 300 hús.
Var þessi atburður haldinn hátíð-
legur í Þórshöfn með mikilli gleði.
Rafmagnið er framleitt með 2
dísilvélum, sem hafa samtals um
250 liestöfl, og er " fyrirkomalag
alt þannig, að hægt er að setja
leiðslumar í samband við vatns-
aflsnstöð, sem fyrirhugað er að
byggja nálægt Þórshöfn.
Um verð á rafmagninu hafa
færeysku blöðin ekki getið. En
telja það stórkostlegan ávinnin *
hjá því að nota steinolíu.
Rannsókn á hafstraumum. —
Norski verkfræðingui’inn Sæters-
moen, hefir nýlega rannsakað, eft-
ir beiðni lögþingsins, hafstraum
einn við Færeyjar í þeim tilgangi
að athuga hvort unt mundi að
beisla hann og láta hann fram-
leiða rafmagn. Sætersmoen hefir
komist að þeirri niðurstöðu, að
ekki sé unt að nota það afl, sem
er í straumnum, því verkfræðin
sé ekki enn komin svo langt á-
leiðis, að henni hafi tekist að
virkja hafstrauma. Segir hann að
slíkir straumar séu víða við Noreg
en enginn hafi áformað að taka
þá í þjónnstu sína. Ef til vill
v-egna þess líka, að fossaflið þar
er svo að segja ótæmandi. En
Færeyingar gera sér samt sem áð-
ur vonir um að geta einhvern
tíma ráðið yfir þessum „streym“
sínum.
Fiskveiðar Færeyinga hér við
land hafa orðið ágætar þetta ár.
Voru flest skipin komin heim eftir
miðjan septemher og þá með góð-
an afla. Hæsti afli á skip var 41
þús., iægsti 16 þús.
Skipakaup. Færeyingar hafa
haft mikinn áhuga á að fá sér
flutningaskip, og er það einkum
sjálfstæðisflokkurinn, sem hefir
forgöngu í því í fni. Var því má'li
komið svo langt áleiðs, að safnast
höfðu um 500000 kr. og var búið
bórga það til skipasmíðastöðvar-
innar, sem ætlaði að smíða skip-
ið. En þá vildi það óhapp til,
að eigendur stöðvarinnar nrðu
gjaldþrota, og tapaðist alt féð.
En Færeyingar hafa ekki látið
hugfallast. Eru þeir nú búnir að
kaupa gufuskip, sem lestar 850
tonn. Og mun það fara að annast
flutninga að og frá eyjunum, eða
er ef til vill þegar komið í ferðir.
Grindadráp hefir verið lítið í
eyjunum í sumar, en það er einn
áhrifamesti atburður á eyjunum,
þegar grrndin lætur sjá sig. Tek-
ist hefir þó að drepa um 100
hvali á einum stað og eitthvað
minna annarstaðar.
Hvalveiðarnar. Övanalega marg-
hvalir hafa komið á hvalveiðastöð-
ina við Þórshöfn. Hafa hvalveiða-
skipin norsku veitt 188 hvali, og
er það talið nær því eins dæmi.
Norðmenn borga 50 kr. skatt til
lögþingsins af hverjum hval, og
hefir því þessi hvalaskattur num-
ið nú 9400 kr.
1 ! I J-»-r I----
Ef einhver hefur af vangá
fengið afhent frá Gullfoss
í september þ. á. 1 kassa
með 10 þúsunð hlödnum I
skotum í fjárbyssur, þá
óskast þetta góðfúslega til-
kynt oss.
í Kjósarhreppi fæst til kaup3 og
ábúðar frá næstu fardögum.
Tilboð sendist Gunnari Gunn-
arssyni Hafnarstræti 8 Reykjavík.
Reykjavík 10 nóvembr. 1921.
Guðmundur Þórðarson
Gerðum.
Óttarsstaðir í Garðahreppi í Gull-
bringusýslu fæst keypt núþegar.
Semja ber við Gunnar Gunn-
arsson Hafnarstræti 8 Reykjavik.
Reykjavík 10. nóvbr. 1921
Guðm. Þórðarson
Gerðum.
H.í. EimshlDalélas Islands.