Ísafold - 17.10.1924, Blaðsíða 4

Ísafold - 17.10.1924, Blaðsíða 4
4 Í8AF0LD EepL fpeggi&ip. I þeir ekki og að’lar fóru því að J ræða málið með leynd sín á milli. , n •'* t j i pjóðver iaj- sendu mann á fundinn, Pyskaland og alþioðabandalapuð. , . | sem atti að þreifa fynr sjer. Full- Eftir því sem lengur líður á! trúi Norðmanna í Genf, Friðþjóf- fundinn í Genf, rýrnar vonin um ▼erulegan árangur. Hann byrjaði svo gljBSÍlega með þátttöku Herri- ots og Mac Donalds, en þegar þeir voru farnir frá Genf, hljóðnaði yf- ir fundinum. Eins og áður hefir verið tekið fram, hefir starfsemi þriðjunefndar og undirnefndar hennar vakið mesta athygli ogeff irvæntingu. Nefndarálit hefir ver- ið birt og mun verða gerð grein fyrir því hjer í blaðinu innan skamms. í þett.a sinn skulu helstu atr'ðin tekin fram í öðru máli, sem síð- ustu dagana hefir verið á döfinni í Genf. Mál þetta er upptaka pýskalands í Alþjóðabandalagið. Til skýringar á því, sem hjer fer á eftir, er nauðsynlegt að ur Nansen, fór til pýskalands og ræddi málið við ríkiskanslara Marx, og hvatti hann stórlega til að f-lýta málinu. Niðurstaðan varð sem hjersegir: Pýska stjórn’n lýsti því opin- berlega yfir, að pjóðverjar æski upptöku, en setji þó ýms skilyrði. Skilyrði þessi eru send, skrifleg, stjórnum þeirra ríkja, sem sitja ráð Alþjóðabandalagsins. pað er á fárra v.’torði ennþá, hvaða kröf- ur pýskaland setur. pó er hægt að fullyrða, að pýskaland fer fram á að vera skoðað sem stórveldi í öll- um atriðum og með sama rjetti í hvívetna sem hin stórveldin, og fá fast sæti í ráðinu. Frakkar hafa lýst því yfir, að þeir greiði fúslega atkvæði með minna á atburð, sem skeði þegarjþ^ að pýgkaland gerist meðlim- Dawes-tillögurnar voru samþyktarj ur> þð gegn því; að pjóðvcrjar í þýska þinginu í lok ágústmán- j gefj fulla tryggingu fyrir því, að aðar. Atburður þessi, sem mun!þejr ættj sjer að uppfylla alþjóða- valda þvi. beinlínis eða obeinlínis, gkyldur sínar. pað sem Frafckar að pýskaland kemst ekki í banda- eiga við með þessu stendur í 1. lagið i þetta sinn, er yfirlýsing og 10. grein sáttmála Alþjóða- sú, sem ríkiskanslari Marx gaf bandalagsins. í 1. grein stendur: út um, að pýskaland ætti enga öll ríki geta orðið meðlimir ef sök á upptökum styrjaldarinnar og >/,hlutar meðlima eru því fylgjandi bæri þar af leiðandi enga ábyrgð og ef sem æskir upptöku, gefur á afle ðingunum. j ótvíræða trygging fyrir því að Eins og kunnugt er, viðurkendi hann efni alþjóðaskyldur sínar og pýskaland þetta hvorttveggja sætti sig við það fyrirkomulag með því að sfcrifa undir friðar- * sem Aljþóðabandalagið kann að samningana. pjóðabandal. hvílir gera um vígbúnað umsækjandans á friðarsamningunum og það nær á landi, og sjó og í loftk 10. grein því auðvitað ekki nokkurri átt ákveður, að allir meðlimir skuld- að taka ríki inn í bandalagið, sem bíndi sig t.il þess að viðurkenna afneitar einu grundvallaratriði núverandi ákvæði um landamær:n friðarsamninganna. pess skal get-: (þ. e. landamæri, er sett voru ið ríkiskanslara Marz til afsökun- samkvæmt friðarsamningunum) og ar, að þjóðernissinnar blátt áfram ennfremur viðurkenna stjómarfars seldu atkvæði, sem nauðsynleg legt sjálfstæði allra meðlima og voru til þess að Dawes-tillöguraar vernda þá gegn árásum. fengju % hluta í þinginu, gegn| Undir þetta verður Pýskaland því að áðurnefnd afneitunaryfir-’ að skrifa, ef það gengur í Alþjóða- lýsing yrði send sigurvegurunum j bandalag'ð. pað er orðið of seint sem opinbert milliríkjaskjal á þessum fundi, en vonandi verð- (note). Sem betur fór, varð ekk-j ur þessu komið í lag, áður en fyr- ert úr þessu. Yfirlýsingiu kom að-!' irhugaður afvopnunarfundur bvrj- eins fram í pýskalandi og fund-: ar á komandi sumri. pað verður armenn í Genf ljetu eins og þeir illa hægt að vera án pýskalands. v’ssu alls efcki til hennar. pað er j petta virðist í fljótu 'bragði hlægi- þó engum efa undirorpið, að þetta i legt þar sem Pýskaland svo að gerði Frakka varasamari gagnvart segja er afvopnað í samanburði upptöku pýskalands. Yfirlýsingin. við hin stórveldin. En afvopnunin var í sjálfu sjer hörmulegt axar-j er tvenskonar, ytri og innri, raun- skaft, leiðinlegur afturkippur eft- J veruleg og andleg. pjóðverjar eru ir Lundúnasamþyktina og skað-|ekki afvopnðir andlega, þótt víg- vænleg með tilliti til umsóknar (búnaður þeirra sje takmarkaður um upptöku. Auk þess hlaut þýska ytra valdi. Sigurinn er ekki æfin- stjómin að vera vitandi þess, að •• lega kominn undir biturleik yfirlýsingin gat ekki með nokkru sv'erðsins heldur höndinni sem það móti náð tilgangi sínum: Að t ber. pess vegna þurfa pjóðverjar breyta friðarsamningunum pjóð-Jað ganga í .Alþjóðabandalgið og verjum í vil. Pað er bæði of s.únt ■ sitja afvopnunarfund’nn næsta og of snemt að fella fullnaðarúr- j sumar. Tr. S. skurð um, hver á.tt hafi upptök! og hver beri ábyrgð á styrjöldinni. j Síðustu fregnir. pað er of seint að því leyti, að j Kosningaúrslitin í Svíþjófí. pjóðverjar hafa viðurkent s;g seka1 Símað er frá Stokkholmi að úr- (sbr. 231. gr. friðarsamninganna). Hafa þessir tveir flokkar yfir að ráða lL-31 af 200 atkvæðum í ann- ari málstofu. Ráðxmeyti Tryggers barðist fyr- ir því, að hervömum Svía væri haldið í horfi og þær auknar, en hinar nýafstöðnu kosningar hafa sýnt að þjóðarviljinn er andvígur auknum hervömum. Zeppelinsloftfar fer yfir Atlantshaf. Símað er frá Berlín, að Zeppe- línsloftfarið Z 3, sem Bandaríkja- stjórnin keypti af pjóðverjum, hafí lagt af stað frá pýskalandi í gær og sje nú einhversstaðar yfir Atlantshafinu. Skipið fer 130 kílómetra á klukkustund og er ráðgert að það verði 70 tíma á leiðinni. Loftfarið er komið til Boston, fór það leiðina frá Friedrichshafen til Boston, sem er 86000 kílómetrar, á 75)4 klst. 31 manns var á skipinu. Hefir ferð þessi vakið feikna eftir- tekt ok aðdáun allra. Hungrið í Rússlandi. Ráðstjórnin í Moskva tilkynnir, að 7 miljónir pianna í Rússlandi eigi við harðrjetti að búa, og stafi það af uppskerubresti. Hrakningar „Grönlands-“ Nielsén skipstjóri á leiðangur- skipinu Grönland hefir látið svo um mælt við fregnritara Aften- posten í Molde, að ferðin frá Is- landi til Noregs hafi verið verst af öllúm þeim 70 ferðum, sem hann hefir farið yfir Atlantshafið. Segist hann aldrei hafa upplifað annað eins veður. Skipið er óskemt. Siglingafróðir menn þar á staðnum telja það sjómannsdáð, sem vátryggingafjelög:n ættu að meta að maklegleikum, að boma skipinu stýrislausu til Molde. í viðtakli við Nationaltidende fer Einar M'kkelsen miklum þakklæt.is og viðurkenningarorð- um um hina ágætu hjálp, sem Grönland hafi fengið hjá íslensku stjórninni og Jóhanni Jónssyni skipstjóra á pór. --------o------- Fiskikaup. Vjer erum kaupendur að fiski fullverkuðum, hálfverkuðum o® upp úr salti á öllum útskipunarhöfnum í kringum land’ð. GJÖRIÐ OSS TILBOÐ. Útvegum með stuttum fyrirvara heila kolafarma með lægsta: verði hvert sem er á landinu. Ðræöurnir Proppé Reykjavík. sem til þjóðþrifa er. Nokkrar leið- be’ningar eru þar og frá frk. Halldóru til þeirra, sem hugsa um j tóskap til sölu. Prír fundarmenn andmadtu staðhæfingum Jóns. Svo fór um sjóferð þá. Öllu lakar tókst þó til fyrir Benda smápistlar þessir mjög til Jóni í Stykkishólmi, því þar urðu* þess, að áhugi á heimilisiðnaðar-! Angar umr;i-ður á eftir fyrir- málum sje mjög vakandi víðsveg-1 lestri hanj, þar hefir engum, ar um sve:tir landsins. Á frk Hall- þótt taka því að eyða orðum við- dóra ekki hvað minstan þátt í því a.ð svo er, og er óskandi að hún eigi. eftir að starfa lengi í þjónustu þcssa þarfa málefnis. þenna bolsapostula. Miðdalsnáman. Orðasveimur hefir sífelt veriði á lofti um það í spmar, að mennt hugsuðu til einhverra aðgerða við námu þá í Miðdal, sem Einar Benediktsson skáld hefir um mörg ár haft eignarhald á. í vor kom hingað þýskur mað- Mœnusóttin viltuna 5. til 11 okt. j ur, Schelle að nafni, og var hjer- Hjeraðslæknirinn á Sauðárkróki: all-lengi. Var hann á vegúm Heilbrigðisfrjettir. símar mjer, að hann hafi fundið einn sjúkling með væga (,abortiv‘) mænusótt. Annars hefir veikin hvergi gert vart viö sig þessa viku. MisÞngarnir hafa magnast í Reykjaník. Sáu læknar síðustu þeirra manna, sem yfirráð hafa yfir hinni fyrirhuguðu námu. Var hann um tíma þar efra við ýmsar- rannsófcn:r og tók þar sýnishorn,. er námu nokkrum tonnum. Seinna kom annar Pjóðverji viku 100 nýja sjviklinga. Enginn hingað, prófessor Keilach, og voru hefir látist. Aunarsstaðar á land-iþeir Schelle og hann hjer sam- inu er sóttin sem fyr mjög hæg- fara. Taugaveikin. Hennar hefir ekki frekar orðið vart í Reykjavíkur- hjeraði, og hvergi getið um hana annarstaðar. Barnaveiki. Hefi frjett af ein- um sjúkling í Rangárhjeraði; ann- arsstaðar ekkert. G. B. Hlín. Ársrit sambands norðlenskra kvenna pað er of snemt að því levti, að slitin af kosningunum nýaf- stöðnu, sem fram fór út af þing- .... j- , * 1.1 j. ' „m; 1 rofmu er gert var vegna hermala- nulifandi kynsloð a hlut í mali, ^ ° - , „ , .'ueilunnar. hah orðiö olios. lhalds- og er þvi ekki ovilholl í domij , . „ , . „ * e _L . [menn unnu nokkuð a en jatnaðar- smum. Hæstirjettur sögunnar mun; menn mikið. Br sagt að jlranting á sínum tíma taka málið tij krefjist þess að stjórn íhaldsmanna ferðar. ,segi af sjer og jafnaöarmanna- pað leit, út fyrir að þýsku flokknum verði falið að mynda stjóminni væri e'kkert áhugamál ’ stjórn. að koma pýskalandi í Alþjóða-; Síðari símfregnir herma, að ráðu- bandalagið. Sannleikurinn var sá, j neyti Tryggers beiddist lausnar á að þeir vildu láta bjóða sjer. peir þriðjudaginn var. Er búist við, að Ijetu sjer ekki nægja, að Mae Hjalmar Branting myndi jafnað- Donald bauð þeirfi óbeinlínis í armannaráðuneyti með stuðningi ræðu sinni. Frekara boð fengu frjálslynda þjóð’ræðLsflofcksins. — er nýlega komið út. Er ritið hið fjölbreyttasta og fróðlegasta í þetta sinn. Auk greinargerðar um fjelaga starfsemina, em greinar um hedbrigðismál, heimilisiðnað, uppeldismál o. m. fl. Er þar stutt skýrsla um utanför frk. Halldóru Bjarnadóttur, er hún fór í sumar, til þess að kynna sjer handavinnukenslu og heimilis- iðnað, jafnframt því sem hún tók með sjer sýnishom af íslenskum heimilisiðnaði, og hjelt sýningar á þeim í fimm borgum á Norð- urlöndum. í ritið skrifa þeir í þetta sinn m. a. Steingrímur Matthíasson um he’milisháttu —Vestur-íslendinga. Christopine Bjarnason um hjálp- arstöðvar. Gunnlaugur Claessen um hveitiát. pa,r er og grein um hinn myndarlega listigarð Akur- evíar eftir Harald Björnsson. Auk þessa er fjöldi smápistla víðsvegar að af landinu, sem ritstjóranum hafa borist, frk. Halldóru Bjarna- dóttur. Eru þeir um allskonar framtak, athafnir og hugleiðingar um heimilisiðnað og því um líkt, tímis um hríð. Auk Miðdalsnám- unnar rannsökuðu þeir hjer ýmsa staði; fóru vestur á Vestfirði og- austur yfir Fjall. Var talið víst: að aðalerindi þeirra hingað hafí þó verið að athuga námuskilyrði í Miðdal. En nú fyrir skömmu fcom enm pjóðverji einn hingað, er fór rak- leitt upp í Miðdal. Heitir hann? ’Wierig, og er talinn verkstjóri. Er- nú talið, af þeim, sem best þykj- ast vita, að þeir hugsi til að vinna þar járn. Áður var helst talað um„ að gull væri þar í jörð. Verkstjórr þessi verst allra fregna, eins og fyrirrennarar hans, og kunnum vjer því ekki þessa sögu lengri. — Dánarfregn. porvaldur Guðmunds son á BrunnastSðum á Vatnsleysu- strönd, er nýlátinn. Var hánn l.'ngi afgreiðslumaður hjá Sigurði Kr!-,t- Frjettir. Útbreiðslufundur í Ólafsvík. Út af umælum Alþ.bl. um undir- tektir þær, sem Jón Thoroddsen átti að hafa fengið vestur í Ólafs- vífc, og hefir ísafold fengið svo- látandi fregnir að vestan: Fyrir nokkru var það ákveðið, að verkamannaf jelag yrði stofnað Linnssyni hók»ala h.jer í bænum. Hanu u . , . i . ' vnr vinsæll maður og sierlega vand- þar vestra, og var kosin nefnd til * •' ■ " , „. , , , _ i nður. froður mjög og lesinn. Fvnr þess að undirbua það mal. Er hk- ,, , ,, ’ , . , , , „ , . nokkru kom ut bok eftir hann, sogu- legt að bolsar hier syðra hafi batt 6 J J | legir fvrirlestrnr. er hann hafði hald- eitthvert veður af þessu, og hafi því gert Jón út af örkinni, til þess að ná tökum á þessum veika- Vínsmyglunarskii’ið, sem getið var- mannafjelagsskap. um nýlega, hefir nú komið hingað^ Er þangað kom, boðaði Jon und- og stendur vfir rannsókn út af því irbilningsnefnd þessa á sinn fund. jmáli. Eru 3 í gæsluvarðhaldi. Bera H'vort sem samræður þeirra hafa þeir það í rjettinum, að áfengínu ha i orðið lengri eða skemmri, þá er v'erið kastað fyrir borð, og hafa 2' það víst, að sá varð endirinn á, að brúsar, hálfir af spíritus? fundist á þeir verkamenn þvertóku fyrir að gera nokkurt f jelagsbú eða banda- lag við bolsana hjer syðra, þó þeirj ^ íslands u þ m átti elsta lcynnu að koma emhverjum sam-! tímbnrverBlnn Dana> P. w. Jacobsen tökum á sm a milli þar vestra. j & s„n m faa afmæli. Sendi hún pá tók Jón það rað, að reyna ^ forgætisr;iðherra 5000 kr. að gjöf, en að íá aðra ti’ fylgis við sig, meðl hann átti a8 rúðRtafa. Hefir forsretis- ið. floti _ við Vatnsjeysuströnd. Dóímvr- fellur bráðlega í málinu. því að halda, fyrirlestur, er var upptalning á nokkrum staðhæf- ingum Alþýðublaðsins. Á eftir fyrirlestrinum voru al- mennar umræður, en enginn, ekki einn einasti fundaJmanna gaf til kynna, að hann væri máli Jóús fylgjandi. ráðherra myndað „legat“, er varið skal til þess að styrkja fátæka sjúk ilinga á sjúkrahúsi, eftir regluin, er síðar verða settar. 1 -0-

x

Ísafold

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.