Ísafold - 07.01.1927, Blaðsíða 2
2
í S A F 0 L D
trúum því og treystum, að vjer er li.aldið fram, að atvinnnfyrir-' uppsögnin s,je ]iví marklevsa op VARPAÐ TTT.TTTK~F.RTT ember f. á. frá Jóni II. Þorbergs-
getum hjálpað þeim, sem þarfu- tækin eigi að greiða þau lnun, liann enji búnaðarmálastjóri sam- Á Biinaðar]>ingi 14. febrúar 1925. syni um það, að svo hafi ekki verið
,ast hjálpar. Ellistyrktarlögin geta sem verkamannafjelögin ákveða, kva-mt ráðitingunni frá 7. ág. 1923, Var varpað hlutkesti um það, hvort um hann. Telur gjörðarbeiðandi
fiTÍrheit, sem þjóðin getur eigi hvort sem þan geta þ;ið eður eigi. c-n þar sem honum hefir verið ])inn Búnaðarþingkjörni eða hinir því meiri liluta þeirra manna, sem
uppfjlt. I’an segja v i<5 æskumenn- En þegar enginn rekstrargróði er, n.einað að rækja stai-f sitt sem Alþingiskjömu meðlimir stjórnar Búnaðarfjelagsstjómina hafa skip-
<na: Þið þurfið eigi að bera nemn þá er furðulegt, .að nokkur skaii búnaðarmálastjóri og verið neitað Búnaðarfjelagsins skvldu ganga úr að síðan um miðjan maí síðastlið-
kvíðboga fyrir ellinni. og þið þurf vera svo heimskur að berjast fyr- um greiðslu launa frá 1. þ. m. að f jdagsstjóminni og kom upp ldut- Ínn, liafa verið ólöglega í stjórn-
ið eigi að sjá fynr foreldrum yð ir því að kaup lækki ekki og telja, sneri hann sjer til fógeta- ul. hins Búnaðarþingskjöma með- ina kosna og sldpaða, uppsögn
ar í ellmni - riki og sveitarsjób- útilofca þannig frá vinnn þúsund- rjettarins 3. þ. m. og hefir fram- lims OR kaus Búnaðarþingið fáum stjórnarinnar á stöðu hans frá 19.
.r sjá um það! En slíkt loforð ir manna, sem gjarna v.lja vinna. sett kröfu þá, er aS framan greinir.1 d8gum síðar Odd Hermannssön, maí f.á. því markleysu og sig enn
getur ríkið e.gi stað.ð v.ð. Og En þetta ger.r verka.lýðsstjómin. j Settur búnaðarmálastjóri Bún- skrifstofustjóra í stjórnina af sinni búnaðarmálastjóra Búnaðarfjelags
vjer erum á mót. því, vmstnmenn, Jafnaðarmenn eru sífelt að berja aðarfjelags íslands, Metúsalem llálfu, en varamann hans Vigfús íslands, samkvæmt ráðningunni
að koma á allsherjar framfærslu. ]>að inn lijá verkamönnum, að at- Stefánsson, og stjórn fjelagsins, Einarsson, stjórnarráðsfulltrúa
enda er slíkt óframkvæmanlegt. vinna sje eins og kaka, sem eng- þeir Tryggvi ÞórhaUsson, ritstjóri,
ATVINNUBÆTUR .lnn megl taka of mlkl8 af> 411 Þess Magn'ús Þörláksson, sjálfseignár-'
að allir,geti fengið eitthvað. — bóndi á Blikastöðum í Mosfellssv
ver.a hjálp td sjálfsbjargar. En Jafnaðarmenn segja. \ íð megnr.i og yigfús Einarsson, stjómarráðs- ÞAEEÐ VAFI LEIKUR A
þær hafa orðið alt annað- Þær ckkl með neinu motl Vlnn,a fyi’n’ fulltrúi, sem gegnir stjórnarstörf- KJÖRTÍMABILIÐ.
lágt kaup! — Oetur nokkur mað-
............................... NÝ KOSNING AÐALMANNA.
V. ST. OG TR. Þ. TJA SIG
frá 7. ágúst 1923.
GJÖRÐARÞOLAR TELJA
eru mannúðarmál. Þær eiga að ‘ “ • ' bond. a T>likastóðum . Mosfellssveit ptJSA TIL AÐ SEGJA AF SJBR, t.ám,TAPn»i»r tttpt b^pík
Jafnaðarmenn segja : 1 lð megur.l onr VJorfn^ Einarssnn atinmarriífis- T,APPn ttapt t ptvttd á UTyI
hafa orðið nokkurskonar vátrygg-. Jiauj'1 ~ ..TOau. um í fjelaginu sejn varamaður Odds
ing fjTÍr þá, sem særast í bai- ur fuiðað sig á ]ní, að at-Mnnu iiermanjlssonar) skrifstofustjóra, í
dögum út af atvinnudeilum, og kn'^nar,1 1 landi ]>ar sem sio fjarvcru ]ian.s, hafa mótmælt 1
pvi,:
_______________ „ Þar sem eigi var ákveðið kjör-
öil þjóðin á að greið.a það gjald-, heimskuleg kenning er prjedikuo . ag hin umbeðna innsetningargjörð timabil hinna stjórnskipuðu með-
Iííkið er þá orðið líkt og nokku.s j Vjer álítum, að eigi verði góð- j-.ái fram að ganga.
konar rauðakross-stofnun, sea~., ir tímar í þessu landi fyr en á-
horfir á bardagann og segir: Berj- byrgðartdfinning einst.aklingsins
ist þið bara! Jeg ábyrgist alt. nýtur sín og krafan um frelsi til
Atvinnuleysi þýðir ekki það, að ^’inna. liefir sigrast á þræls-
að ekki sje til atvinn.n. Neí, skýr- ’höftum verklýðsstjórnarinnar. —
KOSNING BÚNAÐARFJE
L AGSST J ÓRN ARINN AR.
lima f jelagsst jórna rinnar, sneru
iþeir ritstjorarnir Valtýr Stefánsson
!og Tryggvi þórhallsson sjer í mars-
UM AÐ SKERA UR
ÁGREININGI ÞESSUM.
Af hálfu gjörðarþola er því hald-
io fram, að fógetarjetturinn sje
ekki bær um að skera úr ágrein-
ingsefni þessa máls. Það sje viður-
kent að atvinnumálaráðherra eigi
að skipa meiri hluta stjómar Bún-
r.iánuði 192(5 til landbúnaðarnefnda, oðarf.jelagsins og að þeir 7r. p.
IAlþingis, bentu þeim á vafann íjw M- Þorl- hafi fengið skipunar-
í 10. gr. laga Búnaðarfjelags ts- þessu efni og tjáðu sig fúsa til i hrJe' fra honum 15. maí 1926, til
ingin er sú, að menn setja atvinn- Frelsi eykur framfarir, kúgun lands,
sem gengu í g
unni fastar skorður, og ef öllum
kröfum fæst eigi fullnægt, þá
snúa menn baki við atvinnunni.
Af þessu stafar atvinnuleysi. Því an „moral“ þjóðarinnar.
Búnaðarmálastiöri og sliórn Bf. isl.
Sig. Sigurðsson krefst þess, að hann verði settur
í búnaðarmálastjórastöðuna með fógetavaldi.
veldur afturfijr. Undir kúgunar- 1923, er svo ákveðið um stjórn fje
stjórn kemst .alt í kalda kol, lagsins:
vegna þess að fótum er kipt und- „, „ , .
b 1 1 i ..JöJinaoarþmgið
ildi 9. apríl að sæta því, að þær gerðu þá á ný l*ss skiPa stjórnina næstu tvö
ár. Deilan sje því aðeins um það,
bvort atvinnumálaráðherra hafi
8IGURÐUR BYGGIR KRÖFU SÍNA Á ÞVÍ, AÐ
ÞEIRRA MANNA ER VORU í STJÓRN, ÞEGAR HONUM VAR
SAGT UPP STÖÐUNNI JLAFI VERIÐ ÓLÖGLEGA KOSNIR
tillögur um skipun stjórnskipuðu
meðlima stjórnarinnar. Á þetta
öarpmgiö Kýs einn niann «cllust nefndirnar og atvinnumála-
og varamann í sí.jórn fjelagsins, en ráðherra og lo. maí 1926 skipaði
stjórnarráð íslands skipar, eftir til- hann me® ‘skirsk°tun 111 -• £r- Íarð-
lögum landbúnaðarnefnda Alþingis, i’æktarlaganna og eftir tillögum
menn og varamenn í stjórn- nefndanna ]>á sjera Trjggva Þor-
Kosningin gildir til fjögra hallsson rilst;i°ra Magnús óðals-
Ganga stjórnarnefndarmenn bónda Þorláksson á Blikastöðum
til skiftis. Annað- Þ1 að vera stjórnarnefndarmenn í
'livort Biinaðarþingsár víkur stjóm Búnaðarfjehigi íslands.um næstu
!arnefndarmaður þess sæti, hitt lvii ar l,a *lon lh Þorbergsson
MEIRIHLIITI húnaðarþingsárið liinir stjórnskip- oðalsbónda a Bessastiiðum og Valtý
uðu nefndarmenn.“ i Stéfánsson, ritstjóra, sem varamenn
í sambandi \'ið þetta ákv.eði var lK‘irra 1 siimu rii^ (>" lilkvnti stjórn
svo fyrirmælt í „Ákvæðum til Búnaðarfjelagsins skipimina í brjefi
tvo
ina.
ára.
j úr stjórninni
hráðabirsða.
INNSETNINGARBEIÐNINNI VAR SYNJAD.
Fyrir nokkrum dögum bað M. J.
Magnús læknir Morgunblaðið
fyrir grein um Búnaðarfjelags-
stjúmina. Heldur hann því frarn
I ingur
RÁÐNING OG UPPSÖGN
BÚNAÐARMÁLASTJÓRA.
I máli þessu hefir gjörðarbeið-
„lilí.tkesti nvður, bver eða hverj-j
ir stjómarnefndarmenn ga.ngaj
fyrst úr st.jórninni (sbr. 10. gr.) j
dagsettu s. d., sem lagt hefir verið
fram í málinu í staðfestu eftirriti.
og fer fram á Búnaðarþiugi.“
andi, Sigurður Sigurðsson, búfræð-
í grein sinni, að mei.rihluti þeirra ,
. r j J IIÍÍ Lll. , II
;egut hafa stjornar-
SIG. SIG. SAGT UPP.
Þessir menn, ásamt hinum Bún-
aðarþingkjörna st jórnamefndar-
j Ilinn 18. febrúar 1925 var sú manni eSíi varam.anni hans, hafa
breyting gjörð á 10. grein fjelags- sifj;in skipað Búnaðarfjelagsstjórn-
maniw, sem gegnt naia stjoruar-j , me^ fógetavaldi verði iafranna’ a8 kjörtímalnl stjomar- ina 0g tóku á stjórnarnefndarfundi
störfum í Búnaðarfjelagi íslands,t.ettur inn j skrifstofur Búnaðar- nefnílarmannanna var lær1 nitiIir ' 19. maí f. á. ákvörðunina um að
undanfarið, sjeu eigi löglega kosn jfjeia»s íslands í Lækjargötu ur itvo aI 0R akvæðin um ur«önRu segja gjörðarbeiðanda upp stöðu
ir beit- Trva'gvi Þórhallsson og '[ ,7 ,. . nefndarmannanná úr stjóminni h<ms frá -i iání f ajc +e]ia 1,5
u, uyur. 114 hjer 1 bænum og honum veittur; . ,, , a -,uni r- a‘ ao T( Ja‘ 1
Magnús Þorláksson. Byggu- banu j ^............. u/,_____ v.____._ __voru feld bnrtu. svo. að honum yrðu greidd um-
samin laun til áramóta.
, rr, 1 i f>jv fuiuiii v;-; v»in.uiJt vjfiiiLijjj i/cívs, rjiuiiirjuui nvv; j —•
þei,r Valtýr Stefánsson og Tryggv1 ~
með skipuninni farið út fyrir em-
bættistakmörk sín, en til þess að
fá skorið úr því verði málið eftir
lilutarihs eðli að rekast fyrir hin-
um almennu dómstóluin en ekki
fyrir fógetarjetti.
SKOÐUN FÓGETANS.
Á ]»etta verður þó ekki fallLst.
Eftir 56. gr. stjórnarskrár kon-
tnigsríkisins Islands frá 18. maí
1920 ber dómendum bieði rjettur
og skylda til að skera úr öllum
ágreiniugi um einbættistakmörk yf-
irvalda. Eftir íslenskum lögum er
fógetavaldið einn þáttur dóms-
valdsins, sem ei'tir 2. gr. stjórnar-
skrárinnar er hjá dómendum. Orð-
‘ ið dómendur í 56. greininni ber
því að skilja svo, að þar til teljist
allir liðir dómsvaldsins, einnig fó-
getavaldið.
Þórhallsson lögðu umboð sitt 1
vald landbúnaðarnefnda, og ný
kosning fór fram, þá hafi eigi þess
verið gætt, að var.amenn í stjóra-
inni, þeir Magnús Eina.rson og Jón
H. Þorbergsson lögðu eigi niður
sitt umboð.
Með þetta fyrir augum hefir Sig*
Sigurðsson snúið sjer til bæjar-
fógetans hjw í Reykjavík,
krafist þess. að hann yrði með
fógetavaldi settur í búnaðarmála-
stjórastöðuna, að bann fái aðgang
að skrifstofum Búuaðarfjel.agsins
í Lækja*rgötu 14, og fái umráð
yfir bókum og skjölum fjelagsins
og öllum eigum þess, svo hann
geti rækt skyldur sínar sem bííi.-
ii ða»r mála st jóri.
Þar eð mál Jietta liefir vakið
jaðgangur að bókum fjelagsíns og j
skjölum og öllum eignum þess, svo I Ennfremur segir svo í 2. gr.
'að liann geti fullnægt skyldum sín- nektarlaga nr. 43/1923, sem öðluð-
|um sem búnaðarmálastjóri Búnað- ■ ust. gildi 1. jiílí s. á.:
larfjelags íslands samkvæmt, liigum
ER ATVINNUMÁLARÁÐHERRA
EIGI BUNDINN VIÐ LÖG BF.
ÍSLANDS?
Þá • er því og lialdið fram af
hálfu gjörðarþola, að eftir 2. gr.
jarðræktarlaganna sje atvinnu-
m'álaráðherra einráður um það,
SIG. SIG SEGIR UPPSÖGNINA bvort liann skipi menn í Búnaðar-
, . , f | MARKLEYSU. I fjeíagsstjórnina til ákveðins tíma
... „Meðan Bunaðarfjelag Islandsj , < * ,,, , -
þess Bvo<|ir giorðarbeiðandi þessa, ,, , , „ Gjorðarbeiðandi htur nu svo a, cða oakveðms og samkvæmt þvi
, , « „ , , ier-með mal þau, sem þvi eru taliu ' |, ... , . ,, ino,
fceíðni sína á þ\ú, að hann 7. agust' ... að menn þeir og varamenn, semihafi skipunm fra 25. april 1924
, ... i logum ]»essnm, utnetmr atvinnu- , ,,, ,, , v
1923 hafi af báverandi stiórn Bun-i . . , , , ., skipaðir voru 1 stjorn Bunaðarfjel. venð um oakveömn tima : „Þangaö
, , imalaraðherra mein liluta 1 stjorn „ ,, ,,, __ ,, I , .._ , . , „ *
aðarfielaffsins verið ráðinn bunað- ..... , v af atvmíiiimalai*ö(Sherra 2o. aprii.til ao ooruvisi kann að' veroa a-
■' , ]>ess, eftir tillogum landbunaðar- , ... , , .. ... , I
armálastjóri þess frá 1. s. m. að' ... .... . j 1924, hati samkvæmt lnnm hjer að
telja méð sex mánaða nppsagnar-i jiraman tdgremdu 10. gr. bunaðar-
fresti af beggja bálfu og uppsögn-l Með skirskotun til þessa laga-1 ijelagslaganha, ems og hnn va,r þa,
in bundin við áramót. LaunakjörJákvæðis og að fengnum tillögumjverið skipaðir til fjögra ára. Til-
búnaðarmálastjúrá liafði búnaðar-jlandbúnaðarnefnda Alþingis 1924.1ögur landbúnaðarnefnda um nýja
þingið ákveðið og að öðru leyti skipaði svo atvinnumálaráðherra skipun og skipun atvinnumálaráð-
var gjörðarbeiðandi ráðinu í stöð-|])á ritstjórana Valtý Stefánsson og lierra á mönmim í stjórnina 15.
una sainkvæmt lagaákvæðnm Bún- Tryggva Þórhallsson „til að vera'maí 1926, þegar þeir V. St. og
aða.rfjelagsins' og kveður hann sig stjórnarnefndarmenn í BúnaðamTr. Þ. hættu störfum í stjórninni
þá þegar liafa tekið að starfa hjájfjelagi fslands þangað til öðrúvísi eftir skipuninni frá 25. aprll
fjelaginu. llinsvegar kveður gjörð- kann að verða ákveðið, og þa Magn. !l924, hafi verið olögleg af því, að
arbeiðandi að ákveðið hafi verið á,iis Einarson, dýrahekni. og Jón II !].á liafi varamenn þeirra, Magnús
I
stjórnarfundi í Búnaðarfjelaginu ' Þorþergsson. hónda a Bessa.stöðum, Einarson og Jon II. Þorbergsson,
19. maí í ár, að segja sjer upp'sem varamenn þeirra í siimu röð att að taka sæti þeirra í stjórninni
rnjög mikla eftirtekt bæði bjer í'stöðunni frá 1. júní ]>. á. að telja, — og tilkynti stjórn Bunaðarfje- og skipa liana ]>ar til kjÖrtírfiabil
bænum og ein.s út um sveitir lands- þó svo, að liann bjeldi umsiimdum: lagsins þessa skipun í brjefi dags.: Jieirra væri á enda. arið 1928. Ný
ins fjekk ísafold leyfi til að launum til síðustu áramóta. Líturjs. d., sem lagt liefjr verið fram íjtilnefning og skipun hefði því að-
birta úrskurð bæjarfógeta, og birt- gjörðarbeiðandi svo á. að meirijþessn máli í notarialiker staðfestu j eins getað farið fram. að vara-
ist liann lijer orðji til orðs. Er í hluti þeirra manna, sein sögðu bon- eftirriti. Ilinsvegar bafa sjálf skip- mennirnir liefðu eiunig samtiinis
íorsendum hans hjer samandregið Iuín upp stöðunni scm' búnaðarrnála j unarbrjef mannanna ekki verið aðalmönnumun lagt niður umboð
vfirlit vfir málið, eins og fcað
eius og pao la
fyrir fógetarjetti. Eins og getnr að
skilja eru kaflaskifti og fyrirsagnir
eftir ritstj. blaðsins.
stjóra Bún.fjel. íslands, liafi veriðjlögð fram í málinu, en ]>að hefir sitt, eða sagt af sjer, eða þeiin ver-
úlöglega kosnir og skipaðir í stjoim jekki verið vefeugt, að þau hafi, ið vikið frá, en því sje ekki þann-
Búnaðarfjelagsins og því ekki bier- verið í samræmi við tilkynninguna ig farið, og hefir liann, lagt framjneinum c
ir um að segja bonum upp stöðunni, til Búnaðarfjelagsstjórnarinnar. í málinu vfirlýsingu dags. 31. des- stjórnarini
kveðið.“ Atvinnumálaráðherra sje á
fngan liátt bundin við lög Búnað-
arfjelagsins, sem sjeu innanfjelags
samþyktir. og geti á engan hátt
breytt landslögum (jarðrælctarlög-
r.num). Landbúnaðarnefndir og
ráðherra liafi því getað gert nýja
skipun á Búnaðarfjelagsstjóminni
]>egar þeiin kom saraan um það
eftir skipunina 25. apríl 1924 og
sje því skiþunin frá 15. maí 1926
: allá staði lögleg og uppsögnin frá
19. maí sömuleiðis, enda virðist
gjörðarbeiðandi hafa litið svo á.
bingað til, því hann bafi engum
mótmælum lirevft gegn uppsögn-
inni við Biinaðarfjelagsstjómina í
nima 7 mánuði, sem á þeim rölium
væru bygð, heldur bafi liann .jafn-
an st.aðhæft, að þær sakir væru
ekki á liendur sjer, er rjettlættm
uppsögnina. Hann liafi ekki lireyft
andmælum gegn skipun
irinnar á síðasta aðalfundi
I