Ísafold - 17.01.1927, Qupperneq 2
10
1 S A F 0 L D
er einmitt í afstöðunni gagnvart
stefnu jafnaðarmanna og komún-
ista- fhaldsstefnan berst með al-
efli móti öfga- og kúgunarstefnu
þessara manna. íhaldsmenn vilja
varnda eignarrjett einstakling-
anna, atvinnu og persónufrelsi
þéirr.a. Ihaldsstefnan kemur hjer
fram sem hin frjálslynda stefna,
sem vill vernda það, sem hefir
reynst gott og nýtilegt í þjóð-
skipulagi voru.
Jónas er á öðru máli. Hann
er einn af byltingamönnunum, er
vill kollvarpa núvenandi þjóð-
skipulagi. En það er ekkert
frjálslyndi, sem lýsir sjer í þess-
ari byltingastefnu Jónasar og hans
samherja,. ýafnaðarmanna. Argast.a
öfugmæli er það, að kalla þá
stefnu „frjálslynda'', sem vill
kúga einstaklinginn til þess að
■afsala sj&r eignarrjettinum og
miklu af því persónufrelsi, sem
núverandi þjóðfjélagsskipulag hef
ir látið h-onum í tje.
íhaldsmenn vilja vernda þenna
rjett einstaklinganna móti kúgun
arstefnu jafnaðarmanna. Þeir telja
þjóðfjelaginu mesta hættu bún<:
frá öfga- og byltingamönnunum.
Öfga- og byltingamennirnir snúa
aðalsókn sinni móti íhaldsmönn-
nm, sem er eðlilegt, því að þeir
verða æfinlega. erfiðasti þröskuJd-
urinn á vegi þeirra. — Jónas frá
Hriflu hefir margsannað það með
f.ramferði sínu, að hann er einn
af öfga- og byltingamönnunum, -.g
því er ekkert imdarlegt þótt hann
sjái ekki neina hættu stafa frii
samherjum sínum.
Annað mál er það, hvort hon-
um tekst að halda bændum við
trúna í farmtíðinni.
B Æ N D U R
0 G
JAFNAÐARMENN.
Hjer í blaðinu hefir oft verið
bent á þá fjarstæðu, sem átti sje.r
stað fyrir tandskjörið síðasta, að
stjómmálaflokki, er vill telja sig
bændaflokk, var ætlað að vinna
með jafnaðarmönnum. A þessa
sömu fjarstæðu benti jeg í vfir-
litsgrein um stjórnmálin, er jeg
skrifaði um áramótin síðustu. Ur.
af því reiðist Jónas Jónsson alþrn.
£rá Hriflu, og sendir mjer ’tóninn'
í Tímanum síðast.
Það er nú ekki ætlan mín, 'að
fara að munnhöggvast við Jónas
frá Hriflu út af þessu máli, enda
mundi, slíkt lítinn árangur bera,
því eftir því sem í pot.tinn er
búið, mun h a n n seint játa
nokkuð óeðlilegt við það að
bændur og jafnaðarmenn vinni
saman í stjórnmálum. Aðrir
menn í Framsókn verða á»reiðan-
lega á undan honum til þess.
Það, sem kemur mjer til nð
skrifa fáein orð út af grein
Jónasar, e»r að hann reynir að
breiða yfir gjöírræði þeirra Tíma-
manna gagnvart bændum, með bví
að segja, að það sje algild regla,
að „frjálslyndir menn“ t.iki sam-
an höndum við jafnaðarmenn, td
þess að vinna á móti íhaldinu. Og
Jónas nefnir dæmi úr stjórnmálum
nágrannaþjóðanna, þar sem hinir
svokölluðu ,,frjálslyndu“ flokkar
hafi unnið með jafnaðarmönnum.
Ekki dettu,r mjer í hug að
neita því, að það sje rjett hjá
Jónasi, að hinir svokölluðu ,frjáls-|
lyndu' flokkar. eins og flokkur
L. Georges í Englandi og - „ger-
bótamenn11 í Danmörku hafi
^ stundum átt samleið með jafnað-
armönnum. Er skamt að minnast
fyrri stjórmar Englands, þar sem
jafnaðarmenn sátu við stý,rið með
stuðningi frá flokki L. George.
Einnig sat j.afnaðarmannastjórn
við völd í Danmörku næst á
undan þeirri stjórn er nú situr
þax, og hafði hún einnig stuðning
frjálslynda flokksins.
En allar þessar tilvitnanir Jón-
asar koma ekki agnar ögn því
við, sem deilt er hjer um.
Þessir frjálslyndu flokka.r í
nágr.annalöndunum, sem hafa
stundum unnið með jafnaðarmönn
um, eru ekki bændaflokkar og
eiga e k k e r t skylt við b æ n d a-
f 1 o k k a . En Tímamenn hafa til
þessa viljað láta menn halda, að
Pramsóknarflokkurinn hjer væri
bændaflokkur. Hann væ»ri sams-
komar flokkur og vinstrimanna-
flokkurinn í Danmörku, sá flokk-
ur, er nú fer með vqldin þar í
landi, undir forustu M.adsen Myg-
dals. Það er stutt síðan, að sagt
var hjer í blaðinu frá afstöðu
vinst.rimanna í Danmörku td
jafnaðarmanna, eins og foringj-
inn, M. Mygdal, lýsti henni í ræðu.
Sú afstaða stakk mjög í stúf við
afstöðu foringja Framsóknar til
jáfnaðarmanmafl. hjer heima. —
Hjá foringja vinstrimanna í Dao-
mörku, hr. M. Mygdal, var ekkert
undanhald að finna gagnvart jafn
aðarmönnum. Hann sagði þeim
óspart til syndanna, og dró hveggi
úr. Hinn sanni bændaforingi kom
þarna fram móti svæsnustu and-
stæðingum bænda, jafnaðarmönn-
um-
Nú vil jeg spyrja Jónas fra
Hriflu um þáð, hvort h.-mn álíti
ekki vinstrimannaflokkinn í Dan-
mörku vera bænaaflokk. — Og
álíti hann það, þá vil jeg enn-
fremur spyrja hann hvcrt hann
sje sammála því, sem M. Mygda1
segir um jafnaðarstefnuna og jafn
aðarmenn.
,T. K.
,,F R A M S Ó K N A R“ -
HNEYKSLIÐ.
Hriflu-Jónas hefir um hríð not-
að ýmsa erlenda viðburði í sam-
bandi við skrif sín nm íslensk
stjórnmál. Ef t. d- hægriflokkur
eða afturhalsmenn einhverstaðar
suður í löndum, gera eitthvað ax-
arskaft, og Jónas rekur augun í
frásagnir um það í erlendum blöð
um, þá er hann til taks að skýra
frá því, og blanda íhaldsflokknum
íslenska í þá frásögn. t haust,
staglaðist hann í hverju blaðinu á
fætur öðru á Estrups-hneykslinu
gamla í Danmörku, og hjelt hann
gæti talið einföldum kjósendum
trú um, að það kæmi núverandi
stjórnarfl. á íslandi við, þó hinn
afturhaldssami Estrup, hefði ríkt
eins og pólitískt nátttröll fvrir
nokkrum áratugum.
Á fundum var Jónas með þétU
sama Estrups tal.
í fljótu bragði gætu menn haJd-
ið að beint lægi við að láta hjer
koma. krók á móti bragði. Hægt
væri að tína til dæmi úr st.jórn-
málasögu erlendra flokka, sem
líktust Framsóknarflokknum. En
j>etta er hægra sagt en gert. Hvar
á að benda á stjórnmálaflokk, sem
er likur Framsóknarflokknum ? —
Eigi mun auðvelt að finna slíkan.
Hvar er flokkur, sem þykist vera
bændaflokkur, en er í sambandi
og samvinnu við jafnaðarmenn og
Bolsa? .Tónas hefir verið beðinn
að benda á slíkan flokk erlendis.
Honum hefir ekki tekist það.
Stjórnmálasamvinna Bolsa og
bænda er einsdæmi. Reynt var í
Rússlandi; því hefir verið lýst
hjer hvernig það tókst. Á þingi,
kommúnista í Moskva á dögun-,
um, lýsti Trotsky því yfir, að.
hann teldi slíka samvinnu fásinnu1
eina.
Jónas kennir svonefnda „fje-
lagsfræði“ í skóla sínum í Sarn-
bandinu. — Sumir telja kensl-
una að mestu leyti vma persónu-
legt níð og skamnúr um einstaka
liifcnn. Samvinna bænda og Bolsa
’nj'-r á landi mun piga að fá nær-
ingu sína úr þeirri kenslu- Stjórn-
málastarfsemi Tímaklíkunnar er
eitt samfelt hneyksli, sem á eigi
sinn líka annar,staðar í heiminum.
Samanburður á Framsóknarflokkn
um og stjórnmálaflokkum annara
þ.jóða er því útilokaður með öllu. ^
-----<rWrP-----
I
Nýja stjórnin
í Danmörku.
Madsen Mygdal
forsætisráðherra.
Síðan J. C. Christensen hætti j
að gefa sig við stjórnmálum, er!
iHgi laust við, að vinstrimanna- j
iTokkinn hafi vantað foringj i ’
NTei rgaard var forsætisráðherra
þeirra síð.ast. Hann er orðinn aldr-:
aður maður og hefir alla tíð frek-
tr verið lipur málamiðlunarmað-
ur, en einbeittur foringi.
['ndir eins og menn þóttust s.já,
að vinstrimenn myndu taka við
stjórn, eða a. m. k. taka þátt í
sfjórnarmyndun, rendu menn aug-
urn til Madsen-Mygdal, töldu
liann líklegastan til þess að taka
itð s.jer forystuna. Hann var land-
húnaðarráðherra í ráðuneyti Neer-
gaards; en Neergaards-stjórnin sat:
að.viildum næst á undan .jafnað-
iirmannastjórninni er komst i
minni hluta við kosningarnar um
mániaðamótin.
Síðustu árin liafði Th. Madseu
Mj-gdal lítið gefið sig við stjórn-
ntálum, en stundað búskap á bú-
garðj einum miklum, er hann
keypti fyrir nokkrum árum.
Th. Madsen Mygdal var uni
nokkurt skeið skólastjóri á land-
búnaðiarskólanum fjónska við
Dalun. Landbúnaðarpróf tók hann
á landbúnaðarháskólanum um aklq.
mótin, og varð sköminu síðar
skólastj. á Dalun. Nokkrir Islend-
ingar sóttu skóla þenna meðan
Madsen Mygdal var þar. — Ljot
hann fljótt mikið til sín taka um
ölT helstu búnaðarmál Dana og
hefir haft afskifti bæði af fjelags-
málum þeirra og búvísindum. En
af stjórrrmálnm skifti h.ann sjer
lítið lengi vel. — 1913 kom það
til tals að hann tæki sæti í stjórn
hinna „radikölu“, er þá tók við
völdum undir forystu Zahle. En
iir því varð ekki. Og fjarlægðist
hann síðan skjótt þann flokk, en
snjeri sjer til vinstrim.annaflokks-
ins, sem er og verður aðal bænda-
flokkur Dana.
N. Neergaa»rd
fjármálaráðherra.
Dr. ph.il- L. Moltesen
utanríkicráðherra.
Dr. phil. O, Kragh
innanríkisiráðherra.
S. Brorsen
hervai'n.arráðherra.
dóm smála ráðherra.
Steensballe
samgöngumálaráðherra.
J. Byskov
kenslumálaráðherra.
H. M. Slebsager
atvinnumálaráðherra.
HRÆÐILEG MEÐFERÐ
Á BARNI.
9 ára dreng er komið í vist
í sveit og er þar farið svo
illa með hann að hann bíður
þess aldrei bætur.
Síðla sumars 1924, var drerig
nokkrum 9 ára, gömlum frá Sauð-
árkróki, komið fvrir á Revkj.'ir-
jhóli í Fljótum í Skagafirði. Þ;..r
, bjuggu ung hjón, Guðbjörn Jóns-
son og JónaniLa Stefánsdótti»r. —
Fleira fólk var ekki á bænum.
Piltur þessi, Jón Jóhannsson, að
nafni, átti að vera þar Ijetta-
í drengur. ’Það var 20. ágúst, að
Ipilturinn kom í vistina. En á leið-
jinni frá Sauðárkróki út í Fljót,
i gisti hann að Ártúni hjá Hofsós.
jKona, sem ann.aðist um hann þa?
iá bænum, bar það fyrir rjet.ú
: síðar að hún hefði handleikið fæt-
jur hajus og þeir hefði verið hvítir
og vel hirtir og drengurinn i.á
feitur og sællegur.
Fer nú ongum sögum um vist
hans á Reyltja»rhóli, fyr en 20.
september um haustið. Þá finnur
stúlka h.ann úti í haga, skamt frá
Reykjarbóli. Stúlka þessi var frá
jnæsta bæ, Saurbæ í Fljótum. Lá
I drengurinn þar ósjálfbjarga, blár
!af kulda. á andliti og liöndum Hg
31Í,a útleikinu. Er honnm þanmg
lýst, að tær hans voru orðnair
svartar og tilfinningarlausar, af
yosbúð og kulda og óþrifum, ökl-
ar sokknir í bólgu og dreppollar
víð,a á fótunum. Lá drengurinn
síðan viku rúmfastur á Saufrba-,
en síðan fluttur til Hofsóss, það-
an til Sauðárkt óks, og lagður s