Ísafold - 11.02.1927, Blaðsíða 2

?
I S A F © L Jl
skólaliús, vjelahús og vinnustofur,
með nauðsynleginn áhöldum og út-
búnaði, þegar allir aðilar (Alþingi,
bæjarstjórn, Iðnaðarmannafjelagið og
Verslunarráðið) leggja fram nauð-
synlegt fje. Eiga ríkissjóður og bæjar-
stjórn að leggja að jöfnu fram 4/5,
en iðnaðarmenn og verslunarmenn
að jöfnu %. t
Mcsfellsprestakall.
Skv. till. biskups flytur stj. frv.
um það, að eadurreisa Mosfellspresta
kall (þ. e. Lágafells, Brautarholts og
Viðeyjarsóknir), en prestakall þetta
var afnumið með lögum 1907 —
Brautarholtssókn lögð til Reynivalla-
prestakalls, en hinar sóknirnar ti!
Revkjavíkurprestakalls. — Lög þessi
áitu að koma til framkvæmda er þá-
vernndi prests misti við. pað var
1924, en síðan hefir þó settur prest-,
ur þjónað Mosfellsprestakalli, með
leyfi stjórnaxvaldanna.
Atvinna við sigling.ar.
Erv. er um það, að ráðuneytið geti.
þegar sjerstaklega stendur á, veitt
undanþágur frá ákvæðum siglingalag-
artna fyrir skipstjóra og stýrimenn.
Hefþ' verið svo mikill hörgull á
slíkum mönnum, að ráðuneytið hefit'
orðið að slá af kröfunum (sjerstak-
lega um siglingatíma), svo að skip
þjrrfti eigi að liggja í höfn sölann
skorts á hæfum mönnum.
Alþingi.
í dómkirkjunni.
Klukkan 1 9. þ. m. gengu þingiri.
í kirkju. Sjera Bjarni Jónsson prje-
dikaði. Lagði hann út af þessum
orðum í 118. sálmi Davíðs 20. „Ilvei'
sem kemur, er blessaður í nafni
Drottins, frá húsi Drottins blessum
vjer yður.‘ ‘
Ræða hans var fyrst og frcmst
Kl. 5 var fundur settur aftur í
Sþ. og vorú þá allir þingmenn komn-
ir, einnig atvinnumálaráðherra, sem
legið hafði veikur að undanförnu. —
Skiftist nú þingheimur í 3 deildir,
til þess að rannsaka kjörbrjef liinna
nýkosnu þingmanna og reyndist ekk-
ert atliugavert við þau. Eftir það
unnn nýir þingmenn eið að stjórnar-
skránni.
Forsetakosning.
pá var gengið til kosninga um for-
sem annara, að leita sannleikans. —
Gat hann þess, að í hornsteini Al-
hvatningarræða til manna, þingmanna seta Sþ. Fór atkvæðagreiðsla fyrst
svo, að Jóh. Jóhannesson fokk 21
atkv., Magnús Torfason 20 og jónas
þingishússins væru m. a. letrnð þessi Jónsson 1. Varð nú að kjósa aftur,
orð: „Sannleikurinn mun gera yður þar sem enginn hafði fengið meiri
frjálsa." hhita grciddra atkvæða og fjekk þi
En ræða Ijans var Jafnfvamt borin Jóh. Jóh. 21. atkv. og M. T. 21. í
fram af bjartsýni þess manns, er þriðja. siun var kosið, og fór á sömu
treystir á framtíð lands og þjóðar, leið. Var þá varpað hlutkesti og kom
manns, sem trúir því, að nú renni upp hlutur Magnúsar Torfasonar og
dagur dáðríkra starfa jifir þetta land, var hann þar með kosinn forseti.
vonir og draumar skáldanna. muni Varaforseti Sþ. var kosinn Trvggvi
rætast — dranmar hreytast í dáðríir pórhallsson með 21 atkv. (pórarinn
störf.
Jónsson fjekk 20 atkv., en 1 seðiil
pingíð sett. — Kveðja konungs.
Að guðsþjónustugerðinni lokinr.i
gengu þingmenn upp í Neðri deild-
Námulög. arsalinn. par las Jón porláksson upp
pá breytingu á að gera á n.imu- konungsboðskap til Alþingis. Jafn-
lögunum, að ríkið, en ekki málmleit- framt hann Alþingi kveðjú
endur, skuli láta gera uppdrátt að fr/( konungi og drotningu 'og mælti
málmleitarsvæði. Áður en ár ev liðið /( þesS[)
Þá hefir Hans Hátujn konwng-
frá því uppdráttur var gerður, skal sá
er málmgraftarbrjef hefir, hafa
beiðst útmæiingar, annárs missir
hann finnandarjett. Lögreglustjórnra
er heimilt að afhenda mælingarbrjef
eftir uppdrættinum, án þess að fara
á staðinn, en áður var þeim gert
að skyldu að mæla út námateigr, en
því getur fvlgt mikill kostnaðnr fy-
ir málmleitarmann og ýmsir fleiri
annmarkar á því fyrirkomulagi.
Iðnaður, iðja og iðrmárn.
Að tilhlutun Iðnaðarmannaf jelags-
ins her stj. fram tvö frv., annað lun
iðnað og iðju, hitt um iðnnám. Enr
frv. þessi hvort nm sig allmikitl
lagabálkur og er eigi lrægt nð rekja
•hjer efni þeirra. Með iðju er átt við
allan iðnað (verksmiðju og vjelaiðn-
að) nema handiðnað. Ákvæði laga
þessara eru flest ný, enda hefir vant-
að í atvinnulöggjöf vora ýmislegt ura
þesei efni, einkum nú á seinni árum,
er iðnaður hefir farið mjög í vöxt.
Útlendir verkamenn.
Nd. skoraði á stjómina í fyrra r.ð
undirbúa löggjöf um rjett erlendra
manna til að leita sjer atvinnu á f.s-
landi. pví er frv. þetta, fram komið
og á það, ef að Jögum verður, að
hefta innflutning erlendra verka-
manna, sem bæði getur verið „oþarf-
Hann komst m. a. að orði á þessa var auður). Skrifarar voru kosnir
leið: hinir sömu og í fyrra, Jón .4. Jóns-c
„Yjer þurfum að eiga starfan h son og Ingólfur Bjarnason.
menn, sem „sannleikurinn hefir gert,
frjálsa". pá verður dagur yfir fs- í kjörbrjefanefnd
landi, þá bíður fögni' framtíð þjóð- voru kosnir: Björn Líndal, Sveinn
av vorrar.“ Ólafsson, Jón Sigurðsson, Einar Árna
son og Sigurjón Jónsson.
Til Efrideildar
þurfti að velja ernn þingmann í stað
Eggerts heit. Pálssonar. Yarð fyrir
valinu Einar Jónsson (22 atkv.) Pjet-
ur pórðarson fjekk 18 atkv., Jón Ól-
afsson 1, en 1 seðill var auður.
pá skiftust þingmenn í deildir.
urinn óskað þess, að jeg vitf þctta. Kosningar í Neðrideild.
Urkifa’ri ftytti þingi og þjótf Forseti var kosinn Benedikt Sveins-
kvcð’jur • hans og ITcnnar Hátign- son með 14 atkv_ pórarini* f'jekk 13
ar drotningannnar, mcS þökk-um atkv?> en i seðiU var auður. 1. vara-
fyrir viðiöknmar í smnar er leitl, forset; varð porleifur Jónsson (14
og fyrir hluttckning við hít rnóður atkv.), Pjetur OtFesen fjekk 13 atkv.,
konungs. llans Hálign óskar þess ei„n seðill auður. 2. varaforseti Sig-
(jctið, að þan framfurafynrt/pki, nrjón Jónsson með 13 atkv., Pjetur
scm unv.ið var að af kappi, og í pórðarson fjekk 12 atkv.
irmlirbúningi voru, og konungs- Skrifarar: Tryggvi pórhallsson og
hjónunum roru sýnd hafi rcrið Magnús Jónsson.
þeini mikið gleðicfni og góðs viti
og óska konungshjónin þess, að Kosningamar í Efrideild.
framtíð Islands mcgi verða sem Eorseti var kosinn Halldór Stein-
björtust. son með 8 atkv. 1. varaforseti Jónos
Að svo mæltu lýsi jeg því, nð AI- Kristjánsson. 2. varaforseti IngibjÖrg
þíngi er sett. H. Bjarnason.
Að því búnu var hrópað nífalt Skrifarar: Jóhann .Tósefsson og
húrra fyrir konungi. pvínæst bað Einar Árnason.
forsætisráðherra aldursforsefa þings-' t báðum deildum var útbýtt stjórn-
ins Björn Kristjánsson, að taka vio arfrv., sem getið ei' á öðrum stað í
fundarstjórn. Stje hann í forsetastó). blaðínu.
Mentamálanefnd: Ingibj. H. Bjamn-
son, Jóh. Jóhannesson og Jónas Jóns-
son.
Allslierjamefnd: Jóh. Jóhannesson,
Jóhann Jósefsson og Guðmundur
Ólafsson.
peir Jón Baldvinsson og Jónas
Jónsson hreyfðu mótmælum gegn því,
að sami maður sæti í fleiri nefnd-
um en tveimnr og báru fyrir sig þing-
sköpin og úrskurð sem forseti Ed.
hefði felt 1917. Forseti kvað það
venju, síðan hann hefði orðið forseti
Ed. að þingmenn sæti í þremur
fastanefndum. Forsætisráðherra benti
á það, nð í fastanefndum væri 27
sæti, en í þau vaeri eigi ncma 12
mönnum á að skipa, því að ráðherra
og forseti væri undanþegnir nefnda-
störfum.. Yrði því að skipa sama
mann í þrjár nefndir. Feldi svo fov-
seti úrskurð á þá leið. J. Bald.
vildi fá úrskurðinn borinn undir
deildina, en forseti áleit þess enga
þörf.
Neðri deild.
Fjárhagsnefnd: Klemens Jónsson,
Halldór Stefánsson, Jakob Möllor,
Björn Líndal, Jón A. Jónsson.
Fjárveitinganefnd: Trvggvi pór-
hallsson, Ingólfur Bjarnason, Magn-
ús Torfason, pdlrlei fur Jónsson, pór-
arinn Jónsson, Jón Sigurðsson og
P.jetur Ottesen.
Samgöngumálanefnd: Klemens Jóns-
son, Rveinn Ólafsson, Pjetur pórðar-
son, IJákon Kristófersson og Jón
Olafsson.
Lándbúnaðarnefnd: Halldór Sk-
fánsson, Pjetur pixrðarson, Jörundur
Brynjólfsson, Hákon Kristófcrsson og
Árni Jónsson.
Sjávarútvegsnefnd: Sveinn Ólafs-
son, Bernhard Stefánsson, Hjeðxnu
Yahlimarsson, Ólafur Thórs og Sig-
urjón Jónsson.
Mentamálanefnd: Ásgeir Ásgeirs-
son, Jón Guðnason, Klemexxs Jón.s-
son, Magnús Jónsson og Jón Kjart-
ansson.
Allsherjarnefnd: .Jörundur Brynj-
ólfsson, Jón Guðnason,' Iljeðiua
Yaldimarsson,- Jóh Kjartansson -’g
Árni Jónsson.
á: Einai' Sæmundsen, Jóhann Hjör-
leifsson, Helgi Tryggvason, Vilhelm
Jakobsson, Árni Óla, Sigurður Gísla-
son, Sigurður Haukdal, porgrímur
Sigurðsson, Einvarðrrr Hallvarðsson,
Sigurður Gt'ímsson.
Dyra- og pallavarsla: Árni S.
Bjarnason, porlákur Davíðsson, Páll
Lárusson, Halldór pórðarson.
Símavarsla: Ingibjörg Jónsdótþir,
Ingibjörg Pjetnrsdóttir, sinn hálfan
daginn hvov.
pmgsveinai': Stefán Árnason, por-
steiixn Sveiiisson, Ragnar Sigurðfeíjon,
Ragnar Yalgeir Sigurðsson, Theodór
Eriðgeirsson.
Látnir þingmenn.
Mintist hann þaðan þeirra" þingm.
er látist hafa síðan síðasta Alþingi
var háð, bæði þeirra sem áttu sæti
á þingi, er þeir önduðust, og eins
þeirra, sem'sadi hafa átt á fvrri þing-j
um.
Eins og kunnugt er hafh þessir
þingmenn dáið síðan síðasta Alþingi
var háð, Jón Mngnússon, Bjarni.son
L gær lagði stjórnin fram hin nýju
frumvörp sín í þinginn og síðan vir
kosið í fastanefndir. Færn þær
kosningar svo:
Efri deild.
Fjárhagsnefnd: Björn Kristjánsson,
Jóhann .Jósefsson, Jónas Kristjáns-
Jónas Jónsson og Jón Baldvins-
Eins og sjá m í á nefndaskipun-
inni í Nd., eru Ihaldsmenn þar al-
staðar í minnihluta, enda hafa. þeiv
ekki nema 13 mönnxxm á að skipa í
deildinni, en andstæðingarnir sarnein ■
aðir 15. Og þar sem andstæðiugarnír
unnn saman við þessar kosningav,
eins og við forsetakosninguna í Sþ.
og Nd., þá gátu þeir ráðið meiri-
hlutanum í xiefndunum. — En kjós-
endurnir, sem sent hafa hina svo-
kölluðu Sjálfstæðismenn á þitig, verða
að gera það upp með sjálfnm s-jer
fvrir næstu kosningar, hvernig þeim
geðjast að því, að þeir hvað eftiv
annað stuðli að því að rammir ‘þjóð-
nýtingar- og einokunarpostular fái
ráðið mest.u um vinnubrögð í nefnd-
mn þingsins.
Plokkaskiftingin á Alþingi nú er
þnnnig: íhaldsménn ern 21, Prám-
sóknarmenn 1G, jafnaðarmenn 2 og
svokallaðir sjálfstæðismenn 3.
Við forsetakosningu í sameiuuðu'
þingi niá pftast sjá, hvernig mémi
skipa sjer saman í þinginu.
Allir vissn það, að Framsóknar-
menn og jafnaðarmenn mvndu kotna
fram eiiis og einn maður. pessir tveir
flokkar hafa þegar verið tengdir það
xwkilega saman, að þeir nmnu verða
óaðskiijanJegir. Að vísu er það svo,
að þeii' eru allmargir innan Frairi-
sóknarflokksins, sem engin mök vilja
i'iga við jafnaðarmenn. En þeir sem
ráðandi eru í flokknum, halda fasr
við jafnaðarmenn, og framtíðin éin
verður úr því að skera, hvort hinir
verða látnir hey'gja sig.
Mönnum kom því ekkert á óvart
samvinnan milli Framsóknar og jafn-
aðarmanna við kosningar i fyrradag.
Hitt kom mönnum raeira á óvart,
hvernig sjálfstæðis-„brotið‘‘ kaus við.
þessar kosningár. pó verður þar að
undanskilja eiim mann, höfuðpaurinn
sjálfan M. Torfason. Hann er eng-
inn sjálfstæðismaður. Ef hann verð-
ui' talinn til stjórnmálaflokka, þá yrði
að telja hann nð svo sem f/3 hluta hjá
Framsókn en að % hlnt.nm hjá jafn-
aðarmönnum, alt eftir því úr hvaða
átt vindurinn blæs.
Kvöldið fyrir þingsetnirigardag tóku
menn eftir því, a.ð M. Torfason, Jón-
as frá Ilriflu og Jón Bald. áttu
marga og stranga fundi samnn. Fjekk
M. T. því þá til leiðar komið, að sam-
bvæðsla Framsóknar og jafnaðar-
manna skyldi ota honum fram sem for
séta Sþ. Á þeim grundvel'li átti svo
að „hjóða í“ þá Jakob Möller og
Ben. Sv.
petta hepnaðist alt mæta vel, Jak.
M. og B. Sy. bitu á agnið. En orð
fóx af því í þingsalnum, eftir kosn-
inguna, að þettn væru dýrustu kaup,
sem Framsókn hefði ge.rt.
ur og hættulegur“, erns °g gu • Jónsson frá Yogi og sr. Eggert Páls-
aths. — Skv. frv. er hverjum maniu ' on> 0? aufe þesg tyeir er Att höfðu
fjelagi eða stofnun hjer á laxirli j sfeti á fyrri þingum, þeir Jón pór-! son, Ingíbjörg H. Bjarnason, Einav
óheimilt að taka erlenda menn í þ.jón arinS80n fræðslumálastj. og Kristján Jónsson, Einar Árnnson og Guðm.
ustn sína gegn kaupgreiðslu, annari jónsson dómstjóri. — Aldnrsfors^ti J Ólafsson.
Fjárveitinganefnd: Jóh. Jóhanne.s-
en fæði og húsnæði, hvort sem er
um langan tíma eða skamman. pó
ern nokkrar nndantekningar gerðar,
svo sem um erl. kunnáttumenn, og
*
ein's má ráðuneytið, - ef sjerstaklega
stendur á t. d. ef eigi fæst nógur
vinnukraftur til þess að koma upp
einhverju fvrirtæki, veita undanþág-
tir, þó með ýrosum skilyrðum.
rakti í fam orðum helstu æfiatriði
þessara mannn, og bað þinghefm síð-
an nð roinnast þeirra með því að
standa úr sætum sínum.
Sex þingmenn voru fjarverandi, I
þegnr hier vnr komið sögri, og vorn! Landbúnaðarnefnd: Jónas Kristj-
5 þeirrn væntanlegir moð Gnllfossi, ánsso,b Einar Jónsson, Tngvnr Pálma-
er hingað kom kl. 3!/>. þingmenn S.-|Son'
Múlasýslu, pbrleifur í TTólum, Jakobj Sjávarútvegsnefnd: Björn Kristj-
Möller og .Tóhann Jósefsson. Aldurs- ánsson, Jóhann Jósefsson, Jón Bnld-
forseti frestnði því þingfnndi til kl. 5. vinsson.
Samgöngumálanefnd: Björn Ivristj-
ánsson, Einnr Jónsson, Jónas Krist-
jánsson, Magnús Kristjánsson og Ein-
ar Árnason.
Landbúnaðarnefnd:
Starfsmenn Alþint?is.
pessir hafa verið ' ráðnir starfs-
menn Alþingis af forsetum öllum í
sameiningu:
Skrifstofan og prófarkalestur: P,/,
ur Lárusson, Torfi Hjartarson, Theo-
dóra Thoroddsen.
Skjalavarsla. og afgreiðsla: K
ján Kristjánsson.
Lestrarsalsgæsla: Olafía Einarsdótl
ir, Pjetrína Jónsdóttir. sinn hálfnn
daginn hvor.
Innanþingsskrifarar: Teknir st-nix:
Gústaf A. Jónasson, Finnxxr Sigmnnds
son, Svanhildnr Ólafsdóttir, Pjetur
Benediktsson.
Teknir síðar, jafnóðum @g þiirf er
Grunt á því góða. Fyrir stuttu síð-
an stefndi Ólafur Friðrikseon Hjeðui
Valdimarssviii fyrir meiðra'ði. Fjella
þatx á fundi í Bárunni 4. þ. m. —
Lýsti Hjeðinn Ólaf svikara í viðnr-
vist fjiilda manna. pyki-st Ólafur ekki
geta unað við þetta., og hefir því
stefnt, Hjeðni, að því er Morgunbl.
hefir frjett. Gerist nú heldur ka't
á milli þeirra vinanna og samhei'janna
og verðnr fróðlegt að vita, hvort
sáttanefnd getur nokknð bnrið í brest-
Tjöld í léikritið „Munkana á Möðnx
völlum", sem nú á að fara að sýna
bjer innan skamms, málar Freymóð
ur Jóhannsson, og koma þau að norð-
an með íslandi næst. Aðaltjaldið er
úfsýn yfír Eyjafjörð frá Gásum, en
þar fer einn þáttur leiksius fraw.