Ísafold - 18.02.1927, Side 1

Alþingi.
•>Bágtega tSlcst“ o. s. fír.
Pessi sawi eöngur Leyrist nú. á tíra
ulr* e^*r áv. paS er komifi svo í
M. talaði móti frvr. M. J. tjáði sig
móti því, að háskólinn .yrði sviftur
kenslu í þessum frasðuœ, en Ijet sig
einu gilda um frv. ef sjeð yrði fyrir
kenslunni á annan hátt.
Varðskipin.
12. febr. komu til umr. í Ed. frv.
Ný frumvörp og
Þingsályktunartillögur.
Atvinnuleysisskýrshir. Hjeðinn Valde
TT ^ Þingið’ sem m0st marsson her fram frv. um að bæjar- um lfum skipheml og skipVerja á
‘ rin‘ r aulinn i>jkLst get* stjómum og sveitarstjórnum í >muP- yarðskipunum og stöðu þeirra í þjóð
kiLt\ 7 1 ÞÍngÍð; ^ si° t,ánum, er hafi yfir S00 íhúa, sje slcyU fjelaRÍnu> Lýsti forsætÍHráðherra
1 'Uidi TJÍf' °g 0kkCrt a*hafetí,l# safca atvinnuleysisskýrslmn þrisvar yfír þyí { framsoguríeðu. a8 frv.
kveða vrt'T , g SCra'á aFÍ’ L febr'5 L ágÚSt °g L aÓV’; en þetta væri fram komið vegna þess,
.aáða ^,1? Það SJa’"' l'ar Sem verkalýðsfjelög sjeh, skuli leit- afi r>kifi heffii iUa aðstöðu til þcss
’ a ° u 1 :l '‘.Trendum að nð til þeirra um að safna skýrslunmn. fi . , , , 1,1:1 fi
þeþ1 taki undiv sama lagið. 0,./ . , , .. taka þatt 1 'erkdeilum eða
htjomarskrarbreyhng. Hjeðmn flyt- samningum um kaupgjaid. Með
„Bágleg. tók«t“ - og bágtega ur frv. um, að á Alþingi skuli sitja samskomu. fvrirkomulagi Um kaup-
v.-etih jeg það takist »eS Alþi„ff 25 þjóðkjömir þingmenn, kosnir Mut- greifislur (>g yfirleitt væri ^4 eim.
eu9. Petta fcreður við landahornanna hundnum, kosningum um land alt til 4 skipafjelögmn> væri aít svo laust
á jára i serni og verði þingið óskift. Deyi ókveðifi um launakjorin afi ríkifi
En hvað sftm sagt verður um Al- þingmaðui-, taki sæti hans efsti vara- ætti þag 4 hættu afi þurfa sífelt a8
Hngi þá «r það víst, að sje því maður er í hlut á. Kosningaxrjettur og Kanga til samninga um ný lauxxa-!
áhótavant — og hver efast um að svo' k.i«rgengi sje miðað við 21 órs aldur. k jfir
~~ þá «• það fyrst og vill hann og fella niður að eignar-; * Jó„ Baklvinssou andmælti frv. ogj hver hin stærsta í Norðurland; ófriðnum. Hjá Sliparebakken kefjr
háttrir tum kjósendum að kenna. .ijettminn sje friðheilagui. Haun vill kvafist ekkl sj4 4stæfiu til þess> afi! verið <reist veglegt minnismerki yfir þá, sem fjellu í þeirri orusíu.
Pyi eeink þei,- ekki betrn raaimral —lJÍoðarntkvæði fan fram iun hvaða íara n4 flð stofíu) nýjan launaflokk< 1 I>afi minnismerki var nú skreytt fagurlega og um kvildið var
Ulenn s:tím t«ln minna og starfa þmgmal sem er, ef 3500 kjosendur °ski cn(la þ(')tt ríkið ætfí tvö varfiskip. j gengið þangað í skrúðgöngu og flutti prófeasor Weibull þlr r«l6u
"leira. Ellegar er svo að skilja, að(þtíSS sknflega. Umboö nuverandi lands- gy0 væri og þag> afi launakjörm, og mintist á hvað tímaaiúr v«ru nú brayttir frá því mh var fyrir
t<kki «3° á betri mönnum, þarna, kjörinna þingmanna falli niður 1929 að m á varðskipunum væru ’ 250 ánrn.
Hinn 4. desember var haldin vegleg hátíð í Lundi í íuiiöi-
ingit um orustuna, sem háð vár þa>r 4. desbr. 1676 og var eia-
SJ<m somaa komnir 42 úrvalsmenn loknu reglulegu þingi.
ætluð, væri verri en þeir liefðu nú, í
þjóðarinnar. Rje svo, þá eru þeir aðj SI.Mip. Jónas Jónsson flytur frv. að un(lanteknum skiphemxm, er! ’
Wóðina í heild sem skamma um, að varðskipin verði jafnfmmt ffittu afi halda sama kaupi og n4.’h
þingið; þa Verifi að thlnn a8 því, gerð að skólaskipum fyrir skipstjómar
að þessir „bestn
rnenii' ‘, sem nú eru
kaupi og 11Ú. hann hefði fylgt frv. þessum úr óbt ú Alþingi heldur en slík frato-
j Forsætisráðherra svaraði og sagði hlaði í forföllum aívinnumálaráð- komo fulltrúanna, sem þessi þama. Og
að það væri eigi að ófyrirsynju herra, en hann mundi á sínum tíma það verður í fylstu alvöru að beiha
]j(.indhítnaða 1 löggjoj'. J” . ynjólfs ,(fi frv. væri fram komið. Hjer væri gera. betri grein fyrir þeim. En þeirri ki-öfu til Framsóknarflokksms
son J ui [><*■ ■ 1 • IUU s’1Pun 1111 1 um opinbera starfsmenn að ræða liann sagði, að sjer þætti vænt um sem annai-s stærsta flokks í þinginn.
þinganefndar til að athnga og endur- með frv væri staða þeirra Uþað, að J. B. hefði komið upp um að hann sjái um, að jafn óþingtog
skoða h.ndhún.iðai ggj" „ •" þjóðfjelaginu ákveðin. Væri hin sig um það hvað hanu meinti með framkoma eins og framkema Jónasar í
rýma hana og geia. till. um nýjn log leiðin valirl) afi r4ða þessa nlcnn á því að andmæla. frv. Það væri það,'gsp.r, eigi sjer ekki stað.
g.;of, svo sem lög nm Búnaðarfjelagið, skipin eins og skipverjar væru ráðn að frv. útilolcuðu á Varðskipunum:
um not á erfðafestulöndum og leigulóð- i(. hj4 >siglingaf jelogum. væri brot- j verkföll, en þau ucrti kærkomin -------------------
mn, um stofmm nýbýla, rnn búna'ðar- ip gú ^ er um aUa afira leikfong þeirra ninnna. er ekki eiga
skolana (að skilda nemendnr til verk- starfsmenu — Með þessu frv. væri neitt á liættu í lsaupdeik
legs náms) ; aö endnrskcða jarðræktar- aUs ag ganga 4 rjett j
1 >„in o„ lög um bjgging, ábúð og út- skipVerja< þvj afi samninguin þeim, í Stjórnarskrárbreytingin.
tt -t „aiða, °„ gera till. um, livað oið- er ^ giltu milli ríkisins og þeirra, | Hún var íil 1. umr. á tveimur fund
mætti segja upp livenær sem væri. jum í Ed. A móti henni töluðu J. Bald- Kambau býður Leikfjelaginu aö
vinsson, M. Kristjánsson og Jónas
• . 0 stjórna leiksymngnm 3—4 leikrxta.
ið geti til a‘ð auka og flýta fyrir rælct
un landsins.
Hlut þeirra ætti einmitt að vera
Lalkun vaxta. Fjórir þm í Nd. , . , •* <. „ „ •
•' F betur borgið en aður, et trv. væri
(M. I., Tr.1 ]>., Jör. B. og J Guðnas.) , , . j, , , , • • ,
h ’ samþ., þvi að þa ætti þeir eigi leng-
fiytja þáltill. um að skora á stiórnina , ■■ - ,• ■, • * , •
1 ■’ iii' ivjur sm undir tilviljun, eða liínn
aö sjá um að vextir hiá bönkmium , , .. , * , ,,
■’ •' livað þeim monnum, er irarðskeytt-
verði lækkaðir. I .■ , , , ...
,astir kunna að vera um lannakrot-
uppi s.ieu ekki bctri (>H þetta, og
hitt fólkið eftir því.
Sjc svo, að bestu mennirnir sitji
iieuna, og komi ekki á Alþing, þá
et i,aö vissnlega kjósendanna að sjá
u,n» að komn þebu á stúfana, og
sonda þá í stað hinua, til þess að
t'áða fram úr vandamálum þjóftar -
innar.
f umræðunnm um Alþing er oft og
einatt tekið til samanburðar, hyemig
„þingin vorn hjer óður.;< pá var svo
sem annað uppi á teningnum. Á
þingbekkjnnum hver ræðuskörungur-
inn öðnAn meiri. pá var starfað —
nunið af viti og framsýni, með gætni
og þekkingu og hvaðeina. þetta er
viðkvæðið. En nú er alt dæmt ófært,
og hringavitlaust. Mjer dettuv ekki t
hug að halda, því fram, að eigi megt
lncta vinnubrögð þingsins til mikilla
muna. Málalengingar og óþarft Afnám■ Jcennarastóls í klassiskum
orðaskvaldur keyrir oft úr hófi. En fl.æfium við Háskóla íslands, flm.>ð ekkert væri teltið fraiu í frv.
hversvegna er þctta tilfinnanlegra Xr. p„ málið hefir gengið gegn utn 'um slysatryggingu skipverja, og
nú, en áður var? pví er fljótsvarað. k uul;. Isvaraði forsætisráðhprra því svo, að
Viðfangsefni þingannn eru marg- Flutningsinaður fylgdi því úr hlaði það mætti taka til athugunar í
fnlt á.við þn*. sem tíðkaðist fyrtv lnefi stuttri ræðu. Stóð þá P. Ott. n.efnd, e.n kvaðst þó ætla, að xxm
nokkrmn árum; kröfurnar til starfs- (|()}) Qg minti Tj, þ .; þ41 f er hana þessa skipverja giltu ákvæði hinna
hæfileika og þekkingar þingmanna hetfii flutt ; þmginu j925, þar sém almennu slysatryggingarlaga.
Imfa aukist og hljóta að aukast «tí tahu vonl upp allmörg' embætti, og j Jón Baldvinsson sagði að það
frá ári. Ónytjungar eru mmm uw, skorafi á stjfirnina að veita þau ekki, ef i væri sýnt, að með þessu frv. væri
°g svo hefir altaf vevtð. B11 þeirra ^ |osnufiU) fyp en ,yþ hefði gefist. j \ erið að hreyta algengum sjómönn-
gætti minna meðan Trikefnm vorií kogtllI. 4 afi segjaáht gitt utn þau gíð. jum í sjóliða og því væri það ekki
iæm °g óbrotnari. rt, heffii losnafi 2 af þessum embættum, undarlegt að almenningur tæki frv.
Retta látlausa nöldur «ui að Al- k«iiiarastól]inn>“{ klassiskum fræðum þeasi sem.framhald á ríkislögreglu-
þingi sje að fara aftur er óþolandi. (lg fra'ðslumálaefnbættið. E11 nú flutti frumvarpinu. Og með þessum frv.
pað sýniv skilniugsleysi almennings Tv. ]>. frv. um aðeins annað þetta em- ætti að skjót.a loku fyrir það, að
á'Tandamálnm þjóðarinnar, dregur úr bætti, og spurði P. Ott. hverju þetla 'sjómenn á varðskipunum mætti
staffsvilja þingmanna «g er blátt sœtth Hvavaði Tv. p. því, að í þát.’gera verkfall. Um leið og þetta
áfrjam blettur á þeivn þjóð, se;u t9ðo hefði bann tekið »pp öll þau'væri orðið að lögum, væri skip-
lum.
Leikljelagið
og Gnðm. Kamban.
Qr umræðum.
Jónason, en fórsætisráðherra hjclt
uppi vörnum. M. Kr. og J. Bald. voru
á móti frv. í heild sinni, en J. J. tjáði
sig aðallega móti lengiligu kjörtílunbila-
ins, og bauð haun forsætisróðherra npp
ur og verkföll, dytti í hug þann og j á „hrossakanp'1 í málinu, en forsrh.
jþann svipinn.
Jón Baldvinsson mintist á það,
Fyrir nokkru bauð Guðmund t
Kamban Leikfjelaginu, að hann skytdi
koma hingað til Rvíkur, og stjóSfba
bjer sýningum nokkurra leikrita.
Eins og menn vita hefir Kamban
nkh eng'irm kaup eiga vift J. J. og „ . , ..........................
,v. ... . . jfengist, við lexkstjorn 1 morg ar, ög
vaolagoi honurn að gmða atkvæði „
er exni Islendmgur, sem hefir gert
eftar saunfæringu sinni i þessu máli, þftfi ,ífestarfi sinU) pegar £rjeft.
snn og öfttuni. jgt hjev um þetta tilboð hans, fiign-
uóu menn því, að hjer vaeri einstakt
Ef einhver alókunnugur maðuv tekiftHri til afi f4 leikferystu í M-
hefir hlustað á umræður þær, sem fífiol,st(iýj
fram fóra í sambandi við frnmvarp þafi K„u áreifianlega vera
srjórnariimar um st.iórnamkrárhreyt- f£ni Beykvíkinga> afi K»mban heftr
ingu, þá hlýtur sá a« hafa spurt aj&lf- ^ >68sa samvinnw ^ LeikfJv.
m> sig nð l»vi, hvaða menn það eigin- lagifi Bun er Mbl eigi kttunngf. ^
legn vi,™, sem ættu sæli í æí stu og liTÖfia leikrit Kambaa ætlar að
veglegustu stofnuu þjóðarinnar, Al-, sýnfl M heyrt hefjr blaði8t afi hAll
þingi. Þarna risu þeir báðir npp, sam- j ^ afi ^fa fjelaginu kest. á aS
herjamir J. Bald. og Jónas frá Hriflu, ]eikrit kans, „Sendiherra** f«á Japi-
og fluttu strákslegar og fram úr táff tN.“, til frunlsýning.ar. Hamo befir
óþinglegar ræður. Engu var líkara cn ' el)B íagt gl'finstu |«k-
þeir væru þamn aö tala yfir óupp-jrit) au hýst við að gera þsð hjer.
Iýstum skrfl, í sta'ð þess að þeir voru t Mbl. aiua síðar, þegttr þaö béiír
á Alþingi, helgust.u stofnun þjóðarinn-' rs,tt þett'a mál t» Kambaa. «k#a
• 1>( | ' 1 I J j
áfijnn Tilí og befir hag og djörf- mbætti, sem komið hefði til oVða wrjar orðnir opinberir sta.rfsmenn, ær. Með ljótu og ruddalegu orðbragfci, tesinifcm f*á fyrirætltíbu* k«a«.
unj* til að teysw af verkefiu á Alþ afi leggja niður) en ekki hofði'eu sarakv. lögum frá 1915 væri reyndu þeir að brigsla stjórn og þingi J
þaii. sem iríða óteyst i laudi voru.
huwu fyrir það látið neitt uppi umjþeim mönnum banna$ að gera verk
það, hvað af þeim embættann hann' fall.
um auövivðilegustu hvntir í sambandi 1
við þett.a mál. — Ekkert er betur fall- j
yfldi sjálftn*. að yrði afuumin, Ják. I FoVsætisráðherra gat þess, að iS fii þess að veikja traust manna ög ‘