Ísafold - 26.04.1927, Síða 1

Ritstjó-rar:
Jón Kjartansson
Valtýr. Stefánsson
Síjni 500.
ISAFOLD
Árgangurinn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Afgreiðsja og
innheimta
í Austurstrasti 8.
Sími 500.
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ
52 Apg. 18. fbl.
Þridjudaginn 26 april 1927.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
kaþólsku kirkjunnar að
Landakoti, á annan í páskum
Hátíðleg athöfn.
Aumtir
stjórnaranöstæðingur.
Veglegt guðshús.
Athöfnin
við lagningu hornsteinsrns' fór fr.-rtn ‘
eftir ákveðnum reglum kaþólskra. —
Prestar og. kórdrerigir kqmu ú.skitúð
göngu' frá; gömlu kirkjuúmi, ‘hllirj; í * ‘ - —----------
fullum skrúða, meo krossmerki o. fl. Oft má sjá það á svip Framsókrr ins, ef það sæist, að Framsókn otaði
Er skrúðgangan kom að kiíkjutröþp": ’ármanna í neðri deild, að þeim er eina sósúdistanum, sem til var f
um, hófu nunnurnar upp latínu söng órótt innfá, þegar Trvggvi pórhalls-' deildinni, til þess ■ að ganga fram
við orgelslátt. Krossmark var reist á son rís upp til þess að gera árás á fvrir skjöldu stjórnarandstæðinga. —
kórgólfi, þar sem 'verður altari. Var núverandi stjórn. það er eins og Frani Bændurnir í Framsókn tóku því það
krossinn laufskrýddur. — Prestar og sóknarmenn gangi út frá því sem a!" ráð að loka munninum á Tr. p., þrátt
kórdrengir skipa sjer sumpart í kór- veg gefnu, að nú verði Tr. p. sjálfum fyrir yfirlýsingu þá, er hann var bú-
tröppur, sumpart umhverfis hið lauf-'sjer og flokknum enn á ný til mink-.ínn að gefa daginn áður.
skrvdda krossmark. unar. Eðlilega hefir Tr. p. unað því illar
Að afloknum söng hjelt Menlenberg peim er vissulega vorkunn flokks- ag hanll; f0ringinti sjálfur, skyldi
præfekt ræðu. Flutti hann ræðuna mönnum Tr. p„ þótt þeir sjeu kvíð- þannig gerSur ómyhdugur. Hann hefir
með sínum alkunna skörungskap. Var «ndi, þegar foringi þeirra tekur til þyí hngsað sjeí. ag komast £ eldhúsið
rödd hans svo styrk, að hvert orð máls, í því skyni að ráðast á stjórn"; áíðar 0g tækifærið gafst við 3. umr.
heyrðist út^ um völlinn umhverfis, ina. pví sjaldan — ef það þá hefir fjárlaganna. En óhætt er að fullyrða,
enda bergmálaði í nálægum búsum. nokkurntíma komið fyrir — fer Tr,
Hjer verður eigi hægt að rekja efni p. ósærður úr þeim viðskiftum.
ræðunnqr. Hanu drap á ýms atriði Oft hefir framkoma Tr. p., sem Tryggva, þá hefðu þeir látið úrskurð-
m- kirkjusögu lands vors, frá kaþólsku. stjórnarandstæðings, verið aum, en hm nm 6myndugleik Tr. p.'ná lengra
tímunum, gat þess m. a., að það hefði aldrei hefir hún verið auniari en hún
verið venja frá upphafi, að víg;a var við 3. umræðu fjárlaganna í Nd.
grundvöllinn, þar sem kirkju skyldi í þinginu í vetur. pað var ekki ætl-
r< *''1' .. unin að fara rifja þetta upp, en vegna j æg- s6tugur þegar hann kom þaðan
Hann mintist á Orlvg að Esjubevgi, þ0Ss, að Tr. p. hefir tekið einri þátt út aftur
að ef flokksbræður Tr. p. hefðu hat't
minstu hugmynd um þessa fyrirætlun
en til varitraúststillögn Hjeðins.
Tr. p. fór Svo í „eldhúsið“ við 3.
umr. fjárlagánna. Eri hann var orðinn
Kl. G e. m. á 2. í páskum safnaðist
múgur og margmenni upp að grunni
hinnar nýju Landakotskirkju, til þes-
að verða' við hina hatiðiegu athófri,
er lagður var hornsteinn kirkjunhar.
Kirkjubyggingin.
Byrjað var nð grafa fyrir gru'ririi
kirkjunriar síð.astl. sumár. Allmik.ið
þjark hefir staðið í hæ.jarstjórn, út
af skipnlaginu í Vesturbænum, vilAu
suiriir hverfa frá því, að hafa opiii-
herar hyggingar á Skólavörðuhæðinúi,
og fá holdur Landakotstún óg Hóla*
völl til þess. Lóðir þær myndu hafa
sjerlega stór, 40 metrar á lengd, en
turnliæðin frá grunni upp~á tind verð-
u'r 50 metrar (Nathan & Olsenshús
25 iri.). I rúði er að hyggja ekki
strýtuná á turninn nú þegar, lieldur
hafa turninn strýtulausan fyrst um
sinn. Verður þá pallur uppi á turtr
irium, þar sem notið verður útsýnis
í ríkiím mæli, yfir bæinn og nágrenn-
ið. Hæð frá grunni upp á pallinn verð-
ur 31 m.
Eins og meðfylgjandi mvnd sýnir,
verður kirkjan bygð í gotneskum stíl.
Hefir Guðjón Samúelsson húsameist-
ari teiknað.
laridnárhsmanninn er fjekk' vígða mold þessara umræðá út úr og skrifað um
með sjer til þess að setja undir kirkju hann grein í Tímann 16. þ. m., er liann s
Tr. p. byrjaði eldhúsverkin á því
að ávífa fjármáláráðh. fyrir það, að
hina fyrstu messu á g,
hjélt kaþólskur maður. Hann gat þess, |
■jábakka. Hami þesSar utioræður í heild.

Meiilenherg præfekt lés yfir hor ilsteininum. Prestar og kórdrengir
standa álengdar.
stafina, er hann reisti kirkju í land* nefnir „Skattáfrumvarpi týnt“, pá hann hefði áœtlað einn ]ið £ tekju.
námi sínu; á kristnitökuna á Alþiagi, verður ekld hjá því komist tið athuga áætlun fjárlágafrv. 50 þús. kr. of
hátt. Voru það tekjur áf áfengia-
versluriirini. En hvað kemur upp úr
a káfinn. pessi 50 þús. kr. lækkrin á
áætluninni var' gérð beinlínis vegna
hendingar frá fjártnálaráðherranum!
I fjárlagaræðu þeinú, er ráðh. hjelt
í byrjun þings, heriti hann á, að þessi
liður væri of hátt éætlaðnr. IJpplýs-
ingar, sem fram hefðn komið eftir
að fjárl.frv. var' satnið, sýndu þetta.
Eniifremnr upplýstist, ' að það var
fjárveitinganefndin á þinginn í fyrra,,
söniu metinirnir og nú skipuðu nefnd-
að aldrei hefðu eins margir verið pað er gamall og góður siður
inrian hinnar kaþólsku/kirkju og nú. Alþingi, að fara í „eldhúsið“ þegar
Hann lýsti kirkjufundinum mikla í fjárlögin koma úr nefnd í Nd. Rísa
Chioago í fyrrá, þar sem saman voru þá stjórnarandstæðingar upp og finna
komnir 8.000.000 kaþólskra manna. að verkum Stjórnarinnar á liðnu starfs
Að lokinni ræðunni byrjaði sjálf ári.
athöfnin við hornsteininn. ) pegar fjárlögin komu úr nefnd í
.vetrir, stóð foringi Framsóknar Tr. p.
Hornsteinninn. upp, óg lýsti yfir því, að hann ætlaði
var lagður í grunn einnar súlummr. sjer ekki í þetta skifti að fara í „eld-
er reist verður hægra megin altaris. húsið“. pað kom til af því, að nú yar
Var í súluna látinn hókfelksstrangi fram komin tillaga um vantraust á ‘;
með eftirfarandi máli:
ina (m. a. T. p.), sém hækkuðu þenna
. stjórnina; hann ætlaði því að bíða lið þá um 125 þös. krónur, og það
I nafni alheilagrar þrenningar, Föð: méð sínar aðfirislur þangað til sú till.
ur, Sonar og Heilags Aridá. vrði rædd.
Homsteinn kirkjúrtnar er lagður í Eins og kunnugt er, var það sósia-
(,<’m n aPril 102” e. f. Krisls, listinn ITjeðinn Valdimarsson, sem
.i stjóiimráruin Píusar pafa XI. pajflutti vnntrausttillögu á stjórnina. .—
var Vilkjálmur kardfnáli van Rossum Yfirlýsing Tr. p. á „eldhúsdeginum“
prefekfc Sacræ Congregationis de Pro- var þyí talsvért merkileg. Hún samr
paganda Fide og Jón Marteinn Meul’ aði það, að hann a. m. k. liefir staðið
enberg postullegur préfekt. Petta að haki H. V. um' flutning tillögunn-
var á ríkisárum Kristjáns X., koir ar. _ Enda er varla hugsanlegt, að
ungs íslands og Danmerkur, og vj:u h. V. hefði farið að flytja slíka till.,
þeir Jón porláksson og Magnús Ouð- ef hann stæði eínn uppi.
mundsson þá ráðherrar. j Vantrau'ststillaga H. V. kom til umr.
Guðjón Samúelsson, húsameistari daginn eftir að „eldhúsdags“-umræð-
ríkisius, gerði uppdrætti kirkjunnar urnar áttu að vera. Hvað skeður þá?
og Jens Eyjólfsson er byggingarmeist- H. V. verður að standn aleinn uppi.
armn.
þvert ofan í aðvöruri J. p. þá (sjá
Alþt. 1926, B, hls. 101 etc.) ViS
samning fjérlagfrv. nú tók stjórnin
tillit til hækkunar fjvn. í fyrra. —
Stjórn'arandstæðirigurinn Tr. p. er þá
svo vesæll, að liann ávítar stjórnina
fyrir það, að hún fór nokkuð eftir
vilja fjárvn. í fyrrá, um áætlun á
tekjuliðum fjárl.
pessi 50 þús. kr. lækkun á tekju'
áætlun fjárl., sem fjvn. gerði eflir
hendingu frá fjármálaráðh., er eina
hreytingin sem nefndin gerði á tekju-
áætlun stj.frv. Segir svo Tr. p. f
Tímanum, að það sje einsdæmi, að
jfjvn. þurfi að lækka tekjuáætlua
orðið dýfar og varð ekki úr áð horf-
ið yrði að því- ráði. Kaþólska trú'
boðið vildi gjarnan hliðra til méö
kirkjuná, ef svo bæri undir. Kom til
orða, að láta hana staiida vestanvert
við spítalunn. En ev ekkert varð úr
þvi, að hnfa háskóla o. II. þnr á tún-
tinnm var kirkjan sett á há'hæðiua,
sunnanvert við Túngötu, gegnt spíl-
' alannm. Leikur ekki á tveim tungum,
■ að stáður sá er fegurstá hyggingar-
stn'ði íijer í bæ.
Kirkjunni er skift í þrjú ,langskip‘
og eitt ,þverskip‘, 'en þak hvílir a 16
súluni. Kór er allniikið uppha>kkaður
frá góífi aðalkirkju. Kirkjudyr snúa
til norðurs. Skrúðhúsdyr eru að vest"
anverðu, og er skrúðliús o. fl. undir
kór. Kjallari er eigi undir aðalkirk.iu,
en undir forkirkju (turni) er kjallari.
Tens Eyjólfsson, byggingameistari
hefir tekið kirkjusmíðiná að sjer. —
Veggir og þak uppkomið á að kosta
300 þús. kr. En eigi er néin áætlun
T- .. , , , _v Bændunmn' í Framsókn þótti alt °t |fjárÍa§afrv. Gerist hann þá æði glevi
Kirkjan verður helguð og eignrið áherandi sambandið milli flokkanna,!
Jesú Ivristi, eilífum Guði og konungi, Framsóknarflokksins og Alþýðuflokks
undir vernd alsællar Ouðsmóður Maríu
meyjar, hins heilaga Jósefs, liins heiF ;
aga Jóns Hólabiskups Ögmundssonar
og porláks helga Skálholtsbiskups.
inn, er hann man ekki fyrsta þingið,
sem hann sat á, árið 1924, þegar mest
alt starf fjárveithiganefndar fór í að
leiðrjetta ramvitlausar tekju" og
gjaldaáætlanir fjárlagafrv. Tímastjórn
En kirkjan verður líka fegursta og'um það, hvað kirkjan kostar fullgerð
veglegasta guðshús, sem reist hefir með öllum búnaði. Ef til vill verðtir
vérið á landi hjer. Hún verður ekki hún komin undir þak næsta vetur
Nú er gólfið fullsteypt.
Reykjavík' þann 18. apríl 1927
.1. M. Meulenberg,
postulegur prefekt.
O. Boots, proprefekt.
Guðjón' Samúelssön,
húsameistari ríkisins.
Jens Evjólfsson,
byggingameistari.
Ofan á var l&tin steinvala ferstrend. ^
Lagði Jeris Eyjólfsson hyggingameist"
ari steininn, en Guðjón húsameistari
var til aðstöðar. Prestar sungu og lásn | arinnar. Leiðrjettingarnar þá skiftu
á latínu, en nunnur sungu súlma. — j ekki tugum — heldur hundruðum
jYrði of langt að lýsa því til lilítar. jþúsunda króna. Lækkunin á tekjuáætl
| Að því búnu gengu þrestar og kór' | uriinni nam þá 275 þús. kr. Og enn
! drerigir í skrúðgöngu fram og aftur'er mönnum í fersku minni týndu
um kirkju'gólf með latínusöng og miljónirnar gjaldamegin frá þeim
lestri. -
( Athöfnin stóð j'fir rúmlega eina
. klst.
tíma. Væri gott fyrir Tr. p. að rifja
alt þetta upp í góðu tómi. Hann
virðist orðinn æði gleyminn.
pá réyndi Tr. p. áð ráðast á stjórn-
iria fýrir þáð, að hiin hefði í fjár'
I