Ísafold - 27.05.1927, Page 4

4
1 S A F 0 L D
urskoðunarskíifstofu. En sjóðbók
vantaði. Hún var geymd á öðrum
stað, og náði Tryggvi því ekki til j
hennar. j
Endurskoðunarskrifstofan er
látin rannsaka reikningana. En
aldrei er það orðað við Sigurð,
að sjóðbókina vantaði.
Er líður að búnaðarþingi, kvis-!
ast það víða um bæinn, að nú sje'
rannsókn í liinu svonefnda Sigurð- j
armáli lokið. Hann muni mjög
sekur. Fundist hafi sjóðþurð —
fleiri þúsundir í áburðarverslun. j
Er eigi örgrant um, að lieyrst
hafi sigurhreimur sunnan úr Lauf-j
ási. Þar hafi Laufásbóndi loks
mikinn mann að velli lagt.
KT
Tryggvi Þórhallsson.
Þá birtist smágrein i Tímanum,
þar sem talað er um þúfnaban-
ana. Ekki alls fyrir löngu átti Tr.
Þ. ekki fleiri hrósyrði í eigu sinni
en þau, sem liann notaði um jarð-
vinsluvjelar þessar. Nú var það
gefið í skyn, að kaup þúfnában-1
anna hefði verið ráðleysa, er bak-
að hefði landinu tjóns er næmi
tugum þúsunda. Þúfnabanarnir
væru nú mun ódýrari, eh þá er
þeir voru keyptir. Engin skýring
var gefin á verðfallinu.
Reynt var að renna á það lag-
jð er þessar „þúsundir" í áburðar-
verslun voru fundnar, að gefa það
í skyn, að vera mætti, að tugir þús
unda fælust annarstaðar. Er þessi
aðferð eftirtektaverð.
En er fulltrúar búnaðarþings
komu saman, hafði uggur gripið
Tr. Þ. Er skipa átti rannsóknar-
nefnd tilnefnir hann menn þá í
nefndina, sem líklegastir voru til
fylgis við málstað hans. Svo frek-
legt órjettlæti sýnir hann í byrjun.
Skamt var þess að bíða, að Tr. Þ.
byði algerðan og eftirminnilegan
ósigur í þessari ofsókn sinni.
Er sjóðbók áburðarverslunarinn-
ar var lögð fram, kom það í ljós,
að þar var hvorki þurð nje
skekkja.
Og endurskoðunarskrifstofin
vottar það, að alt viðvíkjandij
verslun þessari sje Sigurði til
sóma.
En eigi var þar með búið. Enu
reynir Tryggvi að þverskallast
við, að Sigurður komist að fyrri
störfum sínum. Og hann lætur
ekki undan, að því leyti sem und-
an var látið, fyrri en nokkrir þúig
fulltrúar knýja hanji til þess, að
gefa um það ákveðið loforð —
eins og sjest á gerðabók fjelags-
ins.
Enn skal Búnaðarfjelagi ís-
lands hlíft við frekari umræðum
um mál Sigurðar. Það sem ujer
er sagt, nægir til þess að sýna
uiannamuniim mikla, milli áhuga-
majansins Sigurðár Sigurðssonar
og hins lítilsiglda formanns Tr.
Þórhallssonar.
Eftir alt sem á undan var geng-
ið, metur Sigurður starf sitt í
þágu búnaðarins svo mikils — von
sína um starfsfrið, að hann geng-
ur að þeim kostum, að freista enn
samvinnu við hinn auðvirðilega
fjelagsformann. Sá áhugi Sigurð-
ar er lofsverður.
En hvernig verður framkomu
Tr. Þórhallssonar í þessu máli,
lýst rjettilega. Hver hefir orð til
að lýsa henni. Sem betur fer, þau
þurfa ekki mörg. Yerkin lýsa sjer
sjálf. Yerkin ]ýsa mamiinum, —
manngildinu.
Þrátt fvrir alt og alt dirfist
þessi maður, Tryggvi Þórhallsson,
að nefna sig ritstj. bændablaðs,
nefna sig formann Búnaðarfjel.
íslands.
Hæfileikaskortur mannsins við
umbótastarfsemi landbúnðar er nú
orðinn alþjóð kunnur. Það er hat-
ramlegt, að maðurinn skuli í að-
eins eitt einasta sinn hafa sýnt
þrautseigju og stefnufestu — í
málum þeim, er við koma búskap.
Og í það eina sinn var það áhuga-
mál hans að hrekja Sigurð Sigurðs
son frá Búnaðarfjelagi íslands,
rægja liann og smána, eftir 25 ára
samfelt starf í þjónustu íslenskra
búnaða rfra mfara.
Sigurður vill alt til vinna til
þe,?s að fá starfsfrið fyrir fram-
farahugsjónir sínar.
Tryggvi Þórliallsson reynir með
hinum alkunnu vopnum sínum að
veita • frámfarastörfum Sigurðar
banasár.
Þessa verða bændur lands vors
að minnast við kosningar þær er
í hönd fara.
Þeir verða að muna viðskicíi
hinna tveggja ólíku manna Sig-
urðar Sigurðssonar og Tryggva
Þórhallssonar. Með það eitt fyrir
'augum getur það runnið upp fyr-
ir þeim, að hve litlu leyti Fram-
sókn á rjett á sjer sem bænda-
flokkur.
Sambanöið.
Iíjer er mynd af hinu margumtalaða húsi, er samvinnufjelögín
reistu um árið á Arnarhólstúni og kostaði alt að milj. króna. Eins
og kunnugt er átti húsið upphaflega að vera einni hæð lægra. En
þá kom Jónas frá Hriflu til sögunnar og heimtaði þar húsnæði fyrir
sig og skólann. Um það leyti sagðist hann ætla að undirbúa stai*fs-
menn kaupfjelaganna, 4—5 á ári. Nú „útskrifar" liann margfalt. fleiri,
sem aldrei geta fengið atvinnu innan vjebanda kaupfjelaganna. Til-
gangur skólans orðinn sá, að ala unglinga upp í andrúmslofti sósía-
lista. —
Myndin er tekin frá suðurhlið hússins. Veggsvalahæðin er íbúð
Jónasar. Innan við gluggan, sem örin vísar til er skrifstofa J. J. Þar
sitja ýmist á ráðstefnn kommúnistar og sósíalistar Reykjavíkur —
ellegar bændur og fulltrúar bænda, sem enn hafa eigi sjeð, hver leilt-
ur hjer er leildnn.
Vistarverur „samvinnu'‘-skólans sjást eklci. Þær eru undir norð-
urhlið. —
Fjáratálm
og bjargarhella
sameinuðu*
.hinna
Hjeðinn
Valdimarsson
Jón;
Baldvinssoii
Mennirnir sem standa á bak við
Framsóknarflokkinn á þingi. Þó
ekki sjeu þeir nema tveir, geta
þeir oft og einatt snúið Framsókn-
arbændum um fingur sjer. A þing-
inu í vetur t. d. lieimtuðu þeir,
að kjördagur yrði framvegis á
þeim tíma árs, sem sveitamenn
geta átt ómögulegt með að sækja
kjörfundi. Tíminn fjargviðraðist
út af ófærðinni 1. vetrardag síð-
astl. En er á þing kom kúguðu
þessir jafnaðarmenn Framsóknar-
ritstjórann og fleiri til þess að
greiða atkvæði móti sanngimis-
kröfu sveitanna, um kjördag að
sumarlagi.
Þessir menn eru boðberar og er-
indrekar hins alræmda erlenda
kúgunarvalds jafnaðarmenskunn-
ar.
Hver sá sveitamaður, sem greið-
ir Framsóknarflokksmanni atkv.,
hleður undir vald þessara manna.
Eftir því sem jafnaðarmönn-
um fjölgar á Alþingi, verður
erfiðara að haida fjárhag ríkis-
ins í lagi. Jafnaðarmenn eru
svo langsamlega eyðslusömustu
mennirnir, sem á þingi hafa
setið. peir eru æfinlega reiðu-
búnir til þess að ausa f je úr rík-
issjóði, og hirða þá ekkert um,
hvort það er til nauðsynlegra-
eða ónauðsynlegra hluta, sem
nota skal fjeð.
En þrátt fyrir eyðsluna og ó-
hófið á öllum sviðum, eru'eng-
ir, sem taka eins freklega til
orða, móti sköttum til opinberra
þarfa og jafnaðarmenn. Svo
nær ,,fjármálaspeki“ þessara
manna skamt, að þeir halda að
ausa megi hóflaust fje úr rík-
issjóði, en ekkert þurfi að hugsa
um að fá nokkuð inn í staðinn
fyrir það, sem út er látið.
Við þessa menn hefir Fram-
sókn gert bandalag. Og með
þessum mönnum ætlar Fram-
sókn að mynda stjórn eftir kosn
ingar, ef þeir til samans fá
meiri hluta í þinginu.
Ólíklegt er, aö því sje þannig
varið með íslenska bændur, að
þeim standi gersamlega á sama
um, hvernig fje ríkissjóðs er ráð
stafað. Er þeim sama hvort fjeð
j er bundið í áhættusöm versl-
' unarfyrirtæki, eða því er varið
til nytsamra framkvæmda, svo
sem til vegagerða, brúarsmíða
og símalagninga?
Ef svo er, að bændur láti sig
einu gilda um þetta, þá eru þeir
undarlega skapi farnir. J>eir
hafa þá tekið ^sinnaskiftum.
par sem jafnaðarmenn hafa
náð yfirráðunum, þar er alt í
kalda koli. par fer alt í sukk
á sukk ofan. — Hvernig halda
menn að farí, ef þessir menn
eiga að fara að stjórna okkar
fátæka ríki? Hve lengi halda
menn að þeir verði að setja
landið á höfuðið?
Eins og flokkaskiftingunni
var háttað á síðasta þingi, og
eins og líkur eru til að hún
verði á næstunni, er það ger-
samlega útilokað, að Framsókn
geti myndað stjórn hjer á landi
upp á eigin spýtur. — Myndi
Framsókn stjórn, vei'ður hún
að gera það með jafnaðarmönn-
um.
petta eru foringjar Fram-
sóknar einnig farnir að sjá.
þess vegna leggja þeir engu
síður kapp á það, að koma jafn-
aðarmönnum á þing, en Fram-
sóknarmönnum. Aðalforingjum
Framsóknar er það jafnvel enn
kærara að fá jafnaðarmennina.
Bændur, sem ekki vilja jafn-
aðarmannastjórn hjer á landi,
mega því með engu móti kjósa
Framsóknarmann á þing nú.
Fari svo, að jafnaðarmenn
fái mikilsvarðandi hlutdeild í
stjórn landsins á næstu árum,
verður ekki langt að bíða þess,
að þeir fari að heimta „þjóð-
nýtingu“ allra framleiðslu-
„tækja“. peir heimta „þjóðnýt-
ingu“ á útgerð allri, verslun,
iðnaði og búskap. pegar búið
er að sóa fje ríkisins í allar átt-
ir, og alt að fara í kalda
kol, þá v^ yur bjargarhellan:
pjóðnýting! þjóðnýting! þjóð-
nýting!
Taka bændur landsins undir
þá kröfu 9. júlí?
Aumastir allra.
Sá kranldeiki þekkist á landi'
hjer, sem kölluð er valdasýki. Hún
lýsir sjer nokkuð mismunandi. —
Hættulegust er veikin þeim mönn-
um, er fyrir tilviljanir liafa
hreykst í valdasess, án þess að >
liafa nokkuð það til að bera, sem
rjettlæti að völd sjeu lögð þeim;
í hendur.
Menn sem engin áhngamál hafa,.
engar hugsjónir, engar stefnur,
en allgóðan talanda, geta orðið
svo sárþjáðir af sjtikleika þess-
um, að þeir eru aumkunarverðir,.
eins og móðursjúkar konur.
Sigurður Eggerz bankastj. er
mjög illa haldinn. Hann bauð sig-
tvisvar fram til þings í fyrra. •—
Hevrst hefir að hann hafi leitað
fyfir sjer í 6 kjördæmum í vor —i
og veit enginn livar hann lendir.
Nú hamast hann með blað, sem
hann nefnir „ísland“, og skrifar
í það hvgrja moldviðrisgreinina á
fætur annari. Enginn nennir að
lesa blaðið.
Útgáfa blaðsins ber vott um
þann sorglega misskilning, að
Sigurður Eggerz sje „pólitísk
stærð.“ Það er að misbjóða þolin-
mæði kjósenda, að ætlast til þess,...
að honum sje veitt áheyrn. Er
hann fór úr ráðherrastól, hjelt
hann bankastjórastöðunni opinni
banda sjer og veitti sjer stöðuna
sjálfur. Kjósendur landsins litu
svo á, að bann hafi þa lolcað- svo •
rækilega á eftir sjer, að hann ætti
ekki afturkvæmt út á liið pólitíska
sjónarsvið.
En, honum er auðsjánlega um-
hugað um að lásinn bili ekki. —
Eftir að hafa sett sig á pólitískt
uiipboð í 6 kjördæmum, cr a. m.
k. alveg greinilegt að einasti ár-
angur af starfi hans, ef nokkur
verðtir, við í hönd farandi kosn-
ingar er sá, að styðja Framsókn
og jafnaðarmenn að komast til
valda.
Enginn von til þess að hann,
eða nokkur einasti af fylgifiskum
hans nái kosningu. Það er alkunn-
ugt., að jafnaðarmenn og Tíma-
menu halda utan um öll sín fáan-
legu atkvæði á kjördegi eins og
lömb í stek-k. Frá þeim tínist ekk-
ert til hinna svonefndu sjálfstæð-
ismanna.
Benedikt er genginn í Fíaru-
sókn, keypti sjer þar í’jögra ára
lífsábyrgð. Magnús Torí'ason fór
með honum. Jakob Möller einasti
þingmaður flokksins, sem var eft-
ir er þing var rofið. Tímamenii'
hafa tekið hann upp á sína arma.
Og greiða götu hap.s hjer í Rvík-.-
Sigurður Eggerz.