Tíminn - 10.09.1980, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 10. september 1980
5
Stendur Þjóðleikhúsið
undir nafni?
— Enn haldið í forréttindi ákveðins hóps eða ætta sem eiga föst frumsýningarsæti svo
áratugum skiptir. Með sömu röksemdarfærslu mætti úthluta ákveðnum hópum eða ættum
sjúkrarúm á spítulum og ákveðin sæti í skólum
„HÖFUM SLÆMA REYNSLU
AF ÞESSU FYRIRKOMULAGI”
„HEF EKKI ÁHUGA Á AÐ
VERNDA FORRÉTTINDI
ÁKVEÐINS HÓPS”
— segir Sveinn Einarsson, leikhússtjóri
Kás — „Það má vissulega deila
um fyrirkomulagið á þessu”,
sagði Sveinn Einarsson, þjóð-
leikhússtjóri, i samtali við Tim-
ann, þegar hann var spurður
álits á þvi fyrirkomulagi sem
haft er á föstum frumsýningar-
gestum hjá Þjóöleikhúsinu.
„Hins vegar er nú komin 30 ára
hefð á þetta, og reyndar haföi
hún verið við lýöi i rúma tvo
áratugi þegar ég tók við starfi
minu hér.”
,,Ég breytti þvi aftur á móti
þegar ég kom hingað, að sá hluti
miða sem seldur er fyrir hverja
frumsýningu var staékkaður.
Þannig er þaö ekki rétt aö fólk
hafi ekki möguleika á að komast
á frumsýningu.”
—Fólk hefur hins vegar mjög
takmarkaða möguleika á þvi aö
komast í hóp fastra frumsýn-
ingargesta?
„Þaö hefur nú veriö þannig i
gegnum árin, að þeir sem sýnt
hafa þvi áhuga, hafa getað látiö
skrá sig niður á biölista. Síðan
hafa þeir þurft að biða í eitt til
tvö ár, áður en þeir hafa komist
aö.”
—Ekki samkvæmt þeim
upplýsingum sem miðasölu-
stjóri gefur upp.
„Það er alveg rétt aö það má
deila um þetta fyrirkomulag”,
sagði Sveinn þá.
—En ert þú fylgjandi þvi að
halda áfram núverandi fyrir-
komulagi?
„Ég vil ekki segja þaö endi-
lega. Það má segja að þetta hafi
verið til umræðu i leikhúsráði
hvort ástæöa væri til að breyta
þessu. Nú það getur verið aö þaö
veröi gert. Hins vegar var of lit-
ill fyrirvari aö gera það i
haust.”
—Hver er þin persónulega
skoðun á þessu Sveinn?
„Ég ætla ekki aö lýsa henni
hér.”
—Þú hefur ekki áhuga á þvi?
„Nei, þvi hún er ákaflega
flókin og veröur ekki skýrð i fá-
einum setningum. Hins vegar
hef ég nú engan sérstakan
áhuga á þvi aö vernda forrétt-
indi ákveöins hóps. Þaö eru
margar hliðar á þessu máli, og
ég verð að segja að mér fyndist
ákaflega leiðinlegt að þurfa
sitja hér kannski meö hálf tómt
húsiö á frumsýningum.”
— Telur þú að sú yröi raunin
ef fyrirkomulaginu yrði breytt?
„Ég segi þaö ekki endilega.
En maöur hefur dæmin fyrir
sér. Ég viöurkenni að það er
ýmislegt sem mælir meö þvi að
þessu verði breytt, en minni
jafnframt á aö það er ekki hægt
aö setja þetta upp i eina svart-
hvita formúlu”, sagði Sveinn aö
lokum.
segir Halldór Ormsson, miðasölustjóri Þjóðleikhússins
Kás — „Við hér i miöasölunni
reynum aö gera öllum jafnt undir
höföi, en þetta kerfi er þannig að
það getur aldrei oröið jafnt. Þaö
eiga allirsömu möguleikana. Þaö
segir sig sjálft og liggur i kerfinu
sjálfu", sagöi Halldór Ormsson,
miöasölustjóri Þjóöleikhússins, I
samtali viö Tlmann, þegar rætt
var viö hann um þaö fyrirkomu-
lag sem er á föstum frumsýn-
ingarmiöum hjá leikhúsi þjóöar-
innar.
„Það er mikill þrýstingur á
okkur frá þeim sem eiga föst
áskriftarkort á siöari sýningar að
þau verði fest eins og frumsýn-
ingarmiðarnir. En reynsla okkar
hefur verið svo slæm af þvi, að viö
höfum ekki viljaö fara út i það,
þvi annars fengi kannski sama
ættin sömu sætin i leikhúsi þjóð-
arinnar i nokkra áratugi. Það
finnst mér ekki eðlilegt.Mér
finnst eölilegast að allir miðar I á-
skrift, hvort sem þeir eru á frum-
sýningu eða siöari sýningar, veröi
seldir til eins árs i senn i upphafi
leikárs”.
Halldór Ormsson, mibasölu-
stjóri Þjóöleikhússins.
„Þaö eina sem réttlætir þetta
fyrirkomulag I dag”, sagði Hall-
dór, „ef hægt er að tala um rétt-
læti, er þessi munur á verði.”
Sagði hann að áskriftarmiðar á
frumsýningar væru seldir meö
50% álagi, þannig að frumsýn-
ingaráskriftin kostaði 52 þús. kr.
meðan að áskrift á aðrar sýning-
ar kostaði 27.200 kr., þ.e. meö 20%
afslætti.
„Þetta fyrirkomulag hefur gilt
frá árinu 1950 og veriö mjög
kritiskt. Ég hef t.d ekki verið of
hrifinn af þessu, sérstaklega
vegna þess hve sjaldan er hægt aö
veita þvi fólki sem er á biðlista
úrlausn.
Ekki fer maður nú að taka miða
af ekklum eöa ekkjum, þó maður
reyni að foröast þaö aö miöar
gangi i ættir, en þetta er ekki
þægilegt viðureignar.”
Einnig nefndi Halldór þau
vandkvæöi sem þvi fylgdi þegar
fastir frumsýningargestir vildu
fara að hafa stálpuð börn sin með
sér I leikhúsið, en þá yröi aö láta
þau sitja á öörum staö en
foreldararnir, vegna þess aö öll
sæti væru upptekin i kringum
þá-■
„Mér finnst eölilegast að þegar
forsala hefst á áskriftarmiðum á
haustin, að þá séu allir miöarnir
lausir i upphafi, og seldir þeim
semfyrstir koma”, sagði Halldór
að lokum.
Kás — i kvöld rennur út frestur
fyrir fasta frumsýningargesti
Þjóöleikhússins til aö vitja miöa
sinna, en sumir þeirra hafa haft
ákveöin sæti á frumsýningum
sem þeir hafa haldið i þrjá ára-
tugi, eöa sllt frá opnun leikhúss-
ins. Mikil aösókn er aö komast I
þennan 330 manna hóp æviráb-
inna frumsýningargesta, þvi ekki
færri en hundrað manns hafa lát-
iö skrifa sig niöur á biölista, oft-
ast meö tvo miöa eöa fleiri, i
þeirri von aö einhver hinna föstu
hætti eöa gefi upp öndina.
1 ár hefur endurnýjunin enn
sem komið er ekki orðið mikil.
TIu miðum hefur verið ráðstafað
á ný, eða um 3-4% af heildarfjöld-
anum.
Menn hafi lengi rætt það, að
óeðlilegt sé að ákveönir hópar eða
ættir njóti sérstakra forréttinda á
frumsýningum i sjálfu leikhúsi
þjóðarinnar. Að visu hefur þessi
ráöstöfun verið réttlætt á ein-
hvern hátt meö þvi að smyrja
50% álagi ofan á föstu frum-
sýningamiðana, en auðvitað
skiptir það engum sköpum. Meö
sömu röksemdarfærslu er ekki
óeðlilegt að úthluta ákveðnum
hópum eða ættum föst sjúkrarúm
á sjúkrahúsum eða föstum staö i
skólastofum, en allt eru þetta
stofnanir sem haldiö er uppi af al-
mannafé, fyrst og fremst.
Það virðist þvi ekki vera ósann-
gjarnt að tekiö veröi upp svipað
form á sölu frumsýningarmiða og
á aðrar sýningar, þe. mönnum
verði boðiö upp á áskrift að frum-
sýningum eins og öðrum sýning-
um, og þá aöeins til eins árs I
senn, en ekki ævilangt. Þannig að
allir hafi sama rétt til að útvega
sér áskriftarmiöa að frumsýning-
um leikhúss þjóöarinnar.
Timinn ræddi viö þá Svein
Einarsson, þjóðleikhússtjóra, og
Halldór Ormsson, miðasölu-
stjóra, um þessi mál. Ekki sist
vegna þess, aö samkvæmt upp-
lýsingum Timans hefur töluvert
verið rætt um þetta atriði i þjóö-
leikhúsráöi, og menn þar yfirleitt
veriö sammála um að eðlilegt
væri aö leggja þetta kerfi niöur.
Sveinn Einarsson, þjóöleikhússtjóri, fyrir framan Þjóöleikhúsiö.