Tíminn - 19.08.1982, Blaðsíða 4

14
FIMMTUDAGUR 19. ÁGÚST 1982
Jóhanna Leópoldsdóttir á Vegamótum
Frá Hreðavatni
kringum hnöttinn
til Vegamóta
■ Þótt kunnugir segi fallegt að aka
vestur Mýrar og Snæfellsnes er það
vissulega tilbreytingarlaust þegar aðeins
sést nokkra metra framundan vegna
rigningar og svarta þoku. Fleirum en
undirritaðri hlýtur að finnast þægilegt
við slíkar kringumstæður að sjá húsin á
Vegamótum birtast allt í einu fast við
veginn.
„Já, hér er eiginlega hálfgerð vin í
eyðimörkinni, sumar jafnt sem vetur. Á
vetrum er þetta líka eins konar sæluhús
fyrir ferðalanga sem ekkert hafa annað
að leita á þessum slóðum og því mikið
öryggi í því fyrir fólk að staðurinn er
alltaf opinn", sagði Jóhanna Leópolds-
dóttir, sem verið hefur útibússtjóri og
veitingamaður á Vegamótum á Snæfells-
nesi á fimmta ár.
Veitingasala byrjar
í tjöldum á 3. áratugnum
„Veitingarekstur hefur verið hérna
allt frá því fyrir 1930, fyrst reyndar í
tjöldum og þá aðeins að sumrinu. Elsti
hluti byggingarinnar hér er gamalt
norskt timburhús er áður stóð niður í
Skógarlundi en var flutt hingað 1930“,
sagði Jóhanna. Verslun á staðnum kvað
hún fyrst hafa hafist með vörudreifingu
úr litlum skúr. En síðan hafi smám
saman verið byggt við og bætt við
þjónustuna. Fyrsti veitingamaðurinn á
Vegamótum mun hafa verið Jón nokkur
Sigurðsson, en frá 1964 hafa Vegamót
verið útibú frá Kaupfélagi Borgfirðinga.
Þegar komið er inn á Vegamótum er
verslun öðru megin og veitingastofa
hinu megin en allt opið í gegn. Jóhanna
var því spurð hvort þetta væri frekar
veitingastaður eða verslun.
Dýralyf, frímerki og
hænsnafóður í
sömu búðinni
„í rauninni er þetta ein allsherjar
þjónustumiðstöð. Á sumrin er hér meiri
veitingasala en frekar verslun á vetrum
og í heild er veltan í versluninni heldur
meiri yfir árið, þó hún hafi heldur dregist
saman. Menn eiga nú ekki lengur aðeins
gamlan Villisjeppa með kerru. Það eru
orðnir tveir bílar á flcstum bæjum og
■ Húsið á Vegamótum ber það með
sér að hafa stækkað smám saman, en
^elsti hluti þess er timburhús sem flutt var
þangað árið 1930.
■Hjónin Hlíf Steinsdóttir og Pétur Geirsson í Botnsskála, sem þau í vor innréttuðu mjög laglega.
Pétur Geirsson, í Botnsskála:
„Þötti lítið
vit ad fara
úr öruggu
starfi”
■ „Ég held að mönnum hafi nú ekki
þótt mikið vit í þessu á sínum tíma og
álitið mig meira en lítið vitlausan að fara
úr því sem heitir öruggt starf og út í þá
óvissu sem slíkan atvinnurekstur út í
sveit, ekki síst á þeim tíma“, sagði Pétur
Geirsson, sem ásamt konu sinni Hlíf
Steinsdótlur hefur rekið Botnsskála í
Hvalfirði frá árinu 1966 og Hreðavatns-
skála frá 1980, en síðan hefur Hlín séð
um rekstur Botnsskálans. Pétur nam
mjólkurfræði í Danmörku og hafði
starfað í Mjólkursamlaginu í Borgarnesi
í 12 ár áður en þau hjón hófu rekstur
Botnsskála.
- Hefur umferðin ekki aukist og
breyst á þessum tíma?
- Ætli að bílaeign fólks hafi ekki
þrefaldast á þessum árum, auk þess sem
sumarfrí eru nú orðin almenningseign,
sem þau voru tæpast í byrjun þessa
tímabils, ásamt með styttri vinnudegi nú
orðið og helgarfríum. Sumarbústöðum í
Borgarfirði hefur t.d. fjölgað úr um 100
upp f að vera nú í kringum 800 hundruð,
svo maður taki dæmi um hvað frí og
ferðahættir fólks hafi breyst á þessum
tíma.
Meðalumferðin um Hvalfjörð mun
vera um 700 bílar á dag að jafnaði yfir
árið, en auðvitað eru það um 3 mánuðir
sem taka meirihlutann af því. T.d fara
yfir 10.000 bílar á dag um fjörðinn á
verslunarmannahelgum.
- Hefur þú ekki í hyggju að bæta
frekar við þig í Botni?
- Ég er eiginlega búinn að kistuleggja
frekari plön þarna syðra. Eignarhald á
landi og annað er í höndum
sumarbústaðaeigenda þarna, sem ég
held að hafi engan sérstakan áhuga á
meiri ferðamannaumferð. Maður reynir
því að halda friðinn ef hægt er.
Hins vegar hef ég talið að eðlilegt væri
að tengja Hvalfjörðinn og Þingvalla-
svæðið, enda var héðan gömul leið á
Þingvöll og er nú jeppaslóð. Þetta gæti
t.d. orðið nýr hringur fyrir trúrista, að
aka langleiðina upp á Botnssúlur og
siðan ofan í Hvalfjörð og taka svo
Akraborgina til Reykjavíkur eða eitt-
hvað slíkt. Væri tilbreyting frá Gull-
fossi/Geysis leiðinni, sem er það eina
sem farið er með ferðamenn sem hafa
hér skamma viðdvöl. Auk þess er þetta
auðvitað prýðileg gönguleið, ekki nema
um 12 kílómetrar héðan á Þingvelli.
- Svo þú hefur frekar snúið þér að
Hreðavatnsskála?
- Já, tók við honum fyrir tveim árum
og hef þar opið allt árið utan þess að við
fáum okkur gott jóla - og áramótafrí.
■ Raunar hefur Hlíf verið húsbóndinn
í Botnsskála síðan Pétur tók við
Hreðavatnsskála, fyrir tveimur árum.
Jú, þetta er gamli Fúsa-skálinn. Raunar
stóð hann fyrst þar sem Bifröst er nú.
En seinna hóf svokallað „Milljónafélag“
að byggja þar hótel, svo Vigfús færði
skálann á núverandi stað, líklega árið
1947. Hins vegar kláruðust milljónirnar
hjá Milljdnafélaginu en hótelið ekki og
þá var það sem Samvinnuhreyfingin
kom inn í myndina og byggði þar sinn
skóla.
- En nú er skólinn líka orðinn hótel.
Er þó nægilegt að gera fyrir ykkur báða?
- Já, og eðlileg samkeppni er alltaf af
hinu góða. Það sem ég tel vanta er að
Borgfirðingar taki sig saman um að
koma upp stóru og myndarlegu útivist-
arsvæði einhversstaðar miðsvæðis í
Borgarfirði, í stað þess að nú er hver að
pukra í sínu horni. Kristleifur á
Húsafelli hefur staðið sig vel, en ræður
varla við miklu meira en á hann kemur
nú þegar.
Þetta svæði þyrfti að geta tekið
nokkur þúsand matws, þar sem auk
tjaldstæða væri ráðist í eitthvað dýrara,
svo sem sundlaugar með góðri aðstöðu,
hótel og skemmtistaði, golfvelli og fleira
og jafnvel hafa þetta yfirbyggt að hluta.
Og til að ríkið fengi eitthvað til að rétta
við kassann mætti allt eins vera þarna
spilavíti. Við erum hvort sem að ala upp
góða spilakynslóð við Rauðakross kass-
ana, þar sem börnin spila frá því þau
geta farið að standa upprétt og þurfum
því að hafa eitthvað handa henni þegar
hún stækkar.
- Telur þú að nógu margir sæktu
slíkan stað?
- Það vantar fyrst og fremst meira
upp á að bjóða. Fallegt landslag er of
einhæft til lengdar a.m.k. fyrir okkur
íslendinga, til að ætla sér að halda fólki
út á það eingöngu.
Við erum ekki bara í samkeppni um
að fá útlendinga til okkar heldur
jafnframt í samkeppni við erlenda aðila
sem keppa um að fá íslendinga sjálfa.
Þessvegna þurfum við að geta boðið upp
á miklu meira til að fólk þurfi ekki allt
að fara úr landi til að finna það sem það
leitar að.
- HEI
FIMMTUDAGUR 19. ÁGÚST 1982
i
15
vegir hafa batnað, svo fólk verslar orðið
hlutfallslega meira í stærri verslunum,
t.d. Borgarnesi. Þetta er því fyrst og
fremst þjónusta við fólk, t.d. að það
þurfi ekki að aka kannski 60 km. í slæmri
færð á vetrum eða í heyönnum á sumrin
eftir brýnustu nauðsynjum, en á svona
stað verður aldrei hægt að hafa meira en
brýnustu nauðsynjar. Jú, þær geta líka
verið margvíslegar. Við seljum hér t.d.
svo ólíka hluti eins og dýralyf, frímerki
og hænsnafóður auk auðvitað allra
algengustu matvara.“
- Meðlætið með kaffinu á Vegamót-
um var að því leyti óvenjulegt að allt var
það heimabakað, bæði brauð og kökur.
„Já, líklega er þetta orðinn einn af,
fáum stöðum þar sem nær alltaf er til
heimabakað brauð og kökur. Það eru
konurnar hér í sveitinni sem baka þetta
fyrir okkur og við höfum reynt að halda
í betta svið“
„Viljum alveg eins
hafa karlmenn
í vinnu, en...“
Starfsliðið sagði Jóhanna um 10
1 manns að sumrinu en 3-4 á vetuma, allt
ungar stúlkur og húsmæður úr nágrenn-
inu.
„Það er alls ekki svo að við viljum
ekki hafa karlmenn í vinnu, heldur
virðast þeir ekki hafa áhuga. Hvort það
er vegna þess að þeir eru viðkvæmir fyrir
því að hafa konu sem yfirmann veit ég
ekki. Fyrsta sumarið mitt hér unnu
hérna tveir strákar, sem þurftu þá að
vinna það sama og bekkjarsystur þeirra,
en síðan hafa strákar ekki haft áhuga.
En stúlkurnar una hér vel. í sumar er
aðeins ein ný, allar hinar hafa verið hér
2-3, jafnvel 5 sumur áður.
Jú, það er allt öðruvísi að vera hér á
sumrin en veturna, þá er oft ansi dauft.
Á sumrin er allt opið til hálf tólf á
kvöldin og mikið líf og fjör. í rauninni
eru Vegamót líka hálfgerð félagsmið-
stöð. Þetta er eini staðurinn hér um
slóðir sem þú hittir örugglega fólk án
þess að fara beinlínis í heimsókn.
Fullorðnir koma í búðina til að kaupa
eitthvað sem þá vanhagar um, en líka
kannski - ómeðvitað - til að hitta
eitthvert fólk að spjalla við, sérstaklega
á vetrum þegar dauft er í sveitinni.
Krakkarnir koma síðan á kvöldin til að
kaupa sér kók og franskar og strákarnir
þá líka til að kíkja á stelpurnar," sagði
Jóhanna kankvís.
Fékk ferðabakteríuna
af Fúsa vert?
Sjálf er hún ekki langt að flutt á
Vegamót. Frá 4ra ára aldri ólst hún upp
á Hreðavatni þar sem foreldrar hennar
ráku veitingastað í 17 ár. Ekki fór hún
þó beinustu leið þarna á milli?
„Nei, það hefur verið sagt við mig, að
líklega hafi ég fengið ferðabakteríuna af
honum Fúsa vert á Hreðavatni, en hann
ferðaðist alltaf á veturna. Þegar ég var
tvítug fór ég sem skiptinemi til
Nýja-Sjálands í eitt ár, auk þess sem ég
ferðaðist töluvert um Suður-Evrópu á
leiðinni heim. Síðan ég kom hingað hef
ég reynt að fara út einu sinni á ári, styttri
ferðir, t.d. til Norðurlandanna, Eng-
lands og víðar. í vetur fór ég síðan út í
3 mánuði m.a. til Hawai, Fiji-eyja,
Cook-eyja, Nýja-Sjálands, Djakarta,
Hong-Kong, Kadtmandú og Parísar".
- Sem sagt kring um hnöttinn öðru
hverju, en unir þér síðan í fámenninu á
Snæfellsnesinu þess á milli?
„Mér finnst mjög gott og gaman að
eiga heima uppi í sveit. Ég þarf t.d. ekki
bíó, böll eða annað slíkt til að hafa ofan
af fyrir mér. Ég reyni að skapa vinnustað
sem gott er að vera á, það er indælis fólk
sem býr hér í kring og síðan reyni ég að
taka þátt í mannlífinu eins og það er á
hverjum stað, sem er m.a. eitt af því
sem maður lærir sem skiptinemi. Ég tek
líka töluverðan þátt í félagsstarfi hér í
sveitinni".
Formaður HSH en þó
aldrei stundað íþróttir
- Mér skilst að þú sért m.a. formaður
HSH. Ert þú kannski íþróttakappi?
■ „Á sumrin er hér mikið líf og Qör“,
segir Jóhanna Leópoldsdóttir, útibús-
s.ýóri og veitingamaður á Vegamótum á
Snæfellsnesi.
- Nei, ég stunda engar íþróttir og hef-
aldrei gert, en er hins vegar félagslega
sinnuð. Kvenfélögin og ungmennafélög-
in eru einu alþýðufélögin úti á landi og
má raunar segja að ungmennafélögin
séu einu félögin sem eitthvað vinna fyrir
æskuna. Hitt eru bara karlaklúbbar.
Ekki fæ ég t.d. inngöngu í Lionsklúbba,
hef reyndar ekki áhuga. En ég gekk í
ungmennafélagið þegar ég kom hingað
sem endaði með því að ég hef nú verið
formaður Héraðssambands Snæfellsnes-
og Hnappadalssýslu í hálft annað ár, en
innan þess eru 9 ungmennafélög.
Já, ég hef ofsalega gaman af þessu og
mikið að gera. Við erum með sumarbúð-
ir og síðan þurfum við að halda mót og
senda keppendur á alls konar mót. Rétt
nýlega vorum við t.d. með 45 Dani í
heimsókn í 8 daga. Nú svo verður
héraðssambandið 60 ára í haust og
verður nóg að gera í kringum það.
Langferðabflstjórar og
alþingismenn í
kosningabaráttu
Þar sem næsti áfangastaður voru
Búðir á Snæfellsnesi var Jóhanna spurð
hvort hótelið þar hefði eitthvað minnk-
að hjá henni viðskiptin á V egamótum.
„Ekki nema st'ður sé. Fólk fer að
Búðum og gistir þar kannski eina helgi,
en stoppar gjarnan hjá okkur í báðum
leiðum. Þetta eru svo ólíkir staðir að ég
held frekár að þeir bæti hvor annan upp
en að annar dragi frá hinum. Ég fer t.d.
aldrei svo að borða á Búðum að ég sjái
ekki einhverja sem komið hafa við hér.
Já, ég skrepp þangað stundum. Það er
svo gaman að koma út að Búðurn".
- Að lokum Jóhanna, hvað heldur þú
að stór hluti þeirra sem framhjá fara líti
inn hjá ykkur á Vegamótum?
„Ekki vcit ég það, en þeir eru mjög
margir, sérstaklega á veturna. Þá verður
maður nánast undrandi að sjá andlit sem
maður hefur ekki séð áður. Þá eru það
fyrst og fremst menn sem ferðast vegna
atvinnu sinnar sem leið eiga hér um
flutninga- og langferðabílstjórar að
ógleymdum alþingismönnum , í kosn-
ingabaráttu", sagði Jónína kímin.
-HEI
FLJUGANDI
Hjá okkur fáið þið allar upplýsingar varðandi ferðalög um Vesturland
Hvort sem þið fljúgið, akið eðafarið sjóleiðinaí
IJ
afþreyih,
"eiðiieyfj j
G:
ani/vötnUm
VEITINGAR/VERSLUN
17 veitingastaðir '
g1STIMÖG«LE1KAR
Tjaldstseði
Svefnpo^ptóss
•
l HjóVbÝsastseði
\ sumarhns
\ •
\ SuruarVtóteV
\ Bót el árið)
ougaveiði
22 söluskálar
alm. verslanir
augar
21 sérverslun
rotta vellir
24 bensín og olíusölur
estaferðir/ Hestsi •
• ”esta]eigur
sýnisfíug
20 véla- og bifreiðaverkst
12 hjólbarðaverkstæði
inkaheiruWuru
Gistiug
5 smurstöðvar
A Vesturlandi er náttúrufegurð mikil og mörg náttúrufyrirbrigði
■ ■■
VERIÐ ÁVALLT VELKOMIN Á VESTURLAND
Ferðamálasamtök Vesturlands
Borgarbraut 61 - Sími 93-7537, Borgarnesi.
.