Tíminn - 06.10.1983, Blaðsíða 4

FIMMTUDAGUR 6. OKTOBER 1983
fréttir
Fyrstu áskrift-
artónleikar Sin-
fóníunnar:
Selló-
konsert
Jóns
Nordal
frum-
fluttur
-og flutt verk
eftir Messiaen
og Mahler
■ Fyrstu áskriftartónleikar Sinfóníu-
hljómsveitar Istands á þessu starfsári
verða n.k. fimmtudagskvöld, 6. októ-
ber kl. 20.30 í Háskóiabíói. t>ar verða
flutt þrjú verk; Les Offrandes Oubliées
eftir Olivier Messiaen, Scllókonsert
eftir Jón Nordal og Sinfónía nr. 1. í
D-dúr cftir Gustav Mahler. Einleikari
verður Erling Blöndal Bengtsson og
stjórnandi Jean Pierre Jaquillat.
Hcr er um að ra’ða frumflutning á
séilókonsert Jóns Nordal, en tónskáld-
ið samdi hann að bciðni Erlings Blönd-
aj Bengtssons og iauk honum í ágúst
síðast liðnum.Jón Nordal segir um
konsertinn: „Verkinu er ekki skipt í
þætti, heldur í áíanga, sem taka hver
við af öðrum án þess að hlé sé á milli.
Hér er um eins konar tilbrigði að ræða
og er efníviðurinn sóttur f stef það sem
sellóið leikur í upphafi verksins.
Hlutur hljómsvcitarinnar er harður og
óvæginn á köflum, en það er sellóið
sem er leiðandi allan tímann og á
fyrsta og síðasta orðið.
- JGK
„Viðburð-
ur í fsl.
tónlistar
lífi
— segir Erling
Blöndal
Bengtsson um
sellókonsert
Jóns Nordal
sem frum-
fluttur verður
f kvöld
■ Mig langaði til að fá nýjan íslensk-
an sellókonsert svo að ég bað Jón
No'rdal að semja hann fyrir mig. Ég
þekkti hann vel fyrir sem tónskáld, og
ég hef tekið þátt í að færa upp minna
verk eftir hann, scm ég var afar hrifinn
af,“ sagði Erling Blöndal Bengtsson,
einlcikari í sellókonsert Jóns Nordal.
„Nú vil ég ekki segja of mikið um
konsertinn fyrirfram, ég vil að músíkin
sjálf fái að tala fyrir sig. Hann er
kannske ekki alveg í hefðbundnu kon-
sertformi, frckar byggður upp sem
tilbrigði við upphafsstefið. Ég vil ekki
ræða mikið meira um verkið annaö cn
það að það er mjög fallcgt og ég hef
haft mikla gleði af að fást við það. Ég
veit ekki hvort þetta er fýrsti seliókon-
sertinn, sem saminn er af íslendingi,
en ég vil fullyrða að hann er mikill
viðburður í íslensku tónlistarlífi."
Hyggstu flytja hann erlendis?
„Alveg áreiðanlega. Ég mun alla
vega gera hvað ég get til að koma
honum á framfæri sem víðast.“
JGK.
■ Það kom mörgum f opna skjöldu þegar Ellert B. Schram alþingismaður
tilkynnti forseta sameinaðs þings að hann hygðist taka sér frí frá
þingstörfum og gegna áfram ritstjórastarfi sínu við DV, um óákveðinn tíma.
Fór hann þess á leit við forseta að hann kveddi til varamann sinn og að hann
yrði tekinn af launaskrá f rá 1. þessa mánaðar. Menn greinir á um hvort Ellert
sé stætt á þessari ákvörðun, og eins greinir menn á um hvaða ástæður búi
að baki þessari ákvörðun Ellerts. Blaðamaður Tfmans falaðist eftir þvf við
Ellert að hann upplýsti þetta mál, hvað hann tók Ijúfmannlega f, og í
gærmorgun var blaðamaður mættur á ritstjóraskrifstofu Ellerts með
spurningar sínar.
■ - Ellert, nú lofaðir þú því í yfirlýs-
ingum í Morgunblaðinu og DV fyrir
prófkjörið í nóvember í fyrra, að ef þú
yrðir kominn á þing á nýjan leik, þá
myndir þú ekki gefa cftir sæti þitt á
nýjan leik, hvað hefur breyst?
„Ég hef ekki gefið eftir neitt sæti, ég
hef aðeins tekið mér frí. Ég hef því ekki
afsalað mér þingsætinu. Á þessu er
mikill munur.“
- Hvað hyggstu fyrir taka þér frí í
langan tíma?
„Pað er óákveðinn tími. Við verðum
bara að sjá til.“
- Nú er skýrt kveðið á um það í 138.
grein kosningalaganna, að ef þingmaður
forfallast vegna veikinda eða annars,
skal hann skýra forseta deildar eða
sameinaðs Alþingis frá því í hverju
forföllin eru fólgin og hversu lengi þau
muni vara. Liggur það ekki ljóst fyrir, að
þú ferð ekki eftir þessari grein, eins og
þú stendur á ákvörðun þinni?
„Það eru mörg fordæmi fyrir því á
þingi að menn hafa tekið sér frí, án þess
að tiltaka það nákvæmlega hvað þeir
verða lengi frá. Þetta er því ekkert nýtt
í þingsögunni.“
- Nú heyrist því fleygt að margir
þingmenn hyggist jafnvel hafna því að
varamaður þinn taki sæti á þingi í þinn
stað, þar sem þú hafir ekki fært fram
neinar þær ástæður sem réttlæti þetta frí
þitt. Hvað viltu segja um það?
„Það verður þá að koma í ljós.“
- En ef að slíkt gerist, hvað gerir þú
þá - tekur þú þá sæti á Alþingi á nýjan
leik?
„Ég ætla ekkert að hugleiða þennan
möguleika, mér finnst hann svo fjar-
stæðukenndur. Þegar og ef sú stund
rennur upp, tek ég mína ákvörðun."
- Ellert, getur þú vænst þess að
kjósendur þínir sýni þér traust einu sinni
enn, eftir að þú í fyrsta lagi hefur
eftirlátið Pétri Sigurðssyni þingsæti þitt,
sem mæltist mjög misjafnlega fyrir og
svo þegar þú nú ákveður að taka þér frí
frá þingstörfum um óákveðinn tíma?
Eða ertu búinn að fyrirgera pólitískri
framtíð þinni með þessari ákvörðun?
„Hvort ég sé búinn að fyrirgera pólit-
ískri framtíð minni eða ekki, verður að
ráðast. Það veit enginn sína ævina fyrr
en öll er. En að því er varðar spursmálið
hvort ég hafi brugðist kjósendum
mínum, þá er ég eins og ég sagði áðan
að taka mér frí og ég hef ekki vitað til
þess hingað til að menn væru að fremja
eitthvert trúnaðarbrot þótt þeir tækju
sér frí frá starfi á þessum vettvangi
frekar en annars staðar. Ég held að
kjósendur mínir hafi ekki ætlast til þess
að ég sæti á þingi til þess eins að sitja
þar, heldur til þess að ég hefði áhrif. “
- Hefur óbreyttur þingmaður þá eng-
in áhrif, heldur einungis forystumaður í
þingflokki eða ráðherra?
„Ég hef áður lýst því í blöðum, að mér
hafi verið ýtt út í horn. Ég hafi ekki verið
í náðinni, eða átt upp á pallborðið,
þegar um. það var að ræða að fela
mönnum verkefni. Það blasir þess vegna
við að áhrif mín verða lítil, önnur en
óbreytts þingmanns. Ég er búinn að
ganga í gegnum það í heilan áratug, og
hafði því kannski búist við einhverju
öðru."
- Ertu þar með að segj.a að óbreyttur
þingmaður hafi lítil áhrif?
„Þingmenn geta haft misjafnlega mikil
áhrif. Það fer allt eftir þeirri aðstöðu sem
þeir eru í, og þeim trúnaði sem þeim er
sýndur. Ég hef hvorugs notið.“
- Á sínum tíma var mikið um það
talað Ellert, að þú hefðir reynst drengur
góður, þegar þú eftirlést Pétri Sigurðs-
syni þingsæti þitt. Áttir þú ef til vill m.a.
vegna þess að þú á sínum tíma leystir
stjóri, heldur en óbreyttur þingmaður á
Alþingi?
„Það fer ekkert á milli mála.“
- Er þá að nokkru að hverfa, með því
að fara aftur á þing?
„Miðað við óbreyttar aðstæður, þá er
ekki sjáanlegt að það myndi gera mikið
gagn.“
- Hvers vegna sagðir þú þá ekki bara
af þér þingmennsku, í stað þess að
ákveða að fara í frí?
„Vegna þess að þetta eru mótmæli og
ég vil gjarnan heyra og sjá viðbrögðin
við þeim.“
- Þaðvorumargirsemhélduþvífram
í fyrra, þegar þú fórst í prófkjörið og
fékkst þessa skínandi útkomu, að þú
hefðir ekki hinn minnsta áhuga á að
setjast aftur á Alþingi, þú vildir einungis
sýna „þessum köllum“ að þú ætti það
mikið fylgi, að þú gætir farið inn á þing
hvenær sem þér sýndist svo. Því segja
þessir sömu menn að þessi ákvörðun þín
þurfi ekkert að koma á óvart. Er eitthvað
hæft í þessu?
„Ég hefði ekki farið í prófkjör, nema
af því að ég vildi gefa kost á mér. Ég vildi
gefa kost á mér til þess að hafa áhrif í
flokknum og gera honum gagn. Þegar
áhrif mín eru lítil sem engin og flokkur-
inn telur sig ekki geta haft neitt gagn af
mér, þá sé ég mína sæng útbreidda.“
- Hvað þarf að gerast til þess að þú
ákveðir að hætta í fríi, og setjast á
Alþingi á nýjan leik?
„ Það þarf ýmislegt að gerast.“
-AB
UPPREISN ÞINGMANNS”
— segir Ellert B. Schram um þá ákvörðun sína að
taka sér frí frá Alþingi um óákveðinn tíma

Ellert B. Schram.
Tímamynd: G.E.
viðkvæmt vandamál í flokknum, von á
því að þú fengir nú meiri upphefð innan
flokksins en raun varð á?
„Ég hef ekki farið fram á það að vera
sérstaklega verðlaunaður fyrir það sem
ég hef gert í starfi mínu fyrir flokkinn.
Hins vegar neita ég því ekki að ég hafði
‘kannski búist við því að flokkurinn vildi
hafa eitthvert gagn af mér. Menn verða
einfaldlega að skilja þann kjarna
málsins, að ég hef ekki fengið verkefni
eða aðstöðu, mér hefur veirð ýtt út í
horn. Mér leiðist iðjuleysi. Ég vii því
frekar nota starfskrafta mína, þar sem
eftir þeim er óskað.“
- Ellert, margir minna viðmælenda,
sem reynt hafa að skýra þessa ákvörðun
þína fyrir mér, hafa haldið því fram að
aðalástæðan væri sú að þú hefðir hrein-
lega ekki efni á að hætta sem vel
launaður ritstjóri DV til þess að gerast
óbreyttur, illa launaður alþingismaður.
Hvað viltu segja um þá skýringu?
„Það getur vel verið að þessir menn
hugsi vel til mín, en þeir þekkja mig þá
ekki vel, því að ég læt ekki launamál
ráða pólitískum ákvörðunum mínum.
- Getur það talist eðlilegt, að þínu
mati, að þingmenn ákveði sjálfir hvenær
og hve lengi þeir taka sér frí frá
þingstörfum?
„Frí frá hverju? Ég er að taka mér frí
frá því að gera ekkert. Hvort sem það
eru taldar eðlilegar ástæður eða ekki, þá
tel ég það vera nægar ástæður fyrir mig.“
- Hvaða viðbrögðum hefur þessi
ákvörðun þín mætt innan flokksins?
„Viðbrögðin hafa verið misjöfn, en
þeir sem eru mér vinsamlegir, eru eins
og ég leiðir yfir þessu. En þeir skilja
jafnframt að þetta er ekki uppgjöf,
heldur uppreisn, af hálfu þingmanns,
sem hefur ekki skap til þess að láta stíga
yfir sig.“
- Lítur þú á, að í ritstjórastcl á DV,
sért þú í þínu framtíðarstarfi?
„Það veit enginn hvað framtíðin ber í
skauti. Mér líður vel þar sem ég er. Hér
hef ég nóg að gera. Hér er ég skipstjóri
á mínu eigin fleyi, en ekki messagutti
hjá einhverjum öðrum.“
- Hefur þú meiri áhrif hér sem rit-
V
EKKIUPPGJOF, HELDUR