Alþýðublaðið - 21.09.1922, Qupperneq 1

Alþýðublaðið
‘Gteflð áf ai Alþýdnflokknnm
192»
Fimtudaginn 21. aept.
217 tölsblaS
Barmlögin og1 framleiðslan
(Frh.
IX
Aðflutning'binnlögin voru það
atærsta spor, tem við íslendingar
höfurn stígið i velfeiðaráttina Þau
lög voru að engu höfð með vernd
og aðstoð fle.tra iögtegiuitjóra og
yfirvalda þesia lands, og ioWs eru
þau rifia oian í frá og niður f
gegn at fávlsum þingmönnum
undir því yfirskyni að verið sé að
íbjarga framleiðslunni og frelsi
þjóðarinnar Sé þetta rétt erum
við orðnir þ’ælar framleiðslunnar,
þessa óskapnaðar, sem ckki gefur
■ fult lifsframfæri þeim sem að
henni vinnur, og kostar okkur
fjö da mannslifa á áfi hverju.
Þ ælalög kölluðu sumlr biindir
menn bannlögin, af þvi þau mörk
uðu drykkjumönnum bás, Ekki
hræra þessir menn legg eða íið
þó erlent vald fyiirskipi okkur,
hvað vlð skulum leyfa að drukkið
íé af ólyfjan i landinu. Sumir
jnfnvel opna munnlnn og gína við
lekanum feginshugar. Afengið er
aett ofar öliu — með tóbakinu.
Rathenau segir um .verzluninn
inat, að fyrir stjórnleysi á henni
íari meiri orka til tplllis en i öii
am styrjöldum heimsins. Myndi
þá ekki ofsagfc að atjórnieyii í
íramieiðslu og verzlun okkar 1>
lendinga geiðl okkur árlega meira
tjón, en ófriður Sturlóngaaldar
voru á sinum tfma og einokunar-
verzlun Dana er verst gerði.
Myntin okkar, sem við hreyknir
lcölium íslensku krónuna, stæði
varla mikið ver þó við hefðam
tekið þitt f ófriðnum. Landið er
<i hershöndum braskaranna, sem
hjílpa verzlunarjöfnuðinum til að
halda fsiensku krónunni nlðri.
Skyidu menn nú ætla að innflutn-
ingur Iífsnauðsysja yrði látinn
sitja fyrir öilu. En svo er alla
ekki. Tvens konar varningur cr
nú lögboðinn að skuil vera tii f
landiuv, það er á/mgi og töbak.
Landsverzlun með nsuðsynjavörur
er lögð oiðar en af þessum tveim
vörutegundum, .skulu telíð vera
nœgar birgðir ýyrirliggjar.di"
Fén?ður getur fallið og hung
urvofan leikið lausum hala f Iand
inu, en áfengi og tóbak má aldrei
þrjóta. Mun þetta ánægja and
skotanum og öllum óvættura, og
er lifacdi œynd vitleysunnar sem
þeysir yfir iandið á háhesti fé
græðginnar — og iemur fóta
stokkinn.
V.
Eiga nú góðir menn verk mlkið
fyrir höndum. Afengið þarf að
gera landrækt fyrat og fremst,
þvi ölvaðir menn hugsa hvorki
né starfa svo að haldi komi
Vinnuaflið þarf að nota tll þesa
ftrastá, en þó með skynsemi.
þannig að vélar verði notaðarþar
sem við b, og vinnutfminn verði
atyttri dag hvern, en notist alt
árið, neroa nauðsynlega hvfidar
daga. Auðlindum landiins þarf að
breyta í orku, sem stjórnað verði
þjóðarheildinni f hsg, og verzlun
inni þarf að gerbreyta svo að
hún verði ekki sá baggi á þjóð
arbúinu að hún slfgi það, og keyri
alt um þvert bak Miklð er rætt
um starfsmannafjölda landssjóðs
og mætti efalaust spnra þar mibið
fé, eru það smápeningar einir
móts við þær þúsundir og aftur
þúsundir sem árlega fara til spill-
is með þeirri frjálsu verzlun þ. e.
vitlausri og stjórnlausri verzlun,
sem landsmenn eiga við nð búa,
þar sem eru tugir kaupmanna
fyrir einn. Hégóminn og heimsk-
an á stjórn þjóðarskútunnar sýnist
svo raikil, að naumast muni nokk-
urn tfma úr rætast.
Enginn vafl er þó á þvf, að
þetta tekst með tímanum ef al>
þýða manna vaknar og dregur af
augum sér hulu afsklftaleyiii og
dáðieysis, og iætur hendur standa
fram úr ermum.
Áskriftum að Bjnrnargreífunum
tekur á móti G. 0. Guðjónsson
Tjarnargðtu 5. Talsími 200.
En fyrst og fremst: Burt með
áýengið. F. y.
£anðmanð sbankinn.
Það eru engar smávægiiegar
fréttir að Landmandsbankinn sé
hruninn samin, og að rikið danska
og ýmsar opinberar eða hsFopin-
berar stofnanir h.fi skotið saman
100 miij króna handa bankanum
gegn forréttindahiutabiéfum, sem
er f raun og veru þetta: Hlutafé
bankans 100 miljónir eru tapaðar,
eða þvl sem næst. en með þesi-
um nýju 100 miljónum er raun-
verulega stofnað nýtt hlutafélag
til þeis að halda bankanum áfram.
Það er ekki langt siðan að
dönsku auðvaldsblöðin voru full
af fullvissunum um að nú væri
Landmandib. algedegatryggur, og
endurhljómaði bergmálið af fuli-
vissunum þsssum f Morgunblað-
inu nýlega. En tryggingin var þá
svona, að það skakkaði ekki nema
elnum hundrað miljónum krónal
Bankahrun þetta er gott dæmi
upp á hvernig auðvaldsfyrirkomu-
lagið á þjóðíélaginu, er í raun og
veru, og hvernig einstakir menn
eins og f þessu tilfelll Giickstadt
bankastjóri, sem ausið hafði verið
á ölium þeim titlum og krossum,
sem danska krúnan hafði yfir að
ráða, geta braskað gengdarlaust
á almenningskostnsð.
Fregnin segir að Gliikstadt sé
farinn frá bsnkanum, en vitanlega
gerir það hvorki frá eða tii Með-
an auðvaldsfyrirkomulagið helzt,
er það altaf á valdi einstakra
manna, að fara Hkt að ráði sínu
og G'iichstadt, þó ksnnske fáum
takist að gera jafnmlkið að engu
og honum. Jaýni,