Tíminn - 15.04.1986, Blaðsíða 8

8 Tíminn
illllllll VETTVANGUR v'T •
Bjarni Hannesson:
Tönnfyrirtönn
Starfandi liefur verið hér á landi
tlokkur sem kallar sig „Sjálfstæð-
isflokk", er það s.k. fenginni
reynslu sennilega mesta öfugmæli
íslenskrar tungu, þar sem ferill
flokksins og margra þeirra manna
sem hann fylla, er alger andstaða
við það hugtak og hegðun sem í
orðinu „sjálfstæði" felst og ætti að
vera. Meginþróun í siöfræði, pólit-
ík og efnahagslega er sú að starf-
scini llokks og allt of niargra
ilokksinanna í innaiilandsmáluni
og utanríkismálum, hcfur þróast í
„lúsarhiutverkið“ cr hyggist á að
hirða ágóða incð sem „fjölhreyti-
legustum“ ráðum, en el' tap verður
þá á þjóðin að borga tapið. I'etta
er að vísu leiður löstur en aiþekkt-
ur, en annan liafa þeir verri, að
niínu mati og uin hann ætla ég
aöalicga að fjalla í þcssari grein, en
það er sá ciginlciki að þcssir „svo-
kölluöu sjálfstæðismenn" hcgða
sér oftast eins og „lýs í feldi hýenu
þar sem hagsmunir hýcnunnar eru
í reynd cinnig hagsmunir lúsarinn-
ar“. Er þessi eiginleiki meö af-
hrigðum hvimleiður þcgar við er-
lent vald er að fást, bæði í hernað-
arlegu og siðrænu, pólitísku og
cfnahagslcgu tilliti, má þar minnast
á al'stöðu gagnvart „frystingu"
kjarnavopna fyrir sköminu, er
„sjálfstæðismenn hótuöii stjórnar-
falli ef Island samþykkti „fryst-
ingu“ viö atkvæðagreiðslu hjá S.Þ.
Einnig má niinna á almenna al'-
stöðu gagnvart USA og ennfrcmur
Alusuisse í Sviss við cndurskoöun
samninga viö það fyrirtæki fyrir
sköminu, en hér ætla ég að taka
fyrir þingsályktunartillögu frá
„inister" Sehram G.G. um gerð
frívcrslunarsumnings við Banda-
ríkin og að mínu mati óæskilcg
tengsl við það ríki.
Fyrsta forsenda cr eftirgreind,
að USA er um 1000 sinnum fjöl-
niennara ríki en ísland og er það
forkastanleg fáviska að stofna til
„fríverslunar" þegar mismunur er
slíkur á stærð, mannfjölda og efna-
hagsmætti ríkja.
Önnur forsenda er hvaða þjóðfé-
lagsgerð og viðskiftahættir eru hjá
því ríki sem stofna á til „efnahags-
samvinnu" við og „frjálsrar vcrsl-
unar„ ásamt óheftum og/eða lítt
heftum viðskiftum við.
Þriðja forsenda er hvaða líkur
eru á „hagnaði og/eöa tapi", eru á
óhcftum og/eða lítt hcftum við-
skiftum íslcndinga við erlend ríki
og/eða ríkjasamsteypur.
Vil ég benda á meðf. línurit no.
1 er sýnir þróun á lang- og skamm-
tíma skuldastöðu íslendinga við
erlcnd ríki og iná fnllyröa með
talsvert gildum rökum að Íslend-
ingar séu liúnir að tapa megin-
hlutanum af cfnahagslegu sjálf-
stæði sínu eftir að „fríverslun" og
fríverslunarviöhorf voru tekin upp.
Þetta línurit sannar óglæsilcga þró-
un og þó að heildarupphæð lána til
orkuvcra, hitaveitna og skipastóls
séu dregin l'rá (eru vart hærri en
900-1000 milljónir dollara) eru
skuldir um 500-600 milljón dollur-
um hærri og þá upphæð skrifa ég á
kostnaö „frívcrslunar“viöhorfa í
íslensku þjóðlífi, en það er ekki
pláss til að rökstyðja það hér í
þessari grein, verður að líkum gert
síðar.
Fjórða forsenda er hvaða líkur
eru á að „frívcrslun" gefi langtíma-
hagnað fyrir ríki og ber þá að
athuga að „sannast" hefur í lang-
tímaþróun víðast hvar um heim að
einungis eitt ríki hefur haft lang-
tímahagnað af slíkri þróun og
verslunarháttum, en þaðer Japan,
en sú þjóö hefur haft þann hátt á
að beita fríverslun og frjálsum
markaðslögmálum gagnvart út-
flutningi, en hindra með ýmsu
móti beitingu slíkra lögmála gagn-
vart innilutningi, og í eigin þjóðlífi
hafa þeir komist upp með það
vegna þess að þeir eru fjölmenn
þjóð, (um 120 milljónir manna) og
búa á hernaðarlega mikilvægu
landsvæði þannig að „bandamenn"
þeirra, hernaðar- og viðskiftalcgir,
þora ekki að beita þá viðskiftaleg-
um þvingunum nema mjög hóf-
lega. (Hlutfall heildarmannfjölda í
Japan cr 1 á móti 2 USA í vil en
hjá íslendingum 1 á móti 1000
USA í vil.)
Þessa japanska afbrigðis cigum
við engra kosta völ með aö beita
eða njóta sökuin pólitísks „lúsar-
eðlis" sumra íslenskra stjórnmála-
flokka og viöskiftavalds, ásamt
þeirri staðreynd að íslendingar eru
1000 sinnum fámcnnari þjóð cn
viðskiptaaðili sá sem um er ijallað
og tlcira óæskilegt kcmur til greina
sem ég ætla að taka hér nánar fyrir,
en það er „eðli" þess viðskiftaaðila
sem tcngjast á s.m.k. þingsályktun-
artillögu.
Hýenan
Að tengjast USA í nútíð er að
ntínu mati ámóta ógáfulegt og það
var hjá þeinr aöilum sem á cinhvern
hátt vildu tengjast Hitlers Þýska-
landi um 1935. Þctta ríki er orðið
algerri menningarlegri úrkynjun að
bráð, má þar minna á t.d. banda-
rískar ómenningarafurðir er ís-
lenskir fjölmiðlar flytja (Sjónvarp,
rás 2 og myndbandaleigur, ásanrt
kvikmyndahúsum og að hluta til
leikhús og skemmtistaðir ásanrt
ýmsum „Ameríkaniseruðum"
skemmtikröftum þessalands), nteð
þeim árangri að allt of margir eru
orðnir „bandarískar flatlýs" í and-
legum cfnum, þar sem úrkynjuð
hugsun og verðmætamat ásamt
skammsýni er veldur hegðun sem
virðist og er að hluta til orðin vani
og lífsvenjur allt of margra, eru
orðnar að lélegri eftiröpun banda-
rískrar ómenningar.
Ennfrcmur eru valdhafar USA
orðnir siðfræðilega sainviskulaus-
ir. Má þar minnast á túlkun ástands
og gerðir R.R. forseta USA gagn-
vart El Salvador og Nicaragua. Vil
ég þar benda á skýringarmynd no.
12. er sýnir árlegt og sainanlagt
mannfall þegna þess ríkis, þar hafa
verið inyrtir (inest launmorð með
undanfarandi pyntingum) um 44 til
50.000 manns síðustu 6 ár, fram-
kvæmt af óopinberum dauöasveit-
um stjórnvalda er USA hefur stutt
með gífurlegum fjárframlögum
ásamt þjálfun hers og leynilögreglu
og fyrst eftir dráp á uin 35. þús
nianns fordæmdu fulltrúar forseta-
valds USA þessa starfsemi ogsnar-
lækkaði þá fjöldi morða cr fram-
kvæmd voru í mánuði hverjum, en
þrátt fyrir þessa opinheru afstöðu
styðja þeir í raun sama ástand og
áður var bæði í E1 Salvador, Nic-
aragúa, Honduras, Guatemala og
víðar og myrtir hafa verið minnst
ilillil
Þriðjudagur 15. apríl 1986
um 20 til 30.000 þús manns á
þessum svæðum eftir hina opin-
beru „fordæmingu“. (George
Bush varaforseti fordæmdi þessa
starfsemi 12/12 1983. Ef hlutfall
morða væri yfirfærður sem hlutfall
af heildarmannfjölda yfir á USA
þýddi þessi tíðni morða um
2.011.389 manna. Ætli R.R. for-
seta þætti ekki nóg um ef slíkur
fjöldi væir drepinn úr forustu og
stuðningsmannaliði Republicana-
tlokksins. ef íslenskur skali væri
notaður jafngilti drápstíðni í El
Salvador drápi á 2.090 mönnum,
konum og börnum því þeim er
ekki hlíft við hinni bandarísku
baktryggðu þjónustu. Skyldi ekki
hinum svokölluðu sjálfstæðis-
mönnum þykja það ærinn tollur ef
það væri úr röðum þeirra sjálfra.
Woodoo hagfræði
Fyrir utan þcssi fyrrgreindu atr-
iði er ævintýraleg óstjóm á efnahags-
lífi USA. Þar þykjast „hagstjórn-
endur" vera að framkvæma “frjáls
markaðslögmál" en beita í reynd
Keyncsískum aðferðum þ.e. ríkis-
sjóður er rekinn með ævintýraleg-
um halla ath. línurit 13. A.m.k.
hefur verið safnað um 986 mill-
jarðaS skuldum á 5-6 árum, ekkert
hefur verið hirt um að halda
skynsamlegu „verði" á gjaldmiðli
og vöxtum í USA, þetta hefur
skapað óeðlilegt ástand og valdið
allt 40-50% yfirverði á dollar, er
valdið hefur gífurlegum vöruskifta-
halla USA við erlend ríki ath.
línurit 14. Uppsafnaður halli er um
390 milljarðar í stjórnartfð R.R.
(Athuga línurit 5 og 14) Þcgar
þessi „galdra" hagfræði var búin að
þróast út í öngþvciti var gripið til
neyðarlaga (Gramm og Rudman).
Hvort það tekst fyrir USA að ná
sér út úr þessunt erfiðleikum er
óljóst, en ef ekkcrt veröur gert
gætu afleiðingarnar orðið mjög
alvarlegar.
Að lokum minni ég á stjórnlausa
vígvæðingu USA, þeir hafa eytt á
síðustu 5 árum rúmum 1000 millj-
örðum $ í her og hergagnaiðnað þó
að hernaðarmáttur þeirra væri fyrir
löngu orðinn nægur til að útrýma
öllu lífi hér á jörð. Geta má þess
að þessir 1000 milljarðar eru að
9/10 hlutum teknir að „láni" með
fjárlagahalla, skuldasöfnun og er-
lendu lánsfé, ath. línurit 4,9 og 11.