Tíminn - 01.06.1986, Blaðsíða 17

Sunnudagur 1.júní1986
Tíminn 17
MORGUNBLAÐin
MIÐVIi
(helgirits gyðinga, innsk. blrn.)
yfir málsverði. Símeon rabbíi
sagði, að sitji þrír að borði og
lögmálin séu ekki rædd, svipi
málsverðinum til heiðinnar
fórnar, en ef heilög lög séu
rannsökuð sé setið að „borði
Guðs“.l!< Jose ben Joeset frá
Gereda sagði: „Lát hús þitt
verða hús hinna vitru manna. Sit
við fætur þeirra og hlýð á orð
þeirra og berg af kaleik visku
þeirra.“™ Þegar rabbía var boð-
ið í hús, gegndi gestgjafi tvenns
konar skyldum, að búa gesti
góðan mat og hlýða af eftirtekt
á trúarlegar útskýringar hans.
Systurnar frá Betaníu, báðar
tvær, eiga örðugt með að sam-
eina tvöfalda skyldu þeirra við
Jesúnt sent kennimann og
sem vin. Marta sér um efnislega
hlutann, ber á borð og er dálítið
ósátt við að systir hennar skuli
láta hana eina ganga um beina.
Ég tel að margir prédíkarar,
vegna þess hve þeir taka sjálfa
sig hátíðlega í ræðustól, missi af
þeirri staðreynd að Marta sé
ekki endilega þrasgjörn kona,
en gæti eins hafa sagt í gaman-
sömum tóni við Jesúm að Hann
ætti að kenna systur hennar
betri siði. Og Jesús svarar því
til, að þrátt fyrir allt sé andlegur
hluti skyldnanna við gestinn
„góði hlutinn“ og skyldi sá ekki
tekinn frá systur hennar. Við
þessar aðstæður verður veislu-
kosturinn aukaatriði. Aðeins
eitt er nauðsynlegt, nefnilega
það, að systurnar, báðar tvær,
gefi honum tækifæri til að
spjalla við þær. Það er ávarp
Jesú, Marta, Marta, sem er
Verðugur fufl-
Ifrúi „Mörtu-
ímyndarinnar“
Þorkel Jótuuuiess
son se"i taka ætti hann alvarlega Með
gTem sinm um minnisvarða um
Thor Jensen í Morgunblaðinu í dag
tt" hann^þo alveg í mark. Meðal
qnna hér á landi á
engan Dr. Þorkell Jóhannesson
konumyndarinnar þar með þett
greinilegur vottur gamansemi í
samtali þeirra. I skóla Hiyya
rabbía var kennt að þegar ávarp-
að væri tvisvar sinnum væri það
gert í góðlátlegum tilgangi og
jafnvel af glettni20. „Repetitio
nominis indicium est delectat-
ionis, aut movendae intentionis
ut audiret intentius" (Ágústín-
us, Plummer vitnar í hann á bls.
291).
Það er athyglisvert við sam-
ræður Péturs og postulanna síð-
asta kvöldið sem þeir voru allir
saman, að Jesúsnotarþar tvöfalt
ávarp. „Símon, Símon, sjá, Sat-
an krafðist yðar, til að sælda
yður eins og hveiti". Svo sem í
máli þeirra Mörtu, áminnir Jes-
ús vin sinn og eru aðstæður svo
raunalegar að ég veigra mér við
að ræða um glettni í sömu andrá.
Eigi að síður má af lestri mann-
kynssögu og bókmennta kynnast
því er menn sem voru ntikilla
sæva varð farg dauðans léttbær-
ara með því að taka dauða
sínum brosandi. Á ákefð Péturs,
er hann óskar þess að fá að þjást
með meistara sínum, lítur Jesús
sem einfeldni barnsins sem vill
lyfta þyngri byrði en máttur
þess leyfir. Pétur, Pétur trygg-
lyndur vinurinn sem treystir svo
á eigin styrk, mundi verða eins
og sáldað hveiti í höndum
Satans, ef ekki væri fyrir bænir
hans mikla bróður. í frásögnun-
um um Pétur og Mörtu virðist
ávarpið tvítekið til þess að gefa
áminningu meistarans léttari blæ
og draga úr máli hans sárasta
broddinn.
Einnig segir frá sögunni síðar
í ritgerð dr. Jakobs Jónssonar:
Guðspjaliamennirnir lýsa Jes-
úm oftast sem kennimanni, préd-
íkara og græðara, sem starfar
opinberlega, en lýsa sjaldan atr-"
iðunt sem eiga sér stað í einkalífi
hans, þegar hann var einn með
vinunt sínum og samræður
höfðu á sér blæ almennra sam-
ræðna í heimahúsum. Þess
vegna er ntjög athyglisverð frá-
sögnin um heimsókn Jesúm til
systranna tveggja í Betaníu
(Lúkas 10,38-42) og þegar Hann
spyr Pétur álits á skattpeningn-
um. (Matt. 17, 24-27). í fyrri
sögunni sjáum við Jesús sem
prest í húsvitjun í prestakalli
hans. Hann hefur meiri áhuga á
að ná athygli fólks á boðskap
Hans en að það matreiði fyrir
Hann. í seinni frásögninni at-
hugar lærifaðirinn viðbrögð
nemandans - ef svo má að orði
komast-viðlögfræðilegu atriði.
18 Aboth 3, 3
19 Aboth 1, 4 Rabb. Anth., bls. 482
20 Gen. R. 56, Str. & Bill. II, bls. 258
21 Lúkas 22, 31
(Humour and Irony in the New Testa-
ment; Dr. Jakob Jónsson, bls. 149-150
og 192)
GULUBETRI i
Umsjón: Þórmundur Bergsson, Heimir Bergsson:
Lyfjanotkun í vaxtarrækt:
Vafasamt hjálparmeðal
Ungur piltur í Noregi segir sögu sína - orðinn „dópisti“
Með öruggum höndum sting-
ur hann sprautuoddinum í aðra
rasskinnina. Þetta hefur verið
daglegt brauð s.l. tvö ár. Mis-
notkun lyfja - dópið - hófst
þegar hann fékk áhuga fyrir
„Bolinn“ vöðvaaukandi lyf sem
varð hversdagsmatur 16 ára ungl-
ings sem hóf vaxtarrækt í Noregi.
lyftingum og vaxtarrækt aðeins
16 ára gamall.
Á tveimur árum keypti hann
og seldi hin svokölluðu íþrótta-
lyf, fyrir 100.000.- norskar
krónur. Á þann hátt fjármagn-
aði hann sína eigin notkun, við
sölu á lyfjum til íþróttamanna.
Þannig varð íþróttin að inn-
gönguhliði í hreinan vítahring
fyrir þennan ungling.
FYRIR AÐRA TIL
AÐUERAAF
Vegna fjölskyldu sinnar og
félaganna í lyftingum, vill þessi
ungi norski íþróttamaður ekki
gefa upp nafn sitt. Hinsveg'ar vill
hann segja sögu sína öðrum til
viðvörunar um útbreiðslu og
virkni lyfjadraugsins í íþróttun-
um. Heilsustúdíóið á Oslóar-
svæðinu sem hann stundaði, var
hreinasta útbreiðslustöð fyrir
þessi lyf. Þjálfararnir og áhrifa-
fólk í þessum greinum útveguðu
efnin til íþróttamannanna.
Hann segir svo frá:
Ég var á mjög góðu þjálfunar-
tímabili, þegar mér var boðið
lyfið (Bolinn) anabole sterodier,
sem er hormónalyf og eykur
vöxt vöðva. Á tveimur árum jók
ég getu mína í bekkpressu frá 90
kg til 200 kg. Allir hlutu að skilja
að ég gæti ekki náð þessum
árangri án lyfjanotkunar.
Ég var fljótlega kominn upp í
svo rnikla neyslu, að ég þurfti
tekjur og fjármagn. Þá byrjaði
ég að selja öðrum íþróttamönn-
um lyf. Það vantaði aldrei kaup-
endur.
EKKIAÐEINS
T0PPURINN
Það er árangurinn sem skiptir
máli fyrir flesta og fáir eða engir
spyrja um aukaverkanirnar.
Ég seldi lyf til íþróttafólks í
mörgum íþróttagreinum og lenti
aldrei í því að fólk afþakkaði.
Þetta varðaði ekki aðeins
toppíþróttafólkið, heldur einnig
fólk sem ekki þjálfaði sérstak-
lega lyftingar eða vaxtarrækt,
sem hafði áhuga á lyfjakaupum.
Þetta fólk hélt að það fengi
vöðva sjálfkrafa og fæstir vissu
hvað þeir keyptu.
Á einu ári var þessi efnilegi
íþróttamaður orðinn að eitur-
lyfjaneytanda, orðinn háður
daglegri neyslu og stimplaður
læknisfræðilega sem eiturlyfja-
sjúklingur.
Það hjálpaði honum ekkert
að vera einn af fremstu vaxtar-
ræktarmönnum Noregs.
Aukaverkanirnar létu ekki á
sér standa. Þessi dagfarsprúði
drengur breyttist í árásargjarnan
rudda, bæði heima fyrir og á
meðal vina.
IVIIVI
Allskonar gagnslaus lyf eru oft plötuð inná fólk sem byrjar að stunda
vaxtarrækt. Því er sagt að lyfin séu hættulaus en hjálpi til við
uppbyggingu vööva. Þetta er ekki alltaf staðreyndin.