Tíminn - 21.01.1987, Síða 6

6 Tíminni
Títnitin
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri Kristinn Finnbogason
Ritstjóri: NielsÁrniLund
Aöstoöarritstjóri: OddurÓlafsson
Fréttastjórar: BirgirGuömundsson
EggertSkúlason
Auglýsingastjóri: SteingrímurGlslason
Skrifstofur: Síðumúli 15, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
18300. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686392 og
686495, tæknideild 686538. Setning og umbrot: Tæknideild Tímans.
Prentun: Blaðaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 og 686306
Verð í lausasölu 50.- kr. og 60.- kr. um helgar. Áskrift 500.-
Ríkisstjórnin
á næsta leik
Nú er ljóst að ekkert verður af sameiningu Útvegs-
bankans, Verslunarbankans og Iðnaðarbankans eins og
Seðlabankinn gerði að tillögu sinni, og Sjálfstæðisflokk-
urinn lagði mikla áherslu á að farin yrði sú leið.
Gjaldþrot Hafskips og hrun Útvegsbankans verður
ekki aðskilið. Deilt er um hver beri ábyrgð á viðskiptum
þessara fyrirtækja og afleiðingum þeirra. Eflaust þykir
nauðsynlegt að úr því sé skorið en vafasamat hlýtur þó
að teljast að í því máli sé einn aðili sekur umfram annan.
Þetta mál hefur hins vegár orðið til þess að skýra
ýmsar pólitískar línur og hugmyndafræði stjórnmála-
flokkanna. Einkum,hefur opinberast afstaða íslenskra
frjálshyggjumanna til hins opinbera þ.m.t. til hvers þeir
ætlast af ríkinu.
Margsinnis hafa þeir lagt áherslu á að frelsi einstakl-
ingsins eigi að vera sem mest en ríkisafskipti sem
minnst. Út af fyrir sig getur þessi stefna átt rétt á sér.
Það hefur hins vegar komið í ljós bæði í Hafskipsmálinu
og í umræðum um vanda Útvegsbankans að frjáls-
hyggjumenn treysta á ríkið þegar í harðbakkann slær.
Þannig er stefna þeirra í hnotskurn sú að einstaklingarn-
ir fái það fjármagn sem þeir óska eftir, fái að ráðskast
með það að eigin vild en ríkið taki á sig skakkaföllin
þegar illa tekst til.
Viðræðurnar um sameiningu Útvegsbankans, Versl-
unarbankans og Iðnaðarbankans báru þess greinilega
merki að einkabankarnir ætluðu sér að hagnast á
sameiningunni ef af henni yrði, án tillits til þess hvort
annar kostur hefði verði æskilegri fyrir Útvegsbankann.
Undir þessa afstöðu skrifuðu sjálfstæðismenn þegar
þeir kröfðust þess að sú leið yrði farin. Nú hefur henni
veri hafnað, og þar með hefur stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins í bankamálum verið vísað á bug.
Þessi málalok hljóta að vera flokknum mikil vonbrigði
og hefur formaður Sjálfstæðisflokksins viðurkennt að
svo sé.
Nú er það tillaga Seðlabankans að farin verði sú leið
sem Framsóknarflokkurinn vildi að valin yrði, þ.e. að
ríkisbönkunum verði fækkað um einn með sameiningu
Útvegsbankans og Búnaðarbankans.
Sjálfstæðismenn verða að skilja að þeirra leið hefur
verið reynd án þess að takast.
Allt of langur tími fór í viðræður þar að lútandi og
því ófært með öllu að málið tefjist enn á ný vegna karps
um hvor stjórnarflokkurinn eigi hugmynd að þeirri leið
sem farin verður.
Pað sem þarf að gerast f bankamálunum er eftirfar-
andi:
Breyta þarf bankakerfinu í þá átt að það verði
einfaldara og ódýrara fyrir landsmenn, - og gera þarf
Útvegsbankann og Búnaðarbankann að einni stofnun
sem verði fær um og hafi það markmið að þjóna
hagsmunum atvinnuveganna í landinu.
Þá kröfu verður að gera til beggja stjórnarflokkanna
að þeir komi sér saman um leiðir að þessu markmiði
áður en gengið verður til kosninga.
Miðvikudagur 21. janúar 1987
llllllll
GARRI
Hnmnr^bákíð
Ffnislega hafði Þorsteinn Pálsson rétt fyrir sér, þeg-
I ar W Sh.la6, áform allra hinn. «6herranna .
ríkisstjórninni um að banna sjómannaverkfallið með l
lögum Þeir höfðu verið óþarflega taugaveiklaðir ut
deilu, sem síðan var leyst á emfaldan hatt.
í heiðarlegu samstarfi hefði formaður S]alfstæðis-
flokkslns farið að með öðrum hætti. Þá heflh hann
Wð á að setjast að Steihgrími Hermannssym, sagt
honum skoðun sína og án upphlaups gefið forsætisrað-
herrTtækifæn til að leggja til að máhnu yröi frestað.
í þess stað fór Þorsteinn fjármalaraðherra beint
Jhnn Mélflutningur hans kom öllum v^ddum
teinilega á óvart, ekki sízt hinum ™öh“r™uAr
Lennan hátt kom hann ekki framan aó þe.m,
1 aftan að þeim og stakk hmfnum í oak þeirra.
Þorsteinn v.ld, sjálfur Þ-a grófu rnálsmeMeró, Sta6
Þegar hnífarnir tala
Garra þótti sérkcnnilegt að lesa
leiöarann í DV í gær, sem saminn
er af fyrrverandi fréttastjóra
Tímans, Jónasi Kristjánssyni.
Fyrirsögn hans er livorki meira né
niinna en „Hnífínn í bakið“ og
hann byrjar svona:
„Efnislega hafdi Þorsteinn Páls-
son rétt fyrir sér. þegar hann
hindraði áform allra hinna ráðherr-
anna í ríkisstjórninni um að banna
sjómannaverkfallið með lögum.
Þeir höfðu verið óþarflega tauga-
vciklaðir út af deilu, sem síðan var
leyst á einfaldari hátt.
í heiðarlegu samstarfí hefði for-
maður Sjáífstæðisfíokksins farið að
með öðrum hætti. Þá hefði hann
byrjað á að setjast að Steingrími
Hcrmannssyni, sagt honum skoð-
un sína og án upphlaups gefíð
forsætisráðherra tækifæri til að
leggja til að málinu yrði frestað.
I þess stað fór Þorsteinn fjár-
málaráðherra beint í stólinn. Mál-
flutningur hans kom öllum við-
stöddum greinilega á óvart, ekki
sist hinum ráðherrunum. Á þennan
hátt kom hann ekki framan að
þeim, heldur aftan að þeim og
stakk hnífnum í bak þeirra.“
Langtímavandinn
Og eins og hér sé ekki nóg
komiö um blessaðan drenginn
hann Þorstein þá heldur leiðarinn
áfram:
„Þorsteinn valdi sjálfur þessa
grófu málsmeðferð í stað hinnar
kurteislegri, sem venjulegri er í
samskiptum samstarfsmanna. Með
því vakti hann meirí skammtíma
athygli á réttmætum málstað
sínum, en bjó sér og flokki sínum
jafnframt til hættulegan langtíma-
vanda.
Hnifstunga ráðherrans er önnur
og alvarlcgri en laus skot af ýmsu
tagi, sem þotið hafa milli manna á
þcssum kosningavetri. Hún ristir
dýpra en ummæli hans um, að ekki
sé ástæða til að taka forsætisráð-
herra of alvarlega, þegar hann
fjalli um Seðlabankann.
Síðarncfnda skitkastið er svipað
öðru slíku, sem tíðkast hefur og
tíðkast enn í samskiptum stjórn-
málamanna hér á landi. Það felst
bara í orðum, marklitlum orðum,
sem stjómmálamenn hafa iUn heilli
tamið sér og taka ekki mark á
frekar en áhorfendur að stjórnmál-
unum.
Að vísu eru gífuryrðin vanda-
mál, sem stjórnmálaleiðtogum ber
að hemja hjá liðsforingjum sinum.
Xið sjáum til dæmis, að einn
ráðherrann, Sverrir Hermannsson,
opnar tæpast svo munninn, að
hann fíytji ekki skæting, níð og
hótanir, alveg eins og honum sé
ekki sjálfrátt.
En það er allt annað og ómerk-
ara uð kasta dónalegu orðbragði
hver í andlit unnars cn að stinga
hnífnum i bakið. Steingrímur Her-
mannsson reyndi að bera sig vel
eftir sárið, en enginn vafí er á, að
hann gleymir því seint. Hið sama
má segja um aðra ráðherra. “
Sjálfstæðisráðherrar
gerðir að fíflum
Og enn er haldiö áfram á svipuð-
um nótum:
„Vel getur verið að Þorsteinn
hafí efni á að gero sjálfstæðisráð-
herruna að fífíum, fyrst og fremst
Matthiusanu Bjarnason og Mat-
hiesen, sem gegndu starfí fjármála-
ráðherra í fjarveru hans, svo og
Sverris, sem hafði heimtoð bráða-
hirgðuliig á sjómenn.
Hugsanlega undirstríkur þettu
svo rækilega, að Þorsteinn ætli að
skipta um ráðherragengi flokksins
eftir kosningar, að gamla gengið
muni nú lyppast niður eins og
barðir rakkar. En jafnlíklegt er, að
einhvern tíma telji einhver þeirra
gott að hefna sín lítillega.
Hitt eralvarlegra, að eftir næstu,
þarnæstu og aðrar kosningar þarf
formaður Sjálfstæðisfíokksins að
hyggja að stjórnarsamstarfí við
aðra fíokka. Eftir hnífstungu síð-
ustu viku munu formenn annorra
fíokka umgangast stungumanninn
með varúð og engu trúnaðar-
trausti.
Það er ekki uðeins Steingrímur,
sem Þorsteinn þarf þá að tola við.
Formenn annarra fíokka hafa einn-
ig tekið greinilega eftir vinnu-
brögðum formanns Sjálfstæðis-
fíokksins og munu reyna uð forðást
að verða fórnardýr sömu eðu hlið-
stæðru vinnubragða. “
Garri
11111111111 VÍTTOG BREITT ... TjilijlillnL. .ý'riiiijjiliiÚ .ýijLTjliiif. .VHiiiÚ; MýjjiT ''iilliiiilllLL
SMOKKURINN,
LÍFSBJÖRGIN EINA
Reðurdýrkun er alþekkt fyrir-
bæri í öllum heimshlutum og á
öllum tímum. Kristnir menn hafa
þó lagst gegn hjáguðadýrkun, ekki
síst þeirri sem álitin er til þess fallin
að auka frjósemi. Kristilegt sið-
gæði er svo magnað að þessu leyti
að kynfæri eru bönnuð í tali og
myndum og lagaklásúlum þar um
er strengilega framfylgt.
Á sama tíma og verðir laganna
láta greipar sópa um bannfært
klám og ríkissjónvarpið útbásúnar
viðbjóðinn, stendur yfir opinber
herferð með góðu fulltingi sömu
stofnunar, um að lauslæti í kyn-
ferðismálum sé sjálfsagt, eðlilegt
og eftirsóknarvert, en því aðeins
að menn noti smokk.
Smokkaæðið sem nú gengur yfir
er runnið frá embættismönnum
ríkisins og starfsmanna stofnana
þess. Smokknum er sungið lof og
prís. Hann er lausn á mörgum
vanda og er því jafnvel haldið fram
að hann sé lífsnauðsynlegur.
Á sama hátt og skeggið er skylt
hökunni hljóta að vakna hugrenn-
ingatengsl þegar smokkurinn er
vegsamaður svona dýrlega og er þá
skammt í að við stöndum í sporum
forfeðranna, sem töldu líf sitt og
framtíð undir innihaldi smokksins
komið, og tilbáðu það.
í stað kristilegs siðgæðis er börn-
um og unglingum nú innprentað að
náðin felist í smokknum, að kynn-
ast honum og lifa í samfélagi við
hann. Sá sem trúir á smokkinn og
breytir samkvæmt eðliskostum
hans verður langlífur í landinu.
Aðrar leiðir ekki til
Smokkatrúin nýja á rót sína að
rekja til Afríku. Þaðan berst ban-
vænn sjúkdómur um allan heim og
er lauslæti og kynferðislegt siðleysi
undirrót ört vaxandi faraldurs.
Menn standa agndofa gagnvart
ógninni. Engum dettur í hug að
reyna að stemma stigu við taum-
lausu lauslæti. Smokkurinn ereina
vörnin til að hefta útbreiðslu far-
aldursins. Siðgæði í kynferðismál-
um er ekki til og gengið er út frá
því sem vísu að unglingar, varla af
barnsaldri, ástundi kynlíf og ævin-
týralegt lauslæti.
Nemendafélag unglingaskóla í
Breiðholti hefur komið á hjá sér
„nýbreytni í skemmtanalífi
nemenda", eins og það er kallað í
dagblaði. Nýbreytnin felst í því að
smokkur er látinn fylgja hverjum
aðgöngumiða á skólaball. Það virð-
ist gengið út frá því sem vísu að
hver einasti nemandi endi skemmt-
unina með rekkjunaut.
Blöðunum var send fréttatil-
kynning um þessa uppbót á
skemmtunina. Vonandi er búið að
kenna krakkanum, sem setti til-
kynninguna saman, árangursríkari
tilburði til að nota smokkinn sinn
en tekist hefur að troða í hann um
meðferð á móðurmálinu.
Frægðarfólk boðar von
í ráði er að hefja mikla trúboðs-
ferð sem hefja á smokkinn til vegs
og virðingar. Postuli samtímans,
sem er náttúrlega auglýsingakont-
ór, hefur tekið að sér að boða
fagnaðarerindið. Landsfrægur
skemmtimaður hefur gengið til liðs
við heimatrúboðið og mun efla það
með ráðum og dáð.
Þjóðviljinn, sem er öðrum mál-
gögnum frjálslyndara, skýrir frá
því að vegsemd smokksins fari
fram með myndasýningum. Frægar
standpersónur munu láta mynda
sig með smokka í höndunum.
(Skyldu þær vera eðlilegir líkams-
partar til kynningar á íveruvarningi
sem ætlaður er til brúks annars
staðar?)
Einn var þó sá aðili sem skorað-
ist undan að handleika tákn frjáls-
lyndisins frammi fyrir myndavél-
um. Það var heilbrigðisráðherra.
Þykir málgagninu það pempíu-
skapur hinn mesti.
En skýring er fengin. Ráðherr-
ann var erlendis á þeim tíma sem
frægðarfólk handlék djásnin til
kynningar á hinum nýja sið.
Smokkadýrkunin á sínar orsak-
ir. En það gerði ekkert til þótt
heilbrigðisyfirvöld og uppalendur
leiði hugann að einhverjum öðrum
leiðum til varnar lífi og heilbrigði
en gengdarlausum áróðri fyrir
smokkum. Þótt ekki væri nema
ofurlítilli fræðslu um siðgæði og
sjálfsafneitun. En kannski að þau
orð séu ekki lengur til og hugtökin
úrelt.
Þá er smokkurinn einn lífsbjörg-
in eina.
OÓ
i