Tíminn - 30.01.1987, Síða 14

14 Tímirm
llllllllllllllll L
Föstudagur 30. janúar 1987
Aður en alvaran hefst
Nemendaleikhúsid: ÞRETTÁNDAKVÖLD eða
Hvad sem þið viljið eftir William Shakespeare.
Þýðing: Helgi Hálfdanarson. Leikstjórn: Þór-
hallur Sigurdsson. Leikmynd og búningar: Una
Collins. Lýsing og tæknivinna: ólafur örn
Thoroddsen. TónlLst: Valgcir Skagfjörð.
Oft er maður búinn að segja það,
en jafnsatt fyrir því að Nemenda-
leikhúsið er einhver skemmtilegasti
þáttur í leiklistarlífi okkar. Þær sýn-
ingar sem við höfum séð í Lindarbæ
á liðnum árum eru kannski minnileg-
astar fyrir sinn frísklega blæ, áhuga
og fjör sem lýsir sér í þeim allajafna.
Það er fremur þessi hugblær sem
vitjar manns þegar hugsað er til
sýninganna heldur en nokkur ein-
stök verk sem unnin hafa verið í
þessum sýningum. Hér er á ferðinni
ungt fólk og ómótað sem ekki hefur
ennþá náð leikni í að skapa verulega
eftirminnilega karaktera, en leggur
alúð sína og þokka í það sem það
gerir. Hér er vaxtarbroddurinn og
maður getur varla annað en litið
með tiltrú til framtíðarinnar eftir að
hafa síðustu ár fylgst með þeim
nemendum sem Leiklistarskólinn
sendir frá sér. Kennslan þarna virðist
vönduð og traust.
Þessi formáli að umsögn um Þrett-
ándakvöld er til þess ætlaðui að við
brýnum enn einu sinni fyrir okkur
sérstöðu leikstarfsemi eins og þess-
arar. Hér er námsverkefni á ferð og
það er ekki unnt að krefjast fullgildr-
ar túlkunar eins og atvinnulcikhúsin
eiga að bjóða upp á. En að þeim
fyrirvara gerðum er óhætt að segja
að sýningin í Lindarbæ var ánægju-
leg og lifandi, búin þeim eiginleikum
sem gert hafa Nemendaleikhúsið
aðlaðandi í augum okkar.
Augljóslega eru gamanleikir
Shakespeares kjörið verkefni fyrir
nemendur. Við fengum að sjá það
um árið í hinni eftirminnilegu sýn-
ingu Leikfélags Reykjavíkur á
Draumi á Jónsmessunótt hvernig
ungir leikarar gáfu sýningunni gildi;
þar var á ferð samvinna leiknema og
atvinnumanna og bar ágætan ávöxt.
í þetta sinn eru leiknemar einir urn
hituna. Fyrir utan þá sem nú eru að
brautskrást tekur einn „endur- og
framhaldsmenntunarnemandi" þátt
í sýningunni, svo og nokkrir
nemendur úr fyrsta bekk. Einn
leikandinn, Valgeir Skagfjörð hefur
samið lög sem sungin eru og létu þau
einkar vel í eyrum.
Þrettándakvöld er sjónhverfinga-
lcikur, líkt og Draumur á Jóns-
messunótt. Enginn veit hvers vegna
leikurinn heitir þessu nafni því að
þrettándinn kemur hér ekkert við
sögu. Einhvern tíma las ég þá skýr-
ingu að Þrettándakvöld væri síðasta
gamanleikrit Shakespeares áður en
hann sneri sér að sorgarleikjum og
héti svo af því að nú væri leik og
hátíð lokið og við tæki hið þungbæra
lífsstríð; ekki veit ég um sannleiks-
gildi þeirrar kenningar.
Þrettándakvöld er ekki fullt af
jafnkviku lífi og til að mynda
Draumur á Jónsmessunótt. En eins
og Draumurinn byggir Þrettánda-
kvöld á sjónhverfingum, og í báðum
tilvikum, eins og oftast, er það ástin
sem rekur vél leiksins áfram. Persón-
urnar sýnst hvor fyrir annarri, fara
krókaleiðir til að ná markmiði sínu,
og að lokum, eins og í góðum
gamanleik, ná þeir saman sem
saman eiga. Aular og hrokagikkir fá
maklega refsingu og verða aðhlát-
ursefni og klárastur allra er auðvitað
fíflið.
Víóla, stúlkan sem dulbýst sem
karlmaður, er eins konar burðarás
verksins. Þórdís Arnljótsdóttir fór
af þokka með hlutverkið og fiutti
textann einkar fallega. Þetta
hlutverk, sem og Orsónos hertoga,
Árni Pétur Guðjónsson, og Sebastí-
an, Stefán Sturla Sigurjónsson, eru
svo sem ekki sérlega skemmtileg,
elskendur eru það sjaldnast í leikrit-
um. Svipað má segja um Ólivíu, en
sú auðuga greifynja er leikin af
Ólafíu Hrönn Jónsdóttur. Allir
leikendur í þessum hlutverkum
komu þekkilega fyrir en gátu ekki,
sem ekki var von, gefið þessu
skikkanlega liði verulegan svip.
Öðru máli er að gegna um það fólk
sem skipar sér umhverfis elskend-
urna. Þar er að finna krydd leiksins,
galsa þann og nokkuð grófgert,
gaman sem ljær Þrettándakvöldi líf
og lit. Herra Tobías búlki, var
snöfurlega leikinn af Halldóri
Björnssyni, og lítilmennið herra
Andrés agahlýr varð einkar skopleg-
ur í meðförum Þórarins Eyfjörðs.
Af lipurð og áreynsluleysi fór
Valgeir Skagfjörð með hlutverk
Fjasta fífls, þar er þakklátt og
skemmtilegt viðfangsefni. Meiri
galsi hefði ef til vill lyft Fjasta meira
upp. Hans hlutverk er tvívítt, því að
öll speki leiksins er lögð honum í
munn, mannþekking og írónískt
viðhorf.
En einn leikandinn kom verulega
á óvart með skopleik af því tagi sem
er óvenjulegur í Nemendaleikhúsi.
Það er Hjálmar Hjálmarsson í hlut-
verki Malvólíós. Hjálmar skóp úr
þessu auðtrúa flóni skýran karakter,
skoplegan og brjóstumkennanlegan
í senn. Ég er illa svikinn ef hér er
ekki góður efniviður á ferð. Hjálmar
skar sig úr í persónusköpun í þessari
sýningu.
Enn eru ónefndir nokkrir leikend-
ur í minni hlutverkum. Þó verður að
geta um Ingrid Jónsdóttur, sem
María, hin brögðótta þerna Ólivíu,
hressilegur lcikur. Að öðru leyti tel
ég ekki upp leikendur og því síður
vil ég gefa þeim einkunnir þótt hér
séu nokkur orð látin falla. Öll eiga
þau vonandi góðan feril framundan
við vaxandi þroska.
Það er ekki vandalaust að stýra
þessu liði í samhæfingu en Þórhallur
Sigurðsson er leikinn og reyndur
maður og hefur gott auga fyrir
sviðsetningarlausnum. Leikmynd
Unu Collins var haganleg, skemmti-
lega var skógurinn settur fyrir sjónir.
í ytri umgerð er farið út fyrir tíðar-
blæ Shakespeares, að minni hyggju
með hæpnum árangri, a.m.k. fannst
mér miður gott að láta menn hlaupa
með ferðatösku fram og aftur um
sviðið. Fleira var í búningum sem ég
felldi mig ekki við, t.d. múndering
Malvólíós.
Ég sleppi lofsyrðum um þýðingu
Helga Hálfdanarsonar, en það er
alveg næg ástæða til að fara í leikhús
að hlusta á texta hans sem hér er
yfirleitt fallega og eðlilega fluttur.
Gunnar Stefánsson.
Kjördæmisþing framsóknarmanna á Noröurlandi vestra:
Stjórnmálaályktun
Kjördæmisþing framsóknar-
manna á Norðurlandi vestra lýsir
ánægju sinni með þann góðaárang-
ur sem náðst hefur í efnahagsmál-
um á því kjörtímabili sem nú er að
Ijúka.
Ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar var mynduð til þess
fyrst og fremst að koma fjötrum á
hina háskalegu verðbólgu. Þetta
hefur tekist og því ber að fagna.
Efnahagsástandið er orðið allt ann-
að nú en það var við upphaf
kjörtímabilsins. Þá var verðbólgu-
hraði 130% á ári og atvinnulrfið
var að stöðvast og mikil vá fyrir
dyrum. Nú er verðbólguhraðinn
kominn niður undir 10% eða minni
en hann hefur orðið í hálfan annan
áratug. Atvinnuleysi er ekkert,
kaupmáttur ráðstöfunartekna er
meiri en nokkru sinni fyrr og
erlendar skuldir og greiðslubyrði
fara minnkandi sem hundraðshluti
af þjóðarframleiðslu. Þessi hag-
stæða þróun gefur svigrúm til auk-
inna framfara í þjóðfélaginu.
Framsóknarflokknum ber ætíð
að standa vörð um það gildismat
að setja manngildi ofar auðgildi og
berjast einarðlega fyrir hugsjónum
samhjálpar og samvinnu.
ísland er gott land. Framsóknar-
menn verða að vera í fylkingar-
brjósti þeirra er vilja full og
óskoruð yfirráð íslendinga sjálfra
yfir landi sínu. Kjördæmisþingið
telur að kappkosta beri að utanrík-
isstefnan sé þannig að við komum
hvarvetna fram af þjóðlegri reisn
og íslendingum beri að stuðla að
friði og afvopnun þar sem þeir fá
því við komið og að leggjast gegn
hernaðarhyggju og vígbúnaðar-
kapphlaupi.
Eign okkar íslendinga er landið
og hafsvæðið í kringum það. Þetta
er grundvöllur tilveru okkar. Land-
ið og hafið verðum við að nýta, en
nýta skynsamlega og ekki spilla
með ofnotkun eða skammsýni.
Framsóknarflokkurinn er byggða-
stefnu-, félagshyggju- og
samvinnuflokkur, og á að vera það
í framtíðinni.
Flokkurinn á að hafa forystu um
umhverfisvernd.
Þingið leggur áherslu á að Fram-
sóknarflokkurinn á að vera einarð-
ur málsvari hinna dreifðu byggða
og samvinnustefnunnar.
Til þess að ná þessu markmiði
verður flokkurinn að standa vörð
um sem jafnasta aðstöðu allra
landsmanna til menntunar og þess
gætt að Lánasjóði ísl. námsmanna
verði áfram gert kleift að mæta
þörfum námsmanna, sem sækja
þurfa nám fjarri heimabyggð.
Öflugt og fjölbreytt atvinnulíf er
undirstaða búsetu og eðlilegs
mannlífs á landsbyggðinni.
Til þess að auðlindir landsins og
hafsins verði skynsamlega nýttar
verður byggðin að verða dreifð um
landið.
Þingið leggur áherslu á aukna
valddreifingu og réttarstöðu lands-
byggðarinnar í stjórnkerfi þjóðar-
innar.
Framsóknarmenn verða í fram-
tíðinni að standa vörð um efna-
hagslegt sjálfstæði þjóðarinnar.
Það útheimtir að við höfum ætíð
eignarhald, íslendingar, á atvinnu-
lífi okkar og virk yfirráð. Við
verðum, framsóknarmenn, að muna
að ekki þýðir að eyða meira en
aflað er, slíkt endar með ósköpum.
Þess vegna þarf glögga stjórn efna-
hagsmála. Við lifum á því sem
landið og sjórinn gefa af sér, því
verður það ætíð að vera forgangs-
verkefni að þær atvinnugreinar er
verðmætanna afla, landbúnaðurog
sjávarútvegur, búi við góð ytri
skilyrði og tekið sé tillit til þarfa
þeirra.
Við framsóknarmenn verðum
áfram að standa vörð um velferðar-
ríkið, sjá til þess að þegnarnir búi
við félagslegt öryggi og sem jafn-
asta lífsaðstöðu, vel sé hugsað fyrir
þeim sem eru sjúkir og aldraðir
eða standa höllum fæti.
Leggja ber áherslu á, að flokkur-
inn komi stefnumálum sfnum á
framfæri með sem virkustum hætti.
í því sambandi verði aðalmál-
gagn flokksins „TÍMINN" efldur
með auknum tengslum við lands-
byggðarfólk.
Þjóðmenning okkar greinir okk-
ur frá öðrum þjóðum, á þeim
grunni eigum við að byggja.
Afl flokka til þess að koma
stefnumálum sínum í framkvæmd
ræðst af því hve margir fylkja sér
um flokkinn.
Þess vegna verða þeir sem að-
hyllast þær hugsjónir sem fram-
sóknarmenn berjast fyrir að styðja
hann og gefa honum þannig afl til
þess að hrinda þeim í framkvæmd.
Landbúnaðarmál
Geigvænlegt útlit er nú í land-
búnaðarmálum. Sá mikli samdrátt-
ur sem átt hefur sér stað í mjólkur-
og kindakjötsframléiðslu hefur
stórskert kjör bændastéttarinnar í
heild. Alvarlegast er þó hvað
skerðingin kcmur ójafnt niður og
að þeir sem orðið hafa fyrir áföllum
við búskap sinn, frumbýlingar og
þcir sem hafa verið að tlytja milli
framleiðslugreina innan búmarks-
ins, verða harðast úti. Margir þess-
ara bænda sjá fram á gjaldþrot.
Ljóst er að ef gengið verður
áfram jafnhratt f samdrætti sauð-
fjárframleiðslunnar blasir við
byggðabrestur í fjölmörgum sveit-
um með ófyrirséðum afleiðingum
fyrir landsbyggðina og samfélagið
í heild, bæði efnahagslega og fé-
lagslcga séð.
Nú er Ijóst að svo ör samdráttar-
stefna sem mörkuð var með nýju
búvörulögunum stenst ekki nema
menn ætli vitandi vits að setja heila
landshluta í auðn, sem á engan
hátt var ætlast til við setningu
laganna.
Því er algcr nauðsyn að nema nú
staðar. gefa lengri tíma til aðlögun-
ar og nýrrar uppbyggingar. Fimm
ár til viðbótar er lágmarkstími til
frekari aðlögunar.
Því skorar þingið á Framsókn-
arflokkinn að beita sér fyrir því af
alefli að þær hugmyndir sem Páll
Pétursson hefur lagt fam innan
þingflokksins um breytingu á bú-
vörulögunum og framkvæmd
þeirra nái fram að ganga.
Sérstaklega vill þingið leggja
áhcrslu á; Að tekin verði upp
heildarstjórnun á allri kjötfram-
leiðslu í landinu.
Að mörkuð verði skýr stefna í
landbúnaðarmálum þannig að
framleiðsluréttur einstakra jarða
og vcrðbirgðarsamningar liggi
jafnan fyrir 4-5 ár fram í tímann og
yrði þá framleiðsluhæfni jarðanna
tekin að verulegu leyti inn í dæmið.
Að minnstu búum verði hlíft við
skerðingu og komi til þess sérstakt
fjármagn til að tryggja búsetu og
byggðastefnu.
Að gert verði sérstakt átak í sölu
og markaðsmálum bæði innan-
lands og utan og komi til þess
sérstakt fjármagn úr ríkissjóði.
Að sérskattar á hefðbundinn
landbúnað svo sem uppsafnaður
söluskattur og 50% fóðurgjald
verði endurgreiddir eða þeim
aflétt. Samþykkt samhljóða
Byggðamál
Kjördæmisþing framsóknar-
manna á Norðurlandi vestra haldið
á Blönduósi dagana 17. og 18. jan.
1987 lýsir þungum áhyggjum vegna
fólksfækkunar í kjördæminu og
telur nauðsynlegt að þeirri þróun
veðri snúið við hið fyrsta. I því
sambandi bcndir þingið á eftirtald-
ar leiðir:
1. Að undirstöðuatvinnuvegun-
um, landbúnaði og sjávarútvegi
verði jafnan búin sem best skil-
yrði og þannig skapaðir mögu-
leikar til frekari atvinnuupp-
byggingar.
2. Úrvinnsla afurða verði sem
mest innan kjördæmisins.
3. Séð verði um að orkukostnaður
verði sem jafnastur hvar sem er
á landinu.
4. Áfram verði unnið að bættum
samgöngum í kjördæminu og
uppbyggingu varaflugvallar fyr-
ir millilandaflug á Sauðárkróki.
5. Jöfnuð verði aðstaða til náms.
Samþykkt samhljóða.