Tíminn - 07.07.1992, Blaðsíða 1

MEnHmBisn
Þriðjudagur
7. júlí 1992
122. tbl. 76. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
„Það á ekki að taka svona aðgerðum þegjandi. Banki — og það op-
inber stofnun — á ekki að haga sér svona. Að Iáta bara starfsmann
hringja eftir vinnutíma á fimmtudag og tilkynna „það er búið að
Ioka hjá ykkur“. Og svo hverfa þeir (stjórnendur bankans) allir af
sjónarsviðinu,“ sagði Matthías Bjamason alþingismaður um þær
aðgerðir Landsbankans að loka allt í einu fyrir öll viðskipti við Fisk-
vinnsluna á Bfldudal fyrir síðustu helgi.
Það leiddi til þess að fyrirtækið, sem
hafði um helming Bflddælinga í
vinnu, varð að loka og senda starfs-
mennina heim, kauplausa. Togaran-
um á staðnum, sem átti að landa þar
fyrir helgi, var snúið til Reykjavíkur
þar sem hann seldi afla sinn á fisk-
markaði í gær.
Aðspurður sagði Matthías lokunina
hafa verið framkvæmda svona upp
úr þurru. „Viðræður voru búnar að
standa yfir í í langan tíma á milli
Byggðastofnunar og Landsbanka og
ég hef orð eins bankastjóranna fyrir
því að aftur yrði kallaður saman
fundur áður en endanleg ákvörðun
yrði tekin. Við það var ekki staðið.
Vinnubrögð sem þessi eru óþolandi
og ganga ekki í lýðræðisþjóðfélagi.“
Matthías hefúr kallað alla þing-
menn kjördæmisins saman til fund-
ar um málið á Bfldudal í dag. En sér
hann einhver ráð? „Það er a.m.k.
hægt að koma saman og láta í ljós
álit sitt á þessum aðförum. Það ger-
ist a.m.k. ekkert ef enginn hreyfir
sig — annað en það að koma þess-
um stað í eyði.“
„Það komu engin laun á föstudag-
inn, því þá hafði öllum reikningum
verið lokað í bankanum. Það var
haldinn fundur með starfsfólkinu á
föstudagsmorguninn fyrir venjuleg-
an útborgunartíma. Okkur var þá
Deila löglærðu fulltrúanna við ríkið:
Skilið svo að þeir
hafi hætt störfum
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið rit-
aði bréf í gær til þeirra embætta þar
sem löglærðir fulltrúar starfa. Þar
kemur fram að ráðuneytið telji fjar-
vistir lögfræðinga á þessum emb-
ættum frá 1. júlí sl. ólögmætar,
nema þeir hafi verið veikir eða í or-
lofi.
Viðkomandi yfirmanni er gert að
boða þá fulltrúa sem hafa verið fjar-
verandi án heimildar á sinn fund og
krefjast þess að þeir mæti án tafar til
vinnu. Verði þeir ekki við því er yfir-
mönnunum skylt að tilkynna við-
komandi að svo sé litið á að hann
hætti störfum.
Ráðuneytið hefur einnig óskað eft-
ir nákvæmari greinargerð frá yfir-
mönnunum um það hvaða löglærðir
fulltrúar hafa verið fjarverandi án
heimildar og hvort til þess komi að
einhverjir láti af störfum. —GKG.
sagt, í stuttu máli, að fyrirtækið
hefði verið rekið úr viðskiptum við
Landsbankann. Þetta voru mjög ein-
kennileg vinnubrögð hjá bankan-
um, í rauninni valdníðsla að því er
virðist," sagði Jón Björnsson, for-
maður Verkalýðsfélagsins Vörnin, á
Bfldudal.
Jón, eins og um helmingur Bflddæ-
linga, er starfsmaður Fiskvinnsl-
unnar hf. og var því atvinnulaus
heima í gær. Hann segir Fiskvinnsl-
una svo gott sem eina fyritækið á
staðnum sem hafi starfað allt árið,
utan eina verslun og banka (útibú
Landsbankans). íbúar á Bfldudal eru
kringum 350 hvar af reikna má með
að kringum helmingurinn (170-
180) sé á vinnumarkaði.
Spurður hvað mönnum sýndist
blasa við sagði Jón: „Það er verið að
bíða eftir því að hægt verði að halda
fund með bankaráðsmönnum, sem
verður ekki fyrr en á morgun. En
þetta lítur mjög illa út eins og allir
hljóta að skilja."
Að sögn Jóns stóð til að togari Bfld-
dælinga, Sölvi Bjarnason, landaði
þar sl. föstudagsmorgun. Því hafi
síðan verið frestað til laugardags að
hann kæmi inn, en síðan ákveðið að
senda hann suður til löndunar.
—HEI
Opinberri heimsókn forseta íslands, frú Vigdísar Finnbogadóttur, í Borg-
arfjaröarhérað er nú lokið og tókst hún afar vel. Hún gróðursetti m.a. tré við Lund í
Lundarreykjadal og hér má sjá hana í hópi barna við það tækifæri. Þetta tré var gróð-
ursett fyrir stúlkurnar og fékk hún því aðstoð telpnanna við gróðursetninguna. Síð-
an var gróðursett annað tré fyrir drengina og aðstoðuðu þeir þá forsetann og síðast
en ekki síst hjálpuðust allir að við að gróöursetja tré fyrir öll ófæddu börnin.
—GKG.
Jón Steinar Gunnlaugsson, hrl.:
Ólíklegt að dómstólar geti
hnekkt bráðabirgðalögunum
Menn hafa mikið velt vöngum yfír því hvort það standist lög að
setja bráðabirgðalög á Kjaradóm. í lögfræðiáliti þriggja lög-
manna sem Morgunblaðið birti á fímmtudag í síðustu viku og
samið var að beiðni forsætis- og félagsmálaráðuneytis, var held-
ur ráðið frá að sú Ieið yrði farin. Hún hefur nú verið farin og Jón
Steinar Gunnlaugsson hæstaréttarlögmaður sagði í samtali við
Tímann að hann teldi hæpið að dómstólar geti hnekkt bráða-
birgðalögunum.
Til að hnekkja bráðabirgðalögum
verður einhver almennur dómstóll
að endurskoða mat löggjafans á því
hvort brýna nauðsyn hafi borið til
að setja bráðabirgðalög og ekki
væri auðséð hverjir færu f slíkt
mál.
Jón Steinar telur líklegt að dóm-
stólar færu mjög varlega í að end-
urskoða slíkt mat, ef á það myndi
reyna. Þess vegna væri ólíklegt að
dómstólar gætu hnekkt þessum
bráðabirgðalögum. Hins vegar
standi álit hans óhaggað, hann tel-
ur hæpið að skilyrði fyrir útgáfu
bráðabirgðalaga hafi verið fyrir
hendi.
Til upprifjunar má skoða álit Ei-
ríks Tómassonar hæstaréttarlög-
manns en þar sagði m.a.: „Enn
sem komið er hafa dómstólar ekki
lýst því yfir að bráðabirgðalög
brjóti í bága við stjórnarskrána
vegna þess að brýna nauðsyn hafi
skort til útgáfu þeirra, sbr. nú síð-
ast héraðsdóm í svonefndu BHMR-
máli, uppkveðnum 13. mars 1991.
Af þessum dómi verður hins vegar
ráðið að dómstólar áskilja sér rétt
til þess að kanna í hverju einstöku
tilviki hvort bráðabirgðalöggjafinn
hafi gengið of langt í þessu efni og
er það mín skoðun að til þess geti
komið að dómstólar lýsi bráða-
birgðalög ógild vegna þess að ekki
hafi borið brýna nauðsyn til útgáfu
þeirra. Þess vegna ræð ég frá að sú
leið verði farin í þessu tilviki."
Lögfræðiálit Jónatans Sveinsson-
ar hæstaréttarlögmanns var á svip-
uðum nótum, en þar sagði m.a.:
„Mitt mat er að við þessar að-
stæður sé rétt verklag að kalla
saman þing til að afgreiða mál
þetta í stað þess að neyta heim-
ilda 28. greinar stjórnarskrárinn-
ar um útgáfu bráðabirgðalaga.
Hin „brýna nauðsyn" til slíkrar
lagasetningar kynni að vera mjög
umdeilanleg, svo ekki sé talað um
að allir reglulegir dómarar lands-
ins kynnu að verða vanhæfir til að
fjaila um mál sem upp kynnu að
koma af þessu tilefni."
-BS