Tíminn - 30.12.1992, Blaðsíða 1

Miðvikudagur
30. desember 1992
212.tbl.76. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
Slysavarnafélagið biður foreldra að sjá til þess að
unglingar meðhöndli ekki flugelda nema undir
ströngu eftirliti:
Rörasprenging
í leikskóla
í Hafnarfirði
Sprengd var rörasprengja í leikskóla í Hafnarfírði í fyrrinótt. Engin
slys urðu á fólki, en sprengjan olli talsverðum skemmdum á ieik-
skólanum. Lögregla, læknar og Slysavarnafélag íslands hafa tals-
verðar áhyggjur af fíkti unglinga með heimatilbúnar sprengjur. Síð-
ustu þrenn áramót hafa orðið mjög slæm slys vegna þessara
sprengja. Foreldrar eru beðnir að reyna koma í veg fyrir að börn
þeirra fíkti við að búa tii þessar hættulegu sprengjur.
Ekki er vitað hverjir voru á ferð í
Hafnarfirði í fyrrinótt þegar röra-
sprengjan sprakk. Sprengjunni var
komið fyrir í utanverðum glugga-
karmi á dagheimili. Sprengjan
sprengdi gluggann inn og fór yfir
fjögurra metra gang í húsinu og út
um rúðu fyrir enda hans. Enginn
vafí leikur á að fólk hefði getað stór-
skaðast ef einhver hefði verið í hús-
inu þegar sprengjan sprakk, að ekki
sé minnst á þá sem bjuggu til
sprengjuna.
Síðustu þrenn áramót hafa orðið
mjög slæm slys þegar unglingar
hafa fiktað með heimatilbúnar
sprengjur. Þeir hafa misst putta og
hlotið afar Ijót sár. Unglingar setja
sig í mikla hættu þegar þeir setja
saman sprengjur. Mikil hætta er á að
þær springi í höndunum á þeim eða
valdi öðrum skaða.
Herdís L. Storgaard, hjá Slysa-
varnafélagi íslands, sagði að tölur á
slysadeild sýni að yfir árið séu
brunaáverkar algengastir hjá böm-
um undir 5 ára aldri. Tölurnar
breytist hins vegar mjög mikið um
hver áramót. Þá verði brunaslys
skyndilega algengust hjá 10-14 ára
unglingum. Mörg séu þessi bruna-
slys mjög slæm. I nær öllum tilfell-
um megi rekja orsakirnar til rangrar
notkunar eða ógætilegrar meðferð-
ar flugelda.
Herdís sagði greinilegt að foreldrar
passi yngri böm þegar flugeldar séu
annars vegar, en margir foreldrar
leyfi börnum sem eru orðin 9-10 ára
að fara einum út til að skjóta upp
flugeldum. Hún sagði að bömin
kunni oft ekki að fara með flugelda
eða fari ekki eftir leiðbeiningum. Oft
sé líka galsi í bömunum sem leiði til
óvarkámi. Hún sagðist vilja brýna
það fyrir foreldmm og forráða-
mönnum að láta ekki unglinga með-
höndla skotelda nema undir mjög
góðu eftirliti fullorðinna.
Herdís sagðist hálfkvíða áramótun-
um. Hingað til hafi fylgifiskur þeirra
verið slæm brunaslys. Það sé hins
vegar hægt að koma í veg fyrir þau. -
EÓ
Á milli jóla og nýárs er mikið annríki hjá bóksölum þegar fólk kemur til að skipta á bókum og
af reynslunni aö dæma er ekki úr vegi að ætla að mestu sé skilað af söluhæstu unglingabók-
Unum. Tímamynd Árni Bjama.
Formaður Félags íslenskra bókaútgefenda um jólabókaflóðið:
Allt að 10%-15% sam-
dráttur í sölu bóka
Jóhann Páli Valdimarsson formaður Félags íslenskra bókaút-
gefenda segir að eftir að hafa rætt við bóksala sé ekki úr vegi
að áætla að saian um þessi jól sé 10%-15% minni en hún var
á sama tíma í fyrra.
Þótt endanlegar tölur um söl-
una liggi ekki fyrir er þó næsta
víst að metsöluhöfundur ársins
er Þorgrímur Þráinsson með
unglingabækur sínar; Bak við
bláu augun og Lalla Ijósastaur.
Jóhann Páll segir að þrátt fyr-
ir samdráttinn í bóksölunni
megi íslenskur skáldskapur vel
við una þar sem bækur þeirra
Einars Kárasonar, Vigdísar
Grímsdóttur og Þórarins Eld-
járns, séu meðal þeirra 10
efstu.
Hins vegar telur formaður Fé-
lags íslenskra bókaútgefenda að
sala á svokölluðu léttmeti hafi
dregist nokkuð saman á undan-
förnum árum og ástæðuna fyrir
því megi rekja til myndbands-
ins. Á sama tíma hafa svokallað-
ar betri bækur sótt í sig veðrið
á markaðinum. -grh
Vélstjórafélag íslands telur sjávarútvegssamninginn við EB óviðunandi að öllu óbreyttu:
Karfakvótinn mun verð-
mætari en loðnukvótinn
Aimennur félagsfundur yéistjóra á fískiskipum telur að óbreyttur
sjávarútvegssamningur íslands við Evrópubandalagið, sé óviðun-
andi því karfakvótinn sem EB fær sé mun verðmætari en loðnukvóti
sá sem íslendingar fá í sinn hlut. Þá krefjast vélstjórar á farskipum
að stjórnvöld grípi þegar til aðgerða sem tryggi atvinnuöryggi ís-
lenskra farmanna.
Fundur vélstjóra á fiskiskipum mót-
mælir því harðlega að fyrirhugaður
sjávarútvegssamningur við EB
grundvallist á gagnkvæmum jafn-
gildum veiðiheimildum. En samn-
ingurinn gerir ráð fyrir því að ís-
Iendingar Iáti af hendi 3 þúsund
tonna veiðikvóta af karfa í skiptum
fyrir 30 þúsund tonna kvóta af
loðnu.
Máli sínu til stuðnings vitnar fund-
urinn til verðmætastuðla Þjóðhags-
stofnunar allt frá árinu 1986, miðað
við heildarverðmæti þessara tveggja
fisktegunda upp úr sjó. Samkvæmt
því er karfakvótinn að meðaltali um
25% verðmætari en loðnukvótinn.
Þessi mismunur er hæstur um 75%
en lægstur um 13%. Ef allur þessi
afli væri hinsvegar seldur á mörkuð-
um EB bendir allt til þess að karfmn
sé a.m.k. 50% verðmætari en loðn-
an.
Að mati félagsfundar vélstjóra á far-
skipum, hafa allar Norðurlanda-
þjóðirnar, að íslandi frátöldu, gripið
til ráðstafana til að stöðva þá þróun
sem Ieitt hefur til fækkunar þar-
lendra farmanna á kaupskipum. En
á undanförnum árum hefur störfum
sjómanna á kaupskipum fækkað
verulega og þá fyrst og fremst vegna
þess að skipin hafa verið skráð er-
lendis og þau mönnuð sjómönnum
frá láglaunasvæðum í Evrópu og As-
íu.
Af einstökum Norðurlandaþjóðum
hafa Danir náð einna bestum ár-
angri en á dönskum kaupskipum
munu níu af hverjum tíu sjómönn-
um vera danskir. -grh
Útifundur á
Lækjartorgi
í dag verður haldinn á Lækjartorgi
í Reykjavík útifundur til stuðnings
mannréttindabaráttu Palestínu-
manna og kröfunni um að mönn-
unum 415 sem fluttir voru nauð-
ungarflutningum í útlegð frá
heimalandi sínu fái þegar að snúa
heim.
Þá er fundurinn einnig haldinn til
stuðnings kröfunni um að íbúar
herteknu svæðanna fái alþjóðlega
vemd á vegum Sameinuðu þjóð-
anna.
Það er félagið Ísland-Palestína og
fjölmörg launþegasamtök sem
standa að fundinum sem hefst kl.
17:15 í dag, en ræðumenn verða
þeir Steingrímur Hermannsson,
alþingismaður og fyrrum forsætís-
ráðherra og Ögmundur Jónasson,
formaður BSRB. Tónlist flytja KK
og Stella Hauks, en Sveinn Rúnar
Hauksson.læknir er fundarstjóri.