Tíminn - 15.04.1993, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 15. april 1993
Tíminn 7
Áhrif tveggja vikna lengingar skólaársins í fjölda skóla á landsbyggðinni hverfa víða vegna niðurskurðar kennslustunda:
Islenskukennsla skorin
mest niður í Reykjavík
„í 4. til 7. bekk (grunnskólanna í Reykjavik) hefur kennslustundum fækk-
að mest í íslensku og almennri bekkjarkennslu. í 8. og 9. bekk kemur fækk-
un kennslustunda mest fram í íslensku, samfélagsgreinum, heimilisfræði,
erlendum málum og náttúrufræði. í 10. bekk kemur fækkun nánast ein-
göngu fram í valgreinum". Þessar upplýsingar um niðurskurð á kennslu
grunnskólabarna í Reykjavík koma fram í svari menntamálaráðuneytisins
við fyrirspumum á Alþingi um niðurskurð kennslustunda 1992.
Það virðist þó hafa verið hægara
sagt en gert fyrir ráðuneytið að afla
svara við umræddum fyrirspumum
um eftirfarandi: Hvemig niður-
skurður kennslustunda skiptist á
kennslugreinar eftir árgöngum. Hve
mikið og í hvaða árgöngum
kennslustundum hafi fækkað í ís-
lensku, stærðfræði og erlendum
málum. Og hversu marga nemendur
niðurskurðurinn snerti í hveri
námsgrein.
í svari ráðuneytisins kemur m.a.
fram að upplýsingar liggi almennt
ekki fyrir fyrr en að loknu yfirstand-
andi skólaári. í öðm lagi sé skipulag
skólastarfs víða með þeim hætti að
ekki sé unnt að fá óyggjandi svör við
spumingum iyrirspyrjenda. Og í
þriðja lagi kemur sú athyglisverða
niðurstaða í ljós, að vegna þess að
kennslustundir vom færri en áætlað
hafði verið skólaárið 1991/92, þá
veldur áætlaður niðurskurður
1992/93 raunvemlega ekki eins mik-
illi fækkun kennslustunda milli ára
og talið var. í ýmsum tilvikum hefur
kennslustundum m.a.s. fjölgað milli
ára, einkum í skólum á landsbyggð-
inni, m.a. vegna lengingar árlegs
skólatíma, algengast um 2 vikur.
Á Reykjanesi stefndu fræðslustjórar
að fækkun kennslustunda í svoköll-
uðum umsjónarkjama í 6. til 10.
bekkjum. Auk þess er fækkun um
eina stund í íslensku í 4. bekk,
mynd- og handmennt í 5. og 7. bekk,
dönsku í 6. bekk, samfélagsfræði í 8.
bekk, stærðfræði í 9. bekk og val-
greinum í 10. bekk. „Svo virðist sem
skólamir hafi ekki fallist á þessar til-
Eftirspum eftir lánum hjá Fjárfestingarlánadeild Iðnlánasjóðs óx stórlega á
síðasta ári. Sótt var um lán að fjárhæð 4.300 milljónir króna, sem var 43%
aukning frá árinu áður. Afgreidd lán á árinu vom 404 að upphæð 2.360
milljónir kr., sem var 31% hækkun frá árinu á undan. Þar af fór nær fimmt-
ungur til fjárhagslegrar endurskipulagningar. Eftirspura eftir lánum í
Vömþróunar- og markaðsdeild óx þó ennþá meira, eða rúmlega 80% milli
ára. Heildarútlán Iðnlánasjóðs vom tæplega 13 milfjarðar króna í árslok.
Á ársfundi Iðnlánasjóðs sagði
Bragi Hannesson forstjóri hans
m.a.: „Um þessar mundir eru af-
skriftir útlána megin vandamál
margra erlendra og innlendra
lánastofnana. Ljóst er að orsakir
þessa vanda eru jöfnum höndum
mannleg mistök og ófyrirsjáanleg
þróun. Mikilvægara er að leitast
við að læra af mistökunum heldur
en að finna sökudólginn." Kom
m.a. fram að meginhluti af rekstr-
arhagnaði ársins fór sem framlag í
afskriftareikning útlána. í ársbyrj-
tm voru um 558 milljónir á af-
skriftareikningi, hvar af 373 millj-
ónir voru endanlega afskrifaðar á
árinu (til viðbótar 174 m.kr. 1991).
Um 440 milljónir af rekstrartekj-
um ársins voru færðar á afskrifta-
reikning, sem geymdi því 624
mill.kr. í árslok, eða tæplega 5% af
heildarútlánum Iðnlánasjóðs.
Rekstrarhagnaður fyrir skatta, af-
skriftir og framlag til afskrifta-
reiknings nam 563 milljónum kr.
á árinu. Rekstrarkostnaður nam
um 120 milljónum, hvar af röskur
helmingur er laun. Tekjuafgangur
varð 56 milljónir króna.
Iðnlánasjóður fitnaði heldur ekki
af beinni þátttöku sinni í atvinnu-
lífinu. Eignarhlutir í öðrum félög-
um voru um 234 milljónir í árslok
og höfðu lækkað um 48 milljónir
frá árinu á undan. Bókfært tap af
þessum eignum varð hátt í 31
milljón í fyrra. Afskrifuð hlutabréf
voru nærri 11 milljónir kr., eða
nánast sama upphæð og arð-
greiðslur ársins. Gengi hlutabréfa
lækkaði síðan um nær 31 milljón
kr. á árinu. í ræðu forstjóra kom
fram að umfangsmiklar endurbæt-
ur hafa verið gerðar á skipulagi og
fjármálastjórn Iðnlánasjóðs frá því
rekstur hans varð sjálfstæður
1990. Lánareglur hafi m.a. verið
endurskoðaðar í þeim tilgangi að
vanda betur afgreiðslu lánsum-
sókna og tryggingarlega stöðu
sjóðsins. Þá hafi aukin áhersla ver-
ið lögð á eftirlit með stöðu ein-
stakra útlána, m.a. með stofnun
Lánaéftirlits- og eignadeildar á
síðasta ári. - HEI
lögur fræðslustjóra í öllum tilvikum
og tekið ákvörðun um fækkun
stunda í öðrum námsgreinum. Sam-
kvæmt tölum fræðsluskrifstofunnar
hefur kennslustundum ekki fækkað
í íslensku, stærðfræði og erlendum
málum. Hins vegar hefur kennsla
minnkað einkum í heimilisfræði,
íþróttum, náttúrufræði og mynd- og
handmennt", segir í svari mennta-
málaráðuneytisins um niðurskurð
kennslu á Reykjanesi.
Á Vesturlandi hefur kennslustund-
um í íslensku fjölgað um 13,5 (en
ekki fækkað) og enskutímum um 3
stundir í þeim 10 grunnskólum sem
upplýsingar fengust um. Stærð-
ffæðitímum fækkaði hins vegar um
alls 21,5 og dönskutímum um 5,5 í
sömu skólum.
Um Vestfirði segir að áhersla hafi
verið á það lögð að halda kennslu í
íslensku, stærðfræði og erlendum
málum óskertri, þrátt fyrir niður-
skurð. Auk þess hafi skólatími lengst
um hálfan mánuð f 10 skólum á
Vestfjörðum á síðasta ári.
Frá Norðurlandi—vestra eru færð-
ar þær fréttir að kennsla í stærð-
fræði og erlendum málum virðist al-
mennt ekki hafa verið skert í efstu
bekkjum. Niðurskurður komi helst
fram í miðbekkjum grunnskóla.
Fjórir skólar hafi lengt árlegan
starfstíma um 2—4 vikur á sl. ári.
Upplýsingar um einstakar náms-
greinar ffá grunnskólum á Norður-
landi—eystra liggja ekki fyrir. En
kennslustundafjöldi sé í samræmi
við viðmiðunarstundasrká í lang-
flestum þeirra. Kennsla hafi dregist
saman í fjórum skólum. En skólaár-
ið aftur á móti lengt um 2 vikur í tíu
skólum.
Á Austurlandi em langflestir skólar
sagðir með kennslustundafjölda í
samræmi við viðmiðunarstundasr-
ká, þó 1—2 stundir vanti upp á lág-
marksstundafjölda í örfáum skólum.
Það skýrist m.a. af sundkennslu, sem
sé á námskeiðum og síðan kennara-
skorti. En 11 skólar hafa lengt skóla-
tíma um 2 vikur.
Frá Suðurlandi fengust aðeins upp-
lýsingar frá 9 af 30 skólum. í fjórum
þeirra fækkaði kennslustundum í ís-
lensku um eina í 6. til 10. bekk sem
nær til 366 nemenda. Auk þess fækk-
aði um eina stund í ensku, dönsku
og samfélagsfræði hjá 222 nemend-
um 4. til 10. bekkjar. Stundum hafi
einnig fækkað víðast hvar í íþróttum
og valgreinum. Það vegi hins vegar á
móti niðurskurði, að árlegur starfs-
tími hafi lengst um 2 vikur í 16 skól-
um á Suðurlandi. - HEI
Grunnskólakennarar
Kennara vantar að Borgarhólsskóla, Húsavík, næsta
skólaár til að kenna eftirfarandi:
Smíðar — mynd- og handmennt — sérkennslu — al-
menna kennslu á unglingastigi.
Nánari upplýsingar veita Halldór Valdimarsson skóla-
stjóri, heimasími 96-41974 og vinnusími 96-41660, og
Gísli Halldórsson aðstoðarskólastjóri, heimasími 96-
41631 og vinnusími 96-41660.
Umsóknarfrestur er til 21. apríl.
BESSASTAÐAHREPPUR
Sveitarfélög — verktakar
Losunarstaður fyrír jarðefni
Við getum boðið upp á losunarstað fyrir mold og malar-
kennd jarðefni frá og með 13. apríl nk. Þið losið bílinn á
ákveðnum stað, við sjáum um útjöfnun og frágang.
Ekki verður tekið við garðúrgangi.
Nánari upplýsingar eru veittar í síma 653130.
Sveitarstjóri Bessastaðahrepps.
Verkefnisstjórí
Stjórn Samtaka sveitarfélaga í Norðurlandskjördæmi
vestra vill ráða starfsmann til sérstaks verkefnis í u.þ.b. 6
mánuöi.
Starfið felst m.a. í því að gera úttekt á hagkvæmni sam-
einingu sveitarfélaga í kjördæminu. Góð þekking á sveitar-
stjórnarmálum nauðsynleg.
Upplýsingar um starfið veitir Björn Sigurbjömsson, for-
maður samtakanna, í heimasíma 95-36622 eða vinnusíma
95-35382.
Skriflegum umsóknum skal skilað til formanns, Fellstúni
12, 550 Sauðárkróki, eigi síðar en 23. apríl.