Tíminn - 09.12.1993, Blaðsíða 12

TiMINN
Fiirantudagur 9. desember 1993
Ræðst fyrir lok vikunnar hvort samkomulag næst í stjórnarflokkun-
um um sjávarútvegsfrumvörpin
Porsteinn Pálsson sjávarútvegsráðherra segir alls óvíst hvort frum-
vörpin um stjóm fiskveiða og þróunarsjóð sjávarútvegsins komi fram
fyrir áramót. Það muni skýrast í lok vikunnar. Hann útiiokar ekki að
hann muni sjálfur flytja frumvarp um breytingar á Hagræðingarsjóðn-
um ef ekki næst samkomulag um það milli stjómarflokkanna.
Mikill ágreiningur er innan
stjómarflokkanna bæði um þró-
unarsjóðsfrumvarpið og fmm-
varpið um stjóm fiskveiða. Und-
anfama daga hefur sjávarútvegs-
ráðherra leitað leiða til að jafna
ágreiningsefnin. Hann sagði við
Túnann að það væri með öllu
óvíst hvort það tækist, en hann
gerði ráð fyrir að það lægi ljóst
fyrir í lok þessarar viku hver nið-
urstaðan yrði.
Alþýðuflokkurinn stendur
heilshugar að baki þróunarsjóðs-
fmmvarpinu og vill að það verði
lagt fram á Alþingi hið fyrsta.
Þorsteinn hefur verið ófáanlegur
til þess að leggja frumvarpið fram
nema Alþýðuflokkurinn sam-
þykkti frumvarpið um stjóm fisk-
veiða. AlþýðuÐokksmenn eru
ekki tilbúnir til þess nema gerðar
verði á því ýmsar breytingar, ekki
síst ákvæðum sem snúa að smá-
bátum. Innan Sjálfstæðisflokks-
ins er andstaða við ýmis ákvæði í
báðum frumvörpunum.
Ljóst þykir að ekki næst sam-
komulag um að leggja fmmvarp-
ið um stjóm fiskveiða fram nema
ákvæðum um smábáta verði
breytt. Þokast hefur í samkomu-
lagsátt um þetta atriði.
Ef ekki næst samkomulag um
fmmvörpin em mestar líkur á að
þau verði sett í salt um ótiltekinn
tíma. Stjómvöld geta hins vegar
ekki frestað því að leggja fram
fmmvarp um hagræðingarsjóð.
Stjómvöld hafa lofað að útdeila
kvóta sjóðsins til skipa endur-
gjaldslaust. Samkvæmt gildandi
lögum á að selja kvóta sjóðsins og
að auglýsa eigi kvótann til sölu í
upphafi fiskveiðiársins, en það
byijaði í september.
Þorsteinn sagði að það yrði að
breyta lögum um hagræðingar-
sjóð og það yrði gert. Andstaða er
við það í Alþýðuflokknum að
breyta hagræðingarsjóðnum ef
hin frumvörpin tvö verða skilin
eftir. Þess vegna hefur Þorsteinn
ekki útilokað að leggja fmmvarp-
ið fram í eigin nafni en ekki í
nafni ríkisstjómarinnar eins og
venja er þegar um stjómarfrum-
vörp er að ræða. -EÓ
Vetur í Reykjavík. Tímamynd
Árni Bjarna
Lenti öll tekjuhækkun síðasta árs í vasa miðaldra fólks og lífeyrisþega?
Leggur Þorsteinn
fram frnmvarp
um Hagræðingarsjóð?
Launatekjur yngri en þrítugra
lækkuðu en 65-75 ára hækkuðu
Atvinnu- og heildartekjur eftir aldri 1992
-20 26-30 3 640 4650 5660 6670 76
21-25 31-35 41-45 51-55 61-65 71-75
9 Heildalckjur ■ Atvinnulekjur
Glöggt má sjá af þessu línuriti tekjur landsmanna i hverjum aldurshóp á sí&asta
ári. Svarta súlan sýnir atvinnutekjurnar einar en sú gráa heildartekjurnar. Athygli
vekur a& allir aldurshópar ellilífeyrisþega hafa úr mun hærri me&alfekjum að
spila (130-150 þúsund krónur á mán.) heldur en unga fólkið, sem margt hverter
þó að byrja búskap og allflest þarf a& standa undir háum húsnæðiskostnaði,
námsskuldum og barnauppeldi. Tekjutoppi ævinnar nær fólk jafnaðarlega á
fimmtugsaldrinum, um 1.600 þúsund króna atvinnutekjum (135 þúsund á mán-
u&i) og 1,7 milljóna króna heildartekjum á ári.
Ágúst Þór Árnason
Tímamynd Arni Bjarna
Nýr ritstjóri
Stjóm Mótvægis hf., útgáfufé-
lags Tímans, hefur falið Ágústi
Þór Ámasyni ritstjóm blaðsins
um stundarsakir.
Ágúst nam heimspeki og
stjómmálafræði við Die Freie
Universitat í Berlín á árunum
1985- 1988 og réttarheimspeki
við sama skóla til 1990. f Þýska-
landi starfaði hann sem fréttarit-
ari Bylgjunnar og síðar frétta-
stofu Ríkisútvarpsins en þar hóf
hann störf sem fréttamaður eftir
heimkomuna. Auk þess hefur
Ágúst sinnt ritstörfum og dag-
skrárgerð. Meðal verka hans em
þættir um stjómarskrá íslenska
lýðveldisins og sögu stjómar-
skráa sem fluttir vöm á Rás eitt
haustið 1991 og bók um mann-
réttindi sem kemur út í byijun
næsta árs. Ágúst ritstýrir nú bók
um stjómlagarétt þar sem birtar
verða þýðingar á stjómarskrám
Danmerkur, Noregs, Svíþjóðar,
Þýskalands og Bandaríkjanna.
Þeirri takmörkuðu hækkun sem
varð á tekjum landsmanna milli
áranna 1991 og 1992 virðist þar á
ofan hafa verið mjög svo mis-
skipt. Af úrvinnslu Þjóðhags-
stofnunar úr skattskýrslum
landsmanna virðist mega ráða,
að hækkun tekna milli þessara
ára hafi að mestu (ef ekki öllu)
leyti komið í hlut miðaldra og
aldraðs fólks. Rýrar tekjur yngsta
fólksins lækkuðu hins vegar stór-
um milli ára. Samanlagðar at-
vinnutekjur þeirra sem eru 30
ára og yngri lækkuðu til dæmis
um nærri milljarð króna milli
þessara ára, eða um 2% að með-
altali.
Á sama tíma hækkuðu atvinnu-
tekjur 65-70 ára hópsins um
nærri 5% og um 3,4% hjá fólki á
áttræðisaldri. En þetta eru þeir
aldurshópar sem þar á ofan hafa
fengið bróðurpartinn af 10%
hækkun greiðslna frá lífeyrissjóð-
unum og 5% hækkun á greiðsl-
um Tryggingastofnunar. En sam-
tals hækkuðu þessar lífeyris-
greiðslur um tæpa 1,4 milljarða
milli áranna 1991 og 1992. Ætli
það sé nokkuð svo fráleitt að
bróðurpartur 66% hækkunar
nettóeignatekna hafi einnig að
stórum hluta komið fram á skatt-
skýrslum þessara aldurshópa.
Atvinnutekjur þeirra 20.000
ungmenna sem töldu fram tekjur
af vinnu lækkuðu aftur á móti
um nærri 8% að meðaltali á
sama tíma, eða úr 511 þús. kr. að
meðaltali árið 1991 niður í 472
þús.kr. á síðasta ári. Lækkunin
nemur um 39.000 kr. að meðal-
tali á mann — eða samanlagt hátt
í 800 milljónir króna fyrir allan
hópinn.
Fólk á aldrinum 20-30 ára varð
einnig fyrir nokkurri lækkun at-
vinnutekna milli ára. Meðaltekj-
ur þessa hóps voru 1.016 þús.kr.
á síðasta ári og höfðu þá lækkað
um 0,4%, eða um fjögur þúsund
krónur að meðaltali milli ára.
Dtjúgur helmingur alls vinnandi
fólks (70.600 manns) er á aldrin-
um 31-65 ára. Atvinnutekjur
þessa hóps voru um 1.491 þús.kr.
að meðaltali í fyrra. Hækkun
milli ára var um 1,6% að meðal-
tali milli ára. Miðað við tekjuþró-
un þeirra sem yngri eru og eldri
virðist ekki ólíklegt að megin-
hluti þessarar tekjuhækkunar
hafi komið í hlut eldri helmings
þessa hóps.
Það var, sem fyrr segir, 65-70 ára
fólkið sem best gekk að bæta kjör
sín á árinu. Atvinnutekjur þessa
aldurshóps voru 1.075 þús.kr. í
fyrra, eftir tæplega 5% eða nær
50.000 kr. hækkun milli ára.
Benda má á að árið 1991 hafði
þessi hópur aðeins 6.000 kr.
hærri meðaltekjur en fólk á þrí-
tugsaldri. Árið 1992 hafði sá
launamunur hækkað í 59.000
kr., eða nærri tífaldast.
Allar Iaunatölur hér að framan
miðast við fólk sem stundar laun-
að starf og atvinnutekjur þess
einar. Unga fólkið hefur mjög litl-
ar tekjur umfram launatekjumar.
Eftir að sextugsaldrinum er náð
fara aðrar tekjur hins vegar stór-
um vaxandi. Þannig em t.d. „aðr-
ar tekjur" orðnar um fjórðungur
heildartekna hjá fólki á aldrinum
66-70 ára. - HEI
dagar til jóla