Tíminn - 22.03.1996, Page 16

Föstudagur 22. mars 1996
Vebrib (Byggt á spá Ve&urstofu kl. 16.30 í gær)
• Suöurland: Suövestan kaldi og súld eöa rigning meö köflum. Hiti
0 til 5 stig.
• Faxaflói og Breiöafjöröur: Sunnan og suövestan kaldi eöa stinn-
ingkaldi. Hiti 2 til 6 stig.
• Vestfiröir: Suövestan stinningskaldi en allhvasst á stöku staö. Rign-
ing eöa súld og hiti 3 til 7 stig.
• Strandir og Noröurland vestra: Allhvöss sunnan- og suövestanátt
og dálítil rigning. Hiti 2 til 7 stig.
• Noröurland eystra til Austfjaröa: Sunnan kaldi og léttskýjaö. Hiti
3 til 8 stig yfir daginn.
• Suöausturland: Suövestan kaldi og súld meö köflum vestan til. Hiti
2 til 7 stig aö deginum.
Landsbankinn og ynging starfsliös. Sárafáir starfsmenn eru á þrí-
tugsaldri. 65 ára reglan á ekki viö um alla starfsmenn:
Áðrar reglur kunna ab
gilda um bankastjóra
Tannverndarráb gaf á sínum tíma drykkjarvatnshana í íþróttahús og sund-
laugar til ab minnka gosneyslu. Þessu frumkvœbi var vel tekib og búast má
vib ab sama verbi uppi á teningnum meb hugmyndir Sylvíu. Tímamynd: bc
Okkar frábæra vatn
verbi abgengilegt
Tveir bankastjórar Lands-
banka íslands eru á sjötugs-
aldri. Sverrir Hermannsson
veröur 66 ára í sumar, en
Björgvin Vilmundarson 62
ára. Halldór Gubbjarnarson
er ungi maburinn í hópnum,
vertrnr fimmtugur í haust.
Á sama tíma og almennir
bankamenn Landsbankans á
sjötugsaldri eru hvattir til að
„Mjög mikilvægt er aö vinnu-
hiutfall starfsmanna sé lagaö
aö þörfum (heilbrigöis)stofn-
ana", aö álit nefndar þeirrar
sem heilbrigöisráöherra fól
tillögugerö til hagræöingar og
sparnaöar hjá sjúkrahúsum í
Reykjavík og Reykjanesi.
Enda er þaö ein af sparnaðar-
tillögum nefndarinnar, að
vinnuhlutfall sérfræðinga,
lækna hjúkrunarfræðinga, sem
og annarra starfsmanna verði
endurskoðað meö tilliti til hags-
muna stofnananna. „Einnig
gildir að því fleiri skyldum sem
hver starfsmabur hefur að
gegna utan spítala og því lægra
vinnuhlutfall sem vibkomandi
„Þetta kemur mér mjög á óvart
því ég var á alþjóölegu þingi í
októberlok þar sem ítarlega var
farib í þessi mál og m.a. reynt ab
líta yfir faraldursfræbi kúaribu
og mannasjúkdómsins Creutz-
feldt-Jacobs. Þar komu nýjar
upplýsingar fram sem sýndu
engin sannanleg tengsl þarna á
milli. í sambandi vib ribuna höf-
um vib í auknum mæli reynt ab
fylgjast meb nýjungum sam-
eindaerfbafræbilegra athugana
og okkur vitanlega hefur ekkert
birst um þetta í alþjóblegum vís-
indalegum tímaritum."
Þetta sagbi Gubmundur Georgs-
son forstööumaöur tilraunastofu
Háskóla íslands í meinafræbum í
samtali vib Tímann í gær en hann
hefur íslendinga mest rannsakab
mannasjúkdóminn Creutzfeldt-
Jacobs, hægfara hrörnunarsjúk-
láta af störfum, helst við 65 ára
aldur, er ekki endilega víst að
lagt verði að Sverri Hermanns-
syni ab hætta. Um bankastjóra
gilda aðrar reglur en aðra
bankamenn.
„Bankastjórarnir eru þeir
einu í starfslibinu sem eru
ráðnir beint af bankaráðinu.
Þeir geta ekki samið við sjálfa
sig. Þetta er stefna bankastjórn-
gegnir á sjúkrahúsinu því erfib-
ara er ab skipuleggja og veita
þjónustu við inniliggjandi sjúk-
linga".
Nefndin segir einnig nauð-
synlegt að endurskoða vaktafyr-
irkomulag sérfræbinga með til-
liti til aukinnar samvinnu og
verkaskiptingar. Rök fyrir sam-
einingu smærri sérgreina séu
m.a. einfaldara bakvaktakerfi og
tryggja þurfi ab bakvaktir séu
rétt nýttar, hvorki of né van.
Nefndin leggur til að mönn-
unarmódel starfsfólks verði yfir-
farin til aö tryggja hagstæða
nýtingu á öllu starfsfólki og til
aö tryggt verði aö hæfilega
margt sé á vöktum. ■
dóm sem getur valdiö dauba fólks.
Yfirlýsing bresku ríkisstjórnarinnar
um að kúariöa geti hugsanlega
smitast í menn og valdið sjúk-
dómnum, hefur vakið mikla at-
hygli á heimsvísu og virðist út-
flutningi Breta á nautakjöti til
Frakklands og jafnvel fleiri landa
stefnt í voða. Af þessu tilefni vakn-
ar sú spurning hvort íslenskir neyt-
endur geti átt á hættu að sýkjast
vegna neyslu á lambakjöti þar sem
riöa í sauðfé hefur veriö landlæg
hér þótt kúariða sé óþekkt. Guð-
mundur segir ekkert benda til þess.
Búið sé að taka saman faraldurs-
fræði riðu og bera saman við
Creutzfeldt-Jacobs sjúkdóminn á
20 ára tímabili hériendis, 1960-
1980. Á því tímabili hafi aðeins 2
tilfelli greinst, annaö tiivikið bóndi
sem hafi búið á riðulausu svæði.
Hinn aðilinn hafi búið á Ströndum
ar og hún gengur út á að árið
1998 verði starfsfólk við bank-
ann ekki eldra en 67 ára. Hvort
hægt er ab ná því niður í 65 ára
vitum við ekki, við sjáum til,"
sagbi Brynjólfur Helgason að-
stoðarbankastjóri við Lands-
banka íslands í gær. Brynjólfur
sagði ab það heyrðist af fyrir-
tækjum sem færu meb starfs-
aldur yfirmanna sinna í 65 ár.
Eins og fram kom í Tímanum
í gær eru um 16% starfsmanna
bankans á sjötugsaldrinum.
Brynjólfur segir það rétt, en
bendir á að starfsfólk á aldrin-
um milli 20 og 30 ára er sára-
fátt. Sú staða gangi ekki til
lengdar, aldursdreifingin þurfi
að vera meiri en hún er í dag.
Nauðsynlegt væri ab ráða
yngra fólk að bankanum. Til
þess þyrfti að rýma til í hópi
elstu starfsmanna. Þeir sem
láta af störfum fá aukagreiðslu
fyrir að hætta, en meta þarf
greiðsluna í hverju tilviki.
Brynjólfur sagbi að í flestum
tilvikum væri fólk að gefa eitt-
hvað eftir af réttindum sem
það mundi afla sér með því að
vinna til 70 ára aldurs.
Brynjólfur segir að hug-
myndin hafi mætt góðum
skilningi í bankanum og ab í
framtíðinni muni bankamenn
miða við starfslok við 65 ára
aldurinn. Fólk sýndi skilning á
því og málið væri unnið í fullu
samrábi við starfsmenn og fé-
lag þess.
þar sem aldrei hafði komiö upp
riða. Þá hafi eitt tilfelli af sjúk-
dómnum komið uup í fyrra, hjá
gamalli konu, borinni og barn-
fæddri í Reykjavík. Tíðni sjúk-
dómsins miðað við að riða hefur
verið hér á aöra öld sé því mjög lít-
il, eða innan við 0,5/1.000.000 til-
felli árlega en erlendis sé hlutfallið
um 1/1.000.000.
Arfgerbin hugsanleg
skýring
Guðmundur bendir ennfremur á
gamla grein í vísindaritinu Science
þar sem tengja átti mannasjúk-
dóminn við riðu í sauðfé. Þar hafi
verið skýrt frá lýbískum gyöingum
— sauðfjárbændum — sem höfðu
mjög háa tíðni af sjúkdómnum,
hundraöfalt meira en almennt ger-
ist. Gyöingarnir hafi borðaö sviöa-
Drykkjarvatnshönum verði
komiö fyrir víða um borg-
ina, t.d. í opinberum stofn-
hausa, þ.m.t. augun. Menn hafi
strax tengt það við sjúkdóminn en
seinni tíma rannsóknir hafi svo
sýnt að arfgerð fólksins hafi veriö
um að kenna en ekki áhrifum úr
náttúrunni. Mögulega sé arfgerð
fólks um aö kenna í bresku tilvik-
unum. „Þetta er því allt svolítið
hasarkennt og þaö slær mig svolít-
ið að í einu fréttaskeytinu er vitnað
í mann, Stephen Dealer, sem er
mjög sérstæöur náungi sem ég hef
sjálfur hitt. Hann hefur að mínu
viti aidrei fengist við riðurann-
sóknir. Það er mjög erfitt að leggja
mat á þessa frétt áður en maður sér
um þetta fjallað í vísindagreinum
og veit hvaða rannsóknir liggja
þama að baki. Mér þykir mjög ólík-
legt aö þetta standist," sagði Guö-
mundur Georgsson, forstöðumað-
ur Tilraunastofu Háskóla íslands í
meinafræöum. -BÞ
unum og á útivistarsvæðum,
og okkar „frábæra íslenska
vatn" þannig gert aðgengi-
legt á almannafæri. Þetta er
tillaga Sylvíu Briem, starfs-
manns í upplýsingaþjónustu
Ráðhúss Reykjavíkur, í bréfi
hennar til borgarráös. Tillög-
unni hefur verið vísaö til
stjórnar veitustofnana.
í bréfi sínu segist Sylvía hafa
starfað að ferðamálum á ís-
landi sl. 22 ár. Þann tíma hafi
landkynning framar öllu
beinst ab okkar hreina landi
og oft sérstaklega að hreinu og
tæru vatninu.
Sylvía bendir síðan á hversu
óaðgengilegt vatnið sé fyrir
vegfarendur sem eigi leið um
borgina. Hún segir útlendinga
t.d. oft koma í upplýsinga-
þjónustu Ráðhússins og spyrja
um vatnshanann. Þá sé eina
leiðin að afhenda þeim plast-
mál og benda þeim á snyrting-
una.
Til að bæta aögengi að vatni
stingur Sylvía upp á að drykkj-
arvatrishönum verði komiö
fyrir víða um borgina, t.d. á
útivistarsvæbum í Laugardaln-
um, í Öskjuhlíðinni, við
göngustígana og í opinberum
eða hálf-opinberum bygging-
um (t.d. skólum). Boða mætti
til samkeppni um útlit þeirra
og hönnun og einhvers konar
slagorð.
Bréf Sylvíu var lagt fyrir
fund borgarráðs í síðustu viku
og því vísað til stjórnar veitu-
stofnana. -GBK
Mjög mikilvœgt aö vinnuhlutfall starfsmanna sé
lagaö aö þörfum heilbrigöisstofnana:
Brýnt að endurskoöa
vaktir sérfræbinga
-JBP
Forstööumaöur Tilraunastofu Háskóla Islands í meinafrceöum tekur fregnum um aö riöa geti
borist í menn meö miklum fyrirvara:
sem bendir til ab
riba geti