Tíminn - 17.06.1956, Side 3

T siinnudaginn 17. iúní 1956.
„Hann haföi sterka trú á
því góða í manninum
>**:«
Sigurjón Pétursson var
fæddur í Skiidinganesi 9.
marz 1888; foreldrar hans
voru hjónin Pétur Þórarinn
Hansson og Vilborg Jónsdótt-
ir. Pétur faðir Sigurjóns var
fæddur í Þverárkoti í Mos-
fellssveit, sonur hjónanna
Hans Hanssonar, vefara, og
Ólafar Jónsdóttur frá Varmá.
Vilborg, móðir Sigurjóns, var
fædd í Skildinganesi, dóttir
Jóns Einarssonar bónda þar
og konu hans Ástu Sigurðar-
dóttur Grímssonar frá Hró-
arsholti.
Sigurjón ólst upp hér í Rvík,
var fermdur hér vorið 1902
og sendur til sjós á ferming-
ardaginn. Þá mun hann hafa
verið búinn að læra sund i
Laugunum hjá Páli Erlings-
syni. Að öðru leyti er Sigurjón
ekki oroaður við íþróttir fyrr
en hann er kominn í Glímu-
félagið Ármann, en hann var
einn af þeim sem endurreisti
félagið. Að vísu var á þessum
árum og síðar talaö um að
Glímufélagið Ármann hefði
verið stofnað 1906, þótt einn
af gömlu félögunum væri með
í þessu nýja starfi, en það var
Pétur Jónsson, blikksmiður,
sem kom mjög við sögu á
þessum árum sem aöalglímu-
stjóri félagsins og á ýmsan
annan hátt.
Á aðalfundi Ármanns 1907
var Sigurjón Pétursson kos-
inn í stjórn félagsins og lengi
síðan iét hann sig miklu
skipta félagsmál og allar í-
þróttaiðkanir Ármenninga.
• íslenzk glíma var iðkuð af
mklum áhuga í Glímufélag-
inu Ármanni, á fyrstu starfs-
árum þess, — þ. e. frá 1906 —,
voru kappglímur og glímu-
sýningar félagsins all fjöl-
mennar. Ein slík kappglíma
var háð í húsi Ö. V. Breið-
fjörð 6. febr. 1907. Keppend-
ur voru 23, þrenn verðlaun
voru veitt og hlutu þessir:
1. verðl Guðm. Stef. kr. 20 00
2. — Sigurj. Pét. — 15.00
3. — Pét. Gunnl. — 10.00
Þetta mun vera fyrsti í-
þróttasigur Sigurjóns, er
hann þá 18 ára gamall.
En þótt mikið væri glímt
þá, var samt margt fleira að
gera í þessu nýendurreista fé-
lagi, eins og að líkum lætur,
því í flestu var félagið sem
nýstofnað. Það þurfti að setja
félaginu lög, og breyta þeim
lögum, húsnæðismáiin voru
erfið, gL'mubúninga vantaði,
félagsmerki og mörgu fleira
þurfti að sinna. I öllu þessu
umstangi tók Sigurjón mik-
inn þátt. Kcrm það snemma
fram að hann lá hvergi á liði
sínu. Félagsmerkið var mikið
áhugamál hinna ungu
manna. Var skorað á félags-
menn að koma með tillögur
um gerð merkisins, — þrjár
tillögur komu fram, ein frá
Skafta Davíðssyn og tvær frá
Guðmundi Þorbjörnssyni og
var önnur tillaga hans sam-
þykkt einróma. Var það
merki síðan greypt á Ár-
mannsskjöldinn, sem skyldi
vera heiðursverðlaun handa
bezta glímumanninum í Rvík
og lengi var tengdur við
glímufrækni Sigurjóns. Um
skjöldinn voru sett lög eða
reglur í sjö greinum og var
glímt um skjöldinn í fyrsta
sinn 1. apríl 1908.
Hallgrímur Benediktsson
^aaui,.þessív fyrstu skjald.ar-.
glimu. Næsta skjaldarglima
B B
.............................. féiag, aðallega i þeim tilgangl
að láta gera verðlaunagrip til
að keppa um í íslenzkri glímu
fyrir allt land. Var þetta
vandað belti, sem nú er al-
mennt kallað íslandsbeltið,
en félagið sem gaf geltið hét
Grettr og því var beltið kall-
að Grettisbeltið, en sá sem
vinnur beltið fær sæmdar-
heitið glímukonungur íslands.
Fyrsta glíman um beltið fór
fram á Akureyri 20. ágúst
1906. Ármenningar sendu tvo
menn til að keppa um beltð
|á fjórðu beltisglímuna 1909.
1909 var all umtöluð, þrír af xil fararinnar voru valdir
Stuttu eftir a3 Sigurjón Pét- =
: ursson dó lofaði ég ritstjóra \
: Tímans a3 skrifa grein um Sig- =
i urjón, svo drógst þetta von úr |
: viti, og síðan var þetta oriiið |
; alltof langt, því Sigurjón hafði I
i koniið víða víð og það, er stund- i
I um verr að strika út en skrifa. I
17. júní 1911 vann Sigurjón i
; flesta íþróttasigra og því sýnist I
I mér geta farið vel á því að a I
I þeim degi sé minnt á þennan I
I glœsilega íþróttamaim. St. =
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
keppendum lögðu alla keppi-
nauta sína en svo féilu þeir
hver fyrir öðrum á víxl. Það
voru þeir Guðmundur Stef-
ánsson, Hallgr. Benediktsson
og Sigurjón. Sigurjón lagði
Hallgrím, Hallgrímur lagði
Guðmund og Guðmundur
lagði Sigurjón. Þetta gekk
þrisvar, en að lokum vann
Hallgrímur skjöldinn í ann-
að sinn.
Árið 1910 gllmdu aðeins
fimm menn um skjöldinn og
varð engri glímu lokið í einni
lotu. Þeir sém glímdu voru:
Hallgr. Benediktsson, Guð-
mundur Stefánsson, Sigurjón
Pétursson, Halldór Hansen og
Guðmundur Stefánsson og
og Sigurjón Pétursson, þeir
lögðu alla keppinauta sína,
en Sigurjón féll fyrir Guð-
mundi og varð Guðmundur
því glímukonungur 1909.
Fyrsta glíma sem fram fór
um beltið í Reykjavík var háö
17. júní 1910 og vann nú Sig-
urjón og varð glímukonungur.
Því sæmdarheiti hélt hann til
ársins 1919.
Um 10 ára skeið er því Sig-
urjón mesti glímumaður
landsins og heldur þann tíma
tveimur mestu heiðursverð-
launagripum fyrir íslenzka
glímu.
Fjölbreyttni í íþróttaiðkun-
Sigurjón Pétursson sern ungur maour.
★ ★ ★
★ ★ ★
★ ★ ★
Spjal! um Sigurjón Péturs-
son og upphaf skipulegrar
íþróttahreyfingar á íslandi
Pétur Gunnlaugsson, en Sig-
urjón vann skjöldinn.
Sigurjón vann fyrsta Ár-
mannsskjöidinn til eignar
1912, annan sköldinn vann
hann til eignar 1919.
Friðrik konungur VIII. kom
hingað til lands 1907. Kon-
ungur var staddur á Þingvöll-
um 2. ágúst um sumarið og
þar glírndu 8 valdir glímu-
menn fyrir konung Sigurjón
varð næstur þeim þremur er
verðlaun hlutu.
Hinn 17. febr. 1906 stofn-
uðu nokkrir menn á Akureyri
um var ekki mikil hér á landi
á þessu tímabili, allvíðast
var ekki um annað að ræða
en íslenzka glímu og svo
skauta- og skíöaferðir í sveit-
um landsins og hér í Reykja-
vík var skautafélag til frá því
um 1890.
Á Akureyri var nokkur í-
þróttaáhug og um vorið 1907
tóku sig til tveir ungir Akur-
eyringar og ferðuðust um, til
að sýna ýmsar íþróttir og
fimleika. Það voru þeir Jó-
hannes Jósefsson og Jón Páls-
son. Þeir komu til Reykjavík-
ur í þann mund er hér voru
staddir tveir Norðmenn svip-
aðra erinda. Reyndu þessir
menn með sér og var fylgst
með því af miklum áhuga.
Var meiri aðsókn að þessum
sýningum en áður hafði
þekkst hér.
Svo kemur undirbúningur-
inn undir Olympíuleikana ’08.
Var nú vakinn töluverður á-
hugi fyrir íþróttaiðkunum.
Þegar hér var komið mun Sig-
urjón hafa verið farinn að
i iðka flestar íþróttir sem hér
j voru þekktar þá.
Hinn 31. jan. 1909 er keppt
í 1000 m skautahlaupi í Rvík.
Varð Sigurjón þar fyrstur í
sínum flokki, — 18 ára og
; eldri. — í des. 1909 gaf Braun
kaupmaður silfurbikar til að
keppa um í skáutahlaupum.
I Keppendur skyldu reyna með
sér á þremur vegalengdum:
500 m, 15.00 m og 5000 m. Sá
sem yrði sigurvegari í tveim
•vegalengdum skyldi hljóta
bikarinn, en um að Vinna
hjuin th eignar gj.lt.ii syípaSar
reglufög aim' Ármahhsskjöld-
inn.
Fyrsta keppnin um þennan
öllum vegalengdum og var
honum afhentur bikarinn á-
samt heiðursskjali í fjöl-
mennu samkvæmi 8. marz s.
á. Árið 1914 vann Sigurjón
bikarinn aftur.
Árið 1909 \ar keppt í 1000
m hlaupi hér á Melunum í
Rvik. Sigúrjón varð þar
fyrstur að marki. Árið 1910
var þreytt mtíuhlaup ogryann
Sigurjón það einnig. á i-
þróttamóti Sambands- - ung-
ínennaTélaga ísiands, sem háð
var árið 1911 vann :Sigurjón
verðlaun í 10 íþróttagréinum,
þar af 7 fyrstu verðlarih, en
íþróttagreinarnar voru þess-
ar': Hlaup 100 m, 402'm,
804% m, og 110 m grinda-
hlaup, kappganga 804% m,
knattkast, kúluvarp, lang-
stökk, grísk-rómvérsk glíma
og islenzk glíma. Árið 1911—-
12 var hér danskur maður
sem vildi reyna sig við Sigur-
jón og skoraði á hann í grísk-
rómv. glímu og lagði undir kr.
50.00. Sigurjón vann þessa
glímu léttilega og gaf U.M.-
F.R. krónurnar.
Á Olympíuleikunum 1912
tók Sigurjón þátt í grisk-
rómverskri glímu. Hann sigr-
aði tvo fyrstu keppinauta
sina, við þann þriðja glímdi
liann í hálfa aðra klukku-
stund og var þá dæmt að Sig-
urjón hefði tapað. Viðureign
þeirra byrjaði kl. 11 f. h. Síð-
an varð Sigurjón að glima við
þann næsta kl. 4.30, þá glímu
vann hann á tveimur mínút-
um og var nú Sigurjón kom-
inn í lokaglímuna „Semifin-
alinn“, þ. e. einn af 9 þeim
beztu, en nú tapaöi hann, og
töldu félagar hans, að hann
hefði ekki farið nógu gæti-
lega.
Efalaust hefur Sigurjón æft
sig svo vel sem hann gat, en
á þessum árum var hann
mjög störfum hlaðinn. Hann
vann við verzlun Th. Thor-
steinson, réðist þangað 1903
sem nemandi í 4 ár en síðan
var hann deildarstjóri og
verkstjóri við verzlunina til
ársins 1914,
Sigurjón var einn áf stofn-
endum Ármanns 1906 og síðan
;í stjórþ þ£$sh;élags og lagði
þar frárii mikiö st’arf. Hann
var einn af stofnehdum í-
þróttaféjágS T .. . Reykjavikur
1907. Haijn var' í Skautafé-
lagi Ré^kjavikur og í Ung-
mfchnáféiagi Reykjavíkur, og
vann þár mi’kifi. í íþróttasam-
ba_ij^.l?jýj$asvtkur vann hann
við áö kömá upp íþróttavelli á
Melunum. í framkvæmda-
nefnd U.M.F.R. við að koma
Ungmennafé'aganna í Sunn-
lendingafjórCungi 1910 var
Sigurjón, á amt Birni Jakobs-
syni og Guðmundi Sigurjóns-
syni kosinn í nefnd til að únd-
irbúa íþróttamótiö 1911.
Sambandsstjórn U. M. F. í.
bætti svo tveimur mönnum í
þessa nefnd, sem undirbjö og
stjórnaði fyr.ta allshérjar-
iþrót’.atnóti fyrir ailt land.
Þessi nefnd ieysti af hendi
GtiðmundKr Stefánsson. 1910. Sigurjón varð fyrstur á
»• bikar fór .íram ^pgfS'h-tfsbr: i'uþrr - *strínmai?tmíth*" ** “VTö^Vaf ’Srgrirfðíi 4>eim
Skerjafjörð. A fjóröungsþingi
Hallgrímur Bencdiktsson.
mikið starf með glæsibrag,
m. a. gaf nefndin út leiðbein-
ingapésa, sem var sendur út
um allt land og leysti af
hendi mikinn vanda, sem hér
er ekki hægt að rekja nánar,
en Sigurjón var gjaldkeri
þessarar nefndar. Tekjuhalli
mótsins var rúmar 90 krónur,
en þeir skiluðu eignurri sem
voru meira virði.
Það kom fljótt í ljós,-»sér-
staklega eftir að íslendingar
fóru aö hugsa til að taka; þátt
í íþróttamótum erlendis, að
ekki varð komizt hjá þ%i, að
hér á landi væri til ýjður-
kenr.d yfirstjórn iþróttajfcála.
Því var það að íþróttá&ám-
band íslands var stc&nað.
Sigurjón gekkst manna *mest
fyrir því máli, enda kui^ug-
astur því allra manna hisL Þá
(Framhald á 7. siðu.)