Skinfaxi - 01.11.1911, Page 2
SKINFAXI
húsin vatnslaus og gaslaus, óræst, brotin
og lek, Hvergi væri niat eða drykk að
fá, því allir sem lifðu væru of mentaðir
til að seðja hugur sitt eða leita sér skjóls.
Stutta stund horfðu embættismennirnir á
þurran landsjóðinn, lögmennirnir héldu uppi
málaferlunum, þingmennirnir héldu í sér
hita við að bræða upp stjórnarskrá, sem
leifði, að ráðherrar væru 40 í einu. En
um síðir drægi þó líf og dáð úr öllum,
hvíld dauðans færðist Iíka yfir hina hærri
gjaldendur, og að lokum heyrðist aðeins
ein rödd, rödd hrópandans á eyðimörkunni.
Það væri seinasti Islendingurinn, þáverandi
prófessor í sögu, sem skjálfandi i hrolli dauð-
ans, er færðist yfir hann, rökleiddi yfir ná-
um landa sinna, að þeir sem framleiða
lífsnauðsynjarnar séu gagnsminstu verurn-
ar í hverju þjóðfélagi, — — —
Þá er komið að kjarnanum. Lífið sjálft,
reynslan, heilbrigð skynsemi heilbrigðra
manna mótmælir þessari réttleysisárás á
fátæklingana. Árásarmennirnir skifta um á
réttu og röngu, kalla þá menn gagnslausa,
sem halda uppi á Herkúlesarherðum sín-
um himni þjóðarinnar, en hyggja marga
þá menn nýta og réttháa, sem þiggja dag-
legt brauð sitt, og alt sem þeir hafa í
gjöld og aðra eyðslu, frá erfiði þeirra
manna, sem þeir fyrirlíta og neita um ein-
földust og sjálfsögðustu laun fyrir starfa
þeirra. Því að hvað sem blindir menn
segja, þá er vinnan móðir auðsins; án
vinnu er engin velrnegun, ekkert líf, engin
menning. Og þeir sem vinna á sjó eða
landi, hvað sem verkið heitir, og hvað sem
liður auðlegð þeirra, þeir eru þær sönnu
sloðir þjóðfélagsins.
En hverjum þeim, sem þetta athugar,
getux^. varla nema blöski’að óskammfeilni
hinna sönnu þurfenda, sem kalla sig gef-
endur, og dómgreindaleysi gefandanna, sem
klappa lof í lófa óheilli tungu brjóstmylk-
inga sinna, sem launa fórn þeirra með
fyrirlitning og rangsleitni.
Jónas Jónsson.
„Norræna stefnan“ í Færeyjum.
Eftir
Halldór Jónasson á Seyðisfirði.
Þessir norrænu stefnufundir hafa verið'
aðeins tveir, hinn fyrri í Noregi sumarið-
1908 og svo þessi núna í sumar í Þórs-
höfn. Eiginlega voru þetta þjóðlegar kynn-
isfarir á víxl milli Noregs og Færeyja, sem
Islendingar tóku ekki þátt í fyi’st hér að
heirnan, sökurn fjarlægðar og undirbún-
ingsleysis. En nú í síðara skiftið kom
fram ósk um það, að vór sendum líka
menn á þetta mót og snéru Færeyingar
sér til U. M. F. í. til þess að sjá um þetta.
En nægileg samvinna hafði ekki á undan
gengið svo að við sjálft lá að enginn mundi
fara. Þar við bættust óhentugar skipa-
ferðir frá Reykjavík, svo að sambands-
stjóri U. M. F, I. fór þess á leit við mig:
að fara, með því að sambandsþingið styrkti
förina og skipaferðir voru betri af Austur-
landi. Eg varð við þessum tilmælum og
skal nú í stuttu máli greina frá aðalatrið-
unum úr ferðinni, því að rúm leyfir mér
ekki langa frásögn. Eg Ieyfi mér
ennfremur að vísa til 28. og 29. tölubL
„Austra“ þ. á., þar sem eg hefi skrifað
um þetta efni.
Forgöngu stefnunnar í Fæx-eyjum höfðu
ungmennafélögin þar, og framkvæmdina
haf ði nefnd sern kölluð var noiTæna nefnd-
in og voru í henni meðal annara Jóanes
Patursson á Kirkjubæ, fyrvei-andi þingmað-
ur, Winter borgarstjóri í Þórshöfn, S. Even-
sen kaupmaður o. íl. Sá siðastnefndi tók
á móti mér strax á skipsfjöl og fylgdi mér
til bústaðar, sem eg skyldi liafa ókeypis.
Hafði nefndin séð öllum stefnugestum fyrir
ókeypis dvalarstað á sama hátt.
Fyrsti stefnudagurinn var ákveðinn laug-
ard. 1. júlí og kom þá skip Norðmanna
um kvöldið og heilsaði með fallbyssuskot-
um. Bátar margir skriðu þá fram til þess
að taka á nxóti gestunum og voru þeir
skreyttir merkisfánum hinna þjóðlegri Fær-