Skinfaxi - 01.05.1912, Blaðsíða 5

SKINFAXI
37
legðardómum og hverskonar rangindum
brætt inn í sig þessa harðsnúnu útlendinga
á landamærunum, þá reyndi hún að kaupa
undan þeim landið. Of fjár var fengið i
hendur þýskum mönnum til aö kaupa með
jarðeignir Dana. En enginn, að heita
mátti, vildi selja; ílestir voru efnalega sjálf-
stæðir og þurftu þess ekki. En hinir sem
urðu að selja, seldu löndum sínum í kyr-
þey — og ekkert vanst á. Hver þjóð,
sem svo er sterk í menningu fær, fyr eða
síðar, þann stjórnarfarslega rétt, sem hún
óskar, því hann er eðlileg afleiðing þess
innra sjálfstæðis, og nær einkis virði án
þess, því að lítilsigld og ómentuð þjóð,
þótt fullvalda sé, eins og t. d. Rússar,
verður sinn eiginn böðull, meðan fólkið er
vesælt og þroskalaust.
En sigurvegarinn neyðist til, ósjálfrátt,
að virða hinn undirokaða eftir gildi hans.
Þetta sést vel, ef borin er saman meðferð
Englendinga á Egyptum og Búum. I öðru
landinu eru íbúarnir skammsýnar, fákunn-
andi smásálir, sem ýmist má ginna, múta
eða hræða til hvers sem vera skal. Með
slíka þjóð fer útlendi valdhafínn sem ó-
myndug börn. Hinsvegar eru Búar, heims-
ins mestu afreks og drengskaparmenn,
sannir menn í hvívetna. Vegna fámennis
lutu þeir í lægra haldi í hnefaleiknum, en
jafnskjótt og kom til innri aflrauna, menn-
ingarbaráttu, þá urðu Englendingar að við-
urkenna, að þeir áttu við sinn jafnoka,
og breyttu þá við Búana eftir því, fengu
þeim fé til að græða sár landsins og for-
ustu i Suður-Afríku.
Þannig er milli þjóðanna ævarandi stríð,
þar sem í fyrstu gætir aflsmunar en í
engu réttlætis né góðs málstaðar. í þeim
leik bíður veikari þjóðin lægri hlut. Þá
fylgir menningarbaráttan, þar sem smá-
þjóðin getur haldið sínu í bráð, og sigrað
i lengd, ef hún á betri og vitrari mönnum
á að skipa en drottinþjóðin. Örlög Persíu
og Tripólis eru Ijóst dæmi þess, hve fá-
nýtt er þjóðarsjálfstæði án einstaklings-
þroska. J. J.
Nýju skólarnir ensku.
i.
Fyrir nokkrum árum kom út á Frakk-
Iandi bók, sem hét: Af hverju koma yfir-
burðir Engilsaxa. Höfundurinn ber saman
enskumælandi þjóðirnar við sína eigin
þjóð. Honum þykir sem Engilsaxinn verði
á flestum sviðum sterkari og sigursælli.
Hann leitast við að skýra þetta til að
verða Frökkum til bjargar í samkepninni.
Við getum ekki stigið svo eitt skref, að
við mætum ekki Englendingum, segir hann
Við getum ekki litið á gömlu nýlendurn-
ar okkar, án þess að sjá þar blaktandi
enska fánann. Frá okkur hafa þeir tekið
Norður-Ameríku frá Kanada til Missisippi-
ósa, Indland og Egyptaland. Engilsaxinn
drotnar í Ameríku í Bandaríkjunum og
Kanada; hann ræður Suður-Afriku og
Egyptalandi, hann á Indland, Ástralíu og.
Nýja-Sjáland. Yfir Evrópu og heiminum
öllum ræður hann með verslun sinni og
iðnaði. Hann er eftirkomandi Rómverj-
ans í þjóðaforustunni.
Við, og ýmsar aðrar þjóðir, Þjóðverjar,
Spánverjar og Italir reynum að eignast
nýlendur, reynum að stofna heimsveldi.
En þær nýlendur eru varla nema fyrir
embættismennina sem kosta verður til að
halda þar stjórn uppi. Við náum þar
engri fótfestu, festum þar engar rætur,
höldum valdi okkar við með hervaldi einu.
En hvar sem Engilsaxinn stígur fæti á
jörð, umbreytir hann öllu til framfara, út-
breiðir og hagnýtir öll menningartæki nú-
tímans, svo að nýlendar hans komast f
mörgum greinum fram úr okkur; þess-
vegna nefna þeir Evrópu gamla heiminn.
Og maður verður að viðurkenna að við
sýnumst ellilegir við hlið þessara efnilegu
ungviða. Berum saman til skýringar, hvað
Engilsaxar hafa gert úr Nýja-Sjólandi og
við úr Nýju-Kaledoniu, hvað Spánverjar
og Portugalsmenn hafa gert úr Suður-Ame-