Skinfaxi - 01.05.1913, Blaðsíða 4

36
SKINFAXI
fús að fórna hverju sem er fyrir ríflegt
þjórfé. Alls engin menningaráhrif leiðo af
slíkum gestum; jafnvel þótt eitthvað væri
af þeim lærandi, umgangast þeir sníkjandi
þjóna sína eins og óæðri verur; engin líf-
vænleg sálarleg eða siðferðisleg bönd tengj-
ast yfii' þá gjá. Það er ekki til öruggari
teið til að úrætta óspilta alþýðumenn, held-
en að gera þá að gistihússþjónum, sem
lifa eiga af gjöfum gestanna, eins og tíðk-
ast í öllum ferðamannalöndum.
líiðurlag'. Allar þessar framfarir, togarar,
höfnin, járnbrautir, verksmiðjur eiga sam-
merkt í því, að þær skapa stórauð fárra
manna, og réttlitla, háða örbirgð fjöldans.
Ef þær eiga að verða að þjóðargagni,
verður að fylgja þeim samsvarandi ger-
breyting í þjóðaruppeldinu, og siðferðislífi
manna. Þá geta þær orðið til blessunar.
Ef vélarnar vinna fyrir manninn til að
stytta daglegt brauðstrit hans, til að gefa
honum tíma til að vera maður, borgari,
þáttakandi í þeim ógrynnis andans auði,
sem mannkynið hefir erft, þá fyrst ná þær
tilgangi sínum, en það er ekki orðið enn
og verður heldur ekki hér á Islandi nema
með einu móti, sem engum kunnugum
dettur i hug að íslendingar liafi vit á að
nota. Enþaðer að skoða þjóðaruppeldið
sem aðahnál, að neyta allrar orku til að búa
hverneinastaheilbrigðan manní landinu und-
ir að geta leyst viðfangsefnin sem verða á vegi
hans. Með yfirburða heppileguuppeldi,
og engu öðru, má gera mannkynið fœrt
um að drotna yfir anda gullsins.
J. J.
Nýu skólarnir ensku.
VIII.
Ekki vinst hér tími til að segja frá ölÞ
um námsgreinum eða aðferðum nýu skól-
anna, enda gerist þess varla þörf, því að
af því sem sagt er, má álykta um það sem
ekki er lýst, þvi að allar aðferðirnar eru
bygðar á sömu meginreglunni, þeirri að
lœra af að vinna, að læra um náttúruna
með því að skoða hana sjálfa, læra tungu-
málin með því að nota þau eins og móð-
urmál, læra landafræði með því að ferðast,
sjá lönd og borgir með eigin augum. En
vitaskuld er þess ekki kostur nema að litlu
leyti; er þá gripið til þess næst besta að
gera löndin, móta mynd þeirra í leir, eða
teikna uppdrætti margskonar, um jarð-
myndun, loftslag, gróður, atvinnuvegi o.
s. frv.
En á eitt verður að minnast, af því að það-
stingur svo í stúf við aðfarir Islendinga.
Það er reikningskenslan. Getur nokkuð-
hugsast fjarlægara Iífinu, eða miður fallið
til að vekja áhuga fyrir námi en þessar
tölur „út í bláinn“ sem höfundarnir fylla
með hinar venjulegu stærðfræðisbækur ?
Dr. Reddie lætur þar á móti ekki reikna
neitt dæmi sem ekki er tekið beint úr dag-
Iegu lífi skólans. Þannig fara gegu
um hendur nemendanna, allir reikn-
ingar skólans, tekjur og gjöld, reikningar
búsins, bókasafnsins, kenslutækjanna og
allra þeirra viðskifta, sem skólinn hefir út
á við og inn á við. Og allir þessir reikn-
ingar verða að vera svo réttir, ljósir og
vel gerðir, eins og ætti skólastjórinn sjálf-
ur að senda þá undir úrskurð strangra
endurskoðenda.
En ef þessi viðfangsefni eru ekki nógu