Íslendingaþættir Tímans - 27.08.1977, Síða 20

Guðmundur Mýrmann
Einarsson
Þann 14. september andaöist á Hér-
aöshælinu á Blönduósi, Guömundur
Mýrmann Einarsson, bóndi á Neöri
Mýrum i Engihliöarhreppi, Húna-
vatnssýslu.
Guömundur Einarsson var fæddur
24. júni 1907 á Neöri Mýrum. Voru for-
eldrar hans Einar Guömundsson frá
Miögili I Langadal, Þorkelssonar frá
Barkarstööum i Svartárdal. Voru hans
systkini m.a. Arni Þorkelsson á Geita-
skaröi og Sigriöur Þorkelsdóttir i
Neöri Lækjardal, móöir þeirra Arna
Blandons bónda Lækjardal og Þorkels
Blandons I Reykjavik.Var þetta dugn-
aöar- og gáfufólk.
Kona Guömundar Þorkelssonar á
Miögili, móöir Einars á Neöri Mýrum,
var Guörún Einarsdóttir frá Bolla-
göröum á Seltjarnarnesi, systir Guö-
mundar Einarssonar útvegsbónda I
Nesi. Var þetta fólk gildir bændur og
miklir formenn og aflasælir.
Kona Einars Guömundssonar á
Mýrum, móöir Guömundar Einars-
sonar bónda á Neöri Mýrum, var Guö-
rún Hallgrlmsdóttir frá Birnufelli I
Fellum. Haföi hún komiö I Húnaþing
sem kvennaskólastúlka til Blönduóss
og dvaldi æ siðan i Húnavatnssýslu.
Hallgrimur Helgason faöir Guörún-
ar var frá Sandafelli I Skriödal, bróöir
Gísla, fööur Benedikts Gislasonar, áö-
ur bónda I Hofteigi á Jökuldal, en hálf-
bróöir Guörúnar Hallgrimsdóttur á
Neðri Mýrum var ólafur bóndi Birnu-
felli. Allter þetta fólk mikilhæft dugn-
aöar- og framkvæmdafólk.
Mátti þvi segja að gildir bændur og
auðsælir stæöu að Guömundi Einars-
syni I allar ættkvislir.
A Neðri Mýrum höfðu oft oröiö ábú-
endaskipti, er Einar Guömundsson hóf
þar búskap, enda jörðin I leiguábúö.
Hafði jörðin eigi hlotiö þá ábúö er
henni hæföi, en hún var I eðli sinu góö
jörö. Ariö sem Guömundur Einarsson
fæöist, hófu foreldrar hans þar búskap
og eignuðust jöröina. Skipti þá um til
hins betra um búskapinn. Einar var
búþegn góður, verkhygginn, jafnlynd-
ur, og varö bú hans brátt arðsamt.
Guörún, kona hans, var stórbrotin i
orði og af athöfnum, vildi hafa reisn
yfir heimili sinu meö reglusemi og
«0
gestrisni. En hversdagslega var hún
sparsöm og fór vel meö hluti.
Þau hjón reistu 1925 Ibúðarhús úr
steini, eitt hiö fyrsta hér um slóðir, og
var það hiö reisulegasta. Heimili
þeirra var glaövært. Einar var lengi
organisti I Höskuldsstaöakirkju, var
söngvinn, tók I orgel oft á heimili sinu
og fólkið sögn.
Þau hjón eignuöust þessi börn auk
Guðmundar bónda á Mýrum: Unni og
Hallgrim, er alla ævi hafa dvalizt á
Mýrum, og unnið þar aö búinu og Guö-
rúnu, sem gift er Jóhannesi Gislasyni
verzlunarmanni i Vestmannaeyjum.
Guömundur Einarsson bar nafn
ömmubróöur sins, Guömundar Ein-
arssonar i Nesi. Guömundur var
snemma tápmikill, varö hár vexti,
hraustur velbyggður og styrkur vel og
vinnugefinn, stundaði iþróttir og
keppti á iþróttamótum ungmenna-
félagsins.
Þótt búskapur yrði ævistarf hans,
haföi hann rika hneigð til veiöiskapar
á sjó og landi. Haföi hann gaman af aö
koma á sjó og draga fisk og var ágætt
skytta. Hagur var hann I bezta máta,
einkum á járn, og haföi smiöju.
Guömundur var tvo vetur á Bænda-
skólanum á Hvanneyri og taldi sig
hafa mikið lært af dvöl sinni þar, og
þroskazt á marga vegu. Hann dáöi
mjög hinn merka skólastjóra, Halldór.
Vilhjálmsson á Hvanneyri. Stóöu hug-
ur Guðmundar til framhaldsnáms I
búfræöi, en hindrun sú varö þar á, aö
heilsa fööur hans fór þverrandi unz
hann andaðist 1934.
Stóö Guömundur þá fyrir búi móöur
sinnar ásamt systkinum sinum Hall-
grimi og Unni. Hóf hann þá mikla
ræktun og byggingar útihúsa úr steini.
En er móðir þeirra andaöist 1956, hófu
þeirbræöur, Guömundur og Hallgrim-
ur, félagsbú, og héldu þeir áfram
byggingum á Mýrum, geröu miklar
giröingar og þurrkuöu landiö til beitar.
Byggingar á Mýrum voru traustar og
vandaðar sem veröa mátti, enda var
Guömundur vakinn og sofinn yfir aö
allt væri i hinum beztu sniöum. Má þar
til nefna vel hirt tún og grasgefin, er
gáfu góða uppskeru, þótt illa áraði.
Velræktaður og alinn búsmali, enda
hugleiddi Guðmundur margt er mátti
verða til nytja við búskapinn, er hann
nam af bóklestri eða mæltu máli. En
hann var i senn bókhneigður og eftir-
tektarsamur.
Þeir Mýramenn gáfu sig ekki mikiö
aö félagsmálum, né stunduðu aö neinu
ráöi vinnu utan heimilis. En hitt var aö
margan daginn vann Guömundur fyrir
nágranna sina aö ýmsum verkum,
eins var hann glöggur um alidýrasjúk-
dóma og varö mönnum aö liöi f þeim
efnum. Guömundur var þvi árvakur
við búskapinn eins og góður fiskimaö-
ur um að afla. Aftur gaf Guömundur
sér góðan tima til aö kynna sér verölag
á hlutunum, svo hann mætti hljóta sem
hæst verö fyrir vöru sina og öölast ó-
dýrust innkaup. Kom þar fram
verzlunarhneigö hans og hagsýni um
alla hluti. Var þvi bú þeirra bræöra
arðsamt, enda kappkostaöi Guömund-
ur að forðast skuldir. Hélt svo fram
um langt árabil aö Guömundur haföi
alla útvegun búsins, en Hallgrímur sá
um allt heima fyrir. En báöir voru þeir
bræöur dugnaöarmenn til allra verka.
Islendingaþættir