Samvinnan - 01.01.1952, Qupperneq 22

(Frh. af hls. S)
plögg og föt urðu eins cg drílur við
flekkina. IJað var snúið heima á túni,
niður á grund og suður í mó.
Um kvöldið var öll taðan komin í
bólstra. Föstudagurinn var með sama
svip, þá var hirt betur um útheyið,
og allt komst það brevskþurrt í
bóistra um k''öldið.
Enn þá heilsaði laugardagur með
sólskini og blíðu. Allir risu á fætur á
undan hröfnunum. Drengirnir fóru
að sækja hestana. Piltar og stúlkur
suður á engi að binda. Jón bóndi hafði
alla reiðinga og reipi tilbúið er hest-
arnir komu og stjórnaði hvernig lagt
var á.
Það var bundið í tveim flokkum.
Drengirnir tej'mdu sína þrjá hesta
hvor. Kapp var á milli flokkanna,
óspart rekið eftir strákunum, svo ekki
stæði á flutningi. Siggi vildi fara fleiri
ferðir af enginu, og það tókst. Reið-
hestar hjónanna, Gneisti og Glói,
urðu nú í dag að lítillækka sig undir
klif og klakk, og drengirnir að ganga
með. Enn var hitinn samur, skórnir
harðir og hálir, og hann var berfætt-
ur. Um hádegið var engjaheyið heim
komið. Þá tók við taðan og loks
Grundarheyið.
Um miðaftan sást þoka í hafi. Hægt
og hægt seig hún inn fjörðinn, teygði
tungurnar inn dalinn, lengra og
lengra. Um sólarlag var hún komin
inn að Grund, lá blýþung og rök yfir
öllu. Fólkið hamaðist að binda síð-
ustu bólstrana. Drengirnir voru
snöggklæddirj herfættir, ískaldir að
teyma lúna, seinfæra hestana. Strá
og kvistir lömdust um sára og kuml-
aða ökla og ristar. Slegnir broddar og
steinvölur í götu stungust í iljar.
Jón bóndi leysti seinustu ferðina í
Lambhúshlöðu. Geiri vinnumaður
átti að spretta af og flvtja hestana.
„Strákar, þið getið nú flutt hestana
út fyrir Hagagarðinn," sagði hann,
þegar búið var að spretta af. Stjáni
var til með það. Þeir riðu á Gneista
og Glóa. Notalegt fannst þeim að
verma bera fætur á hestsíðunum
heitum undan reiðingunum. Heim-
leiðin var all erfiðari, gatan með sár-
um steinum, móarnir með blautum
hrískvistum á bera fætur.
Þeir áttu leið um kvíhúsið. Stúlk-
urnar voru að enda við mjaltir. Stjána
langaði í „sprell“. Þeir fóru upp á hús-
ið, lögðust á strompinn með hægð.
Stúlkurnar voru komnar upp í garð-
ann og voru að klæðast úr mjaltaföt-
unum. Mjólkurföturnar stóðu á milli
þeirra. Bogga var að enda við sögu,
sem áreiðanlega var ekki ætluð eyrum
drengjanna. Stjáni gat ekki að sér
gert að gera vart við sig. Hann kast-
aði inn ofurlitlum moldarköggli. Hann
átti reyndar að hitta nefið á Boggu.
En hann kom niður í mjólkurfötu.
„Stráka óþverra skammirnar. Þið
skuluð fá fyrir ferðina. Þið getið að
minnsta kosti rekið ærnar, ef þið vilj-
ið komast hjá því að ég segi eftir ykk-
U
ur.
Stjáni var fljótur að neita. Hann
sagðist ekki vera ráðinn hér smali.
Sigga fannst vera beint að sér, þegj-
andi hleypti hann út og rölti á eftir
ánum. Skammt var frá Kvíahúsi upp
á lága heiðarbrúnina. Nú langaði
hann ekki heim. Sár gremja greip
hann yfir óréttlæti fólksins. Tvær
sendiferðir, eftir að fullorðnu piltarn-
ir voru komnir í baðstofuylinn til
matar og hvíldar. Þokan og nætur-
svalinn nístu hann, úðinn smaug ofan
um hálsmálið að baki og brjósti. Ekki
var neinn „vondur“ við hann. Af-
skiptaleysið, hlífðarleysið gat orðið
kalt líka. Hann rölti ósjálfrátt lengra
en þurfti, framhjá kennileitum brún-
arinnar. Gatan var horfin. Ærnar
horfnar í þokuna. Hvar var hann?
Einn, villtur uppi á heiði! Berfætt-
ur, klæðfár, þreyttur, svangur og
blautur. Hann sá kynjamyndir. Tröll
eða óvættir? Nei, bara steinarnir. Að-
eins dauðir steinar á vegleysu hans.
Gömul saga rifjaðist upp, um dreng,
sem villtist í þoku á heiðinni, villtist
mn á grjótauðnir öræfanna, og dó úr
hungri og kulda. Beinin fundust
mörgum árum seinna.
Hann fór að hlaupa ósjálfrátt í ein-
hverju ofboði. Hann hætti að finna
greinarmun sléttlendis og bratta. Loks
kom hann að grjóturð. Hann henti
sér niður. Svona var víst grjóturðin
á öræfunum, þar sem bein drengsins
fundust. Hann lagðist á grúfu og fól
andlitið í höndum sér. Aður en hann
vissi var hann farinn að þylja bæn-
irnar, sem mamma kenndi honum.
Mamma! Hann bað ekki þann guð,
sem kverið sagði frá. 011 sú guðfræði
hafði vakið hjá honum leiða. Hann
ákallaði einhvern hulinn mátt, sem
hann fann að umlukti allt, sem hon-
um þótti vænt um, allt það, sem fólg-
ið var innst í honum sjálfum. Allir
hans sálarkraftar endurfæddust,
runnu saman í ljúfan straum, sem gaf
honum hugdirfðina aftur. Hann leit
upp. Nú þekkti hann sig. Hann var
norðan í „hólnum sínum“. Hann gekk
upp á hólinn og var þá kominn upp
úr þokunni. Oðara var allur hugar-
kvíði horfinn. Glampar hinnar hálf
björtu nætur léku um þokuhafið, sem
reis og hné, hóflega hæglega, en
breytti þó stöðugt myndum. Sums
staðar var stráð roða gulli, annars
staðar hvíta silfri, en þess á milli
dimmbláir skuggadahr. En nú rauf
hvellt hróp þögnina. Það var rödd
Jóns bónda. Það var farið að leita
hans! ()IIum var þá ekki sama um
hann. Hann tók undir og hljóp af
stað. Héðan var ekki vandratað heim,
niður með bæjargilinu.
Ritstjórnarrabb
(Frli. af bls. 2)
tilfinninga, og ber gæfu til aö reka á
hana snilldarlegan endahnút með því
að láta ráðskonuna gleðjast af að elta
kálfinn, sem er orðinn hennar eftir
ævintýrið í Tjarnarbotnum. Undirrit-
aður spáði því eftir fyrsta lestur sög-
unnar, að hér væri á ferðinni nýliði,
sem gæti orðið einn af mönnum fram-
tíðarinnar, og hann er enn á sömu
skoðun.“
BÆÐI Andrés og Helgi ræða itar-
lega bók Indriða og segja kost og löst
á sögunum. Helgi endar sína grein á
þessa leið: „En læri Indriði G. Þor-
steinsson það, sem hann á ónumið í
byr j unarfræðum ritmennskunnar,
kemst hann miklu lengra en til Suð-
urlanda. Þá getur hann orðið Tinda-
stóll í íslenzkri bókmenntasögu.“
18