Samvinnan - 01.03.1978, Síða 17

ekki, hverju trúa skyldi. Börn
þeirra öll voru ung — eitt á
brjósti. Hún bjó þau öll að
heiman og fór til borgarinnar,
þar sem maður hennar var í
haldi.
Það gekk ekki greitt að ná
tali af Aksiónoff, en loks fékk
hún þó leyfi lögregluvaldanna
til þess. En þegar hún sá mann
sinn i hlekkjum meðal hins
argasta óaldarlýðs, hneig hún
í öngvit. En þegar hún vitk-
aðist aftur, settist hún við hlið
hans, lét börnin koma á kné
sér og spurði hann, hvað fyrir
hefði komið. Hann sagði henni
allt með sannindum og neitaði
sérhverri hlutdeild í glæpnum.
„Við verðum að biðja keisar-
ann líknar,“ sagði hann loks.
Kona hans kvaðst hafa sent
bænarskjal til keisarans, en því
hefði ekki verið sinnt.
Aksíónoff leit þegjandi til
jarðar.
Kona hans mælti:
„Manstu drauminn, sem mig
dreymdi áður en þú fórst að
heiman. Þú hefðir ekki átt að
fara þann dag.“ Síðan strauk
hún um vanga hans og mælti:
..Segðu konunni þinni satt,
vinur minn. Það varst þú, sem
drapst manninn?"
„Grunar þú mig líka?“ sagði
Aksíónoff og huldi andlit sitt
í höndum sér. Hann skalf af
ekka. í sömu svipan kom her-
maður aðvífandi og skipaði
konunni að hafa sig á brott.
Og Aksíónoff kvaddi konu
sína og börn i hinzta sinn.
Þegar þau voru farin, gat
Aksíónoff ekki um annað hugs-
að en grun konu sinnar. Þá
varð honum hugsað: Guð einn
veit, hvað satt er. Til hans eins
er að áfrýja, og hjá honum
einum er miskunnar að vænta.
Aksiónoff hætti því við að
senda keisaranum bænarskjal,
gaf upp alla von í málinu og
baðst fyrir án afláts.
Aksíónoff var dæmdur til
húðstrýkingar og námuþræl-
dóms. Hann var lagður á bekk
og laminn með hnútasvipum
og sendur til Síberíu með öðr-
um föngum, þegar sár hans
tóku að mýkjast.
Tuttugu og fimm ár var
Aksíónoff í þrældómshúsinu í
Síberíu. Hár hans varð hrím-
hvítt og skeggið sítt og grátt.
Gleði hans var þorrin, líkam-
inn lotinn og tungan fámálug.
En hann var jafnan bænræk-
inn.
Aksíónoff lærði að smíða skó
og fyrir þá peninga, er hann
aflaði sér með skósmíðum,
keypti hann sér ævisögur
helgra manna. Þessar bækur
las hann, þegar færi gafst. Á
sunnudögum söng hann í
fangakirkjunni, þvi að hann
var raddmaður mikill.
Fangavörðunum var vel til
Aksíónoff, því að hann var
auðsveipur. Samfangar hans
lögðu á hann virðingu og köll-
uðu hann „hinn heilaga".
Hann var löngum talsmaður
fanganna, þegar fangaverðirn-
ir skyldu beðnir einhvers.
Engar fregnir bárust Aksí-
ónoff frá Rússlandi.
Eitt sinn bar svo til, að margt
nýrra fanga kom í fangelsið.
Þeir, sem fyrir voru, urðu fegn-
ir nýbreytninni, og þyrptust að
aðkomuföngunum til þess að
spyrja þá spjörunum úr. Aksí-
ónoff hlýddi á. Einn aðkomu-
fanganna, roskinn maður, mik-
ill velli og hvatlegur tók að
segja frá því, er hann hafði af
sér brotið.
„Jæja-já, kallar mínir,“ sagði
hann. „Afbrot mitt var ekki
stórvægilegt. Ég tók hest, sem
einhver hafði beitt fyrir sleða
og var sakaður um þjófnað
fyrir bragðið. Ég sagðist hafa
17