Morgunblaðið - 21.01.1944, Blaðsíða 8

#*
8
MORGUNBLAÐIB
Föstudagur 21. janúar 1944
Hannes Thorarensen forstjóri
j| í DAG er borinn til grafar,
éftir 64 ára dvöl og starf hjer
í| Reykjavík, einn af þeim
borgurum, sem hvert manns-
barn í höfu'ðstaðnum þekti um
langt skeið — og altaf að góðu
einu.
Hannes Thorarensen fæddist
áð Móeiðarhvoli í Rangárvalla-
sýslu 5. desember 1864. For-
eldrar hans voru Skúli hjer-
aðslæknir Thorarensen, —
sonur Vigfúsar sýslumanns
Þórarinssonar, en bróðir Bjarna
amtmanns, — og seinni kona
hans, Ragnheiður, dóttir sjera
Þorsteins Helgasonar í Reyk-
holti. Eru þær ættir svo al-
kunnar, að óþarft er að rekja
þær. Vigfús Þórarinsson, afi
Hannesar, var fæddur 1756,
svo að þessir þrír ættliðir höfðu
lifað samtals 188 ár, sem mun
vera all-fágætt. Er þó enn eitt
hinna mörgu og mikilhæfu
barna Skúla læknis á lífi, frú
Móeiður í Birtingaiiolti.
Hannes misti föður sinn
1872. í ráði var að setja hann
til skólanáms, en efni til þess
munu hafa verið af skornum
skamti, og fór hann til Reykja-
víkur 1879 og gerðist versl-
unarþjónn hjá H. Th. A. Thom-
sen. Starfaði hann við Thom-
sensverslun í 28 ár og var þar
verslunarstjóri fimm síðustu
árin. Þegar Sláturfjelag Suð-
urlands var stofnað 1907, var
hann ráðinn forstjóri þess, og
j»égndi því starfi til 1924. Þá
gerðist hann forstjóri Vínversl-
juþar Ríkisins og var það til
ársloka 1935. Síðan hafði hann
ekkert fast starf með höndum.
Hannes Thorarensen kvænt-
ist árið 1901 Louise, dóttur H.
J. Bartels, verslunarmanns í
Reykjavík. Þau eignuðust fjóra
sonu, sem allir eru á lífi: Hen-
rik, aðalfjehirðir Útvegsbank-
ans, Ragnar skrifstofumaður,
Gunnar kaupmaður og Axel
sem er við verslunarnám í
Vesturheimi. — Frú Louise
reyndist manni sínum hinn
besti ög tryggasti förunautur á
lifsleiðinni. Hún er ein af þeim
konum, sem ekki hefir sóttst
eftir að berast á nje láta á sjer
bera utan heimilisins, en verið
frábær búsýslukona, umhyggju
söm húsmóðir, eiginkona og
móðir. Heimili þeirra Hannes-
ar var í föstum skorðum og
yfirlætislaust hversdagslega^
en gestrisni mikil, rausn og
höfðingsbragur alla tið, er vini
bar að garði. Hannes Thorar-
ensen Ijest að heimili sínu 11.
janúar s.l. og naut hjúkrunar
og umhyggju hinnar' ágætu
konu sinnar til hinstu stund-
ar.
Það mun einróma vitnis-
burður allra þeirra manna, sem
kunnugastir voru Hannesi
Thorarensen, starfi hans og
háttum, að hann hafi verið fá-
gætlega vel gefinn maður og
gerður. Hann var fríður sýn-
um, snyrtimenni, prúðmenni í
framgöngu og á öllu viðmóti
hans svo laðandi og Ijúfmann-
legur þokki, að einstakt mátti
heita.Hann var manna skemti-
legastur í viðræðum, gleði-
maður, gamansamur, orðhepp-
inn, fróður um marga hluti,
bæði af reynslu og lestri, með-
al annars óvenjulega kunnug-
ur sögu íslands af eigin ástund-
un. Honum virtist liggja flest
í augum uppi, og mjer kom oft
til hugar, að hann hefði m.
a. verið jafnvel til þess fall-
inn að verða mikill lærdóms-
maður og mikill búhöldur. —
Honum auðnaðist að halda öll-
um hæfileikum sínum gersam-
lega óskei'tum til dauðadags,
þótt hann kæmist á áttugasta
árið. Þá var ekki minna um
það vert, að samfara liinu Ijetta
og ljúfmannlega fasi hans,
margvíslegu hæfileikum og
hugðarefnum, var djúp alvara
í hugsun, fastlyndi og sam-
viskusemi. Öll þau störf, sem
hann tókst á hendur, stundaði
hann af skyldurækni, sem
aldrei skeikaði, hvort sem þau
voru betur eða ver launuð og
þökkuð, og lagði þá stundum
hai’ðara að sjer en heilsa hans
virtist mundu þola. Hann var
einn þeirra manna, sem gera
hvert það starf virðúlegt-, sem
þeir taka sjer fyrir hendur.
Hvort sem Hannes á yngri ár-
um sínum afgreiddi í Thom-
sensbúð eða á seinni árum
hirti kindurnar, sem hann
hafði sjer til gamans í kofa
við húsið sitt, lagði hann sig
svo fram, að vinnan varð
mei’kileg athöfn. Fýrir nýtt og
umfangsmikið fyrirtæki eins
og Sláturfjelag Suðurlands var
ómetanlegt að njóta slíks
manns að til forstöðu, trú-
mensku hans, reglusemi, út-
sjónar, lipui’ðar og festu, enda
hefir fjelagið óskað eftir því
að fá að kosta útför hans í
heiðurs skyni til minningar um
það brautryðjandastarf.
Það væri rangt af mjer að
sleppa úr þessum minningar-
orðum um Hannes Thorarensen
því dæmi um mannkosti hans,
trygglyndi og ástúð, sem jeg
þekti best. Þegar faðir minn
fluttist öllum ókunnugur hing-
að til Reykjavíkur frá Vest-
urheimi haustið 1894, tókst
þegar vinátta með þeim Hann-
esi, sem vel mætti kalla fóst-
bræðralag, þótt báðir væru þá
af æskuskeiði. Síðan er nú lið-
in nær hálf öld. Allan þann
tíma bar aldrei skugga á sam-
lyndi þeirra, jeg veit ekki til,
að þeim yrði nokkurn tíma
sundurorða, að einn misræmur
tónn blandaðist í þann hug
ástar og virðingar, sem þeir
báru hvor til annars. Hvor bar
svo hag og gæfu hins fyrir
brjósti sem hann ætti sjálfur
í hlut. Þeir sáust árum saman
daglega, en altaf var það fagn-
aðarfundur, þeir hittust og
skildust eins og hver samvist-
arstund væri þeirn sjaldgæt
gjöf. Og þegar eldri maðurinn
hætti að geta farið út af heim-
ilinu, heimsótti Hannes hann
með óbrigðulli ræktarsemi. —
Komur hans voru altaf sól-
skinsstundir fyrir þá báða —
og samt vitanlega enn dýr-
mætari fyrir þann, sem átti
færri kosti á að hitta aðra vini
og kunningja. Þegar jeg hugsa
um þessa tvo menn og þriðja
vininn, sem var þeim báðum
jafnkær, Daníel Bernhöft bak-
arameistara, verður mjer
stundum að spyrja sjálfan mig,
hvort sams konar trygðavin-
átla muni geta þróast og hald-
ist óröskuð á breyttum ög
þreyjulausari tímum. Frá því;
er jeg fyrst sá Hannes Thor-
arensen, vorið 1900, var hann
mjer eins og hann ætti í mjer
hvert bein, og allir mínir nutu
síðan sömu alúðar hans. Þegai’
hann kom hingað*í húsið í síð-
asta sinn í haust, er kraftarn-
ir entust honum varla til þess
að staulast upp stigann, en
sama Ijúfa brosið ljek um hið
æðrulausa andlit, skildi hann
eftir skarð á heimilinu, sem
aldrei fyllist, en líka minn-
ingar, sem birta af hlýju þakk-
læti mun altaf leika um. Því
get jeg gert mjer í hugarlund,
hversu þeir, sem honum voru
allra nákomnaátir, sakna hans
— og minnast þess með ævi-
löngum þökkum, að hann
skyldi vera slíkur sem hann
var. Sjálfur vissi hann vel tvö
síðustu missei'in, að skamt var
eftir, horfði rólegur og ókvíð- I
inn við dauða sínum, sáttur
við guð og menn að Ioknu
löngu, ílekklausu, gæfusömu
og drengilegu lífi.
Sigurður Nordal.
— Fjársvikin
Framh. af bls. 7.
særinu. Sennilega hefir bó til-
gangur þeirra verið tvíþætíur:
Annarsvegar að rýra fjármála-
vald Frakka og lina þannig tok
þeirra á smáríkjunum um-
hverfis Þýskaland. Hinsveear
að gefa frönsku stjórninni nóg
að starfa heima fyrir, svo að
hún hefði ekkert tóm til þesS
að rannsaka hinn leynilega cn
hraða, endurvígbúnað, er frám
fór austan Rínarfljóts.
í þann mund, er þýskarinn
var að semja við Fraser og
Willy, vissu samsæi'ismernirn
ir, að frankinn myndi hrvnja,
ef honum væri gefið dáiítið
spark. Með því að gefa hinnm
and-frönsku amerísku blöðum
frásögnina um svikabrull
frönsku stjórnarinnar, ætluðu
þcir þessum blöðum að gera út
af við írankann. Auðvitaö voi'U
þó engir aðrir falskir peningar
í umferð en þeir, sem ger'ðir
höfðu verið í Þýskalandi eða
(Jngverjalandi.
V0ö0<xxxx>000000öö00<xx>0000<x>00ööö00ö<>0<xx>ö0000000ö000<><x><>00000000<xxx>0000d00000<x>j
X - 9
Eftir Robert Storm
/ÖOÖOÖOOÖÖOÖÖÖOÖOÖOOOÖÖOOOOÖ'
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO'
Almenningsvagninn til Eastfield. Maðurinn í bið-
röðinni: — Vertu ekki að ýta. Hvað liggur ,á? Á
! meðan: X—9: — Bill, þetta er X—9. Við höfum elt
Alexander hingað. Jeg.ætla að biðja þig að athuga
hvöfit hann á ættingja eða vini hjer. Bill: — Jeg
hefi skýrslu.um hann hjerna á borðinu fyrir fram-
ah -mig. Móðir háns á heima í Eastfield. Alexander
í almenningsvagninum': — Bjáni var jég, að fara í
almenningsvagninum. Það er best að jeg fari út
næst, þegar vagninn nemur staðar.
♦ 4. . » . . b * • > 4