Stéttabaráttan - 11.08.1976, Blaðsíða 7

Stéttabaráttan 11. ágúst. 1976.
Fiskifræði boraaranna
1 viðtali f Þjóðviljanum 24.
júní sl. er það haft eftir Matth-
íasi Bjarnasyni sjávarútvegs-
ráðherra að menn megi ekki
vera "of varkárir" í sambandi
við friðun fiskistofnanna. Og
engum myndi víst detta í hug
að saka hann um "of mikla var-
kárni" hvað varðar stjórnun
þorskveiðanna hér við land.
Afstaða hans markast mest af
því hvað hann sjálfur "álítur"
eða "telur" að það megi veiða
mikið en minna af útreikning-
um sérfræðinga sem gerðir
eru á grundvelli víðtækra at-
hugana og gagnasöfnunar.
Þessi tilfinning hans um hver
hámarksaflinn megi vera fell-
ur líka furðuvel saman við
gróðahagsmuni útgerðarauð-
valdsins. Þeirra sjónarmið
eru skammtfmasjónarmið,
sem mestur gróði á sem
skemmstum tíma. Þó að það
þyki fínt að skreyta sig með
slagorðum um friðun og skyn-
samlega nýtingu fiskistofnanna
á tyllidögum og fyrir kosningar
tala verk þessara herra sfnu
máli.
í Svörtu skýrslunni svonefndu
setja fisklfræðingarnir upp á-
ætlun um það hvernig mætti
með friðarráðstöfunum fá að
meðaltali um 500 þús. tonna
ársafla af þorski af íslandsmið-
um með helmingi minni sóknar-
þunga en nú, eftir tiltölulega
skamman tíma. Aðalatriði
þessarar áætlunar eru:
1) Að 1973 árgangurinn (þe.
þriggja ára þorskur) verði al_-
friðaður allt árið 1976, og dreg
ið verulega úr sókn f eldri ár-
ganga.
2) Að heildaraflinn 1976 fari
ekki yfir 230 þúsund tonn og að
heildaraflinn 1977 fari ekki yfir
290 þúsund tonn.
Fiskifræðingarnir benda einn-
ig á að ef þorskveiðum verði
haldið áfram með núverandi
sókn megi búast við ört minnk-
andi afla þegar eftir 2-3 ár og
síðan hruni stofnsins.
Þessi skýrsla var unnin á ár-
inu 1975. En það kom fljótlega
í ljós að þetta var ekki það sem
auðherrarnir vildu heyra. Þess
vegna var fiskifræðingunum
fengið það verkefni að spá fyr-
ir um afleiðingar af ýmsum
möguleikum. "Hvað gerist ef
við tökum nú svona mikið",
"eða svona mikið. " Slíkum
spurningum áttu fræðingarnir
að svara. 1 janúar lét ráðherra
svo "nefnd um stjórnun fisk-
veiða" samþykkja 280 þúsund
tonna leyfilegan hámarksafla
af þorski 1976 og gat þess um
leið að þetta væra ein þeirra
leiða sem fiskifræðingar hafi
að ástandið væri jafnvel enn
svartara en Svarta skýrslan
hafði spáð, sumpart vegna þess
að ábendingum þeirra um frið-
un 1973 árgangsins hafði ekki
verið sinnt heldur hafði hann
staðið undir afla togaranna,
bæði breskra og íslenskra. Því
ítrekuðu þeir þau varnarorð
sín 'að það yrði að minnka sókn-
ina í þorskstofninn strax. En
þessi varnaðarorð þutu sem
vindur um eyru ráðamanna. I
júní kom fram spá Þjóðhags-
stofnunar þar sem gert var ráð
fyrir 320 þús. tonna hámarks-
þorskafla f ár. Hinn alvitri
Matthías hafði rök á reiðum
höndum til réttlætingar þessari
ákvörðun. Við skulum líta nán-
aránokkur þeirra sem birtust
í ofangreindu viðtali.
1) Ráðherrann kvaðst sann-
■ færður um að okkur taskist að
halda veiðunum næstu tvö ár «
innan þeirra marka sem Svarta
skýrslan gerir ráð fyrir. Aðal-
ástæðuna fyrir bjartsýni sinni
sagði hann vera þá að: "Nú
höfum við meiri stjórn á veiðun-
um en áður og þótt veiðin verði
meiri 1976 en Svarta skýrslan
gerir ráð fyrir má jafna það
upp á árinu 1977. "
Ráðherranum virðist ekki
ljóst að ef tekin verða 320 þús.
tonn af þessum 520 þús. tonnum
strax á þessu ári standast for-
sendur Svörtu skýrslunnar alls
ekki lengur. Jafnvel þingmenn
og ráðherrar ættu að geta skilið
það að þorskurinn stækkar og
þyngist með aldrinum og það
eru því fleiri fiskar í hverju
tonni sem meðalaldurinn er
lægri. Þess vegna er ekki hægt
að "jafna upp" ofveiðina 1976
með því að veiða t. d. aðeins
200 þús. tonn 1977.
2) Ráðherrann vildi lítið tjá
sig um hugsanlega endurnýjun
á samingnum við breta, (Nú
Efnahagsbandalagið) eftir
1. des. n. k. Þó nefndi hann
þann möguleika að "samningur
um gagnkvæmar veiðar " kæmi
til greina. En hvað þýðir í
raun "samningur um gagn-
kvæmar veiðar breta og
íslendinga"? Jú, breskir
togarar fá að veiða þorsk hér
við land gegn því að íslenskir
bátar fái að stunda síldveiðar
í Norðursjó. Slík skipan
myndi því á engan hátt minnka
sóknina f þorskstofninn eins og
ráðherrann gefur f skyn,
heldur þvert á móti auka hana.
3) Þá dregur Matthías í efa
að þorskstofninn sé nú í eins
mikilli hættu og fiskifræðingar
vilja vera láta. "Þetta eru
ágiskunartölur og það lfða
tvö til þrjú ár þangað til það
bent á til vernduriar þorskstofn- sanna kemur í Ijós" segir ráð-
Inum. Þannig væri fullvíst að
öll friðunarsjónarmið væru í
heiðri höfð.
Með vorinu bárust fiskifræð-
ingum upplýsingar sem sýndu
herrann. Sem dæmi um að
slíkar "svartar skýrslur" hafi
eklci verið á rökum reistar
nefnir hann rækjustofninn í
ísafjarðardjúpi. Fiski-
fræðingar hafi talið hann hætt
kominn en aldrei hafi veiðst
þar meira af rækju en nú.
Þarna láist ráðherranum að
geta nokkurra "smáatriða".
Þegar viðvörunarorð fiski-
fræðinga komu fram um hættu
á ofveiði á rækju í ísafjarðar-
djúpi voru eingöngu notuð
"fótreipistroll" við veiðamar
en þau veiða mun minna en
"bobbingatrollin" sem nú eru
notuð, auk þess sem nú er
hægt að toga á mun meira
dýpi og á grýttari botni en áður
Aðvaranir sérfræðinganna
miðuðust aðeins við þann hluta
rækjustofnsins sem var á
veiðanlegum stöðum en þau
svæði hafa nú margfaldast.
Hitt er staðreynd að vegna
skipulagsleysis í rsekjuveið-
unum í ísafjarðardjúpi og
. Arnarfirði er rækjan þar mun -
smærri og því verðminni en
annar's staðar á landinu.
Allur málflutningur ráð-
herrans stefnir að þvf einu að
slá ryki í augu almennings.
Það sé alls ekki verið að of-
veiða fiskistofnana heldur séu
þeir skynsamlega nýttir og
fiskifræðingar viti svosem
ekkert um stofnstærðir eða
hættu á hruni stofna.
Það er athyglisvert hversu
væg viðbrögð Þjóðviljans eru
við þessum yfirlýsingum því
Alþýðubandalagið hefur nú ætíð
stært sig af þvf að það standi
í fararbroddi í baráttunni fyrir
verndun auðlinda landsins.
Þessi afstaða Þjóðviljans á sér
þóe.t.v. sínar skýringar.
Aðalforkólfur þeirra í sjávar-
útvegsmálum Lúðvík Jósefsson
er nefnilega hjartanlega sam-
mála Matthíasi. I fjölmiðlum
hefur LÚðvík jafnvel tekið
harðari afstöðu með útgerðar-
auðvaldinu þar sem hann hefur
marglýst því yfir að það sé ekki
um að ræða offjárfestingar f
íslenskum sjávarútvegi, heldur
sé nú brýn nauðsyn að stækka
flotann enn meir til að góður
afli fáist. Þessir fulltrúar
. borgaranna á Alþingi vilja alls
ekki að "of mikil ^arkárni" sé
viðhöfð í fiskveiðum ókkar.
Þeir beita allskyns blekkingum
og lygum til verndar stéttar-
hagsmunum sínum. En þeirra
hagsmunir eru ekki hagsmunir
alþýðunnar og hún mun eftir
sem áður berjast gegn allri
rányrkju borgaranna á miðunum
Rvk. 20.7. '76
Öryggismál i Straumsvik
í Þjóðviljanum hefur undanfarið
mátt lesa greinar um öryggis-
mál og vinnuaðstöðu í álverinu
í Straumsvfk. Annarsvegar
voru viðtöl við Sigurð T. Sigur-
ðsson, trúnaðarmann í Ker-
skála, og hins vegar svör for-
ráðamanna fyrirtækisins við á-
sökunum Sigurðar. Það er al-
mennt álit verkamanna f Al-
verinu að frásögn Sigurðar
hafi bæði verið rétt og sann-
gjörn.
Forráðamenn fyrirtækisins
sögðu að erfitt væri að bæta úr
skorti á kerplötum og kæmi þar
einkum til að mannskapurinn
væri svo kærulaus að hann eyði-
legði kerplöturnar með þvf að
aka uppá þeim. Það veit hver
einasti verkamaður f kerskála
að það er ekki hægt að vinna
t. d. við skautskiptingu eða
skurnbrot öðruvísi en að aka
upp á kerplötunum.
Aumlegra svar en það sem for-
ráðamennirnir gáfu við spurn-
ingu um orsök slyss sem varð
er maður ók ofanf op milli gólfs
og kers er ekki hægt að hugsa
sér: "Það var óþarfi hjá manni-
num að aka ofaní þar sem ker-
þlötu vantaði".
Forráðamennirnir gera lítið úr
þeirri hættu að leitt geti á milli
kerja og menn slasast af raf-
straumi. Sú hætta sem stafar af
vatnsleka og rökum verkfærum
er alls ekki ofgerð í viðtalinu
við Sig. T. Sigurðsson, heldur
þvert á móti.
En eitt mættu forráðamenn ál-
versins vita, að oft hefur kæru-
leysi þeirra gagnvart lffi verka-
manna í Alverinu nærri orsakað
stórslys. Ég skal hér tilfæra
eitt nýlegt dæmi: Krani sem
notaður er í Skautsmiðju við að
hífa forskaut á vagna bilaði.
Stálvírinn í krananum var nærri
í sundur, og verkamenn á þeirri
vakt sem uppgötvuðu þetta hættu
vinnu við kranan, og kröfðust
þess að kranin væri lagfærður.
Verkstjórinn hafði það að engu,
og kvað viðgerð vel geta beðið
næstadags. Engar ráðstafanir
voru gerðar til að koma í veg
fyrir að kranin væri notaður, og
þegar næsta vakt mætti fékk hún
engin skilaboð um að kranin
væri bilaður. Skömnliu eftir að
vinna hófst slitnaði vírinn, og
minnstu munaði að stórslys
yrði. Þetta er eitt dæmi af
mörgum um það vítaverða kæru-
leysi um öryggismál sem for-
ráðamenn fyrirtajkiSins sýna
gagnvart verkamönnum. Eneins
og kom fram í grein Sig. T. í
Þjóðviljanum eru menn orðnir
langþreyttir á að líf þeirra sé
haft að leikfangi í höndum
manna sem einungis hugsa um
gróða simi. Þess er ekki langt
að bíða ef svo fer sem horfir að
verkamenn grípi fyrir alvöru til
verkfallsvopnsins.
-/Verkamaður í Alverinu.
• ••

Síonismi - Fasismi
fsrael hefur f æ ríkari mæli
treyst sambönd sín til að
brjótast út úr vaxandieinangrun
á alþjóðamælikvarða. lsrael
veitir þessum ríkjum
hernaðaraðstoð og á við þau
mikil viðskipti. Leiðtogi
Afríku, Vorster, var í opin-
berri heimsókn í ísrael í apríl
sl. , og var honum fagnað sem
góðum vini, sönnum lýðræðis-
vini og fánabera vestræns
frelsis. Fjölmiðlar í ísrael
forðuðust eins og heitan eldinn
að minnast á að minnihluta-
stjórn Vorsters heldur milljón-
urn negra í kúgun, og ber
niður með hervaldi allar til-
raunir af hálfuþeirra til að ná
rétti sínum. M. a. lagði
Vorster krans frá ríkisstjórn
■Afríku að minnismerki um
fórnarlömb nasismans í Yad
Vasem, og í ísraelskum
blöðum var því slegið upp að
hann hefði sagt með tárin í
augunum: "Það er ofar mínum
skilningi hvernig svona lagað
getur skeð", og hann á að
hafa fordæmt gyðingaofsóknir
nasista. Það var ekkert
minnst á það í ísrael að
Vorster hefði setið í fang-
elsum breta á stríðsárunum
vegna stuðnings við þýska
nasismann. Sú afstaða PLO
a<5 sionisminn sé ein tegund
nasisma er greinilega rétt.
Forsetakosningar f USA,
miljónafyrirtæki,
Hið margrómaða bandaríska
lýðræði fer nú fyrir fullum
seglum og einokunarhringar-
nir kynna fólkinu frambjóð-
endur sína. Það er eldíert
leyndarmál að það eru stór-
fyrirtækin sem borga sýning-
una, enda eru þau einu aðilar.
nir sem hafa hag af tilstand-
inu. Þó svo að það "afhjúp-
ist" við og við að einokunar-
hringarnir borgi frambjóð-
endunum, og þótt "heiðarleg"
borgaraleg blöð telji það
hneyksli er það vitnast, þá
eru peningar þessir óaðskilj-
anlegur hluti bandarískra
for s e takos ninga.
Síðustu forsetakosningar
kostuðu rúmlega 40 milljón
dollara og um það bil 300 ein-
okunarfyrirtæki dældu fé í
sjóðina hiá sfnum frambjóð-
endum.
En þrátt fyrir þessar geysi-
legu fjárfúlgur og hamagang
þá hefur bandarískur verka-
lýður fyllst viðbjóði á öllu
saman. Aðeins 54,5% at-
kvæða skiluðu sér íkjörkass-
ana 1972, og það er búist við
enn minni þátttöku í væntan-
legum kosningum.
-/hh
ÚREINU ÍANNAÐ
Fjölmiðlar og alþýða manna
hafa mikið furðað sig á öllum
þeim hasar sem er í kringum
Ölympíuleikana. Borgara-
blöðin hamast gegn þriðja
heiminum fyrir að "reyna að
breyta Ölympíuleikunum í
pólitíska þrassamkundu".
Samkvæmt Ölympíuhugsjóninni
eiga leikarnir að vera vett-
vangur samstarfs, bræðralags
vináttu og friðar. En orsök
þess hversu komið er í dag er
sú, að alþjóðlegt bræðralag
og samstarf er ekki til á tíma-
bili heimsvaldastefnunnar.
Þriðji heimurinn sem er arð-
rændur af heimsvaldsríkjunum
» og sérstaklega risaveldunum
\tveimur, veit sem er, að það
arðrán er miskunnarlaust og
grimmt og ekki er skirrst við
að beita þvingunum af öllu tagi.
Heimsvaldastefnan fer með
stríð á hendur þriðja heiminum
og reynir allt sem hún getur
til að sporna á móti sjálfstæði
og efnahagslegu jafnrétti rfkja
heimsins.
En það er söguleg staðreynd
að í dag er kúguð alþýða alls
heimsins að rísa upp til
baráttu fyrir frelsi og sjálf-
stæði, og þessi barátta sem
stendur gegn heimsvalda-
stefnunni endurspeglast á
Ölympfuleikunum jafnt sem á
Sameinuðu þjóðunum. Það er
á alþjóðlegum vettvangi sem
baráttan geisar jafnt sem á
þjóðlegum, og baráttan gegn
leppríkjum heimsvaldaríkjanna
ísrael og S-Afrfku, Formósu
og Rhodesíu, verður m. a.
unnin með því að einangra
þessi ríki alþjóðlega og þá úti-
loka þau frá þátttöku í alþjóð-
legum stofnunum og mótum.
Höfuðhreyfingin í heiminum
í dag er, að þjóðir vilja frelsi,
lönd vilja sjálfstæði, og alþýða
vill byltingu. Þessi barátta
stendur gegn heimsvalda-
stefnunni í öllum hennar
myndum, og því skyldu menn
ekki furða sig á því þó ekki sé
algert bræðralag og vinátta
milli þriðja heimsins og heims-
valdarílcj anna á ölympfu-
leikunum.
Eins og skýrt hefur verið frá
í Stéttabaráttunni hefur pólskur
verkalýður risið upp til baráttu
á ný gegn skriffinnskuborgara-
stéttinni sem mergsýgur hann.
Undanfarnar vikur hefur geisað
hatrömmverkfallsbarátta gegn
verðhækknum og kjaraskerð-
ingum, verksmiðjur hafa verið
herteknar af verkafólkinu, fjöl-
mennir mótmælafundir hafa
verið haldnir, og samgöngur
hafa veíið truflaðar í mótmæla-
skyni.
En á sama tíma og þessi
barátta hefur geisað hélt
borgarastétt Póllands í sam-
vinnu við Sovétmenn og aðra
endurskoðunarsinna æskulýðs-
þing í Varsjá þar sem útbreiða
átti lygarnar um "slökun spennu
í heiminum" og yfirburði
"sósíalisma" sovétmanna. A
þessu þingi mátti finna vinstri-
menn allrahanda, allt frá fram-
sóknarmönnum og krötum til
trotskýista. M. a. sendi
lyiking "byltingarsinnaðra
kommunista" fimm fulltrúa til»
þingsins. Þar kemur eðli
Fyikingarinnar greinilega í
ljós. A sama tfma og verka-
lýður Póllands rís upp til
barattu gegn auðvaldinu sem
mergsýgur hann, eru Fylking-
arfélgar í Póllandi í boði auð-
valdsins. Þegar Fylkingin er
búin að kynnast því hversu
borgarastétt Póllands veitir
vinum sínum trotskýistunum
vel bjór og aðrar góðgerðir
lýsir hún sennilega yfir í
Neista að "við verðum að
verja Pólland því þrátt fyrir
allt er það sósíalfskt verlca-
lýðsríki." Þannig eru
trotskýistar: Þeir starfa alls-
staðar með afturhaldinu og
vinna í þágu þess. I Vietnam
unnu trotskýistar með
japanska fasismanum í stríð-
inu, í Albaníu með þýska
fasismanum, í Palestínu með
sionismanum. A sama hátt
er lylkingin á íslandi einn af
helstu stuningsaðilum sovéska
fasismans, og svarin óvinur
alþýðunnar. Gorgeir