Verklýðsblaðið - 05.11.1932, Blaðsíða 1
ÚTGEFANM; KOMMÚNISTAFLOKKUR ISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
III. árg, Reykjavík 5. nóv. 1932 47. tbl.
Launin í atvinnubótavinn unni
lækkuð um þriðjung!
Hverju á verkalýðurinn að
Á síðasta bæjarstjórnarfundi gerðust þau
tíðindi, að íhaldið samþykkti að lækka
kaupið í atvinnubótavinnunni úr kr. 1,50 niður
í kr. 1,00 um tímann. Allur verkalýður í bæn-
m veit í hvaða tilgangi þetta er gert. Það
er gert í þeim tilgangi að svelta verkalýðinn
til almennrar kauplækkunar á sjó og landi
eftir nýárið.
Þetta kom eins og þruma úr heiðskýru lofti
yfir verkalýðinn. Og þessvegna munu það
hafa. verið margir, sem ekki áttuðu sig á því
I fyrstu livað varnarráðstafanir verkalýðurinn
átti að gera. Hitt munu allir verkamenn sam-
mála um, að hér er um að ræða allsherjar-
árás á alla verkalýðsstéttina í Reykjavík. Og
þessvegna verður verkalýðsstéttin sem heild
að beita þeim vopnum, sem hún hgfir yfir að
ráða til þess að brjóta árásina á bak aftur og
sigra. En hversvegna kom þessi samþykkt
svona flatt upp á verkalýðinn? Það kom hvað
eftir annað fram í umræðum á bæjarstjórnar-
fundinum og eins á Dagsbrúnarfundinum, að
kratabroddamir vissu að þessi tillaga var á
f'erðinni, en þeir leyndu því fyrir verkalýðn-
um. Og hver var tilgangurinn ?
Eins og sagt var frá í síðasta blaði var
samþykkt á fundi Dagsbrúnar 28. okt., að
farið yrði í kröfugöngu af verklýðsfelögunum
hér í bænum til þess að knýja fram kröfuna
um auknar atvinnubætur og aðrar kröfur at-
vínnuleysingjanna. Nú er fengin full sönnun
fyrir ]jví, að Héðinn Valdimarsson st^kk upp
á kröfugöngunni til þess að draga málið á
langinn og hindra að verkalýðurinn fylkti sér
á bæjarstjórnarfundinn. Þá strax mælti Héð-
inn fastlega á móti tillögu Guðjóns Benedikts-
sonar, að farið yrði í kröfugöngu á fimmtu-
dag. Guðjón Benediktsson krafðist þess fast-
lega af Guðjóni Baldvinssyni, sem var formað-
ur nefndarinnar, að hann kallaði nefndina svo
fljótt saman, að hægt væri að fara í kröfu-
göngu sama dag og bæjarstjómarfundurinn
var haldinn. En Guðjón Baldvinsson reyndist
þægur þjónn kratabroddanna og kallaði ekld
saman nefndina fyr en á fimmtudagskvöld. Á
Dagsbrúnai-fundinum á föstudagskvöldið sögðu
bæði Héðinn og Ólafur, að þeir hefðu ekki
viljað fara í kröfugöngu, fyr en eitthvað hefði
skeð, sem gæfi tilefni til þess. Þetta er greini-
leg sönnun þess, að þeir vissu, að kauplækkun-
ina átti að samþykkja á bæjarstjómarfundin-
um, og þessvegna þurfti að hindra kröfugöngu
verkalýðsins framyfir bæjarstjórnarfund. Það
var tilgangurinn með uppástungu þeirra um
kröfugönguna, að skapa Ihaldinu frið til að
samþykkja hina níðingslegu árás.
Bæjarstjórnarfundurinn.
Verkamenn, sem brunnið höfðu af áhuga
fyrir kröfugöngunni þóttust illa sviknir af
„samtökunum", er ekki varð kröfuganga til
bæjarstjórnarinnar, þrátt fyrir samþykktir
þeirra.. Ihaldið var aftur á móti í essinu sínu.
Kratabroddarnir höfðu dyggilega séð þeim fyr-
ir næði frá hendi verkalýðsins og auk þess
svara hungurráðstöfuninni?
höfðu þeir stóran hóp lögregluþjóna og hvít-
liða til frekara öryggis. Nú var tíminn kcm-
fnn, sem valinn hafði verið til árásar á launa-
kjör verkalýðsins, enda neytti Ihaldið ósleiti-
lega þeirrar aðstöðu, sem kratabroddarnir
höfðu búið þeim með „mætti samtakanna“.
Krafan um 150 manna aukningu í atvinnu í
atvinnubótavinnunni, sem íhaldið hafði aldrei
þorað að fella, var nú felld. Krafan um að
bæjarvinnan yrði hafin aftur, eða jafnmörg-
um bætt í atvinnubótavinnuna var felld. — En
samþykkt var að lækka laimin í atvinnubóta-
vinnunni niður í eina krónu.
Dagsbrúnarfundurinn á föstudag.
Á föstudaginn hélt Dagsbrún fund í Iðnó
til að ræða þessi mál og var húsið troðfullt.
Kratarnir lögðu fram tillögu um að stöðva at-
vinnubótavinnuna og gefa stjórninni jafn-
framt heimild til þess að stöðva einhverja aðra
bæjarvinnu ef henni þætti þörf á. Kommún-
istar og aðrir verkamenn sýndu fram á, að
stöðvun á atvinnubótavinnunni einni væri ekk-
ert annað en góður greiði við íhaldið. Lagði
Guðjón Ben. því fram eftirfarandi tillögur:
Verkamannafélagið Dagsbrún mótmælir harðlega
kauplækkunarsamþykkt bæjarstjómarinnar í at-
vinnubótunum og ákveður að beita samtökunum til
að hindra hana. Félagið ákveður að ekki skuli unn-
ið í atvinnubótavinnunni fyrir lægra kaup en nú
er greitt, og að lögð verði niður öll vinna við liöfn-
ina, við sorphreinsun og götuhreinsun í bænum og
önnur vinna Dagsbrúnarmanna, sem þýðingu hefir
fyrir verkfallið ef bæjarstjórnin lætur kauplækkun-
ina koma til framkvæmda.
Fundurinn ákveður að kjósa 5 manna nefnd til ;
að stjórna vcrkfallinu og skal henni reimilt að bæta I
við sig mönnum, sem kosnir séu á hverjum þeim !
vinnustað, þar sem til vinnustöðvunar getur komið.
Á móti þessum tillögum börðust kratabrodd-
arnir af öllum mætti, og sýndu þar með, að
þeir eru reiðubúnir til að hjálpa Ihaidinu til
að stöðva atvinnubótavinnuna, ef þeir einir
fengju því ráðið hvaða ráðstafanir verkalýð-
urinn gerir. Tókst þeim að fá tillögur sínar
samþykktar með dálitlum atkvæðamun. En það
var auðheyrt á þeim verkamönnum, sem
greiddu þeim atkvæði, að þeir gerðu það í
trausti þess, að samt sem áður yrði gripið til
þeirra ráðstafana, sem duga og felast í tillög-
um Guðjóns.
Og verkalýðurinn verður að sjá til þess, að
gripið verði til þessara ráðstafana, sem einar
geta leitt til sigurs. Og ef verkalýðurinn stend-
ur sem ein órjúfandi samtakaheild og tekur !
sjálfur stjóm baráttunnar í sínar hendur, þá
sigrar hann.
dgg^a^gggBgffiiIBgaÉI I JM*I
Verkamenn, mætið allir í kröfugöngunni á
morgun! Gefið henni það innihald og það tak-
mark, sem nauðsynlegt er, til þess að árangur
verði af baráttunni.
þing K. F. í.
Þann 13. þ. m. hefst 2. þing Kommúnista-
flokks Islands.
Þetta þing hefir mikla þýðingu fyrir verka-
lýðinn, ekki eingöngu fyrir skipulagða félaga
í Kommúnistaflokknum — heldur fyrir allan
verkalýð og undirokaða alþýðu þessa lands.
Undirbúningurinn undir þetta þing er líka
miklu betri en áður hefir verið og meira í
bolsévistiskum anda en- fyrsta þing Kommún-
istaflokksins.
Á þessu tímabili síðan stofnþingið var hefir
Kommúnistaflokkurinn ekki einungis aukið
meðlimatölu sína og fylgi meðal öreigalýðsins
og millistéttanna, heldur er hann orðinn miklu
'sterkari og baráttuhæfari og í mörgum til-
fellum sýnt sig sem verulegt forUstulið kúg-
aðrar alþýðu til sjávar og sveita í baráttunni
móti auðvaldinu í öllum j^ess myndum.
En á þessu tímabili hafa líka komið í Ijós
margar veilur og villur, sem einstöku félagar
og jafnvel flokkurinn sem heild hafa gert sig
seka í. Allar þessar villur og mistök verður
flokkurinn að gagnrýna sig fyrir, játa gallana
frammi fyrir öllum verkalýð og í félagi við
alla baráttufúsa öreiga og bæta úr þeim á
bolsévistiskan hátt.
Bolsévistisk gagnrýning er engin skrifta-
mál eða bænalestur, heldur að fletta miskunn-
arlaust ofan af og draga fram í dagsljósið vill-
urnar og mistökin, sem verða til þess að draga
úr baráttu fólksins móti auðvaldinu, og bæta
úr þeim á þann hátt, að flokkurinn verði bar-
áttuhæfari og sterkari á eftir.
Allar stærstu flokksdeildimar hafa nú þegar
tekið til umræðu uppkast það að pólitískri
ályktun fyrir 2. þing K. F I. sem miðstjómin
hefir sent deildununi og flestar þeirra eru nú
þegar búnar að senda miðstjóminni álit sitt.
Skýrslur deildanna bera það með sér að þær
diafa rætt málin ítarlega og einnig tekið mis-
tök sín og villur sérstaklega til athugunar og
leitast við að bæta úr þeim. Og starfsemi
deildanna síðustu viku sýna, að þær eru á góð-
um vegi með að vinna sig upp úr hinum sósí-
aldemókratisku starfsaðferðum og skipulagi og
tileinka sér bolsévistiska baráttu og starfsað-
ferðir.
12. ráðstefna Alþjóðasambands Kommún-
ista, sem haldin var í Moskva í septemberbyrj-
un, hefir nú sent út til allra flokkanna álykt-
anir sínar og ákvarðanir.
I yfirliti því yfir ástandið í heiminum, sein
ráðstefnan gaf út, segir, að hin staðbundna,
takmarkaða festing auðvaldsins sé á enda —
og að nú standi fyrir dyrum tímabil byltinga
og styrjalda.
Þessi skýring og útlistun á ástandinu hefir
líka mikla þýðingu fyrir K. F. I. og íslenzka
alþýðu yfirleitt. Kratabroddarnir og auðvaldið
hér á landi eins og annarsstaðar telja verka-
lýðnum trú um að kreppunni sé að linna, að
bráðum komi betri tímar o. s. frv. og að ís-
lenzka auðvaldið geti, ef það væri ekki of
heimskt, komist út úr kreppunni. Þessi undir-
róður og blekking kratanna og auðvaldsins
hefir vitanlega lamandi áhrif á baráttuhug
verkalýðsins. Alveg eins og fyrir 3—4 árum,
þegar sömu aðilar héldu því fram að kreppan
væri ekki til annarsstaðar en í heilabúum
kommúnista.