Spegillinn - 15.11.1930, Page 5

20., V.
173
Enn um stóra lánið.
Ef til vill eru lesendur vorir farnir
að þreytast á umtalinu um ríkislánið,
r en þar er þess að gæta, að það lán er
stórt og þess vegna er það stórmál, er
hlýtur að kosta að minsta kosti mörg
orð, þó ekki þurfi þau að vera að
sama skapi stór.
Vjer gátum þess í síðasta blaði, að
lánið væri fengið og gáfum meira að
segja góð ráð um það, hvernig skyldi
verja því til vígslu- og mannfagnaðar.
En þetta hefir reynst röng frjett, því
lánið var þá ekki fengið og lánið er
ófengið enn. Vjer afsökum það því
hjer með mikillega, að vjer skyldum
koma þarna með skakka frásögn, og
vekja þá um leið vonir ýmsra gæðinga
stjórnar vorrar um gleðidag eða daga,
sem máske koma aldrei, en afsökun
vor er sú, að lánið gat verið fengið,
þó það hafi ekki verið fengið. En til
þessa er nú talin eftirfarandi ástæða:
Eins og marg-tekið hefir verið fram
í Tímanum og reyndar víðar, þarf
► ekkert um það að þrátta, að vjer get-
um fengið lán. Þetta hefir jafnvel Jón
Þorláksson viðurkent sjálfur. Sendi-
menn vorir, sem þegar eru orðnir
nokkuð margir, vita þetta vel, að lán-
ið hefir staðið til boða, og því aðeins
verið um það eitt að tala, með hvaða
kjörum það fengist. En nú er svo kom-
ið, eftir því sem Morgunblaðið hefir
þrásinnis skýrt frá, að offylli er kom-
in í peningamarkaðinn, sem þýðir það,
að peningamenn vilja ólmir lána pen-
inga sína út. Þegar því síðustu sendi-
mennirnir komu út, sem eru þeir dóms-
málaráðherrann og Magnús, var svo
komið, að peningamenn frá öllum
ríkjum veraldarinnar þyrptust að
þeim og vildu, að þeir tækju lánið hjá
sjer. Eru því sendimenn vorir í afar-
miklum vanda og vita ekki, við hvern
þeir eiga að skifta.
^ Ýmsir óvitrir menn og gálausir
munu ef til vill segja: Takið þið bara
lánið; hvern fjandann varðar okkur
um, hvaðan peningarnir koma, ef það
eru bara góðir og gildir aurar. En það
er alls ekki sama, við hvern vjer skift-
um, og geta legið til þess mýmargar
orsakir. Svo einhver sje nefnd, má t.
d. minnast þess, að það er grunnt á
S p e g i 11 i n n
Dæmisaga Æsops um stóra lánið.
Blessuð skepnan tók ákvörðun rjett i þvi er blaðið fór í pressuna.
<IIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMtlll|ll|lll|lllll|IIMIIIIMmiilllllllllMllllltllllllllllllllllllimillllll .ililMlllllllltllltllllMlllltllllllMltlMMMIMIMIIIttlllltlltlMIMM
því góða á milli ýmsra stórveldanna
nú, og þarf ekki nema lítinn neista
til þess að kveikja bálið. Ef vjer því
tökum peninga einnar þjóðarinnar
fram yfir peninga hinnar, getur orð-
ið úr því sundurlyndi á milli ríkja, er
getur leitt til ógurlegrar alheimsstyrj-
aldar. Þá er einnig önnur hlið, sem
sýnir, að það er alls ekki sama, hvað-
an vjer fáum lánið. Þess var getið ný-
lega í Bjarma eða Familie Journal
eða einhverju öðru blaði, að heil eyja
hefði sokkið í sjó einhversstaðar suð-
ur í höfum. Ætli það hefði ekki verið
notalegt, ef vjer hefðum fengið lánið
þar svona rjett áður en hún sökk?
Eða ef vjer t. d. fengjum lánið hjá
einhverju ríki, sem bráðlega yrði
gjaldþrota, og svo keypti Lárus allar
skuldirnar og seldi Búnaðarbankanum
þessa skuld svo aftur fyrir slikk? —
Skyldi það ekki vera munur eða eiga
að borga vexti og vaxtavexti árum
saman fyrir utan höfuðstólinn.
Nei, það er ekki sama hvaðan vjer
fáum lánið. Þetta er alvarlegt mál,
sem þarf að íhugast vel, og getur jafn-
vel svo verið, að oss sje betra að drep-
ast úr lánleysi eins og asninn á milli
heybagganna, heldur en taka lán, er
leitt getur til einhvers óláns annað-
hvort fyrir sjálfa oss eða aðra.
Lántakandi .Spegilsins.
Kattafarganið.
Herferðin gegn köttunum hjer í bæ,
sem lengi hefir verið á döfinni, og
mikið hefir verið rætt um og ritað, er
nú hafin upp á líf og dauða. Sumpart
er þessi ráðstöfun gerð til verndar
eignum þeirra manna, sem eiga fjár-
magn sitt liggjandi í kálgörðum, og
hangandi í fiskmeti, og sumpart af (í-
mvndaðri) velvild gegn þessum svo
kölluðu flækingsköttum, sem vitan-
lega oft eiga við örðug kiör að búa,
en oft, og líklega oftar, lifa eins og
grósserar — vitanlega á ránum að
nokkru ieyti — og eru bústnir og sæl-
legir. Kötturinn hefir verið tryggur
þjónn þióðar vorrar um langan aldur,
og unnið mikið gagn, en aldrei ógagn,
því þótt þessir svokölluðu flækings-
kettir hnupli einstaka fiskkóð, þá verð-
ur þess að gæta, að það eru einmitt
þessir svokölluðu flækingskettir, sem
mest og best ganga fram í því, að
verja bæinn fyrir bansettri rottunni,
sem öllum er kvimleið, og þessutan
stórhættuleg og heilsuspillandi. S v o-
k ö 11 u ð u flækingskettir, segi jeg,
því það nafn er mjög illa valið, og vit-
anlega gert til að kasta rýrð á þenn-
an sjerstæða fjelagsskap hinnar virðu-
legu húsdýrastjettar, kattanna. — Það