Fálkinn - 20.10.1928, Blaðsíða 3

F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen oq Skúli Skúláson.
Framkvœmdastj.: Svávar Hjaltested.
AOalskrifstofa:
Austurstr. 6, Reykjavik. Sími 2210.
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa t Osló:
Anton Schjöthsgate 14.
RlaCiS kemur út hvern laugardag.
Askriftarverð er kr. 1.50 á mánuSi;
kr. 4.50 á ársfjórSungi og 18 kr. árg.
Erlendis 20 kr.
Allar áskriftir greiOist fgrirfram.
Auglýsingaverð: 20 aura millimeter.
^lCm/iugsunarverí ~!
I*aS cj’ nú svo komið, að sjávarút-
vegurinn er orðinn aðalatvinnuvegur
Islendinga, þegar á afköstin er litið.
Og með hverju ári fjölgar þeim, sem
afla sjer lí fsviðurværis úti á öldum
hafsins, á ýmiskonar skipum, mis-
munandi sterkum og tryggum — en
engum öruggum.
Reynslan hefir sýnt, að þrátt fyrir
Ijetri skip, hefir eigi tekist að afstýra
hinum mörgu slysum á sjó. Menn
hjeldu fyrst í stað, að togararnir
væri svo öruggir að þar væri manns-
lifunum ávalt borgið og skipin gætu
staðist öll áföll í rúmsjó, en þetta
reyndist misskilningur, þó að vitan-
lega sjeu þessi skip öruggari en opnu
fleyturnar og seglskipin. Ávalt em
menn að fá sannanir fyrir því, að
hættunni á sjónum er ekki afstýrt. Og
inenn vita vel, að henni verður aldrei
afstýrt að fullu.
En það má di’aga úr hættunni. Eftir
Hest stóru slysin opnast augu manna
fyrir ]jví, að ef þetta og þetta hefði
verið gert eða þetta og þetta áhald
verið til innanhoi-ðs eða á strand-
staðnum, mundi slysinu liafa orðið af-
stýrt. En það er jafnan auðvelt að
vera liygginn eftir á, og tala liátt um
hvað hefði átt að gera.
Á síðasta ári var loks efnt til fje-
lagsskapar, sem hefði átt að vera til
fyrir löngu: þá var slysvarnafjelagið
stofnað. Enginn vafi getur á því leik-
ið, að slíkur fjelagsskapur geli látið
mikið þarft af sjer leiða, ef hann fær
fjárhagslegt bolmagn til þess að koma
þeim umbótum í framkvæmd, sem
taldar eru nauðsynlegar.
Þótt merkilegt mcgi virðast hefir
verið hljótt um þennan fjelagsskap.
Atrenna var gerð að þvi að afla hon-
um fylgis eitt sinn í vetur, en siðan
hafa dagblöðin varla á hann minst.
I’ó eru þeir margir — scnnilega mik-
>11 meiri hluti landsbúa — sem telj-
ast mættu sjálfsagðir aðilar þessa fje-
lagsskapar, nefnilega allir þeir, sem
*ttingja eiga eða vini á sjónum. Fje-
lagið á að vinna að þvi að draga úr
hættunni, sem þessir menn eiga að
herjast við, minka blóðtökurnar, sem
hjóðin fær árlega við fráfall dugandi
s°na sinna á þróttmesta skeiði æfi
þeirra.
Þegar farþegaskip ineð 1500 mönn-
um fórst úti á Atlantsliafi fyrir nokkr-
nm árum fanst öllum — líka íslend-
’hgum — þetta liörmulegt slys. En
hlutfallslcga var það slys ljettbærara
heim þjóðuin sem lilut áttu að máli,
®n Islendingum er að inissa einn ein-
asta mann í sjóinn. — bó ekki verði
forðað frá druknun nema einum
manni á ári fyrir tilstilli slysvarna-
fjelagsins á það samt skilið fullan
samhug allra landsmanna.
GRÓÐURLENDI TTR EYÐIMÖRKU
Jurtagróður í úlskefjum vinjanna i Tjnnis.
Tunis er eitt af löndunum
sunnan Miðjarðarhafs, tæpir 170
þús. ferkilómetrar að stærð.
Gróðurlendi er þar einkum með
ströndum fram en þegar sunnar
dregur tekur við eyðimörk með
vinjum hjer og hvar, sem þekja
nálægt þrítugasta hluta landsins.
Tunis er lýðríki undir frönsltum
yfirráðum; komst undir yfirráð
Tyrkja 1574 en fyrir tæpum 50
árum tókst Frökkum að g'era
Jandið svo háð sjer fjárhagslega,
að síðan hafa Tunisbúar viður-
kent þá sem „verndara“ sína.
Nýlega hefir Ameríkumaður
einn, Dwight Braman að nafni,
koinið fram með tillögu um, að
gera eyðimerkur Tunis að frjó-
sömu gróðurlendi. Þykja áform
hans svo eftirtektarverð að
franska . stjórnin hefir skipað
Bggi) i Tunis-eijðimörkinni.
lJöfuðborgin Tunis. íbúar borgarinnarinnar eru rúm 170 jiúsund.
ræn aldini, korn, vínvið, sykur-
reyr og því um líkt. Loftslagið
sje hið ákjósanlegasta lil þessa,
ef aðeins sje nægur raki. — Þá
vill Braman einnig láta gera fyr-
irhleðslur fyrir ár, sem falla til
austurs úr Atlasfjöllum og nota
þær til vatnsveitinga.
í Tunis lifa nú rúmar 2 mil-
jónir manna, og eru 95 af hverju
hundraði Berhar eða Arabar, en
Evrópumenn eru þar að eins
rúm 150 þúsund, nfl. 85 þús.
ítalir, 55 þús. Frakkar og fátt
eitt af öðrum þjóðum. Gyðing-
ar eru þar um 50 þús. Braman
vill ekki láta innfæddu þjóðirn-
ar njóta þessa Gósenlands, sein
hann ætlar að skapa þarna í
eyðimörkinni heldur vill hann
flytja þangað fólk frá ýmsum
helstu menningarlöndum, því
nefnd til þess að rannsaka hvort
ráðist skuli í að framkvæma
þau. Braman hefir áður fram-
kvæmt lik verk í Kaliforníu, en
þó í miklu ininni stil. Svo er mál
með vexti að nokkur hluti eyði-
merkurinnar liggur lægra cn
sjávarborð Miðjarðarhafsins. Vill
Braman nú láta grafa þrjá
skurði úr Miðjarðarhafinu suð-
ur í þessar lægðir, svo að þar
myndisL stöðuvatn, en þeki rúm-
an þriðjung landsins, eða álíka
flæmi eins og alt óbygt land á
íslandi. Þegar þetta vatn sje
komið þarna muni loftslagið
breytast og verða svo miklu rak-
ara en áður, að aldrei skorti úr-
komu. Muni gróður þá myndast
þar sem áður var eyðimörk, og
verði hægt að rækta þarna suð-
Sandsleinshœð i eyðimörkinni.