Fálkinn - 29.06.1929, Blaðsíða 3
FÁLKINN
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjórar:
Vilh. Finsen oo Skúli Skúlason.
Pramkvœmdastj.: Svavar Hjaltested
AOalskrifstofa:
Austurstr. 6, Reykjavík. Sfmi 2310,
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—7
Skrifstofa l Osló:
Anton Schjöthsgate 14.
BlaCiC kemur út hvern laugardag
Áskriftarverð er kr. 1.70 á mánnði
kr. 5.00 & ársfjórCungi og 20 kr. árg,
Erlendis 24 kr.
Allar ískriftir oreiðist ftrirfram
Auglýsingaverð: 20 aura millimeter.
Prentsmiðjan Gutenbero
Ódýrasta ferðamannaland Evrópu.
SRraóéaraþanRar.
Jugo-Slavía eða
Suður- Slavaland
varð til eftir ó-
friðinn mikla.
—- Fyrir cinum
mannsaldri var
Serbía lítið land,
sem fáir veittu
eftirtekt, en við
Balkan-styrjald-
irnar fœrði það
út kvíarnar og
fór að tala um
Stóru-Serbíu og
sú hugsjón efld-
ist, að allir Suð-
ur-Slavar sam-
einuðust undir
eina stjóru, inn-
an sömu ríkis-
takmarka — Og
síðasta heims-
styrjöld gaf þess-
um draumum
byr undir báða
Stundvisi er mannkostur, sem til-
tölulega í'áir leitast við áð temja sjer,
ekki síst hjer á landi. í „landi kunn-
ingsskaparins“ eru mcnn orðnir vanir
þvi, að ávalt sje heðið eftir sjer, og
liað segist lítið á því, þó menn aftali
að hittast í einhverjum erindum á á-
kveðinni stundu og annar komi hálfri
stundu seinna. Vaninn er hjer svo
rikur og báðir koma of seint. Og þeg-
ar fundir eru boðaðir er það venjan,
að fundartiminn sje ákveðinn klukku-
stund fyr, en áætlað cr að byrja, því
þá eru líkindi til að slæðingur verði
kominn af fólki, þegar byrja skal.
Það er oft, að þeim, sem eitthvað
þykjast eiga undir sjer, finst að þeir
eigi fullan rjett á að vera óstund-
vísir, einkum ef þess er þægðin, sem
þeir eiga nð t.nla við. Og svo spara þeir
ekki að sýna fram á, að þeir hafi
verið í svo miklum önnum, að eigin-
iega hafi þeir alls ekki mátt vera að
því að koma, þó þeir gerðu það og
gerast svo orðmargir um bve mikil
störf livili á sjer og livað þeir hafi
margt að hugsa.
En þetta er einkenni ófullkomleika
þess sem i hlut á. Því einkenni
mannsins, sem mikið er í spunnið er
einmitt þetta: Hann iná altaf vera að
öllu. Maðurinn sem altaf þykisl vera
i önnum er mesti leiðindagepill og
getur ekki verið afkastamaður. Hjá
afkastamanninum gengur alt starf
þegjandi og liljóðalaust, hann finnur
iæplega til þess sjálfur að hann liafi
•nikið að gera. Og verkið slilur bon-
11 in minna, en umhugsunin um að
hafa mikið að gera slítur liinum. Það
e>' alkunna, að ef manninum i'inst
hann vera önnum kafinn, þá verður
honum minna úr verki en ella og
hann vinnur sjer erfiðar og þrcyt ist
Bjótar. Ekkert er jafn þreytandi og
•'ð „sjá ekki út úr þvi, sem maður
hefir að gera“ og aldrei er maður jafn
Etilvirkur og hroðvirkur og þegar svo
stendur ú.
Stundvisin er einkenni sannra
starfsmanna og mikilmenna. Þeir vita
livers virði timiiin er fyrir ]>á sjálfa,
°8 þeir gera ráð fyrir, að tíminn sje
hka inikils virði fyrir hina, sem þeir
mada sjer mót við. Tíminn er pen-
•ngar, óstundvisin er timaþjófur og þá
uin leið peningaþjófur. Og þeir muna
hka, að það er hyggins manns hátt-
ur, að halda það sem liann hefir sagt.
En við óðagotsmennina er best að
ei8a sem minst og segja sem minst,
nenia ef vera skyldi það, að gefa þeim
ha ráðleggingu að slíta sjer ekki um
"f u8 ef til vill bæta því við, að nóg-
ir aðrir menn sjeu til að gera þá
vængl.
Á síðari árum
eru menn farnir
að veita því at-
hygli, að Suð-
ur-Slavia hefir
flesta kosti ferðamannalands til
að bera. Náttúra landsins er
fögur og fjölbreytt, þar skiftast
á svipmikil og tilbreytingarík
fjöll og unaðslegir og frjósamir
dalir; þar eru margir staðir sem
eiga merkilega sögu frá iornöld
og miðöldum — og þar eru
heilsubrunnar, sem eigi þykja
standa hinum frægu heilsulind-
um Mið-Evrópu að baki.
En þó er landið lítt þekt enn-
þá, því það er stórt og strjálbýlt.
Fáir kannast t. d. við Plitvitzer-
vötnin i Króatíu. Það eru þrctt-
án fjallavötn og falla rensli a
milli þeirra i fossum og hávöð-
um, og þykir nátúrufegurð þessa
vatnahverfis taka fram fegurstu
hjeruðum Sviss. í Bosniu eru
þeir skógar Evrópu, sem næst
geta komist þvi að heita frum-
skógar, sannkallaðir myrkviðir,
sem enginn maður hefir kann-
að til fulls.
liið
Slövensk bœndahjón á leiö í kaupstaöinn.
ins og að flestu leyti er þar öðru
vísi umhorfs en í stórborgum
Vestur-Evrópu. Við Belgrad,
undir Kalimedgan - múrunum
falla árnar Dóná og Sava sam-
an og renna þaðan gegnum
þröngt fjallagljúfur sem nefnist
„járnhliðið" aiistur í Svartahaf.
Við Sava standa tvær helstu
borgir Jugoslavíu, nefnilega
Zagreb eða Agram, sem er borg
með vestur-evrópeisku sniði og
hin gamla menningarborg Slov-
ena Ljubjana eða Laibach, einn
af sjerkennilegustu bæjum Norð-
urálfunnar.
Milli helstu fjalla Sloveníu,
julisku Alpanna og kranisku
Álpanna, sem eru nær 3000
metrar á hæð eru heilsubótar-
staðirnir Bled og Rogasjka Slat-
ina. Þar eru nú talin einna best
hitaböð í Evrópu og loftslagið
sjerlega heilnæmt, enda sækir
Og fáir vita að Bysanz,
hlut
> vel, sem þeir flaustra af
fornfræga virki Evrópn gegn
Asíuþjóðunum og áganginum
austan að, átti sjer engar merk-
ari fornmenjar en þær, seni
menning Suður-Slava hafði
skapað, þar sem eru hinar
gömlu kirkjur og klaustur i
Serbíu sunnanveðri, á gullöld
Suður-Slava. Frá timum Róm-
verja eru og merkar menjai í
Dalmatíu, t. d. i Spalato og
Ragusa.
Hvergi í Evrópu er daglegt
líf almennings eins ósnortið af
tískumenningunni og í Suður-
Slaviu. Þar heldur fólk æva-
gömlum þjóðsiðum í klæðabuiði
og þjóðbúningarnir þykja bera
vott um næma fegurðartilfinn-
ing og smekkvísi og hvergi eru
austurlandaáhrif i Evrópu ber-
ari en þar. Sá sem kemur til
Suður-Slavíu getur ekki varist
því, að láta sjer detta í hug æf-
intýri úr „Þúsuml og einni nótt“.
Höfuðborgin i hinu sameinaða
ríki Suður-Slava er Beograd eða
Belgrad, sem þýðir hvita borgin.
Er hún langstærsta borg ríkis-
Mijnd úr dómkirkjunni í Split
(Spalato).
þangað árlega fjökli fólks. í
Serbíu eru helstu baðstaðirnir
Koviljata og' Vrnsika Banja; þar
eru árlega 30—50 þúsund manns
sjer til heilsubótar. — —
Meðfram Adríahafsströndinni
er krökt af baðstöðum og sjó-
böðin við Adríahaf hafa þegar.
getið sjer orðstir. Rivierainn í-
talski og franski eru gamal-
kunnir dvalarstaðir þeim sem
vilja dvelja í góðu loftslagi og
nota sjávarloft og sjóböð, en
Dalmatíu-rivierainn er að verða
þeim hættulegur keppinautur.
Merkasti baðstoðurinn þar heitir
Tiga við bæinn Cavtat, og þar
er heilsuhæli sem getið liefir
sjer heimsfrægð. Enda hefir
Dalmatíuströndin margt til síns
ágætis fram yfir strendur Frakk-
lands og Norðvestur-Ítalíu. Lofts-
lag er talið ennþá heilnæmara
.1 grivnmetismarkaönum i wir [opuiuiuj.