Fálkinn - 10.01.1931, Blaðsíða 4

4
F Á L K 1 N N
Minning Oisla Súrssonar.
Siðastliðið sumar gekst nny-
mennafjelagið á Bíldudal fyrir
þuí, að gjört væri minnísmerki
Gísla Súrssonar og Auðar konu
hans, i tilefni af því, að nú eru
þúsund ár frá fæðinyu Qísla.
Birtist hjer mynd af minnis-
merkinu. Er þuð högyvið á
sliettan flöt á Einhamri. En þar
fieli Gísli eftir frældlega vörn,
eins'og kunnugt er. 9. ágúst s.l.
var merkið afhiúpáð og haldin
hátíð þar inn í Bolni í Geir-
þjófsfirði. Er hin myndin tekin
frá Einhamri og sjer út fjörð-
inn, sem er mjög fagur að sum-
arlagi. Landið alt upp frá fjarð-
arbotninum er skógi vaxið oy
áin fellur í ótal fossum, uns hún
liðast um sljettar eyrar og fellur
i sjóinn. Á eyrunum til hægri
handar á myndinni er talið, að
bær Auðar hafi staðið■ Sier þar
enn móta fyrir lóftum.
REYKINGAR Sagnfræðingurin Ro-
f KIRKJUM. docanachi befir eigi
------------ alls fyrir löngu skrif-
að grein um tóbaksnotkun í kirkjum,
sem vakið hefir mikla athygli. Á 17.
öld var það, að því er hann segir,
svo alsiða, að reykja og taka í nefið
í kirkjunum í ltalíu, að Innocens
páfi tíundi neyddist til að gefa út
páfabrjef um þetta árið 1650. Eigi
varðaði þetta þó tóbaksbrúkun í öðr-
um kirkjum en Pjeturskirkjunni i
Róm, en páfinn hótaði þeim bann-
íæringu, sem notuðu tóbak í kór
kirkjunnar eða kapellum. Prestarnir
voru ekki betri en aðrir;; þeir tóku
óspart í nefið bæði meðan þeir voru
í stólnum og fyrir allarinu og ljetu
jafnvel tóbaksdósirnar liggja á alt-
arinu bjá sjer, svo að hægra væri að
grípa til þeirra. Árið 1725 leyfði
Benedikt páfi á ný reykingar í kirkj-
unum, til þess að kornast hjá „rápi
þeirra, sem ekki voru svo gripnir af
heilögu orði, að þeir gæti setið á
sjer að fara út undir messu til þess
að fá sjer í nefið eða reykja.
Santa-Croce kardínáli flutti tóbak-
ið með sjer frá Spáni til ltalíu árið
1565. Það var þá í fyrstu talið ágætt
meðal við ýmsum sjúkdómum og var
einkum ráðlagt prestum, sem vildu
halda vigsluheit sín, því að menn
trúðu, að það yki á skapfestu manna.
Þetta varð til þess, að allflestir
prestar fóru að brúka tóbak, því að
víða var holdið veikt. Og svo komu
vitanlega aðrir á eftir.
----x----
VAR COLUMBUS Hingað til bafa
SPÁNYERJI? — sagnfræðingar tal
--------------:— ið Cristófer Col-
umbus ítalskan og bera fyrst og
fremst fyrir sig ummæli hans, er
hann kom til ísabellu Spánardrotn-
ingar til þess að fá styrk til vestur-
farar sinnar. Sagði hann þá: „Jeg
kem frá Genúa, og þar er jeg fædd-
ur“. En á síðustu árum hafa margir
sagnfræðingar, ekki sist spanskir og
frakkneskir, orðið til þess að vje-
fenga þetta. Telja þeir Columbus
spanskan, og segja, að ummæli hans
sjálfs um, að hann væri frá Genúa,
sjeu að engu hafandi. Þeir segja, að
hann sje frá Galizíu, en Galiziubúa
hafði Isabella hatað, því að þeir
dróu taum Jóhönnu vitlausu, sem
kepti um völd við ísabelJu. Og i
þriðja lagi telja þessir sagnfræðing-
ar, að Columbus hafi giskað á, að
enginn væri spámaður í sinu föður-
landi og talið hentugra að látast vera
ílali.
Þá benda sagnfræðingar á, að eftir
að Columbus hafði fundið Ameríku
ljetu Genúabúar sig þetta engu skifta
og þar mintist enginn á Columbus,
þrátt fyrir afrek hans. Nýju sagn-
fræðihgarnir segja blátt áfram, að í
Genúa hafi enginn kannast við Col-
umbus. Og Iikneski var honum ekki
reist þar í borginni fyr en 100 árum
eftir dauða hans.
ítalir segja, að Columbus hafi ver-
ið vínkaupmannssonur og fæddur
árið 1446. Þessi vinkaupmaður hefir
verið til og átti son, sem hjer Cristo-
fer. Og nafnið Columbus (Colombo)
er talsvert algengt í ítalJu. Þessi
Cristófer hefir verið i Genúa árið
1470, svo skjalfest sje. En að því er
Columbus segir sjálfur, var faðir
hans sjómaður og sjálfur var hann
sífelt í siglingum 1469—73. Virðist
því vera um annan Cristófer Colum-
bus að ræða.
Þá er það líka eltirtektarvert, að
Columbus talaði jafnan spönsku og
skildi mjög lítið i ítölsku. Og alla
staði, sem hann fann sldrði hann
spönskum nöfnum en ekki ítölskum.
Fyrsta sttaðinn skirði hann San Sal-
vador, en það er einmitt nafnið á
Finnbogi Finnbogason skipstjóri
Njálsg. 27, varð fimtugur 5. þ. m.
þorpinu, sem sennilegt er að hann
sje fæddur í, ef hann er á annað
borð fæddur á Spáni. — -------
— En Spánverjar og ítalir eru
nokkurnveginn sammála um, að
halda því fram, að Columbus hafi
fundið Ameríku, fyrstur hvítra
manna, en ekki Leifur hepni. Er
suðurlandabúum vestan hafs mikið
metnaðarmál, að láta svo heita, að
Leifur hafi annaðhvort ekki verið
til eða að minsta kosti aldrei til
Ameríku komið. En sú staðhæfing
er vonlaus úr þessu. Tvær þjóðir
hafa líka deilt um Leif og ætterni
hans — alveg eins og Columbus.
Heimildirnar um fæðingarstað Leifs
eru ljósari en um fæðingarstað Col-
umbusar, þó að Leifur fæddist nær
500 árum fyr. Leifur er fæddur á
Dröngum í Strandasýslu.
SPJALDSKRÁ YFIR FAGRAR
KONUR.
í Berlin er til alt, sem fyrirfinst
milli himins og jarðar. Því skyldu þá
ekki einnig vera þar til birgðir af
ungum stúlkum, sem færð er spjald-
skrá yfir og afhent eftir pöntunum?
Vantar ykkur ungar stúlkur? Hvern-
ig eiga þær að vera, bjartar eð ljósar,
eða er það einliver sjerstök tegund
sem þjer kjósið? Þjer getið fengið
sendingu til að velja úr af hvaða
stærð og hvaða tegund sem þjer ósk-
ið burðargjaldslaust frá Berlín. En
þetta getið þjer auðvitað þvi aðeins
— það er best að fyrirbyggja allan
misskilning — að þjer sjeuð leikhúss-
eða kvikmyndaleikstjóri. Annars
ekki. Á „Parenna“-spjaldskránni er
lýst öllum kostum 300 stúlkna, sem
í boði eru. T. d.
Nr. 156.
Nafn Maria Selters.
Listamannsnafn Mary Selton.
Aldur 25 ára.
Stærð 155 cm.
Mitti 70 cm.
Hár ljóst með rauðleitum blæ, með
ennistopp.
Augu gráblá.
Sjerfræðingur í að dansa á tánum.
Athugasemd vinnur aðeins í Berlín.
En það eru fleiri sjergreinar en
tádans. Það eru stúlkur, sem mynda
„boga“ og „brýr“, það eru stúlkur
sem gera alt mögulegt. Nöfnin eru
æfintýraleg: Ala, Lery, The Charme
Sisters, Elizza la Garda, Baby Rix-
ford og það hefir ekkert að segja
þó þær í raun og veru heiti eins al-
gengum nöfnum og Greta Schmidt,
Bertha Schulze og Else Meyer allar
saman. Það sem alt veltur á er að
geta fundið eitthvert nafn, sem fer
vel á auglýsingaspjöldunum.
300 stúlkur bíða eftir að fá vinnu,
þær eru altaf tilbúnar. Sumar von-
ast eftir heiðri og upphefð, aðrar eru
fyrir löngu hættár að vonasl eftir
öðru en hinu daglega brauði.
Guðjón S. Magnússon skósmið-
ur, verður fimtugur 15. þ- m-
Hamilton Fish heitir formaður
nefndar einnar, sem sett hefir verið
til þess að rannsaka útbreiðslu kom-
múnismans i Bandarikjunum. Segir
hann þá miklu fleiri, en menn hafi
haldið og hafi betri samtök og fje-
lagsskap en menn gruni. Ilann álit-
ur, að Bandarikunum sje um hálf
miljón kommúnista, að meðtöldum
konum og börnum.
---x-----
Þrítug stúlka, Doris Hinton er ný-
lega látin á spítalanuin í Notthing-
ham. Hún hafði orðið tilfinninga-
laus fyrir 5 árum. Þoldi hún til dæm-
is að hún væri brend með glóandi
járni eða stungin með prjónum. í
þrettán mánuði sarofleytt var hún
sofandí.
í jarðskjálftunum í Tokío i vetur
fórust 252 menn og konur, en 143
særðust. 1550 hús hrundu til grunna,
en 4637 skemdust meira eða minna.
-----------------x——
í Brighton í Englandi hafa lög-
regluþjónar fengið viðtæki, sem þeir
hafa í brjóstvasanum. Vitanlega hafa
þessi tæki hvorki loftnet nje jarð-
samband en reynast þó vel, þegar
fjarlægðin frá sendistöðinni er ekki
meiri en 70— 100 km. Varðstöðin get-
ur því sent lögreglumönnunum skeyti
hvar sem þeir eru staddir.
---x-----
Tveir samvaxnir þrestir fundust
nýlega nálægt Brooklyn. Þessir Si-
ams-tvíburar eru nú dauðir, en ham-
irnir af þeim hafa verið stoppaðir
út og eru komnir á náttúrugripa-
safn.
Byrjið nýja árið ineð nýjum gler-
augum ..frá . .Gleraugnabúðinni
Laugaveg 2. Jeg og aðstoðarmað-
ur ininn — báðir úllærðir sjer-
fræðingar — leiðbeina yður og
rannsaka sjón yðar ókeypis. Far-
ið ekki búðavilt. Munið Lgv. 2.
_______ BRUUN ___________