Fálkinn - 17.01.1931, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
Ferð yfir
Hofsjökul.
Síðastliðið sumar fór Austurríkismaðurinn
dr. Josef Keindl úsaml landa sínum J. Giptn-
er yfir þveran Hofsjökul frá suðvestri lil
norðausturs. Fóru þeir í bifreið úr Reykjavík
austur að Geysi en þaðan á hestum inn að
jökli. Hinn 27. júlí genyu þeir á jökulinn og
komusl fyrsta daginn í áfangastað norðaust-
an við Blágnípu. Næstu tvo daga voru þeir
á jöklinum. Lágu þeir á nóttunni í tjöldiim,
sömu tegundar og þau, sem dr. A Wegene.r
notar í Grænlandsför sinni og reyndust þau
prýðibega. 29. júlí voru þeir á hájöklinum, í
1600 metra hæð en daginn eftir komusl þeir
að jökulröndinni aftur, sunnan við Klakk og
fundn þar vatn undir [jallinu, sem þeir nefndu
Klakksvatn. Þetta er í fyrsta sinn, sem gengið
hefir verið yfir Hofsjökul.
Sigurður Greipsson í Haukadal fylgdi þeim
Austurríkismönnunum upp að Kerlingafiöli-
um, en sneri þar aflur með hestana. Þegar
þeir dr. Keindl komu niður af jöklinum, skamt
fyrir sunnan Iílakk hjeldu þeir áfram fól-
gangandi noröur og komu niður í Austurdal
i Skagafirði. Hofsjökull og nágrenni hans er
lítl kannað og hefir aldrei verið farið alla leið
yfir jökulinn, en árið 1910 fór Þjóðverjinn
dr• Wunder nokkuð norður eftir honum og
svo vestur af. Víðast hvar var greiðfært á jökl-
inum í sumar og fengu þeir f jelagarnir sæmi-
legl veður alla leið.
Fyrsta myndin er tekin uppi á jökli. Höfðu
þeir fjelagarnir sinn sleðann hvor. Önnur
myndin sýnir hvernig nmhorfs er á jöklin-
nm suðvestanverðum. Er Blágnípa og Kerl-
ingafjöll í baksýn. En á þriðju myndinni er
útsýn yfir Klakksvatn, með rekís frá skrið-
jöklinum.
Jóhannes Jóhannesson fyrver-
andi bæjarfógeti verður 65 ára
í dag.
Lúðvig Lárusson kaupmaður
varð fimtugur 11. þ. m.
Þegar Rómverjar bygðu London.
Margir vísindamenn hafa reynt að
kornast fyrir ]>að, live London, mesta
horg heimsins, sje gömul. Sumir
hakla ])ví fram, að áður en sögur
hófust í Vestur-Evrópu hafi horg
staðið við Thames, þar sem London
er nú, en aðrir, þar á meðal, hinn
frægi fornfræðingur dr. Mortimer
Wheeler, halda því fram, að Róm-
verjar hafi stofnað horgina og að
hún hafi bygst við fyrstu brúna, sem
þeir hygðu yfir Thames. Að Róm-
verjar hafi hygt fyrstu brúna, sem
á ána var sett, þykir tæplega vera
nokkrum vafa bundið, því að hinar
norðlægu fornþjóðir kunnu fátt til
þessháttar mannvirkjagerðar, en
hinsvegar voru Rómverjar ágætir
brúasmiðir, eins og sannast af verk-
um þeirra, eigi aðeins lieima fyrir
heldur og í nýlendum þeirra eða
skattlöndum norðan Alpafjalla. Má
þar minna á brýrnar yfir Rín.
Dr. Wheeler heldur því fram, að
engiii borg hafi staðið við Thames
þegar Rómverjar komu þangað fyrst.
Að visu sje London keltneskt orð,
en það sanni ekkert, því að Róm-
verjar hafi oft notað staðaheiti þjóð-
anna, sem fyrir voru. Engar forn-
menjar hafa fundist i jörðu i Lond-
on, er bent get} á það, að bygð hafi
verið þar áður en Rómverjar komu
til sögunnar. Þar hafa t. d. ekki
fundist neinar af leirkrukkum þeim,
sem finnast í jörðu þar sem Keltar-
bygðu. Einstaka bronceáhöjd hafa
að visu fundist, en svo fá, að þau
þykja ekkert sönnunargagn fyrir þvi,
að þarna hafi verið bygð á bronce-
öldinni. Á fornsögutímanum var
England al.t þakið þjettum eikarskóg-
um en bygðin mjög strjál. Þykir
sennilegt, að þá hafi ekki verið
meira en 700—800 fjölskyldur á öllu
Suður-Englandi, og þetta var hægra
um vörn, bæði gegn mönnum og
skepnum. Einkum setti fólk bústaði
sína við fjörur, þar sem flatneskjur
voru og eigi langt til vatns. Með-
fram Thames voru þá alstaðar þjettir
skógar og þó að fjörur væri við
ána þar sem London nú er, mælir
ýmislegl á móti þvi, að menn sett-
ust þar að t. d. á steinöld, m. a.
það, að áin var svo breið, að óhægt
var að komast yfir hana á fleytum
þeim, sem menn höfðu þá.
Ofar upp með ánni, þar sem hún
mjókkaði, voru betri skilyrði, enda
hafa fundist miklar steinaldarmenj-
ar þar sem nú lieitir Hammersmith
og Mortlake. Hafi verið fornaldar-
borg við Thames þá hefir hún verið
þarna, en ekki þar sem sjálf London
er.
Hyrningarsteinninn að hinni nú-
verandi London var lagður á 1. öld
þegar Rómverjar komu þangað. Þeir
tóku undir eins að leggja vegi og til
þess að sameina vegina beggja megin
árinnar bygðu þeir fyrstu brúna á
Thames, á þeim stað sem núverandi
London Bridge er nú. Að því er sjeð
verður á fornmenjum byrjaði borgin
að byggjast við ])essa brú. Nleð Róm-
verjum og yfirráðum þeirra blómg-
aðist verslun og framleiðsla í land-
inu og það þykir sennilegt, að stofn-
ár borgarinnar sje árið 43, eða el'
lil vill 20 árum síðar, þegar hinir
fyrstu rómversku kaupmenn fóru að
venja komur sínar til Englands, eftir
að herir Rómverja höfðu lagt landið
undir sig og friðað það.
Af ýmsum menjum, sem fundist
hafa við jarðgröft í London, þykir
sannað, að borgin hafi verið 00 ára
gömul þegar Boadicea lagði hana í
eyði og að hún hafi náð frá Tow-
erkastala og upp að hæðinni, sem
Sí. Pálskirkjan stendur á.
Borgir þær, sem Rómverjar slofn-
uðu norðan Alpafjalla voru allar-
víggirtar og var London tajin að
stærð hin ö. í röðinni hinna víggirtu
horga. Eigi vita menn hvenær Róm-
verjar hlóðu múra kringum London;
hyggja margir að það hafi verið á
þriðju eða fjórðu öhl, því að þá voru
ýmsar borgir í Englandi víggirtar
til. þess að verjast árásum Tevtóna.
Dr. Wheeler Hyggur þó, að víggirð-
ingin um London sje miklu eldri,
slærð hin 5. í röðinni hinna víggirtu
að Boadicea rjeðist á London. Víg-
girðingarnar eru nefnilega afarvand-
aðar og „bygðar við vöxt“, meðan
veldi Rómverja stóð sem liæst, en
hinsvegar eru víggirðingarnar um
hina bæina mjög ])röngar og gerðar
af vanefnum. Önnur sönnun fyrir
því að Lundúnamúrinn sje svona
gamall er sú, að rómverski múrinn
um Glouchester, sem menn vita að
bygður er um árið 100, er mjög lík-
ur Lundúnamúrnum að frágangi og
byggingarlagi.
f London reistu Rómverjar höll,
sem efalaust hefir verið stærsta
höll sinnar tíðar, norðan Alpafjalla.
í höll þessari var ráðhús borgarinn-
ai', rjettarsalir og kauphöll. Stóð hún
þar sem nú er Leadenhall. Var bygg-
ing ])essi 180 metra löng og súlna-
göng alt umhverfis.
Byrjið nýja árið með nýjum gler-
augum ,.frá . .Gleraugnabúðinni
Laugaveg 2. Jeg og aðstoðarmað-
ur minn — báðir útlærðir sjer-
fræðingar — leiðbeina yður og
rannsaka sjón yðar ókeypis. Far-
ið ekki búðavilt. Munið Lgv. 2.
______ BRUUN ____________
Herbertsprent er allrabest