Fálkinn - 17.10.1931, Blaðsíða 6

fi
F A L K I N N
Á þessari mynd sjest móttökustöð „lyftivjelarinnar“ upp ú klettabrún-
inni. Munkarnir á Athos ern vist ekki lofthræddir.
lconungur var að undirbúa hina
miklu herferð sína gegn Grikkj-
um ljet hann grafa skurð mik-
inn gegnum eiðið milli fjallsins
og lands, svo að skipin gætu
forðað sjer, gegnum skurðinn,
ef á þyrfti að halda, og til þess
að geta notað hann fyrir sigl-
ingaleið, því að siglingaleiðin
utan höfðans var óhrein af
skerjum. Má sjá leifar af þess-
um skurði enn í dag. Xerxes
sigldi öllum flota sínum, 1200
skipum um skurðinn.
Um miðja níundu öld settust
munkarnir að á Athosfjalli.
Þeir reistu þar hið fyrsta klaust-
ur sitt árið 880 og árið 969 var
munkafjelagið þarna á klettin-
um orðið svo fjölment og vold-
ugt, að keisarinn í Miklagarði
viðurkendi það sem sjerstakt
riki og samþykti löggjöf fyrir
það.
Smámsaman fjölgaði munk-
unum svo að þeir urðu nálægl
tiu þúsund; áttu þeir lieima í
20 klaustrum og 11 þorpum en
auk þess höfðu ýmsir mein-
lætamenn gerl sjer einveru-
klefa, sem þeir hjuggu í bergið.
Munkarnir voru um 7000 en
leikir braöður um 3000 og komu
þeir úr öllum löndlim veraldar.
Á síðasta mannsaldri hefir það
komið fyrir, að menn frá norð-
urlöndum hafa gerst munkar i
Athos, en eigi hermir sagan að
íslendingar bafi sest þar að.
Þegar Tyrkir urðu ráðandi i
„Lyftan'" á Athosfjalli gengur ekki fyrir rafmagni. Hjerna sjest œfa
gömul vinda, sem notuð er til að draga fólkið upp. Hún er notuð enn
þann dag l dag.
M v 122-10
fægi og hreinsunarduftið.
Hafið það ávalt við hend-
ina. Tin verður eins og
silfur og' kopar eins og
gull. Það rispar ekki við-
kvæmustu málma.
Notið VI M
á öll búsáhöld. Það er selt
í dósum og pökkum
fæst alstaðar.
og
tEVER BROTHERS LIMITE0. PORT SUNLIGHT. ENGlANtt.
í pökkum á 0.25.
I dósum á 0.60.
Tyrklandi böfðu munkarnir
fyrirhyggju á, að tryggja sjer i
tíma sjálfstæðisrjettindi eins og
þeir höfðu áður haft, og livernig
sem stjórnarfarið hefir breyst á
Balkanskaga hafa munkarnir á-
valt verið sjálfs síns herrar og
stjórnar 20 manna klerkaráð,
einn frá liverjú klaustri, lýð-
veldinu þarna á fjallstindinum.
Lif munkanna á Athosfjalli
er mjög tilbreytingalítið og þeir
lifa allir við mjög þröngan kosl
og harðan aga. Kvenfólki er
harðlega bönnuð vist á Athos
og öllu því sem kvenkyns er,
t. d. mega Athosmunkar alls
ekki jeta hænusteik, en liana
mega þeir jeta. Vitanlega er
múhameðslrúarmönnum strang
lega bannaður aðgangur. Strang
ast er liferni klausturmunkanna
en þeir sem búa i þorpunum
eða hellunum eiga við miklu
frjálsari kjör að búa. Fjölmarg-
ir ríkir munkar hafa lagl
klaustrunum fje og arfleitt þau
að öllu sinu eftir sinn dag, svo
að þau eru vellauðug og þurfa
munkarnir þar ekki að kvíða
neinu. En þeir sem lifa í þorp-
unum eru ver seltir og verða að
ala önn fyrir sjer með vinnu
handa sinna. Þeir eru flestiriðn-
aðarmenn og varningur þeirra
gengur vel út, þvi að mörgum
þykir gaman að eiga hlut, sem
gerður er á þessum einkenni-
lega stað. — Á miðöldunum
voru klaustrin á Athosfjalii
fræg fyrir vísindaiðkanir munk-
anna þar og ýms grísk fræði
stóðu þar með miklum blóma.
Vildu sumir telja að Athos-
fjallið væri merkasta menta-
setur Balkansskagans. Þetta
hefir þó verið orðum aukið
og nú á tímum sjást engar
menjar þess, að miklir vísinda-
menn hafi átt heima í Athos-
klaustrunum. Munkarnir feng-
usl á miðöldunum einkum við
að afrita bækur, eins og munk-
ar í svo mörgum klaustrum og
í bókasöfnum klaustranna í
Athos eru um 13.000 handrita-
bindi , aðallega guðfræðilegs
efnis.
En klausturbýggingarnar sjáll'-
ar eru hið merkasta, sem sjá
má á Athosfjalli. Standa þær
þar efst á fjallsgnýpunum og
bljóta að vekja aðdáun verk-
fræðinga nútimans, svo vel eru
þær gerðar, ef litið er á hve að-
staðan er crfið. Gömlu munk-
arnir á Atbos hljóta að hafa
verið ágætis byggingarmeistar-
ar. Og Athosfjallið sjálft liefir
verið óvinnandi vígi fram eftir
öldum, áður en langdrægar fall-
byssur og flugvjelar konni til
sögunnar. 1
Það fór itla fyrir Remarlíque um
(laginu. Hanu var á bifreið um Hol-
land. Þegar hann var að fara fram
li.já þorpi nokkru rakst hann á síma-
staur og eyðilagði bílinn og l)raut
staurinn. VarS hann að horga 120
gyllini í skaðabætur. En samt sem
áður var Remarque svo hissa á því
hve röglegluþjónarnir voru kurt-
e.vsir og auðmjúkir, að hann ga,f
hvorum i'yrir sig sitt eintakið af
„Tíðindalaust frá vesturvigstöðv-
unum“, með eigin áletran.
----x----
Einu sinni kom negri til Parisar.
Þár var frosl löluvert og rjeðust
hundar á hann. Þá beygði hann sig
niður eftir steini til ]>ess að grýta
hundana, en steinarnir voru freðnir
og fastir fyrir.Þá sagði negrinn
hugsandi: Þetta er undarlegl land.
Iljer hinda þeir steinana, en láta
hundana ganga lausa.
----x——■