Fálkinn - 07.05.1932, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
r>
1914 vsir uppgötvunin fullgerð. Þá á niigvjelar, er þœr stóðu úti. Borg-
hurð, sem þjer getið látið yður
þetta í hiig?“
„Viljið þjer gera svo vel að
láta mig í friði“, lieyrði liann
Mögdu segja. „Jeg þarf ekki á
íburði yðar að halda og þjer
liafið engan rjett lil þess að
koma hingað og móðga mig“.
Segerstedt hló. „Þjer skuluð
ekki liika við að taka ákvörðun,
sagði hann og var ismeygilega
vingjarnlegur i málróm num.
„Jeg hefi einsett mjer, að þjer
skiiluð verða mín og jeg skal
ekki láta undan, l'yr en jeg hefi
fengið óskum mínum fuilnægt".
„Nú hið jeg yður í síðasta sinn
unt að fara“, svaraði Magda.
„Jæja, jeg skal fara, en þjer
skulúð gera yður grein fyrir af-
leiðingunum. Þjer munuð
livergi fá stöðu án þess að hafa
meðmæli frá rnjer og að ntjer
Iteilum og lifandi þá fáið þjer
þau ekki. Þjer ltafið þegar sótl
unt eina stöðu, en jeg lofa yður
því lengstra orða, að þjer fáið
hana ekki“.
„Hefi jeg sótt unt stöðu?“
liváði hún forviða.
„Já, en ntunið það sem jeg
hefi sagt“.
Meðan þau voru að tal síð-
ustu orðin hafði hurðin lokist
upp að fullu og Magda hafði
einmitt kontið auga á Terslev,
þegar hún var að biðja Seger-
stedt unt að fara í síðasta skifti.
Terslev kom nú inn úr dyr-
ununt. Ilann ntældi stórkaup-
manninn frá toppi til táar. Svo
þreif hann í frakkakraga hans
og snaraði honunt út í ganginn.
Stórkaupmanninum varð fóta-
skortur en kont hrátt fyrir sig
fótunum aftur.
„Þessa skal yður iðra!“ hróp-
aði ltann ógnandi og ætlaði að
hæta einhverju við, þegar Ter-
slev greip aftur í kraga hans
og lienti hottunt úl.
Hávaðinn hafði vakið grun-
senid fólksins i ltúsinu og það
kont þjótandi út á ganginn.
Jafnvel húsntóðirin sjálf kont
að, nteð upphrettar ermar og
köflótta eldhússvuntu.
„Ilvað gengur á hjer?“ spurði
lu'm og rendi augununt til skift-
is á Mögdu og ókunnuga mann-
inn.
„Það var ntaður lijer, sent
gerðist nægöngull við unn-
ustu mina“. Orðin voru kontin
yfir varir Terslevs áður en þau
voru liugsuð, en honum 1‘anst
við nánari yfirvegun, að þau
væri hin einu, sem lutnn ltefði
getað sagt, ef hánn ætti að veita
stúlkunni fulla vernd.
Þegar þau voru kontin út á
götuna skýrði hann málið fyr-
ir lienni og sagði, að erindi sitt
ltefði verið það, að hjóða ltenni
stöðu í bánkanum. Þegar hann
sá þakklætiskendina, sem skein
úr augunt ltennar, þessunt stóru
og barnslegu augum, fann liann
skyndilega, að þessi slúlka gæti
stilt alla þrá og óró í brjósti
lians. Hann fann að til var sæla,
sem var miklu meira verð en
öll lokkandi æfintýri og unt
leið var það afráðið, að staðan
sem hann ætlaði að hjóða lténni
væri margfalt mikilsverðari en
skrifarastaða í hankánunt.
Þegar Terslev hitti Segerstedt
í hankanum daginn eftir, reyndi
sá síðarnefndi að vera eins
hurðugur og nterkilegur og
liann gat. „Þjer munuð ætla að
hiðja mig fyrirgefningar", sagði
itann.
Ónei, þvert á móti“, svaraði
Terslcv. „Jeg var í niínum fulla
rjetti er jeg varði unnustu mína
gegn nærgöngli yðar!“
Meira var ekki talað um það
mál, en Terslev skildi, að það
lilaut að v(era liart að göngu
fvrir ltinn, að vera sviftur allri
von unt Mögdu.
En sjálfur fann liann til þög-
idlar sælu við þá tilfinning, að
einstæðingshátturinn, sem hann
hafði haft mest af að segja alla
sína æfi, var að hverfa fyrir
sælufullunt santvistunt við ynd-
islega konu, sem með svo ein-
kennilegu móti ltafði rckist á
ltann á lífsbrautinni.
Maðurinn sem fann renni-
Iðisnn, varð miljðna-
mæringur.
Rennilásinn er ein af þeint nýj-
ungum, sem á síðari tímum hafa
rutt sjer til rúms hjer á landi, al-
veg jtegjandi og hljóðalaust, eins og
annarsstaðar í heiminum. Hann
þykir viða ómissandi, enda mesta
þarfaþing og til margra hlúta nyt-
samlegur. Saga rennilássins er þessi:
Fyrir 50 árunt var uppi Ameríku-
maður, sent hjet mr. Judgson. í þá
daga voru kvenkjólarnir hneptir að
aftan og konurnar þurftu oft aðstoð
hænda sinna til þess að konia að
sjer kjólnum. .ludgson vissi ekki
neitt verk vcrra, en að fást við
krókapörin eða hnappana á kjólnum
konunnar sinnar og fór að brjóta
heilann um einhvern þægilegri úl-
húnað. Þessi heilabrot urðu árang-
urslaus, en hann gaf verksmiðjueig-
anda i Ncw York, sem Walker hjet,
hugmyndina. Walker leisl vel á hana
og varði ntörgum ntiljónum dollara
tit þess að linna rjetta lausn á mál-
inu. Rennilásinn, eða hnapplausi
lásinn, sem Walker bjó til, náði
aklrei útbreiðslu, enda var hann
hæði dýr og ófullkominn.
Haustið 1908 fluttist ungur sænsk-
ur rafmagnsvérkfræðingur til Nevi'
York. Hann var Smálendingur og
hjet Gideon Sundbáck. Kom hann
vestur til þess að leita sjer fjár og
franiít en gekk illa og smám saman
varð Ijettara í vasabókinni hans. Þá
kyntist hann landa sínum er þekti
Walker og fjekk nú slöðu í verk-
smiðju hans, fyrir laun, sem hvorki
voru til að lifa af eða deyja af.
Sundbáck luinni illa hag sinuni
þarna og var staðráðinn í því, að
fara aftur til Svíþjóðar. En þegar
hann hafði verið hjá Walker í eitt
ár, kom honum í hug, að rennilás-
arnir, sem þarna voru gerðir, væru
hygðir á vitausum grundvelli og það
sem meira var: honum datt í hug
rjetta leiðin. Ennþá liðu nokkur ár
þangað til hann var búinn að full-
komna uppgötvun sína, cnda hafði
hann þetta starf í hjáverkum. Árið
var Wtdker kominn i botnlausar
skuldir, svo að eigi var annað fyrir
en að leggja niður verksmiðjuna. Nú
var Sundbáck kosinn í stjórn fyrir-
tækisins og stóð nú til að fá heims-
einkaleyfi á uppgötvuninni, en þá
kom stríðið og tafði allar Iram-
kvætndir. Vinur Sundbácks kom
upiýgötvuninni á framfæri í London
og hergagnaverksmiðjur Kynocks
þar í landi fengu rjett til að nota
hana. Var rennilásinn notaður á yf-
irbreiðslur þær, sem notaðar vorú
Upp á síðkastið hefir slúlknahvarf
í Bandaríkjunum aukist i stórum
stil. Á (i vikum lnirfu 11 stúlkur í
San Fransisco og þar að auki fanst
lík af stúlku i Hallydskurðinum. I.ik-
ið var svo afskræmt, að það varð
alls ekki þekt. Stúlkur á aldrinum
18—22 ára geta ekki gengið ólmltar
um göturnar um hábjartan daginn.
Ung kona, sem hafði skroppið til
nágranna síns, var tckin af háuin
manni og borin i bíl, sem stóð til-
búinn. Nágrannar hennar urðu þessa
varir og.gátu hjargað hcnni. lti ára
stúlka, sem stundaði leikfimi, sagði
foreldrum sinum, að bíll æki á eftir
henni á hverjum morgni, þegar hún
færi i skólann. Nokkrum dögum síð-
ar hvarf hún. Fyrir skömmu tóku
nokkrir menn unga stúlku á fjölfar-
inni gölu og háru hana í hil. Lög-
regluþjónn varð þessa var og ók á
eftir, en misti af bilnum i mann og
hihjþrönginni. Aldrei hefir heyrst
aði þelta firma 190.000 sterlings-
pund fyrir afnotin og með þeim pen-
ingum var Verksmiðju Walkers bjarg
að.
Nú gekk rennilásinn sigurför yfir
alla Aineríku og síðan Evrópu.
Sundháck reyndist ekki aðeins dug-
andi hugvitsmaður heldur einnig
lorsjáll kaupsýslumaður og hefir
grætt margar miljónir dollara á
rennilásnum, sem úti í heimi gengur
undir nafninu „Walkers Lightning
Faster“. <
um þessar stúlkur. Sterkur grunur
liggur á því, að það sjeu kvennasal-
ar, sem fremji þessi ódæðisverk.
----X-----
Glæpamaður, sem lögreglan i
London hafði gert mikið far um að
reyna að handsama, sást á flótta
uppi á húsþaki. Lögregluþjónn,
sem varð þess var, var ekki seinn á
sjer að veita honum eftirför. Hann
komst mjög nærri honum, en varð
þi einhver fótaslcortur. Beið hans
ekki annað en að hrapa og stein-
rotast niðri á gangstjettinni. Glæpa-
maðurinn sá þetta og flýtti sjer til
hans og hjelt honum, þangað til
menn komn lil hjálpar, þá hjelt hann
áfram flótta sínum. Síðar náðist
hann. Vegna þessa drengskapar-
bragðs, sem hann sýndi lögreglu-
þjóninum, varð hegning hans væg,
og hann dæmdur aðeins í viku fang-
elsi.
----x-----
í Argcntinu hafa allir borgarar, 18
ára og eldri, bæði kosningarrjett og
kosningarskyldu. Ef þeir skrópa frá
kosningu, eru þeir skyldir að greiða
hætur. Þeir gela þó komist hjá því,
ef þcir liafa einhverja gilda ástæðu
fram ,að tæra. Við siðustu kosning-
ar í nóv. 1931 höfðu 49 þúsund setið
heima. Þetla fólk á alt að mæta fyr-
ir rjetti cftir sfrófsröð. Það er áiit-
ið, að yfirheyrslan talu 10 ár. Mega
þeir, sem eiga síðustu stafina í staf-
rófinu, bíða með þolinmæði.
——x-------